Budaqlı danaya - ( lat. Danae racemosa (L.) Moench). —(Ruscaceae Hutch.) fəsiləsinə aid bitki növü.
Budaqlı danaya | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Budaqlı danaya | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu: “Təhlükəli həddə yaxın olanlar” kateqoriyasına aiddir – NT. Azərbaycanın nadir növüdür.
Qısa morfoloji təsviri:
Qısa, sürünən, üfüqi kökümsov gövdəli həmişəyaşıl, qollu-budaqlı yarımkoldur. Gövdəsinin uzunluğu 0, 5-1, 5 (2, 5) m-dir. Çiçək salxımlarının uzunluğu 4-7 sm-dir, (3) 6 -16 (20)çiçəklidir, təpə budaqlarındakıkaldodidlərin qoltuqlarında yerləşmişdir və üst tərəfdən buğumlara ayrılmışdır. Çiçəkləri xırda ikicinslidir, diametrləri 3 mm-ə yaxındır; çiçəkyanlığı sənəkvari şəkildə və ağdır, bir qədər lətlidir, deltaşəkilli 6 dişiciyi vardır. Erkəkcikləri 6-dır, onların telləri birləşib, boru şəklini almışdır. Giləmeyvələri kürəvi, lətli, qırmızı rəngli, birtoxumlu, diametri 6-8 (10) mm-dir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsussiyyətləri:
May-iyul (avqust) aylarında çiçəkləyir. Oktyabr ayında meyvə verir. Tozlanması anemofildir. Toxumla və vegetativ yolla çoxalır. Həyat forması nanofanerofitdir. İstisevən və kölgəyə davamlıdır. Torpağa qarşı az tələbkardır. Dəniz səviyyəsindən 1200 m hündürlükdə aşağı və orta dağ qurşaqlarında, rütubətli və kölgəli, enliyarpaqlı meşələrdə, qayalıqlarda və meşəli dərələrdə, ağacqayın-fıstıq, vələs-fıstıq meşələrində və dağ dərələrinin qarışıq meşələrində ağaclar arasında bitir. Dekoartiv və alkaloidli bitkidir. Xalq təbabətində istifadə olunur.
Yayılması:
Lənkəran ovalığı (Astara rayonunun Şüvi, Bürcəli, Aşağı və yuxarı Apo kəndləri) və dağlıq hissəsi (Lerik rayonun Vistan kəndi), Böyük Qafqazın şərqi (Qəbələ rayonunun , İsmayıllı rayonunun Xanəgah kəndi) . Hirkan Milli Parkının ərazisi (Vəşərüd, Astaraçay, ovala, Nıvıştaru, Lomin çayları kənarları)
Sayı və tendensiyası:
Populyasiyanın sayında azalma müşahidə edilir.
Məhdudlaşdırıcı amillər:
Meşə sahələrindən kənd təssərüfatı əkinləri üçün istifadə edilməsi, yerli əhali tərəfindən yem kimi toplanılması, budaqlarının buket, əklil və bəzək üçün istifadə edilməsi.
Mühafizə tədbirləri:
Şahdağ Milli Parkında və Hirkan Milli Parkında mühafizə olunur.
Məlumat mənbəsi
- Tofiq Məmmədov, "Azərbaycan dendroflorası II cild", Bakı:-"Səda"-2015. 2019-11-17 at the Wayback Machine
- http://redbook.az/?options=project&id=A%C4%9F%20suzanba%C4%9F%C4%B1[ölü keçid]
- Флора Азербайджана, 1952
- Prilipko L.İ. 1961
- Azərbaycan SSR-in Qırmızı kitabı, 1989
- Səfərov H.M., Fərzəliyev V.S., 2008
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Budaqli danaya lat Danae racemosa L Moench Ruscaceae Hutch fesilesine aid bitki novu Budaqli danayaElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Budaqli danayaBeynelxalq elmi adiDanae racemosa Moench 1794Sekil axtarisiNCBI 34184EOL 1087356 IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Tehlukeli hedde yaxin olanlar kateqoriyasina aiddir NT Azerbaycanin nadir novudur Qisa morfoloji tesviri Qisa surunen ufuqi kokumsov govdeli hemiseyasil qollu budaqli yarimkoldur Govdesinin uzunlugu 0 5 1 5 2 5 m dir Cicek salximlarinin uzunlugu 4 7 sm dir 3 6 16 20 ciceklidir tepe budaqlarindakikaldodidlerin qoltuqlarinda yerlesmisdir ve ust terefden bugumlara ayrilmisdir Cicekleri xirda ikicinslidir diametrleri 3 mm e yaxindir cicekyanligi senekvari sekilde ve agdir bir qeder letlidir deltasekilli 6 disiciyi vardir Erkekcikleri 6 dir onlarin telleri birlesib boru seklini almisdir Gilemeyveleri kurevi letli qirmizi rengli birtoxumlu diametri 6 8 10 mm dir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xusussiyyetleri May iyul avqust aylarinda cicekleyir Oktyabr ayinda meyve verir Tozlanmasi anemofildir Toxumla ve vegetativ yolla coxalir Heyat formasi nanofanerofitdir Istiseven ve kolgeye davamlidir Torpaga qarsi az telebkardir Deniz seviyyesinden 1200 m hundurlukde asagi ve orta dag qursaqlarinda rutubetli ve kolgeli enliyarpaqli meselerde qayaliqlarda ve meseli derelerde agacqayin fistiq veles fistiq meselerinde ve dag derelerinin qarisiq meselerinde agaclar arasinda bitir Dekoartiv ve alkaloidli bitkidir Xalq tebabetinde istifade olunur Yayilmasi Lenkeran ovaligi Astara rayonunun Suvi Burceli Asagi ve yuxari Apo kendleri ve dagliq hissesi Lerik rayonun Vistan kendi Boyuk Qafqazin serqi Qebele rayonunun Ismayilli rayonunun Xanegah kendi Hirkan Milli Parkinin erazisi Veserud Astaracay ovala Nivistaru Lomin caylari kenarlari Sayi ve tendensiyasi Populyasiyanin sayinda azalma musahide edilir Mehdudlasdirici amiller Mese sahelerinden kend tesserufati ekinleri ucun istifade edilmesi yerli ehali terefinden yem kimi toplanilmasi budaqlarinin buket eklil ve bezek ucun istifade edilmesi Muhafize tedbirleri Sahdag Milli Parkinda ve Hirkan Milli Parkinda muhafize olunur Melumat menbesiTofiq Memmedov Azerbaycan dendroflorasi II cild Baki Seda 2015 2019 11 17 at the Wayback Machinehttp redbook az options project amp id A C4 9F 20suzanba C4 9F C4 B1 olu kecid Flora Azerbajdzhana 1952 Prilipko L I 1961 Azerbaycan SSR in Qirmizi kitabi 1989 Seferov H M Ferzeliyev V S 2008