Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İpoxondriya — artıq dərəcədə əsassız narahatlıq halıdır və xəstədə şəfasızlığı barədə fikirlər yaradır. Müstəqil xəstəlik olmasa da, bir çox psixi pozulmaların əlaməti kimi meydana çıxır.
| İpoxondriya | |
|---|---|
| XBT-10-KM | F45.2, F45.21 |
| XBT-9 | 300.7 |
| XBT-9-KM | 300.7 |
| MedlinePlus | 001236 |
| MeSH | D006998 |
Səbəblər
Rus fizioloqu İ.P.Pavlov hesab edirdi ki, ipoxondriya baş beyin qabığının funksional aktivliyinin pozulması ilə əlaqədar baş verir. Rus psixiatrı Qilyarovski yazırdı:
 | Bu hal daxili orqanlardan gələn siqnalların mərkəzi sinir sistemi tərəfindən qəbul olunmasıdır və normal halda onlar dəf olunmalı və şüura çatmamalıdır. |  |
Xəstəliyin yaranmasına keçmişdə zorakılığa məruz qalma, uşaq vaxtı keçirilmiş ciddi xəstəlik, hiss və duyğularını ifadə edə bilməmək, ailədə ipoxondriyalı üzvün olması və xəstənin həmin halı uşaqlıqda müşahidə etməsi, daimi fiziki yüklənmə və sinir krizləri kimi hallar təkan verir.
Psixi xəstəliklərin müasir təsnifatında sayrışan ipoxondriya anlayışı yer alır. Onun əsas əlamətləri xəstənin sağlamlığına görə həyəcan keçirməsi, daim bədəninə “qulaq verərək” orqanizmdə gedən prosesləri analiz etməyə çalışmasıdır. Xəstə həddən artıq narahat olduğunu anlasa da, onu üzən sayrışan fikirlərdən xilas ola bilmir. Həmin hal çox vaxt hansısa tibbi reklamı izləyəndən, tibbi ədəbiyyat oxuyandan və həkimin düşünmədən səsləndirdiyi fikirdən sonra yaranır. Bəzən xəstəlikləri yeni öyrənməyə başlayan tibbi təhsil alan tələbələrdə də onu müşahidə etmək olur. Xarici faktorların təsirindən əlavə narahat xarakterin olması, yəni psixasteniya da ipoxondriyanın yaranmasına şərait yaradır.
Bəzən elə olur ki, xəstə ən kiçik fiziki diskomforta və ya qüsura çox ciddi reaksiya verir və ideal sağlamlığa nail olmaq üçün ağlasığmaz dərəcədə səy göstərir. Bu halda söhbət yüksək dəyər ipoxondriyasından gedir. Belələri çox zaman özlərinin tərtib etdiyi xüsusi pəhrizlərə əməl edir və ya sağlamlığını yaxşılaşdırmaq üçün fiziki hərəkətlər kompleksləri düşünür. Onlar özlərini xəstə hesab etməsələr də, həkimlər müalicədən imtina edəndə onları məhkəməyə verə bilərlər.
Sayıqlama ipoxondriyası isə xərçəng və ya QİÇS kimi ağır və müalicəyə tabe olmayan xəstəliyin olmasına əminlik halıdır. Həkimin xəstəni qorxulu patologiya olmadığına inandırmaq cəhdləri yalan kimi dəyərləndirilir. Həkimlər əməliyyata girməkdən imtina edəndə xəstə xəstəliyin müalicəsiz olduğu qənaətinə gəlir. İpoxondriyanın həmin növündə hallüsinasiyalar və sayıqlamalar olur, adətən şizofreniya, bəzən də dərin depressiyanı müşayiət edir.
Müayinə
İlk növbədə terapevtə müraciət edərək laborator analizlərdən, ehtiyac olarsa USM və rentgen kimi instrumental müayinələrdən keçərək cismani xəstəliyin olub-olmadığını müəyyənləşdirmək lazımdır.
Daxili orqanlarda patologiya aşkar olunmayanda və xəstənin narahatlığı azalmayanda psixoterapevtə müraciət etmək lazım gəlir. Həkimə müraciəti gecikdirmək olmaz, çünki fiziki xəstəlik olmasa da, ipoxondriya, xüsusən də depressiya ilə müşayiət olunduqda ağır nəticələrə səbəb ola bilər. Xəstə özünün sağalmaz xəstəliyinə düçar olduğuna inanaraq intihar edə bilər. Ona görə də müalicənin tez başlanılması lazımdır.
Müalicə
Nevrotik pozulma və psixopatiyanın müalicəsində trankvilizatorlar, yumşaq neyroleptiklər, depressiyalar zamanı antidepressantlar, şizofreniyada isə daha güclü neyroleptiklərdən istifadə olunur. Xəstələrə psixoterapiya seansları yardım edir.
Təbii müalicə
Müalicədə pişikotu, bədrənc otu, mayasarmaşığı qozaları kimi bitkilərdən istifadə olunur. Ümumi möhkəmləndirici vasitələrdən daha çox itburnu və aloe tətbiq olunur.
İstinadlar
- Disease Ontology (ing.). 2016.
- Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
- ""Xəstəlik xəstəliyi": ipoxondriya nədir?". Milli.Az (az.). 6 dekabr 2015. 5 April 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 13 may 2020.
- . narinc.az. 29 October 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 may 2020.
- "İPOXONDRİYA ƏLAMƏTLƏRİ HANSILARDIR?". dushunce.az. 5 April 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 13 may 2020.
- "İpoxondriya 20-40 və 50-70 yaş arasında olan insanlarda müşahidə olunur". Day.Az (rus). 21 fevral 2013. 5 April 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 13 may 2020.
- "İPOXONDRİYA NƏDİR". TİBB DÜNYASI (az.). İstifadə tarixi: 13 may 2020.[ölü keçid]
- "Bu fobiyası olanlar, DİQQƏT - Ciddi nevroloji PROBLEMİNİZ VAR / İpoxondriya". realpress.az (az.). 2022-04-05 tarixində . İstifadə tarixi: 13 may 2020.
- "Keçmişdə belə xəstələri edam edirdilər - İndi bir çoxunuz bu xəstəliyi daşıyırsınız!". sonxeber.az. 5 April 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 13 may 2020.
- . lent.az (az.). 22 iyul 2019. 6 August 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 may 2020.
- "Psixosomatik simptomları olan xəstələr". www.ebmg.az. 5 April 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 13 may 2020.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ipoxondriya artiq derecede esassiz narahatliq halidir ve xestede sefasizligi barede fikirler yaradir Musteqil xestelik olmasa da bir cox psixi pozulmalarin elameti kimi meydana cixir IpoxondriyaXBT 10 KM F45 2 F45 21XBT 9 300 7XBT 9 KM 300 7MedlinePlus 001236MeSH D006998SebeblerRus fizioloqu I P Pavlov hesab edirdi ki ipoxondriya bas beyin qabiginin funksional aktivliyinin pozulmasi ile elaqedar bas verir Rus psixiatri Qilyarovski yazirdi Bu hal daxili orqanlardan gelen siqnallarin merkezi sinir sistemi terefinden qebul olunmasidir ve normal halda onlar def olunmali ve suura catmamalidir Xesteliyin yaranmasina kecmisde zorakiliga meruz qalma usaq vaxti kecirilmis ciddi xestelik hiss ve duygularini ifade ede bilmemek ailede ipoxondriyali uzvun olmasi ve xestenin hemin hali usaqliqda musahide etmesi daimi fiziki yuklenme ve sinir krizleri kimi hallar tekan verir Psixi xesteliklerin muasir tesnifatinda sayrisan ipoxondriya anlayisi yer alir Onun esas elametleri xestenin saglamligina gore heyecan kecirmesi daim bedenine qulaq vererek orqanizmde geden prosesleri analiz etmeye calismasidir Xeste hedden artiq narahat oldugunu anlasa da onu uzen sayrisan fikirlerden xilas ola bilmir Hemin hal cox vaxt hansisa tibbi reklami izleyenden tibbi edebiyyat oxuyandan ve hekimin dusunmeden seslendirdiyi fikirden sonra yaranir Bezen xestelikleri yeni oyrenmeye baslayan tibbi tehsil alan telebelerde de onu musahide etmek olur Xarici faktorlarin tesirinden elave narahat xarakterin olmasi yeni psixasteniya da ipoxondriyanin yaranmasina serait yaradir Bezen ele olur ki xeste en kicik fiziki diskomforta ve ya qusura cox ciddi reaksiya verir ve ideal saglamliga nail olmaq ucun aglasigmaz derecede sey gosterir Bu halda sohbet yuksek deyer ipoxondriyasindan gedir Beleleri cox zaman ozlerinin tertib etdiyi xususi pehrizlere emel edir ve ya saglamligini yaxsilasdirmaq ucun fiziki hereketler kompleksleri dusunur Onlar ozlerini xeste hesab etmeseler de hekimler mualiceden imtina edende onlari mehkemeye vere bilerler Sayiqlama ipoxondriyasi ise xerceng ve ya QICS kimi agir ve mualiceye tabe olmayan xesteliyin olmasina eminlik halidir Hekimin xesteni qorxulu patologiya olmadigina inandirmaq cehdleri yalan kimi deyerlendirilir Hekimler emeliyyata girmekden imtina edende xeste xesteliyin mualicesiz oldugu qenaetine gelir Ipoxondriyanin hemin novunde hallusinasiyalar ve sayiqlamalar olur adeten sizofreniya bezen de derin depressiyani musayiet edir MuayineIlk novbede terapevte muraciet ederek laborator analizlerden ehtiyac olarsa USM ve rentgen kimi instrumental muayinelerden kecerek cismani xesteliyin olub olmadigini mueyyenlesdirmek lazimdir Daxili orqanlarda patologiya askar olunmayanda ve xestenin narahatligi azalmayanda psixoterapevte muraciet etmek lazim gelir Hekime muracieti gecikdirmek olmaz cunki fiziki xestelik olmasa da ipoxondriya xususen de depressiya ile musayiet olunduqda agir neticelere sebeb ola biler Xeste ozunun sagalmaz xesteliyine ducar olduguna inanaraq intihar ede biler Ona gore de mualicenin tez baslanilmasi lazimdir MualiceNevrotik pozulma ve psixopatiyanin mualicesinde trankvilizatorlar yumsaq neyroleptikler depressiyalar zamani antidepressantlar sizofreniyada ise daha guclu neyroleptiklerden istifade olunur Xestelere psixoterapiya seanslari yardim edir Tebii mualice Mualicede pisikotu bedrenc otu mayasarmasigi qozalari kimi bitkilerden istifade olunur Umumi mohkemlendirici vasitelerden daha cox itburnu ve aloe tetbiq olunur IstinadlarDisease Ontology ing 2016 Monarch Disease Ontology release 2018 06 29 2018 06 29 2018 Xestelik xesteliyi ipoxondriya nedir Milli Az az 6 dekabr 2015 5 April 2022 tarixinde Istifade tarixi 13 may 2020 narinc az 29 October 2019 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 13 may 2020 IPOXONDRIYA ELAMETLERI HANSILARDIR dushunce az 5 April 2022 tarixinde Istifade tarixi 13 may 2020 Ipoxondriya 20 40 ve 50 70 yas arasinda olan insanlarda musahide olunur Day Az rus 21 fevral 2013 5 April 2022 tarixinde Istifade tarixi 13 may 2020 IPOXONDRIYA NEDIR TIBB DUNYASI az Istifade tarixi 13 may 2020 olu kecid Bu fobiyasi olanlar DIQQET Ciddi nevroloji PROBLEMINIZ VAR Ipoxondriya realpress az az 2022 04 05 tarixinde Istifade tarixi 13 may 2020 Kecmisde bele xesteleri edam edirdiler Indi bir coxunuz bu xesteliyi dasiyirsiniz sonxeber az 5 April 2022 tarixinde Istifade tarixi 13 may 2020 lent az az 22 iyul 2019 6 August 2020 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 13 may 2020 Psixosomatik simptomlari olan xesteler www ebmg az 5 April 2022 tarixinde Istifade tarixi 13 may 2020