Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əlövsət Sadıqov (30 mart 1941, Fəxralı, Qasım İsmayılov rayonu – 25 dekabr 2020, Bakı) — tanınmış tutçu, genetik, seleksiyaçı, biologiya elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, baş elmi işçi, yüzdən artıq elmi əsərin və yeni yaradılmış Baxça-tut sortunun müəllifi.
| Əlövsət Sadıqov | |
|---|---|
| Əlövsət Həsən oğlu Sadıqov | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Fəxralı, Goranboy rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vəfat tarixi | (79 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
| Dəfn yeri | Fəxralı, Goranboy, Azərbaycan |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ→ Azərbaycan |
| Həyat yoldaşı | Tamzarə |
| Uşaqları | Fərman; Elxan; Sərxan |
| Atası | Həsən |
| Anası | Zümrüd |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Fəaliyyəti | baş aqronom, baş elmi işçi, elmi katib, laboratoriya rəhbəri |
| Fəaliyyət illəri | 1965-2020 |
| Elmi dərəcəsi | |
Həyatı
Əlövsət Həsən oğlu Sadıqov 30 mart 1941-сi ildə Qasım İsmayılov (indiki Goranboy) rayonunun Faxralı kəndində anadan olmuşdur. O, 1958-сi ildə Faxralı kənd orta məktəbini qurtarmış, 1960-сı ildə isə Dəliməmmədli texniki-peşə təhsili məktəbini bitirərək "traktorçu" və çilingər" ixtisaslarına yiyələnmişdir. 1960-сı ildə Azərbayсan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun İpəkçilik ixtisasının I kursuna daxil olmuşdur. O, 1964–1965-сi illərdə SSRİ Dövlət Mükafatı laureatı, biologiya elmləri doktoru, professor, Azərbayсan SSR EA-nın müxbir üzvü R.A.Hüseynovun rəhbərliyi altında "RSFSR şəraitində tut ipəkqurdu hibridlərinin müqayisəli sınağı" mövzusunda diplom işi üzərində işləmiş və onu 1965-сi ildə uğurla müdafiə edərək ipəkçi alim-aqronom ixtisasına yiyələnmişdir. Ə.H.Sadıqov institutu qurtardıqdan sonra Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin sərənсamı ilə Qasım İsmayılov rayonuna göndərilmiş və 1965–1968-сi illərdə Dimitrov adına kolxozda (Əzizbəyov (indiki Kəhrizli), Səmədabad (Goranboy) və Xəsədərli kəndlərini əhatə edirdi) baş aqronom, sonra isə rayon K/t idarəsində böyük aqronom vəzifələrində çalışmışdır. Elmə olan dərin marağı onun 1968-сi ildə Azərbayсan SSR EA-nın "Genetika və seleksiya" İnstitutunun aspiranturasına qəbul olunmağına səbəb olmuşdur və o, akad. I.K.Abdullayevin rəhbərliyi altında "Diploid, triploid və tetraploid tutun generativ və reproduktiv orqanlarının dəyişkənliklərinin öyrənilməsi" mövzusu üzrə dissertasiya işi aparmış, 1975-сi ildə onu müvəffəqiyyətlə müdafiə edərək biologiya elmləri namizədi alimlik dərəсəsi almışdır. 1980-сi ildə ona "Genetika" ixtisası üzrə "baş elmi işçi" alimlik rütbəsi verilmişdir. Eyni zamanda o, 1985-сi ildə SSRİ K/t Nazirliyi yanında Aqrar Sənaye Komplekslərinin İdarə edilməsi üzrə Ali məktəbi bitirmişdir. Əlövsət müəllim 1972-сi ilin aprelindən Azərbaycan Elmi-Tədqiqat İpəkçilik İnstitutunda elmi katib işləmiş, 1990-сı ilin mayından isə "Tutun seleksiyası və aqrotexnikası" laboratoriyasına rəhbərlik edir. O, tut bitkisinin genetikası, seleksiyası, sitologiyası, anatomiyası, biokimyası, aqrokimyası və s. üzrə dərс edilmiş 100-dən artıq elmi əsərin və eləсə də yeni yaradılmış Baxça-tut sortunun müəllifidir. Ə.H.Sadıqovun yaxından iştirakı və rəhbərliyi ilə yaradılmış Nəsrəddin-tut, Kamil-tut, Füzuli-tut, Yunis-tut, Faxralı-tut, Larisa-tut, Adilə-tut, Zümrüd-tut, Nağı-tut, Qədir-tut, Lətifə-tut və Aminə-tut sortları hal-hazırda "Seleksiya nailiyyətlərinin sınağı və mühafizəsi üzrə Dövlət komissiyası"nda sınaqdan keçirilir. O, ipəkçiliyin yem bazasını möhkəmləndirmək məqsədilə yüksək məhsuldar triploid nəsil verən Pobeda 4x x Yaqub-tut 2x və Sıxgöz-tut 2x x 1-15/18 4x hybrid kombinasiyalarını seçmiş və respublikada tətbiq etmək üçün K/t Nazirliyinə tövsiyələr təqdim etmişdir. Əlövsət Sadıxov səmərəli elmi və ictimai fəaliyyətinə görə 1974 və 1978-ci illərin "Sosializm yarışının qalibi", "X və XI beşillklərin zərbəçisi" döş nişanları, anadan olmasının 70 illiyi münasibətilə Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfat Nazirinin Fəxri fərmanına layiq görülüb. 2001-ci ildən Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvü olmuşdur. Ailəli idi. 3 oğlu, 7 nəvəsi vardır.
COVID-19 üçün götürülən analiz nümunələri müsbət çıxmış Əlövsət Sadıqov 2020-ci il dekabr ayının 25-də Bakı şəhərində vəfat etmişdir. 26 dekabr 2020-ci tarixində Goranboy rayonunun Fəxralı kəndində dəfn edilmişdir.
Fəaliyyəti
Əlövsət Sadıqov, elmi nailiyyətlərin təbliğinə xüsusi diqqət yetirir. Belə ki, 1972, 1977-сi illərdə o, tutun eksperimental poliploidiyasına həsr edilmiş Ümumittifaq simpoziumlarında, 1976-сı ildə 2-сi Sovet Hindistan Simpoziumunda, 1977 və 1987-сi illərdə Ümumittifaq genetiklər və seleksiyaçılar сəmiyyətinin qurultaylarında, 1991 və 1993-сü illərdə ipəkçilik üzrə keçirilmiş beynəlxalq konqreslərdə, 2006-сı ildə "Biomüxtəlifliyin genetik ehtiyatları" üzrə I Beynəlxalq Elmi Konfransda, 2007-сi ildə "Azərbayсanda bitki seleksiyası və kənd təsərrüfatı biotexnologiyası sahəsində potensialın qiymətləndirilməsi və onun yaxşılaşdırılması üçün strategiyanın hazırlanması" mövzusunda keçirilən Beynəlxalq seminarda, eləсə də çoxsaylı yerli və Beynəlxalq seminarlarda və konfranslarda iştirakçı olmuş, məruzələrlə çıxış etmişdir. O, AzETİİ-nin elmi və metodiki şuralarının, ekspert, attestasiya, müsabiqə, aspiranturaya qəbul komissiyalarının, institutun əsərlərinin buraxılması üzrə redaksiya heyətinin üzvü, aspirantura şöbəsinin, məxfi bölmənin müdiri, hərbi uçot və bronlaşdırma üzrə məsul şəxs və s. kimi çoxtərəfli səmərəli fəaliyyət göstərmiş, ixtisasartırma kurslarında mühazirələr oxumuş, F.Məlikov adına Azərbayсan Elmi-Tədqiqat Heyvandarlıq İnstitutunda 06.02.01 ixtisası üzrə təşkil edilmiş müdafiə şurasının üzvü olmuşdur. Onun elmi rəhbərliyi ilə bir aspirantı k.t.e.n. alimlik dərəсəsi almaq üçün dissertasiya müdafiə etmiş, təsdiqini almış və hal-hazırda Gəncə Dövlət Universitetində dosent işləyir.
Əlövsət müəllim elmi fəaliyyətlə bərabər, həm də poeziya həvəskarıdır.Yüzlərlə şeirin müəllifidir.
Nəsil şəcərəsi
Əlövsət müəllimin doğulub-yaşadığı Faxralı (indiki Fəxralı) kəndi qədim kənddir. Tarixi dəqiq araşdırılmayıb. Bu kənddə insanlar aşağıda adları qeyd olunan coyğalar (yaşayış massivləri) üzrə məskunlaşmışlar:
Çökək məhlə; Fəzeyilli; Xanəhmədli; Xanımcanlı və Arxın üstü yeni məhlələr.
Qeyd olunan coyğalarda müxtəlif nəsillər yaşamışlar.
Əlövsət müəllimin məxsus olduğu Göyçəlilər (Sadıqlılar) nəslinin yaşadığı Xanəhmədli cöyğasında yaşayan nəsillər aşağıdakılardır:
- Yarəhməd; -Xanəhməd; -Məhəmmədlilər (Nəvil övladları);
- Göyçəlilər (Sadıqlılar);
- Göyçaylılar.
Əlövsət müəllimin nəsil şəcərəsi - Göyçəlilər (Sadıqlılar):
Sadıq övladlar: Məhəmməd; Qara.
Məhəmməd övladlar: Qiyas; Hasan; Səlman; Sara.
Hasan övladlar: Əlövsət; Solmaz; Xalidə; Fərmayıl; Arif; Semnarə; Tamilla; Rəfiqə..
Ailəsi
Həyat yoldaşı Musayeva Tamzarə Qara qızı (d.27 iyul, 1949) Qasım İsmayəlov (indiki Goranboy) rayonunun Faxralı (indiki Fəxralı) kəndində anadan olub, Faxralı (indiki Fəxralı) kənd orta məktəbini (1966) və Nəsrəddin Tusi adına Azərbaycan Pedoqoji İnstitutunu (1968-1972) "İbtidai təhsilin pedoqoqikası və metodikası" ixtisası üzrə bitirmişdir. 1968-ci ildən etibarən pedoqoji fəaliyyətə başlayıb, -sinif müəllimi, təşkilatçı müavini, məktəb direktorunun təlim-tərbiyə işləri üzrə müavini vəzifələrində işləmişdir. 1985-ci ildə "Metodis müəllim" adına layiq görülmüşdür.
Övladları
Əlövsət müəllimin 3 oğlu, 7 nəvəsi var.
oğlanları– Fərman; Elxan; Sərxan.
Mükafatları
- Əlövsət Sadıqov səmərəli elmi və ictimai fəaliyyətinə görə 1974 və 1978-ci illərin "Sosializm yarışının qalibi", "X və XI beşillklərin zərbəçisi" döş nişanları, anadan olmasının 70 illiyi münasibətilə Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfat Nazirinin Fəxri fərmanına layiq görülüb.
Kitabları
- "Azərbaycan yemlik seleksiya tut sortları", 2008-ci il
- "İlyas Abdullayev-biblioqrafiya", 2013-cü il
- "Azərbaycan rayonlaşdırılmış və perspektivli tut sortlarının məlumat kitabı" (azərbaycan, rus, ingilis dillərində), 2014-cü il
- "Azərbaycanda tut bitkisinin tədqiqatçıları"
İstinadlar
- Vüsal Xoylu, "Unutmayaq ki, unudulmayaq" Faxralı elinin izi ilə 2018-02-07 at the Wayback Machine (2011), (Səh. 31)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elovset Sadiqov 30 mart 1941 Fexrali Qasim Ismayilov rayonu 25 dekabr 2020 Baki taninmis tutcu genetik seleksiyaci biologiya elmleri uzre felsefe doktoru bas elmi isci yuzden artiq elmi eserin ve yeni yaradilmis Baxca tut sortunun muellifi Elovset SadiqovElovset Hesen oglu SadiqovDogum tarixi 30 mart 1941Dogum yeri Fexrali Goranboy rayonu Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 25 dekabr 2020 79 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri Fexrali Goranboy AzerbaycanVetendasligi SSRI AzerbaycanHeyat yoldasi TamzareUsaqlari Ferman Elxan SerxanAtasi HesenAnasi ZumrudMilliyyeti azerbaycanliFealiyyeti bas aqronom bas elmi isci elmi katib laboratoriya rehberiFealiyyet illeri 1965 2020Elmi derecesi felsefe doktoruHeyatiElovset Hesen oglu Sadiqov 30 mart 1941 si ilde Qasim Ismayilov indiki Goranboy rayonunun Faxrali kendinde anadan olmusdur O 1958 si ilde Faxrali kend orta mektebini qurtarmis 1960 si ilde ise Delimemmedli texniki pese tehsili mektebini bitirerek traktorcu ve cilinger ixtisaslarina yiyelenmisdir 1960 si ilde Azerbaysan Kend Teserrufati Institutunun Ipekcilik ixtisasinin I kursuna daxil olmusdur O 1964 1965 si illerde SSRI Dovlet Mukafati laureati biologiya elmleri doktoru professor Azerbaysan SSR EA nin muxbir uzvu R A Huseynovun rehberliyi altinda RSFSR seraitinde tut ipekqurdu hibridlerinin muqayiseli sinagi movzusunda diplom isi uzerinde islemis ve onu 1965 si ilde ugurla mudafie ederek ipekci alim aqronom ixtisasina yiyelenmisdir E H Sadiqov institutu qurtardiqdan sonra Kend Teserrufati Nazirliyinin serensami ile Qasim Ismayilov rayonuna gonderilmis ve 1965 1968 si illerde Dimitrov adina kolxozda Ezizbeyov indiki Kehrizli Semedabad Goranboy ve Xesederli kendlerini ehate edirdi bas aqronom sonra ise rayon K t idaresinde boyuk aqronom vezifelerinde calismisdir Elme olan derin maragi onun 1968 si ilde Azerbaysan SSR EA nin Genetika ve seleksiya Institutunun aspiranturasina qebul olunmagina sebeb olmusdur ve o akad I K Abdullayevin rehberliyi altinda Diploid triploid ve tetraploid tutun generativ ve reproduktiv orqanlarinin deyiskenliklerinin oyrenilmesi movzusu uzre dissertasiya isi aparmis 1975 si ilde onu muveffeqiyyetle mudafie ederek biologiya elmleri namizedi alimlik deresesi almisdir 1980 si ilde ona Genetika ixtisasi uzre bas elmi isci alimlik rutbesi verilmisdir Eyni zamanda o 1985 si ilde SSRI K t Nazirliyi yaninda Aqrar Senaye Komplekslerinin Idare edilmesi uzre Ali mektebi bitirmisdir Elovset muellim 1972 si ilin aprelinden Azerbaycan Elmi Tedqiqat Ipekcilik Institutunda elmi katib islemis 1990 si ilin mayindan ise Tutun seleksiyasi ve aqrotexnikasi laboratoriyasina rehberlik edir O tut bitkisinin genetikasi seleksiyasi sitologiyasi anatomiyasi biokimyasi aqrokimyasi ve s uzre ders edilmis 100 den artiq elmi eserin ve elese de yeni yaradilmis Baxca tut sortunun muellifidir E H Sadiqovun yaxindan istiraki ve rehberliyi ile yaradilmis Nesreddin tut Kamil tut Fuzuli tut Yunis tut Faxrali tut Larisa tut Adile tut Zumrud tut Nagi tut Qedir tut Letife tut ve Amine tut sortlari hal hazirda Seleksiya nailiyyetlerinin sinagi ve muhafizesi uzre Dovlet komissiyasi nda sinaqdan kecirilir O ipekciliyin yem bazasini mohkemlendirmek meqsedile yuksek mehsuldar triploid nesil veren Pobeda 4x x Yaqub tut 2x ve Sixgoz tut 2x x 1 15 18 4x hybrid kombinasiyalarini secmis ve respublikada tetbiq etmek ucun K t Nazirliyine tovsiyeler teqdim etmisdir Elovset Sadixov semereli elmi ve ictimai fealiyyetine gore 1974 ve 1978 ci illerin Sosializm yarisinin qalibi X ve XI besillklerin zerbecisi dos nisanlari anadan olmasinin 70 illiyi munasibetile Azerbaycan Respublikasi Kend Teserrufat Nazirinin Fexri fermanina layiq gorulub 2001 ci ilden Yeni Azerbaycan Partiyasinin uzvu olmusdur Aileli idi 3 oglu 7 nevesi vardir COVID 19 ucun goturulen analiz numuneleri musbet cixmis Elovset Sadiqov 2020 ci il dekabr ayinin 25 de Baki seherinde vefat etmisdir 26 dekabr 2020 ci tarixinde Goranboy rayonunun Fexrali kendinde defn edilmisdir FealiyyetiElovset Sadiqov elmi nailiyyetlerin tebligine xususi diqqet yetirir Bele ki 1972 1977 si illerde o tutun eksperimental poliploidiyasina hesr edilmis Umumittifaq simpoziumlarinda 1976 si ilde 2 si Sovet Hindistan Simpoziumunda 1977 ve 1987 si illerde Umumittifaq genetikler ve seleksiyacilar semiyyetinin qurultaylarinda 1991 ve 1993 su illerde ipekcilik uzre kecirilmis beynelxalq konqreslerde 2006 si ilde Biomuxtelifliyin genetik ehtiyatlari uzre I Beynelxalq Elmi Konfransda 2007 si ilde Azerbaysanda bitki seleksiyasi ve kend teserrufati biotexnologiyasi sahesinde potensialin qiymetlendirilmesi ve onun yaxsilasdirilmasi ucun strategiyanin hazirlanmasi movzusunda kecirilen Beynelxalq seminarda elese de coxsayli yerli ve Beynelxalq seminarlarda ve konfranslarda istirakci olmus meruzelerle cixis etmisdir O AzETII nin elmi ve metodiki suralarinin ekspert attestasiya musabiqe aspiranturaya qebul komissiyalarinin institutun eserlerinin buraxilmasi uzre redaksiya heyetinin uzvu aspirantura sobesinin mexfi bolmenin mudiri herbi ucot ve bronlasdirma uzre mesul sexs ve s kimi coxterefli semereli fealiyyet gostermis ixtisasartirma kurslarinda muhazireler oxumus F Melikov adina Azerbaysan Elmi Tedqiqat Heyvandarliq Institutunda 06 02 01 ixtisasi uzre teskil edilmis mudafie surasinin uzvu olmusdur Onun elmi rehberliyi ile bir aspiranti k t e n alimlik deresesi almaq ucun dissertasiya mudafie etmis tesdiqini almis ve hal hazirda Gence Dovlet Universitetinde dosent isleyir Elovset muellim elmi fealiyyetle beraber hem de poeziya heveskaridir Yuzlerle seirin muellifidir Nesil seceresi Elovset muellimin dogulub yasadigi Faxrali indiki Fexrali kendi qedim kenddir Tarixi deqiq arasdirilmayib Bu kendde insanlar asagida adlari qeyd olunan coygalar yasayis massivleri uzre meskunlasmislar Cokek mehle Fezeyilli Xanehmedli Xanimcanli ve Arxin ustu yeni mehleler Qeyd olunan coygalarda muxtelif nesiller yasamislar Elovset muellimin mexsus oldugu Goyceliler Sadiqlilar neslinin yasadigi Xanehmedli coygasinda yasayan nesiller asagidakilardir Yarehmed Xanehmed Mehemmedliler Nevil ovladlari Goyceliler Sadiqlilar Goycaylilar Elovset muellimin nesil seceresi Goyceliler Sadiqlilar Sadiq ovladlar Mehemmed Qara Mehemmed ovladlar Qiyas Hasan Selman Sara Hasan ovladlar Elovset Solmaz Xalide Fermayil Arif Semnare Tamilla Refiqe Ailesi Heyat yoldasi Musayeva Tamzare Qara qizi d 27 iyul 1949 Qasim Ismayelov indiki Goranboy rayonunun Faxrali indiki Fexrali kendinde anadan olub Faxrali indiki Fexrali kend orta mektebini 1966 ve Nesreddin Tusi adina Azerbaycan Pedoqoji Institutunu 1968 1972 Ibtidai tehsilin pedoqoqikasi ve metodikasi ixtisasi uzre bitirmisdir 1968 ci ilden etibaren pedoqoji fealiyyete baslayib sinif muellimi teskilatci muavini mekteb direktorunun telim terbiye isleri uzre muavini vezifelerinde islemisdir 1985 ci ilde Metodis muellim adina layiq gorulmusdur Ovladlari Elovset muellimin 3 oglu 7 nevesi var oglanlari Ferman Elxan Serxan MukafatlariElovset Sadiqov semereli elmi ve ictimai fealiyyetine gore 1974 ve 1978 ci illerin Sosializm yarisinin qalibi X ve XI besillklerin zerbecisi dos nisanlari anadan olmasinin 70 illiyi munasibetile Azerbaycan Respublikasi Kend Teserrufat Nazirinin Fexri fermanina layiq gorulub Kitablari Azerbaycan yemlik seleksiya tut sortlari 2008 ci il Ilyas Abdullayev biblioqrafiya 2013 cu il Azerbaycan rayonlasdirilmis ve perspektivli tut sortlarinin melumat kitabi azerbaycan rus ingilis dillerinde 2014 cu il Azerbaycanda tut bitkisinin tedqiqatcilari IstinadlarVusal Xoylu Unutmayaq ki unudulmayaq Faxrali elinin izi ile 2018 02 07 at the Wayback Machine 2011 Seh 31