Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkiyə-Yunanıstan əhali mübadiləsi — 1923-cü ildə Yunanıstan, Türkiyə və Bolqarıstan arasında məcburi əhali mübadiləsi. Yunanıstanın 1919-1922 İkinci Yunan-Türk müharibəsində məğlubiyyətinin və Lozanna Sülh Müqaviləsinin bağlanmasının nəticəsi idi.
Yunanıstan ilə Türkiyə Böyük Millət Məclisi arasında 30 yanvar 1923-cü il tarixində imzalanan Konvensiya və Protokola uyğun olaraq 1 may 1923-cü ildən həyata keçirilir. Mübadilə təxminən 2 milyon insanı əhatə edir və xüsusilə Kiçik Asiya və Şərqi Trakyanın yunan əhalisi ilə əlaqəli bir məcburiyyət xarakteri daşıyır. Mübadilənin əsas məqsədi keçmiş Osmanlı İmperiyası ərazisində formalaşmış dövlətlərin milli tərkibini homogenizasiyalaşdırmaq və potensial etnik-dini azlıqlar tərəfindən separatizmin inkişafının qarşısını almaq olur.
Mübadilə şərtləri
Yunanıstan ilə Türkiyə arasında mübadilə dini (etnik deyil) əsaslarla həyata keçirildi. Beləliklə yunan dilində danışan müsəlmanlar Yunanıstan ərazisini tərk etmək məcburiyyətində qaldı (xüsusən Krit - Krit müsəlmanları), yarımadanın içərisindən gələn xristianların əksəriyyətinin onsuz da yunan dilini itirərək türk dilini ana dili bilməsinə baxmayaraq Türkiyəni tərk etdi.
Yunanıstan və Bolqarıstan arasında mübadilə etnik xətt üzrə baş verdi. Bolqarıstan və Türkiyə məcburi əhali mübadiləsi aparmadı. Eyni zamanda, demək olar ki, bütün pravoslav bolqarlar Türkiyə ərazisini tərk etdi. Türkdilli və digər müsəlmanlar isə davamlı mühacirliyə baxmayaraq Bolqarıstanda əhəmiyyətli sayda yaşamağa davam etdi.
Evakuasiya
Xristianların (təxminən 1,5 milyon nəfər) evakuasiyası, Şimali Yunanıstandan (əsasən Makedoniyadan) gələn müsəlmanların evakuasiyası ilə izlənildi. Nəticədə XVI əsrin əvvəllərinə qədər xristian (yunan-slavyan) əksəriyyətini böyük ölçüdə itirən qədim yunan şəhəri olan Saloniki yenidən yunanlaşdırıldı. Bundan əlavə Krit tamamilə Yunan və Xristian oldu. Eyni zamanda İstanbul xaricində, Qərbi Türkiyənin şəhərləri xristian sakinlərini itirdi. Mübadilə açıq şəkildə qeyri-bərabər idi: 1,5 milyon xristian, 0,5 milyon müsəlman daimi yaşayış yerini dəyişmək məcburiyyətində qaldı. Yunanıstanda sosial böhran yarandı, bu da böyük şəhərlərdə (əsasən Afinada, Salonikidə gecə qonduların sayı artdı), kütləvi işsizlik, artan yoxsulluq və aclıq, xaricə kütləvi mühacirətlər müşahidə edildi.
İstinadlar
- "Convention concerning the Exchange". 2015-07-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-05-30.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Turkiye Yunanistan ehali mubadilesi 1923 cu ilde Yunanistan Turkiye ve Bolqaristan arasinda mecburi ehali mubadilesi Yunanistanin 1919 1922 Ikinci Yunan Turk muharibesinde meglubiyyetinin ve Lozanna Sulh Muqavilesinin baglanmasinin neticesi idi Yunanistan ile Turkiye Boyuk Millet Meclisi arasinda 30 yanvar 1923 cu il tarixinde imzalanan Konvensiya ve Protokola uygun olaraq 1 may 1923 cu ilden heyata kecirilir Mubadile texminen 2 milyon insani ehate edir ve xususile Kicik Asiya ve Serqi Trakyanin yunan ehalisi ile elaqeli bir mecburiyyet xarakteri dasiyir Mubadilenin esas meqsedi kecmis Osmanli Imperiyasi erazisinde formalasmis dovletlerin milli terkibini homogenizasiyalasdirmaq ve potensial etnik dini azliqlar terefinden separatizmin inkisafinin qarsisini almaq olur Mubadile sertleriYunanistan ile Turkiye arasinda mubadile dini etnik deyil esaslarla heyata kecirildi Belelikle yunan dilinde danisan muselmanlar Yunanistan erazisini terk etmek mecburiyyetinde qaldi xususen Krit Krit muselmanlari yarimadanin icerisinden gelen xristianlarin ekseriyyetinin onsuz da yunan dilini itirerek turk dilini ana dili bilmesine baxmayaraq Turkiyeni terk etdi Yunanistan ve Bolqaristan arasinda mubadile etnik xett uzre bas verdi Bolqaristan ve Turkiye mecburi ehali mubadilesi aparmadi Eyni zamanda demek olar ki butun pravoslav bolqarlar Turkiye erazisini terk etdi Turkdilli ve diger muselmanlar ise davamli muhacirliye baxmayaraq Bolqaristanda ehemiyyetli sayda yasamaga davam etdi EvakuasiyaXristianlarin texminen 1 5 milyon nefer evakuasiyasi Simali Yunanistandan esasen Makedoniyadan gelen muselmanlarin evakuasiyasi ile izlenildi Neticede XVI esrin evvellerine qeder xristian yunan slavyan ekseriyyetini boyuk olcude itiren qedim yunan seheri olan Saloniki yeniden yunanlasdirildi Bundan elave Krit tamamile Yunan ve Xristian oldu Eyni zamanda Istanbul xaricinde Qerbi Turkiyenin seherleri xristian sakinlerini itirdi Mubadile aciq sekilde qeyri beraber idi 1 5 milyon xristian 0 5 milyon muselman daimi yasayis yerini deyismek mecburiyyetinde qaldi Yunanistanda sosial bohran yarandi bu da boyuk seherlerde esasen Afinada Salonikide gece qondularin sayi artdi kutlevi issizlik artan yoxsulluq ve acliq xarice kutlevi muhaciretler musahide edildi Istinadlar Convention concerning the Exchange 2015 07 04 tarixinde Istifade tarixi 2021 05 30