Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dissimilyasiya və ya səs fərqləşməsi — səs uyuşması hadisəsinin əksinədir. Səs fərqləşməsi hadisəsində bir səs başqa səsə təsir göstərərək onu öz məxrəcindən uzaqlaşdırır.
Təsnifi
Səs fərqləşməsi hadisəsi də asan məxrəc, yəni tələffüzün asanlaşdırılması prinsipindən irəli gəlir. Azərbaycan dilindəki r samiti kipləşən-titrək yuvaq samitidir. Bu samiti tələffüz edərkən dilin ucu təxminən üç dəfə dönür. Azərbaycan dilindəki zərər sözü ayrıca işləndikdə zərəl kimi tələffüz edilir. Sözdə iki r samitinin tələffüzü çətinlik törətdiyi üçün ikinci r dilönü-dişarxası l samitinə çevrilmişdir. Azərbaycan dilindəki qaralmaq, saralmaq sözləri yazılı abidələrdə qararmaq, sararmaq şəklində işlənmişdir. Burada da səs fərqləşməsi hadisəsi baş verib. Bu sözlərdəki r>l əvəzlənməsi yazılı ədəbi dilin normasına çevrilmiş, yazıda orfoqrafik norma kimi qəbul edilmişdir. Səs fərqləşməsi hadisəsi də istiqamətinə görə irəli və geri ola bilər. İrəli fərqləşmə: qararmaq–qaralmaq, sararmaq–saralmaq və s. Geri fərqləşmə: tranvay–tramvay, güclü–güjlü və s. Səs uyuşması hadisəsi ilə müqayisədə səs fərqləşməsi hadisəsi geniş yayılmamışdır.
İstinadlar
- Məhəmməd Məmmədov. Dilçiliyə giriş.Bakı–2017 səh 87
 | Dilçilik ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dissimilyasiya ve ya ses ferqlesmesi ses uyusmasi hadisesinin eksinedir Ses ferqlesmesi hadisesinde bir ses basqa sese tesir gostererek onu oz mexrecinden uzaqlasdirir TesnifiSes ferqlesmesi hadisesi de asan mexrec yeni teleffuzun asanlasdirilmasi prinsipinden ireli gelir Azerbaycan dilindeki r samiti kiplesen titrek yuvaq samitidir Bu samiti teleffuz ederken dilin ucu texminen uc defe donur Azerbaycan dilindeki zerer sozu ayrica islendikde zerel kimi teleffuz edilir Sozde iki r samitinin teleffuzu cetinlik toretdiyi ucun ikinci r dilonu disarxasi l samitine cevrilmisdir Azerbaycan dilindeki qaralmaq saralmaq sozleri yazili abidelerde qararmaq sararmaq seklinde islenmisdir Burada da ses ferqlesmesi hadisesi bas verib Bu sozlerdeki r gt l evezlenmesi yazili edebi dilin normasina cevrilmis yazida orfoqrafik norma kimi qebul edilmisdir Ses ferqlesmesi hadisesi de istiqametine gore ireli ve geri ola biler Ireli ferqlesme qararmaq qaralmaq sararmaq saralmaq ve s Geri ferqlesme tranvay tramvay guclu gujlu ve s Ses uyusmasi hadisesi ile muqayisede ses ferqlesmesi hadisesi genis yayilmamisdir IstinadlarMehemmed Memmedov Dilciliye giris Baki 2017 seh 87 Dilcilik ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin