Konveyer — toz, bütöv hissə halında olan yüklərin və məmulların fasiləsiz hərəkəti üçün tətbiq olunan nəqledicidir. Konveyerlər yükdaşıyıcı üzv və dartıcının növünə görə fərqlənirlər. Onlar lentli, zəncirli, kanatlı və dartıcı elementsiz (qravitasiya, ətalət, vintli) olaraq qruplaşırlar. Dartıcı üzv yükaparıcının növündən asılı olaraq lentli, lövhəli, çalovlu və s. olur. Belə konveyerlər yükün hərəkəti üçün lazım olan üzvə malik olması səciyyəvidir. Dartıcı qüvvə ya yükdaşıyıcı elementlə, ya da yükü boru, lövhə və s. üzrə dartan (və ya itələyən) elementlə ötürülür. Dartıcı elementsiz konveyerlərdə fırlanan (diyircıkli, vintli) və ya irəli-geri hərəkət edən (məsələn: ətalətlə işləyən konveyerlər) işçi orqanların və yükün nəqlinin fərqləndirilməsi lazımdır. Konveyerlər elektrik və ya pnevmatik ötürmə ilə işləyirlər. Bəzi konveyerlərdə yük öz ağırlığının təsiri altında hərəkət edir. İş şəraitindən asılı olaraq döşəmə və ya asılqan tipli konveyerlər tətbiq olunurlar. Döşəmə üzərində işləyənlər stasionar, hərəkətli və ya yerdəyişən kimi sinifləşdirilir. Konveyerlərdə yüklər üfüqi, şaquli vəziyyətdə və ya maili müstəvilərdə nəql oluna bilirlər. İstənilən müstəvidə hərəkətedən konveyer müxtəlif hissələrdən təşkil olunur: üfüqi, şaquli və maili. Konveyerlər həmçinin nəql olunan yükün xassəsindən asılı olaraq (toz və ya bütöv) iki qrupa bölünürlər. Bəzi konveyerlərin konstruksiyaları bu hər iki növ yükü nəql etməyə imkan verir. Lentli konveyerlər toz, səpələnmiş, bütöv şəklində olan yüklərin bəzi hallarda 10÷12 km olan məsafəyə nəqlinə imkan verir.
Belə konveyerlər adətən müxtəlif seksiyalardan təşkil olunur. Üfüqi müstəvidə yol düzxətli, maili hissədə isə mürəkkəb konfiqurasiyaya malik ola bilir. Dartıcı və yüknəqledici lent stasionar bərkidilmiş diyircəklərə söykənərək hərəkət edir. Yük lentlə birlikdə irəliləyir. Tətbiq olunan diyircəklərin formasından asılı olaraq lent ya müstəvi, ya da nov formalı olur. Müstəvi lentlərdə bütöv bərk materialdan olan yüklər nəql edilir. Lentə lazım olan gərginlik dartıcı məntəqənin köməyi ilə yaradılır. Konveyerin ötürmə sistemi elektrik mühərriki, , baraban və birləşdirici muftalardan ibarətdir. Səpələnmiş yüklər lentin üzərinə ağızlığın köməyilə yönəlidilir, boşaltma isə ucluq baraban vasitəsilə yerinə yetirilir. Bu konveyerlərdə tətbiq olunan lentlərin eni 300÷ 2000 mm həddində olur. Lent 1,5 −4 m/san sürətlə hərəkət edə bilir. Lövhəli konveyerlər əsasən üfüqi vəziyyətdə bötöv yüklərin, iri qabaritli hissələrin (500 kq-a qədər), həmçinin yüksək temperatura qədər qızdırılmış yüklərin nəqlində istifadə olunur. Lövhəli, stasionar və hərəkətli konveyerlər eynilə lentli konveyerdə olan təşkiledicilərə malikdir. Bir və ya iki dartıcı zəncirələrə qoşulan yükdaşıyıcı üzv metaldan, bəzi hallarda plastik materialdan hazırlanır. Bu lövhələr yan tərəfli və ya onsuz olur. Lövhəli konveyerlər ümumi və xüsusi olaraq iki qrupa bölünürlər. Sonuncuya metalların tökülməsi, insan nəqli üçün tətbiq olunanlar daxildir. Bu tip konveyerlərdə yükün hərəkət sürəti böyük olmayıb 0,3÷1 m/san arasında yerləşir.
Vintli konveyerlər tozlu və kiçik dənəvərlikli yüklərin üfüqi və ya maili (20°-yə qədər) müstəvi üzrə, nadir hallarda şaquli müstəvi üzrə daşınmasında tətbiq tapır. Vintli konveyer tənəkədən hazırlanmış metal borudan ibarətdir. Onun daxilində, üzərində vint xətti üzrə kürəklər bərkidilmiş val fırlanır. Kürəklər bütöv (asan ovxalanan materiallar üçün), lentli (nəm materiallar üçün) və ayrı-ayrı hissə şəklində bərkidilmiş olurlar. Aparıcı vint fırlandıqda kürəklər yükü borunun daxili boyu qabağa itələyirlər. Belə konveyerlərin ümumi uzunluğu maks. 60 m, onun seksiyalarının uzunluğu isə 2÷4 m arasında yerləşir. Borunun diametri 100÷600 mm həddində yerləşir. Bu konveyerlərin çatışmayan cəhəti kürəklərin və borunun tez yeyilməsidir. Diyircəkli konveyerlər müstəvi, qabırğalı və ya silindrik səthə malik bütöv hissələrin nəqli üçün əlverişlidir.
Mənbə
- Kərimov, Z. Maşın hissələri və yükqaldırıcı-nəqledici maşınlar.Bakı: Maarif, 2002
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Konveyer toz butov hisse halinda olan yuklerin ve memullarin fasilesiz hereketi ucun tetbiq olunan neqledicidir Konveyerler yukdasiyici uzv ve darticinin novune gore ferqlenirler Onlar lentli zencirli kanatli ve dartici elementsiz qravitasiya etalet vintli olaraq qruplasirlar Dartici uzv yukaparicinin novunden asili olaraq lentli lovheli calovlu ve s olur Bele konveyerler yukun hereketi ucun lazim olan uzve malik olmasi seciyyevidir Dartici quvve ya yukdasiyici elementle ya da yuku boru lovhe ve s uzre dartan ve ya iteleyen elementle oturulur Dartici elementsiz konveyerlerde firlanan diyircikli vintli ve ya ireli geri hereket eden meselen etaletle isleyen konveyerler isci orqanlarin ve yukun neqlinin ferqlendirilmesi lazimdir Konveyerler elektrik ve ya pnevmatik oturme ile isleyirler Bezi konveyerlerde yuk oz agirliginin tesiri altinda hereket edir Is seraitinden asili olaraq doseme ve ya asilqan tipli konveyerler tetbiq olunurlar Doseme uzerinde isleyenler stasionar hereketli ve ya yerdeyisen kimi siniflesdirilir Konveyerlerde yukler ufuqi saquli veziyyetde ve ya maili mustevilerde neql oluna bilirler Istenilen mustevide hereketeden konveyer muxtelif hisselerden teskil olunur ufuqi saquli ve maili Konveyerler hemcinin neql olunan yukun xassesinden asili olaraq toz ve ya butov iki qrupa bolunurler Bezi konveyerlerin konstruksiyalari bu her iki nov yuku neql etmeye imkan verir Lentli konveyerler toz sepelenmis butov seklinde olan yuklerin bezi hallarda 10 12 km olan mesafeye neqline imkan verir Lentli konveyerDiyircekli konveyer Bele konveyerler adeten muxtelif seksiyalardan teskil olunur Ufuqi mustevide yol duzxetli maili hissede ise murekkeb konfiqurasiyaya malik ola bilir Dartici ve yukneqledici lent stasionar berkidilmis diyirceklere soykenerek hereket edir Yuk lentle birlikde irelileyir Tetbiq olunan diyirceklerin formasindan asili olaraq lent ya mustevi ya da nov formali olur Mustevi lentlerde butov berk materialdan olan yukler neql edilir Lente lazim olan gerginlik dartici menteqenin komeyi ile yaradilir Konveyerin oturme sistemi elektrik muherriki baraban ve birlesdirici muftalardan ibaretdir Sepelenmis yukler lentin uzerine agizligin komeyile yonelidilir bosaltma ise ucluq baraban vasitesile yerine yetirilir Bu konveyerlerde tetbiq olunan lentlerin eni 300 2000 mm heddinde olur Lent 1 5 4 m san suretle hereket ede bilir Lovheli konveyerler esasen ufuqi veziyyetde botov yuklerin iri qabaritli hisselerin 500 kq a qeder hemcinin yuksek temperatura qeder qizdirilmis yuklerin neqlinde istifade olunur Lovheli stasionar ve hereketli konveyerler eynile lentli konveyerde olan teskiledicilere malikdir Bir ve ya iki dartici zencirelere qosulan yukdasiyici uzv metaldan bezi hallarda plastik materialdan hazirlanir Bu lovheler yan terefli ve ya onsuz olur Lovheli konveyerler umumi ve xususi olaraq iki qrupa bolunurler Sonuncuya metallarin tokulmesi insan neqli ucun tetbiq olunanlar daxildir Bu tip konveyerlerde yukun hereket sureti boyuk olmayib 0 3 1 m san arasinda yerlesir Vintli konveyerler tozlu ve kicik deneverlikli yuklerin ufuqi ve ya maili 20 ye qeder mustevi uzre nadir hallarda saquli mustevi uzre dasinmasinda tetbiq tapir Vintli konveyer tenekeden hazirlanmis metal borudan ibaretdir Onun daxilinde uzerinde vint xetti uzre kurekler berkidilmis val firlanir Kurekler butov asan ovxalanan materiallar ucun lentli nem materiallar ucun ve ayri ayri hisse seklinde berkidilmis olurlar Aparici vint firlandiqda kurekler yuku borunun daxili boyu qabaga iteleyirler Bele konveyerlerin umumi uzunlugu maks 60 m onun seksiyalarinin uzunlugu ise 2 4 m arasinda yerlesir Borunun diametri 100 600 mm heddinde yerlesir Bu konveyerlerin catismayan ceheti kureklerin ve borunun tez yeyilmesidir Diyircekli konveyerler mustevi qabirgali ve ya silindrik sethe malik butov hisselerin neqli ucun elverislidir MenbeKerimov Z Masin hisseleri ve yukqaldirici neqledici masinlar Baki Maarif 2002