Aşağıdakı siyahı IEEE Std 1003.1-2008 tərəfindən Unix utilit kimi müəyyən edilib. Bu utilitlərinə Unix və əməliyyat sistemlərinin çoxunda rast gəlmək mümkündür.
Siyahı
Ad | Kateqoriya | İzah | İlk dəfə görünüb |
---|---|---|---|
fayllarının yaradılması və idarə edilməsi | |||
Misc | aliasların təyin olunması və göstərilməsi | ||
Misc | arxivlərinin yaradılması və saxlanması (qorunması) | ||
Mətn emalı | |||
at | Proseslərin idarə edilməsi | komandaları (əmrləri) sonradan çağırmaq üçün | AT&T UNIX 7-ci versiyada |
Mətn emalı | Nümunələrin (pattern) axtarılması | AT&T UNIX 7-ci versiyada | |
Fayl sistemi | yolun (path) kataloq (qovluq) olmayan hissəsini qaytarır | ||
Proseslərin idarə edilməsi | Schedule commands to be executed in a batch növbəsində (queue) komandların çağrılması qrafikini hazırlamaq | ||
Misc | dil | ||
Proseslərin idarə edilməsi | İşlərin (job) arxa planda çağrılması | ||
C proqramlaşdırma | standard C-də yazılmış proqramların kompilyatoru | ||
cal | Misc | kalendarın çap edilməsi | AT&T UNIX 5-ci versiyada |
cat | Fayl sistemi | Faylların çap edilməsi və birləşdirilməsi | AT&T UNIX 7-ci versiyada |
cd | Fayl sistemi | Başqa kataloqa keçmək | |
C proqramlaşdırma | C-dili üçün yaratmaq | ||
chgrp | Fayl sistemi | Faylın daxil olduğu qrupu dəyişdirmək | |
chmod | Fayl sistemi | Faylın istifadə hüquqlarını dəyişdirmək | AT&T UNIX 1-ci versiyada |
chown | Fayl sistemi | Faylın sahibini dəyişdirmək | AT&T UNIX 1-ci versiyada |
Fayl sistemi | Faylın və ölçüsünün yazılması | 4.4BSD | |
clear | Ekranı (terminalı) təmizləmək | ||
Fayl sistemi | İki faylı müqayisə etmək | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Mətn emalı | İki faylın ortaq sətrlərinin seçmək və ya ləğv etmək | AT&T UNIX 4-cÜ versiyada | |
Shell proqramlaşdırma | Sadə komandanı çağırmaq | ||
Fayl sistemi | Verilənləri (data) sıxmaq | 4.3BSD | |
Fayl sistemi | Faylları kopyalamaq | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | Peryodik olaraq çalışan arxa plan işlərinin qrafikləşdirmək | ||
Mətn emalı | Tərkibinə görə faylları bölmək | PWB UNIX | |
C proqramlaşdırma | Faylın teqlərinin yaradılması | 3.0BSD | |
Shell proqramlaşdırma | Fayıldan seçilmiş hissənin çıxardılması (kəsilməsi) | ||
C proqramlaşdırma | |||
Misc | Tarix və vaxtı göstərmək | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Fayl sistemi | Faylı çevirmək (convert) və köçürmək | ||
MKİS | |||
df | Fayl sistemi | Boş disk sahəsini bildirir | AT&T UNIX 1-ci versiyada |
diff | Mətn emalı | İki faylı müqayisə edir | |
Fayl sistemi | Yolun (path) kataloq hissəsini qaytarır | ||
du | Fayl sistemi | Fayl sahəsinin istifadəsin müəyyənləşdirir | AT&T UNIX 1-ci versiyada |
echo | Shell proqramlaşdırma | Arqumentlərin çıxışa yazılması | |
Mətn emalı | Standart mətn redaktoru | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | Mühitin təyin edilməsi | ||
Mətn emalı | Mətn redaktoru | BSD | |
Mətn emalı | Tabları boşluqlara çevririr | ||
Shell proqramlaşdırma | Arqumentləri ifadə kimi qiymətləndirir | ||
Shell proqramlaşdırma | Yanlış (false) qiyməti qaytarır | ||
Misc | Komandların tarixi siyahısını emal edir | ||
Proseslərin idarə edilməsi | İşləri ön planda çağırır | ||
Fayl sistemi | Faylın tipini müəyyən edir | AT&T UNIX 7-ci versiyada | |
Fayl sistemi | Faylları tapır | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Mətn emalı | |||
FORTRAN77 proqramlaşdırma | FORTRAN kompilyatoru | ||
Proseslərin idarə edilməsi | |||
Misc | Formatlaşdırılmış mesaj kataloqu yaradır | ||
MKİS | MKİS faylının versiyasını qaytarır | ||
Misc | Konfiqurasiya dəyərlərini qaytarır | ||
Shell proqramlaşdırma | |||
grep | Misc | Nümunəyə görə mətni axtarır | |
Misc | hash bazasına giriş metodu | ||
Mətn emalı | Faylların ilk hissəni göstərir (kopyalayır) | PWB UNIX | |
Mətn emalı | |||
Misc | İstifadəçinin id-ni qaytarır | 4.4BSD | |
Misc | |||
Misc | |||
Proseslərin idarə edilməsi | Cari sesiyada işlərin statusunu göstərir | ||
Mətn emalı | İki nizamlanmış (sıralanmış) faylı ortaq sahəyə görə birləşdirir | ||
Proseslərin idarə edilməsi | Siqnal və ya prosesi dayandırır | AT&T UNIX 3-cü versiyada | |
C proqramlaşdırma | üçün proqramlar yaradır | ||
Fayl sistemi | Fayla sərt (hard) link yaradır | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Fayl sistemi | Faylları əlaqələndirir (link yaradır) | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | |||
Misc | |||
Shell proqramlaşdırma | mesajları loqlayır | ||
Misc | İstifadəçi adını qaytarır | 4.4BSD | |
AT&T UNIX 1-ci versiyada | Faylları printerə göndərir | ||
Fayl sistemi | Kataloqun içindəkiləri siyahı şəklində göstərir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | Macro proses | PWB UNIX | |
Misc | Mesajları emal edir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Proqramlaşdırma | Proqramlar qrupunun yenidən yaradılması (generasiyası), yenilənməsi və qorunması (maintain) | ||
Misc | Sistem dokumentasiyası | ||
Misc | Mesajların icazə və ya qadağası | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Fayl sistemi | Kataloq yaradır | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Fayl sistemi | FIFO xüsus faylları yaradır | 4.4BSD | |
Mətn emalı | Səhifə-səhifə faylları göstərir | ||
Fayl sistemi | Faylları köçürür (daşıyır) | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | Yeni qrupa dəyişir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Proseslərin idarə edilməsi | AT&T UNIX 4-cü versiyada | ||
Mətn emalı | |||
C proqramlaşdırma | |||
Proseslərin idarə edilməsi | |||
Misc | Müxtəlif formatlarda faylların dumpının yaradılması | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Mətn emalı | Faylın uyğun sətrlərini birləşdirir | ||
Mətn emalı | |||
Fayl sistemi | Yolun (path) adını yoxlayır | ||
Misc | 4.4BSD | ||
Mətn emalı | Faylları print edir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Shell proqramlaşdırma | Formatlaşdırılmış çıxış yazır | 4.3BSD-Reno | |
MKİS | MKİS faylını print edir | ||
ps | Proseslərin idarə edilməsi | Prosesin statusunu bildirir | AT&T UNIX 4-cü versiyada |
Fayl sistemi | işlədiyin (cari olduğun yer) kataloqu qaytarır (çap edir) | ||
Batch Utilit | Batch işini dəyişdirir | ||
Batch Utilit | Batch işlərini silir | ||
Batch Utilit | Batch işlərini saxlayır | ||
Batch Utilit | Batch işlərini köçürür | ||
Batch Utilit | Batch işlərinə mesaj göndərir | ||
Batch Utilit | Batch işlərini yenidən çağırır | ||
Batch Utilit | Batch işlərini istifadəyə buraxır | ||
Batch Utilit | Batch işlərini seçir | ||
Batch Utilit | Batch işlərinə siqnal verir | ||
Batch Utilit | Batch işlərinin statusunu göstərir | ||
Batch Utilit | Script göndərmək | ||
Shell proqramlaşdırma | Standart girişdən sətri oxuyur | ||
Proseslərin idarə edilməsi | 4.0BSD | ||
rm | Fayl sistemi | Kataloqun içindəkiləri silir | AT&T UNIX 1-ci versiyada |
MKİS | |||
Fayl sistemi | Kataloqları silir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
MKİS | Cari MKİS redaktələrini göstərir | ||
sed | Mətn emalı | Axın (stream) redaktoru | AT&T UNIX 1-ci versiyada |
sh | Shell proqramlaşdırma | Shell | AT&T UNIX 7-ci versiyada |
Shell proqramlaşdırma | Çağrılmanı intervallara görə dayandırır | AT&T UNIX 4-cü versiyada | |
Mətn emalı | Faylları sıralayır (sort), birləşdirir | ||
Misc | Faylları hissələrə ayırır | AT&T UNIX 3-cü versiyada | |
C proqramlaşdırma | Faylda çap edilə bilən sətrləri tapır | ||
C proqramlaşdırma | Çağrıla bilən fayllarda lazımsız informasiyanı silir | ||
Misc | Terminal üçün əlavələri təyin edir | ||
Misc | Terminalın tablarını təyin edir | PWB UNIX | |
Mətn emalı | Faylın sonuncu hissəni göstərir (kopyalayır) | PWB UNIX | |
Misc | Başqa istifadəçi ilə danışmaq | 4.2BSD | |
Shell proqramlaşdırma | |||
Shell proqramlaşdırma | İfadələri qiymətləndirir | ||
Proseslərin idarə edilməsi | Sadə komandaların vaxtını göstərir | AT&T UNIX 3-cü versiyada | |
Fayl sistemi | Boş fayl yaradır | AT&T UNIX 7-ci versiyada | |
Misc | System V | ||
Mətn emalı | Simvolları tərcümə edir | AT&T UNIX 4-cü versiyada | |
Shell proqramlaşdırma | Doğru dəyəri qaytarır | ||
Mətn emalı | Topologiyaya görə sıralama | AT&T UNIX 7-ci versiyada | |
Misc | İstifadəçinin terminalının adını qaytarır | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | |||
Misc | Faylın həcminin limitini qaytarır | ||
Misc | |||
Misc | Aliası silir | ||
Misc | Sistemin adını qaytarır | PWB UNIX | |
Misc | Sıxılmış veriləni (data) açır | 4.3BSD | |
Mətn emalı | Boşluqları tablara çevirir | 3.0BSD | |
MKİS | |||
Mətn emalı | Faylda təkrarlanan sətrləri bildirir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Fayl sistemi | AT&T UNIX 1-ci versiyada | ||
Şəbəkə | Sistemdən sistemə kopyalayır | ||
Şəbəkə | İkili (binary) faylı decode edir | 4.0BSD | |
Şəbəkə | İkili (binary) faylı encode edir | 4.0BSD | |
Şəbəkə | |||
Proseslərin idarə edilməsi | Uzaqdan komandanın çağrılması | ||
MKİS | MKİS fayllarını təsdiq edir (validate) | ||
vi | Mətn emalı | Mətn redaktoru | BSD |
Proseslərin idarə edilməsi | Prosesin tamamlanmasını gözləyir | ||
Mətn emalı | simvol, bayt, söz və ya sətrləri sayır | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
MKİS | MKİS fayllarını müəyyənləşdirir | ||
Sistem administratorluq | Sistemdə kimin olduğunu göstərir | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Misc | Başqa istifadəçinin terminalına yazmaq | AT&T UNIX 1-ci versiyada | |
Shell proqramlaşdırma | PWB UNIX | ||
yacc | C proqramlaşdırma | Kompilyator | PWB UNIX |
Mətn emalı |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Asagidaki siyahi IEEE Std 1003 1 2008 terefinden Unix utilit kimi mueyyen edilib Bu utilitlerine Unix ve emeliyyat sistemlerinin coxunda rast gelmek mumkundur SiyahiIEEE Std 1003 1 2008 Utilitler Ad Kateqoriya Izah Ilk defe gorunubfayllarinin yaradilmasi ve idare edilmesiMisc aliaslarin teyin olunmasi ve gosterilmesiMisc arxivlerinin yaradilmasi ve saxlanmasi qorunmasi Metn emaliat Proseslerin idare edilmesi komandalari emrleri sonradan cagirmaq ucun AT amp T UNIX 7 ci versiyadaMetn emali Numunelerin pattern axtarilmasi AT amp T UNIX 7 ci versiyadaFayl sistemi yolun path kataloq qovluq olmayan hissesini qaytarirProseslerin idare edilmesi Schedule commands to be executed in a batch novbesinde queue komandlarin cagrilmasi qrafikini hazirlamaqMisc dilProseslerin idare edilmesi Islerin job arxa planda cagrilmasiC proqramlasdirma standard C de yazilmis proqramlarin kompilyatorucal Misc kalendarin cap edilmesi AT amp T UNIX 5 ci versiyadacat Fayl sistemi Fayllarin cap edilmesi ve birlesdirilmesi AT amp T UNIX 7 ci versiyadacd Fayl sistemi Basqa kataloqa kecmekC proqramlasdirma C dili ucun yaratmaqchgrp Fayl sistemi Faylin daxil oldugu qrupu deyisdirmekchmod Fayl sistemi Faylin istifade huquqlarini deyisdirmek AT amp T UNIX 1 ci versiyadachown Fayl sistemi Faylin sahibini deyisdirmek AT amp T UNIX 1 ci versiyadaFayl sistemi Faylin ve olcusunun yazilmasi 4 4BSDclear Ekrani terminali temizlemekFayl sistemi Iki fayli muqayise etmek AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMetn emali Iki faylin ortaq setrlerinin secmek ve ya legv etmek AT amp T UNIX 4 cU versiyadaShell proqramlasdirma Sade komandani cagirmaqFayl sistemi Verilenleri data sixmaq 4 3BSDFayl sistemi Fayllari kopyalamaq AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMisc Peryodik olaraq calisan arxa plan islerinin qrafiklesdirmekMetn emali Terkibine gore fayllari bolmek PWB UNIXC proqramlasdirma Faylin teqlerinin yaradilmasi 3 0BSDShell proqramlasdirma Fayildan secilmis hissenin cixardilmasi kesilmesi C proqramlasdirmaMisc Tarix ve vaxti gostermek AT amp T UNIX 1 ci versiyadaFayl sistemi Fayli cevirmek convert ve kocurmekMKISdf Fayl sistemi Bos disk sahesini bildirir AT amp T UNIX 1 ci versiyadadiff Metn emali Iki fayli muqayise edirFayl sistemi Yolun path kataloq hissesini qaytarirdu Fayl sistemi Fayl sahesinin istifadesin mueyyenlesdirir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaecho Shell proqramlasdirma Arqumentlerin cixisa yazilmasiMetn emali Standart metn redaktoru AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMisc Muhitin teyin edilmesiMetn emali Metn redaktoru BSDMetn emali Tablari bosluqlara cevririrShell proqramlasdirma Arqumentleri ifade kimi qiymetlendirirShell proqramlasdirma Yanlis false qiymeti qaytarirMisc Komandlarin tarixi siyahisini emal edirProseslerin idare edilmesi Isleri on planda cagirirFayl sistemi Faylin tipini mueyyen edir AT amp T UNIX 7 ci versiyadaFayl sistemi Fayllari tapir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMetn emaliFORTRAN77 proqramlasdirma FORTRAN kompilyatoruProseslerin idare edilmesiMisc Formatlasdirilmis mesaj kataloqu yaradirMKIS MKIS faylinin versiyasini qaytarirMisc Konfiqurasiya deyerlerini qaytarirShell proqramlasdirmagrep Misc Numuneye gore metni axtarirMisc hash bazasina giris metoduMetn emali Fayllarin ilk hisseni gosterir kopyalayir PWB UNIXMetn emaliMisc Istifadecinin id ni qaytarir 4 4BSDMiscMiscProseslerin idare edilmesi Cari sesiyada islerin statusunu gosterirMetn emali Iki nizamlanmis siralanmis fayli ortaq saheye gore birlesdirirProseslerin idare edilmesi Siqnal ve ya prosesi dayandirir AT amp T UNIX 3 cu versiyadaC proqramlasdirma ucun proqramlar yaradirFayl sistemi Fayla sert hard link yaradir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaFayl sistemi Fayllari elaqelendirir link yaradir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMiscMiscShell proqramlasdirma mesajlari loqlayirMisc Istifadeci adini qaytarir 4 4BSDAT amp T UNIX 1 ci versiyada Fayllari printere gonderirFayl sistemi Kataloqun icindekileri siyahi seklinde gosterir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMisc Macro proses PWB UNIXMisc Mesajlari emal edir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaProqramlasdirma Proqramlar qrupunun yeniden yaradilmasi generasiyasi yenilenmesi ve qorunmasi maintain Misc Sistem dokumentasiyasiMisc Mesajlarin icaze ve ya qadagasi AT amp T UNIX 1 ci versiyadaFayl sistemi Kataloq yaradir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaFayl sistemi FIFO xusus fayllari yaradir 4 4BSDMetn emali Sehife sehife fayllari gosterirFayl sistemi Fayllari kocurur dasiyir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMisc Yeni qrupa deyisir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaProseslerin idare edilmesi AT amp T UNIX 4 cu versiyadaMetn emaliC proqramlasdirmaProseslerin idare edilmesiMisc Muxtelif formatlarda fayllarin dumpinin yaradilmasi AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMetn emali Faylin uygun setrlerini birlesdirirMetn emaliFayl sistemi Yolun path adini yoxlayirMisc 4 4BSDMetn emali Fayllari print edir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaShell proqramlasdirma Formatlasdirilmis cixis yazir 4 3BSD RenoMKIS MKIS faylini print edirps Proseslerin idare edilmesi Prosesin statusunu bildirir AT amp T UNIX 4 cu versiyadaFayl sistemi islediyin cari oldugun yer kataloqu qaytarir cap edir Batch Utilit Batch isini deyisdirirBatch Utilit Batch islerini silirBatch Utilit Batch islerini saxlayirBatch Utilit Batch islerini kocururBatch Utilit Batch islerine mesaj gonderirBatch Utilit Batch islerini yeniden cagirirBatch Utilit Batch islerini istifadeye buraxirBatch Utilit Batch islerini secirBatch Utilit Batch islerine siqnal verirBatch Utilit Batch islerinin statusunu gosterirBatch Utilit Script gondermekShell proqramlasdirma Standart girisden setri oxuyurProseslerin idare edilmesi 4 0BSDrm Fayl sistemi Kataloqun icindekileri silir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMKISFayl sistemi Kataloqlari silir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMKIS Cari MKIS redaktelerini gosterirsed Metn emali Axin stream redaktoru AT amp T UNIX 1 ci versiyadash Shell proqramlasdirma Shell AT amp T UNIX 7 ci versiyadaShell proqramlasdirma Cagrilmani intervallara gore dayandirir AT amp T UNIX 4 cu versiyadaMetn emali Fayllari siralayir sort birlesdirirMisc Fayllari hisselere ayirir AT amp T UNIX 3 cu versiyadaC proqramlasdirma Faylda cap edile bilen setrleri tapirC proqramlasdirma Cagrila bilen fayllarda lazimsiz informasiyani silirMisc Terminal ucun elaveleri teyin edirMisc Terminalin tablarini teyin edir PWB UNIXMetn emali Faylin sonuncu hisseni gosterir kopyalayir PWB UNIXMisc Basqa istifadeci ile danismaq 4 2BSDShell proqramlasdirmaShell proqramlasdirma Ifadeleri qiymetlendirirProseslerin idare edilmesi Sade komandalarin vaxtini gosterir AT amp T UNIX 3 cu versiyadaFayl sistemi Bos fayl yaradir AT amp T UNIX 7 ci versiyadaMisc System VMetn emali Simvollari tercume edir AT amp T UNIX 4 cu versiyadaShell proqramlasdirma Dogru deyeri qaytarirMetn emali Topologiyaya gore siralama AT amp T UNIX 7 ci versiyadaMisc Istifadecinin terminalinin adini qaytarir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMiscMisc Faylin hecminin limitini qaytarirMiscMisc Aliasi silirMisc Sistemin adini qaytarir PWB UNIXMisc Sixilmis verileni data acir 4 3BSDMetn emali Bosluqlari tablara cevirir 3 0BSDMKISMetn emali Faylda tekrarlanan setrleri bildirir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaFayl sistemi AT amp T UNIX 1 ci versiyadaSebeke Sistemden sisteme kopyalayirSebeke Ikili binary fayli decode edir 4 0BSDSebeke Ikili binary fayli encode edir 4 0BSDSebekeProseslerin idare edilmesi Uzaqdan komandanin cagrilmasiMKIS MKIS fayllarini tesdiq edir validate vi Metn emali Metn redaktoru BSDProseslerin idare edilmesi Prosesin tamamlanmasini gozleyirMetn emali simvol bayt soz ve ya setrleri sayir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMKIS MKIS fayllarini mueyyenlesdirirSistem administratorluq Sistemde kimin oldugunu gosterir AT amp T UNIX 1 ci versiyadaMisc Basqa istifadecinin terminalina yazmaq AT amp T UNIX 1 ci versiyadaShell proqramlasdirma PWB UNIXyacc C proqramlasdirma Kompilyator PWB UNIXMetn emali