Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Xəzər xaqanlığı özünün sələfləri saydığı Suvar və Göytürk dövlətləri kimi Sasani İranına qarşı mübarizədə Bizansla müttəfiqlik edirdilər. Xəzər xaqanlığı Azov və Qara dənizin şimal sahillərindəki düzənlik əraziləri ələ keçirdikdən, Sasaniləri Cənubi Qafqazdan sıxışdırmalarından sonra Bizansla həmsərhəd oldu. Xəzərlərin bu qələbələrinə paxıllıq edən Bizans saray tarixçisi Abid Feofan yazırdı: «Qara dənizdən şimaldakı bütün ərazilərdə Böyük Xəzər xalqı hökmranlıq etməyə başladı».
VII əsrin sonlarında Bizans hakimiyyəti uğrunda gedən mübarizələr Xəzər xaqanlığını öz müttəfiqinin daxili işlərinə qarışmağa vadar etdi. 695-ci ildə taxtdan salınan Bizans imperatoru II Yustinian Xəzər xaqanı Əbuzər Qalavanın yanına qaçdı. Öz qızını II Yustiniana ərə verən xaqan 705-ci ildə ona öz hakimiyyətini bərpa etməkdə kömək göstərdi. Yenidən Bizans imperatoru olan II Yustinian Xəzər xaqanının qızından oğlu Tiberini öz şəriklisi elan etdi. 710-cu ildə Krım uğrunda Bizansla Xəzər xaqanlığı arasında münaqişə başladı. Münaqişənin əsas səbəbi Bizans hakimiyyətini istəməyən Krım əhalisinin yardım üçün Xəzər xaqanına müraciət etmələri oldu. Üsyançılara başçılıq edən qaçqın erməni taciri Vardan Xəzər xaqanının etimadını qazandı və onun köməyilə 711-ci ildə Flipp adı ilə Bizans imperatoru oldu. Taxta çıxan kimi Flipp nəinki II Yustinianı, həm də onun Xəzər xaqanının qızından olan azyaşlı oğlu Tiberini edam etdirdi. Xaqanın qız nəvəsinin erməni əsilli Bizans imperatoru Flipp tərəfindən xaincəsinə öldürülməsi yenidən Xəzər–Bizans münasibətlərini pisləşdirdi. Lakin Cənubi Qafqaz istiqamətində daha güclü rəqibin – Ərəb xilafətinin fəallaşması Bizansı yenidən Xəzər xaqanlığı ilə yaxınlaşmağa məcbur etdi. Krım məsələsi dinc yola həll edildi. Bizans yarımadanın şərq hissəsini və qərbdəki geniş düzənlikləri xəzər xaqanlığına güzəştə getdi.
VII əsrin sonlarında Bizans hakimiyyəti uğrunda gedən mübarizələr Xəzər xaqanlığını öz müttəfiqinin daxili işlərinə qarışmağa vadar etdi. 695-ci ildə taxtdan salınan Bizans imperatoru II Yustinian Xəzər xaqanı Əbuzər Qalavanın yanına qaçdı. Öz qızını II Yustiniana ərə verən xaqan 705-ci ildə ona öz hakimiyyətini bərpa etməkdə köməklik göstərdi. Yenidən Bizans imperatoru olan II Yustinian Xəzər xaqanının qızından oğlu Tiberini öz şəriklisi elan etdi. 710-cu ildə Krım uğrunda Bizansla Xəzər xaqanlığı arasında münaqişə başladı. Münaqişənin əsas səbəbi Bizans hakimiyyətini istəməyən Krım əhalisinin yardım üçün Xəzər xaqanına müraciət etmələri oldu. Üsyançılara başçılıq edən qaçqın erməni taciri Vardan Xəzər xaqanının etimadını qazandı və onun köməyilə 711-ci ildə Flipp adı ilə Bizans imperatoru oldu. Taxta çıxan kimi Flipp nəinki II Yustinianı, həm də onun Xəzər xaqanının qızından olan azyaşlı oğlu Tiberini edam etdirdi. Xaqanın qız nəvəsinin erməni əsilli Bizans imperatoru Flipp tərəfindən xaincəsinə öldürülməsi yenidən Xəzər-Bizans münasibətlərini pisləşdirdi. Lakin Cənubi Qafqaz istiqamətində daha güclü rəqibin - Ərəb xilafətinin fəallaşması Bizansı yenidən Xəzər xaqanlığı ilə yaxınlaşmağa məcbur etdi. Krım məsələsi dinc yolla həll edildi. Bizans yarımadanın şərq hissəsini və qərbdəki geniş düzənlikləri xəzər xaqanlığına güzəştə getdi.
VIII əsrin 30-cu ilərində ərəb-xəzər müharibələrinin qızışması xilafət ordularının Bizansın ərazilərinə olan hücumlarının səngiməsinə səbəb oldu. Xəzərlərlə münasibətləri daha da yaxşılaşdırmaq məqsədilə Bizans imperatoru Lev İsavr 732-ci ildə Xəzər xaqanının qızı Çiçək xatını oğlu Konstantinə aldı. 775-780-ci illərdə hakimiyətdə olmuş Bizans imperatoru Çiçək xatının oğlu idi və hamı onu «Xəzər» adı ilə tanıyırdı.
Mənbə
- Kərəm Məmmədov, "Xəzər–Bizans münasibətləri" 2010-06-13 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xezer xaqanligi ozunun selefleri saydigi Suvar ve Goyturk dovletleri kimi Sasani Iranina qarsi mubarizede Bizansla muttefiqlik edirdiler Xezer xaqanligi Azov ve Qara denizin simal sahillerindeki duzenlik erazileri ele kecirdikden Sasanileri Cenubi Qafqazdan sixisdirmalarindan sonra Bizansla hemserhed oldu Xezerlerin bu qelebelerine paxilliq eden Bizans saray tarixcisi Abid Feofan yazirdi Qara denizden simaldaki butun erazilerde Boyuk Xezer xalqi hokmranliq etmeye basladi VII esrin sonlarinda Bizans hakimiyyeti ugrunda geden mubarizeler Xezer xaqanligini oz muttefiqinin daxili islerine qarismaga vadar etdi 695 ci ilde taxtdan salinan Bizans imperatoru II Yustinian Xezer xaqani Ebuzer Qalavanin yanina qacdi Oz qizini II Yustiniana ere veren xaqan 705 ci ilde ona oz hakimiyyetini berpa etmekde komek gosterdi Yeniden Bizans imperatoru olan II Yustinian Xezer xaqaninin qizindan oglu Tiberini oz seriklisi elan etdi 710 cu ilde Krim ugrunda Bizansla Xezer xaqanligi arasinda munaqise basladi Munaqisenin esas sebebi Bizans hakimiyyetini istemeyen Krim ehalisinin yardim ucun Xezer xaqanina muraciet etmeleri oldu Usyancilara basciliq eden qacqin ermeni taciri Vardan Xezer xaqaninin etimadini qazandi ve onun komeyile 711 ci ilde Flipp adi ile Bizans imperatoru oldu Taxta cixan kimi Flipp neinki II Yustiniani hem de onun Xezer xaqaninin qizindan olan azyasli oglu Tiberini edam etdirdi Xaqanin qiz nevesinin ermeni esilli Bizans imperatoru Flipp terefinden xaincesine oldurulmesi yeniden Xezer Bizans munasibetlerini pislesdirdi Lakin Cenubi Qafqaz istiqametinde daha guclu reqibin Ereb xilafetinin feallasmasi Bizansi yeniden Xezer xaqanligi ile yaxinlasmaga mecbur etdi Krim meselesi dinc yola hell edildi Bizans yarimadanin serq hissesini ve qerbdeki genis duzenlikleri xezer xaqanligina guzeste getdi VII esrin sonlarinda Bizans hakimiyyeti ugrunda geden mubarizeler Xezer xaqanligini oz muttefiqinin daxili islerine qarismaga vadar etdi 695 ci ilde taxtdan salinan Bizans imperatoru II Yustinian Xezer xaqani Ebuzer Qalavanin yanina qacdi Oz qizini II Yustiniana ere veren xaqan 705 ci ilde ona oz hakimiyyetini berpa etmekde komeklik gosterdi Yeniden Bizans imperatoru olan II Yustinian Xezer xaqaninin qizindan oglu Tiberini oz seriklisi elan etdi 710 cu ilde Krim ugrunda Bizansla Xezer xaqanligi arasinda munaqise basladi Munaqisenin esas sebebi Bizans hakimiyyetini istemeyen Krim ehalisinin yardim ucun Xezer xaqanina muraciet etmeleri oldu Usyancilara basciliq eden qacqin ermeni taciri Vardan Xezer xaqaninin etimadini qazandi ve onun komeyile 711 ci ilde Flipp adi ile Bizans imperatoru oldu Taxta cixan kimi Flipp neinki II Yustiniani hem de onun Xezer xaqaninin qizindan olan azyasli oglu Tiberini edam etdirdi Xaqanin qiz nevesinin ermeni esilli Bizans imperatoru Flipp terefinden xaincesine oldurulmesi yeniden Xezer Bizans munasibetlerini pislesdirdi Lakin Cenubi Qafqaz istiqametinde daha guclu reqibin Ereb xilafetinin feallasmasi Bizansi yeniden Xezer xaqanligi ile yaxinlasmaga mecbur etdi Krim meselesi dinc yolla hell edildi Bizans yarimadanin serq hissesini ve qerbdeki genis duzenlikleri xezer xaqanligina guzeste getdi VIII esrin 30 cu ilerinde ereb xezer muharibelerinin qizismasi xilafet ordularinin Bizansin erazilerine olan hucumlarinin sengimesine sebeb oldu Xezerlerle munasibetleri daha da yaxsilasdirmaq meqsedile Bizans imperatoru Lev Isavr 732 ci ilde Xezer xaqaninin qizi Cicek xatini oglu Konstantine aldi 775 780 ci illerde hakimiyetde olmus Bizans imperatoru Cicek xatinin oglu idi ve hami onu Xezer adi ile taniyirdi MenbeKerem Memmedov Xezer Bizans munasibetleri 2010 06 13 at the Wayback Machine