Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Aşağı Şorca — Göyçə mahalında kənd.
Aşağı Şorca | |
---|---|
Ölkə | |
Region | Geğarkunik mərzi |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 2.260 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəsmi dili | |
Təbii şəraiti
Əsrarəngiz təbiətə malik olan Şorca kəndi Şərqi göyçə silsiləsinin suayrıclarında, dəniz səviyyəsindən 2250–2400 m yüksəklikdə, orta və dik meyilli yamacda yerləşmişdir. Kəndin ərazisindən iki çay(Yellidərə çayı və Keyti çayları) axırdı. Kəndin ərazisində çoxlu sayda bulaqlar var ki, suyunun mineral tərkibinə görə dünyanın ən yaxşı içməli suları sırasına daxildir. Kəndin ərazisində tektonik və vulkanik mənşəli çoxlu sayda qayalıqlar mövcuddur ki, bunlar da təbiətə xüsusi gözəllik verir. Bu qayaların bəzilərinin nisb hündürlüyü 50 m dən çoxdur (Buğauçan qaya, Qalaçan qayası, Qara qaya, Atuçan qaya və s.). Kəndin yuxarı hissələrindən Göyçə gölünə füsunkar bir mənzərə açılır.
Bitki örtüyü
Kəndin ərazisi əsasən alp çəmənliklərindən ibarətdir. Buna görə də kəndin ərazisində 3000 dən artıq növ çəmən bitkiləri yayılmışdır ki, bunların 200 dən çoxu qiymətli dərman bitkiləridir. Ot bitkilərindən Qafqaz bənövşəsi, Nərgiz çiçəyi, Lalə, bat-bat, kəklikotu, bağyarpağı, Boymadərən, pişikotu, xoruzgülü, xanımotu, alp dişəsi, qantəpər, əvəlik, lilpar, zəncirotu, zəngçiçəyi, çobanyastığı, şırımlı topal, ağbığ, qırtıc, çəmənlik üçyarpaq yonca, dəvəqanqalı, alaqanqal və s. göstərmək olar. Kol bitkilərindən İtburnu, qoyungözu, gəvən və s. Bundan başqa yellidərədə qarağatlı quzey adlanan dik yamacda endemik qarağat bitkisi yayılmışdır.
Tarixi
Aşağı Şorca toponiminin yaranması haqqında müxtəlif fərziyyələr mövcuddur. Bəzi tarixçilər Şorca toponiminin şoran yer mənasını bildirdiyini söyləyir. Ancaq Göyçədə yaşayanlar bilirlər ki, Göyçədə mövcud olmuş Şorca kəndlərindən heç birində şoran torpaqlar olmamışdır. Ona görə də bu fərziyyə inandırıcı görsənmir. Şorca etno-toponiminin Şor türkləri (https://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eorlar) ilə əlaqəli olması daha məntiqli görsənir. Aşağı Şorcanın qədim tarixi haqqında dəqiq məlumatlar olmasa da kəndin ərazisində tapılan qədim qəbiristanlıqlar, Türk-Alban mədəniyyətinə aid kilsə, kənddən 6 km şərqdə mövcud olmuş gözətçi qülləsi (Yelli dərə Yonma daşları) və s. kəndin tarinin iki min ildən artıq olmasına dəlalət edir. Füsunkar landşaftı ilə göz oxşayan Qalaçanda Orta təpə adlanan Yerdə mövcud olmuş yaşayış yerinin xarabalıqları son dövrə qədər qalırdı.
Uzunlar sahəsində qazıntı zamanı albanlara məxsus küp qəbirləri tapılıb. Aşağı Şorca rayon mərkəzindən 12 km şərqdə yerləşir. Yuxarı Şorca, Daşkənd kəndi, Sarıyaqub, |Qaraqoyunlu]] kəndləri ve Kəlbəcər rayonu ilə həmsərhəd olub.
İqtisadiyyatı
Kəndin 3221 ha torpaq sahəsi olub ki, bunun 570 ha Yellidərə dövlət sapalaq torpağı, 950 ha biçənək sahəsi, 1210 haəkin sahəsi qalanları isə örüş ərazilərindən ibarət olmuşdur. Əkinlərdə əsasən payızlıq buğda, arpa, vələmir, gülül, çuğundur və s. bitkilərdən istifadə edilirdi. 1988-ci ildə əhalinin sayı 1732 nəfər olmuşdur.
1988-ci ilə qədər sovxozda 22 yük maşını, 1 avtobus, 3 "UAZ", 1 "Moskviç", 1 ekskvator, 4 kombayn, 2 K800, 6 tırtıllı traktor, 4 Belarus və müxtəlif k/t texnikaları, 9500 xırdabuynuzlu heyvan, 750 baş iribuynuzlu mal, əhalidə isə 8 minə yaxın xırdabuynuzlu, 1400-dən artıq iribuynuzlu heyvan olub.
İrəvan quberniyasının Novobayazid qəzasında kənd. XIХ əsrin 40-cı illərində Aşağı Quylasar kəndindən qovulmuş azərbaycanlı ailələrin "Şorca" adlı yerdə məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Digər adları Keyti və Salmankənd olmuşdur. Kənd rayon mərkəzi Basarkeçərdən 13 km məsafədə yerləşir.
Əhalisi
Tanınmış sakinləri
- Tofiq Abbasov Şorca və Şorcalılar kitabının müəllifi
- Nəsib Quliyev- tibb elmləri doktoru
- Vaqif Abdullayev (II) — siyasi elmlər doktoru
- Riyaziyyat elmləri doktoru
- K/t elmləri doktoru
- Əli Ələkbərov Tibb elmləri doktoru
- Tibb elmləri doktoru
- Tibb elmləri fəlsəfə doktoru
- Tibb elmləri fəlsəfə doktoru
- Tibb elmləri fəlsəfə doktoruru
- Sahib Alıyev Millət Vəkili
- Ramin Məmmədov Millət Vəkili
Aşıq və Şairləri
Şəhidləri
Qaziləri
Xarici keçidlər
- Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu adin diger istifade formalari ucun bax Sorca Asagi Sorca Goyce mahalinda kend Asagi Sorca40 06 36 sm e 45 50 10 s u Olke ErmenistanRegion Gegarkunik merziTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 2 260 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 12 nef 2011 Resmi dili ermeni diliXeriteni goster gizle Asagi Sorca Asagi SorcaTebii seraitiEsrarengiz tebiete malik olan Sorca kendi Serqi goyce silsilesinin suayriclarinda deniz seviyyesinden 2250 2400 m yukseklikde orta ve dik meyilli yamacda yerlesmisdir Kendin erazisinden iki cay Yellidere cayi ve Keyti caylari axirdi Kendin erazisinde coxlu sayda bulaqlar var ki suyunun mineral terkibine gore dunyanin en yaxsi icmeli sulari sirasina daxildir Kendin erazisinde tektonik ve vulkanik menseli coxlu sayda qayaliqlar movcuddur ki bunlar da tebiete xususi gozellik verir Bu qayalarin bezilerinin nisb hundurluyu 50 m den coxdur Bugaucan qaya Qalacan qayasi Qara qaya Atucan qaya ve s Kendin yuxari hisselerinden Goyce golune fusunkar bir menzere acilir Bitki ortuyuKendin erazisi esasen alp cemenliklerinden ibaretdir Buna gore de kendin erazisinde 3000 den artiq nov cemen bitkileri yayilmisdir ki bunlarin 200 den coxu qiymetli derman bitkileridir Ot bitkilerinden Qafqaz benovsesi Nergiz ciceyi Lale bat bat keklikotu bagyarpagi Boymaderen pisikotu xoruzgulu xanimotu alp disesi qanteper evelik lilpar zencirotu zengciceyi cobanyastigi sirimli topal agbig qirtic cemenlik ucyarpaq yonca deveqanqali alaqanqal ve s gostermek olar Kol bitkilerinden Itburnu qoyungozu geven ve s Bundan basqa yelliderede qaragatli quzey adlanan dik yamacda endemik qaragat bitkisi yayilmisdir TarixiAsagi Sorca toponiminin yaranmasi haqqinda muxtelif ferziyyeler movcuddur Bezi tarixciler Sorca toponiminin soran yer menasini bildirdiyini soyleyir Ancaq Goycede yasayanlar bilirler ki Goycede movcud olmus Sorca kendlerinden hec birinde soran torpaqlar olmamisdir Ona gore de bu ferziyye inandirici gorsenmir Sorca etno toponiminin Sor turkleri https tr wikipedia org wiki C5 9Eorlar ile elaqeli olmasi daha mentiqli gorsenir Asagi Sorcanin qedim tarixi haqqinda deqiq melumatlar olmasa da kendin erazisinde tapilan qedim qebiristanliqlar Turk Alban medeniyyetine aid kilse kendden 6 km serqde movcud olmus gozetci qullesi Yelli dere Yonma daslari ve s kendin tarinin iki min ilden artiq olmasina delalet edir Fusunkar landsafti ile goz oxsayan Qalacanda Orta tepe adlanan Yerde movcud olmus yasayis yerinin xarabaliqlari son dovre qeder qalirdi Uzunlar sahesinde qazinti zamani albanlara mexsus kup qebirleri tapilib Asagi Sorca rayon merkezinden 12 km serqde yerlesir Yuxari Sorca Daskend kendi Sariyaqub Qaraqoyunlu kendleri ve Kelbecer rayonu ile hemserhed olub IqtisadiyyatiKendin 3221 ha torpaq sahesi olub ki bunun 570 ha Yellidere dovlet sapalaq torpagi 950 ha bicenek sahesi 1210 haekin sahesi qalanlari ise orus erazilerinden ibaret olmusdur Ekinlerde esasen payizliq bugda arpa velemir gulul cugundur ve s bitkilerden istifade edilirdi 1988 ci ilde ehalinin sayi 1732 nefer olmusdur 1988 ci ile qeder sovxozda 22 yuk masini 1 avtobus 3 UAZ 1 Moskvic 1 ekskvator 4 kombayn 2 K800 6 tirtilli traktor 4 Belarus ve muxtelif k t texnikalari 9500 xirdabuynuzlu heyvan 750 bas iribuynuzlu mal ehalide ise 8 mine yaxin xirdabuynuzlu 1400 den artiq iribuynuzlu heyvan olub Irevan quberniyasinin Novobayazid qezasinda kend XIH esrin 40 ci illerinde Asagi Quylasar kendinden qovulmus azerbaycanli ailelerin Sorca adli yerde meskunlasmasi neticesinde yaranmisdir Diger adlari Keyti ve Salmankend olmusdur Kend rayon merkezi Basarkecerden 13 km mesafede yerlesir EhalisiTaninmis sakinleri Tofiq Abbasov Sorca ve Sorcalilar kitabinin muellifi Nesib Quliyev tibb elmleri doktoru Vaqif Abdullayev II siyasi elmler doktoru Riyaziyyat elmleri doktoru K t elmleri doktoru Eli Elekberov Tibb elmleri doktoru Tibb elmleri doktoru Tibb elmleri felsefe doktoru Tibb elmleri felsefe doktoru Tibb elmleri felsefe doktoruru Sahib Aliyev Millet Vekili Ramin Memmedov Millet VekiliAsiq ve Sairleri Murad Niyazli Asiq Asiq Islam Asiq Idris Tofiq Abdullayev Firudin Qember Saleh Qurban EliyevSehidleri QazileriXarici kecidlerՀայաստանի 2011 թ մարդահամարի արդյունքները erm