Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Filidor (tam adı Fransua-Andre Danikan Filidor; 7 sentyabr 1726[…], Dre (Yuxarı Provans Alpları)[d] – 31 avqust 1795[…], London) — Fransız şahmatçısı və opera bəstəkarı
| Filidor | |
|---|---|
| Fransua-Andre Danikan Filidor | |
 | |
| Doğum tarixi | 7 sentyabr 1726[…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 31 avqust 1795[…](68 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Atası | Andre Danikan Filidor |
| Milliyyəti | Fransız |
| Fəaliyyəti | aktyor, şahmatçı, pianoçu, bəstəkar, musiqiçi, şahmat nəzəriyyəçisi[d] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Ailəsi
Filidor Fransada çox məşhur musiqiçi ailəsində anadan olmuşdur. Babası və atası Parisdə "Grande Écurie" adı verilən kral orkestrının üzvü idi. Ailənin əsıl adı Danikan idi amma qaboyçu olan babası qaboy ifa edəndə Fransa Kralı XIII. Luisə Sienalı Filidori adlı bir virtuoz qaboyçunu xatırlatdığı üçün kral tərəfindən "Filidor" adı verilmişdir. Philidor l'ainé (Yaşlı Filidor) olaraq bilinən Andre Danikan Filidor (1647–1730) atasının ikinci arvadı Elizabeth Le Royun oğludur və doğulanda atası 79 yaşında, anası 26 yaşında idi. Atası Fransua-Andre 4 yaşında olakən öldü.
Bəstəkarlığı
Filidor 1732-ci ildə 6 yaşı olanda Fransa Kralı XV. Luis-in sarayındaki Kral Xoruna seçildi. İlk musiqi kompozisiyasını bu xoroda , 11 yaşında bəstələdiyi bildirilir. XV. Luisin her gün Kral xorunu dinləmək istədiyi; kralın gəlmeəini gözləyən zaman xorun üzvlərinin vaxtlarını şahmat oynamaqla keçirdikləri və gənç Filidorun da oyuna məhz bu səbəblə başladığı ifadə edilir.
Şahmat
Yaşadığı dövrdə hələ titulu təsis edilməməsinə baxmıyaraq, dövrünün ən böyük şahmat ustalarından biri sayılır. Filidorun yazdığı Analyse du jeu des Échecs (Şahmat Oyununun Təhlili) kitabı 100 ilə yaxın müddətdə standart şahmat kitabı olaraq qəbul edildi. O, həmdə daha sonralar onun adıyla adlandırılacaq Filidor müdafiəsinin yaradıcısıdı.
Seçilmiş musiqi əsərləri
Operalar
- Blaise le savetier (1759)
- Le Quiproquo ou le volage fixé (1759)
- Le Jardinier et son seigneur (1761)
- Le Maréchal-Ferrant (1761)
- Sancho Pança dans son île (1762)
- Le Bûcheron ou les trois souhaits (1763)
- Le Sorcier (1764)
- Tom Jones (1765), -in eyniadlı romanından ilhamlanaraq
- Ernelinde, princesse de Norvège (1767), 1769 afişada adı 'Sandomar, prince de Danemark
- Le Jardinier de Sidon (1768)
- L'Amant déguisé ou le jardinier supposé (1769)
- La Nouvelle École des femmes (1770)
- Le Puits d'amour (1779)
- L'Amitié au village (1785)
- Thémistocle (1786)
- La Belle Esclave (1788)
- Bélisaire (1796, ölümündən sonra)
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Francois-Andre Philidor // Encyclopædia Britannica (ing.).
- François-André Philidor // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Archivio Storico Ricordi. 1808.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Filidor tam adi Fransua Andre Danikan Filidor 7 sentyabr 1726 Dre Yuxari Provans Alplari d 31 avqust 1795 London Fransiz sahmatcisi ve opera bestekariFilidorFransua Andre Danikan FilidorDogum tarixi 7 sentyabr 1726 1726 09 07 Dogum yeri Dre Yuxari Provans Alplari d Vefat tarixi 31 avqust 1795 1795 08 31 68 yasinda Vefat yeri London Ingiltere Boyuk Britaniya kralligiAtasi Andre Danikan FilidorMilliyyeti FransizFealiyyeti aktyor sahmatci pianocu bestekar musiqici sahmat nezeriyyecisi d Vikianbarda elaqeli mediafayllarAilesiFilidor Fransada cox meshur musiqici ailesinde anadan olmusdur Babasi ve atasi Parisde Grande Ecurie adi verilen kral orkestrinin uzvu idi Ailenin esil adi Danikan idi amma qaboycu olan babasi qaboy ifa edende Fransa Krali XIII Luise Sienali Filidori adli bir virtuoz qaboycunu xatirlatdigi ucun kral terefinden Filidor adi verilmisdir Philidor l aine Yasli Filidor olaraq bilinen Andre Danikan Filidor 1647 1730 atasinin ikinci arvadi Elizabeth Le Royun ogludur ve dogulanda atasi 79 yasinda anasi 26 yasinda idi Atasi Fransua Andre 4 yasinda olaken oldu BestekarligiFilidor 1732 ci ilde 6 yasi olanda Fransa Krali XV Luis in sarayindaki Kral Xoruna secildi Ilk musiqi kompozisiyasini bu xoroda 11 yasinda bestelediyi bildirilir XV Luisin her gun Kral xorunu dinlemek istediyi kralin gelmeeini gozleyen zaman xorun uzvlerinin vaxtlarini sahmat oynamaqla kecirdikleri ve genc Filidorun da oyuna mehz bu sebeble basladigi ifade edilir SahmatYasadigi dovrde hele titulu tesis edilmemesine baxmiyaraq dovrunun en boyuk sahmat ustalarindan biri sayilir Filidorun yazdigi Analyse du jeu des Echecs Sahmat Oyununun Tehlili kitabi 100 ile yaxin muddetde standart sahmat kitabi olaraq qebul edildi O hemde daha sonralar onun adiyla adlandirilacaq Filidor mudafiesinin yaradicisidi Secilmis musiqi eserleriOperalar Blaise le savetier 1759 Le Quiproquo ou le volage fixe 1759 Le Jardinier et son seigneur 1761 Le Marechal Ferrant 1761 Sancho Panca dans son ile 1762 Le Bucheron ou les trois souhaits 1763 Le Sorcier 1764 Tom Jones 1765 in eyniadli romanindan ilhamlanaraq Ernelinde princesse de Norvege 1767 1769 afisada adi Sandomar prince de Danemark Le Jardinier de Sidon 1768 L Amant deguise ou le jardinier suppose 1769 La Nouvelle Ecole des femmes 1770 Le Puits d amour 1779 L Amitie au village 1785 Themistocle 1786 La Belle Esclave 1788 Belisaire 1796 olumunden sonra IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Francois Andre Philidor Encyclopaedia Britannica ing Francois Andre Philidor Brockhauz Ensiklopediyasi alm Archivio Storico Ricordi 1808