Tambora — İndoneziyanın Sumbava adasının şimalında olan vulkanik mənşəli dağ, strаtоvulkаn.
Tambora vulkanı | |
---|---|
ind. Tambora | |
Ümumi məlumatlar | |
Vulkan forması | Stratovulkan |
Kraterin diametri | 6500—7000 m |
Kraterin dərinliyi | 700 m |
Yaşı | 57 |
Mütləq hündürlüyü | 2850 |
Yerləşməsi | |
Ölkə | İndoneziya |
Ada | Sumbava |
| |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
1815-ci ildəki pürkürməsi
1815-ci ildə baş vermiş püskürmə tarixdə məlum olan ən güçlü püskürmədir. Bu püskürmə nəticəsində 72 min insan həlak olmuşdur. "Yayı olmayan il" adlandırılan 1816-cı ildə Şimali Amerikada və Qərbi Avropada havaların çox soyuq keçməsinin əsas səbəbi bu vulkanın püskürməsi hesab olunur. Belə ki, 1920-ci ildə amerikalı iqlim tədqiqatçısı "Yayı olmayan ili" izah edərək bilmişdir ki, iqlimdə baş verən dəyişikliklərin səbəbi Sumbava adlı İndoneziya adasında yerləşən Tambora vulkanının püskürməsidir. Bu püskürmə tarixən müşahidə edilmiş ən güclü vulkan püskürməsi sayılır. 1815-ci ildə baş vermiş bu püskürmə VEİ şkalası üzrə 7 bal gücünə malik idi və atmosferə atılmış 150 km3 kül növbəti illərdə şimal yarımkürəsində vulkanik qış effekti yaratmışdı.
Tambora vulkanının püskürməsi nəticəsində yaranmış Çində də soyuq hava ağacları və düyü əkinlərini məhv etmişdi. Şimalda hətta camışlar da qırılmışdı. Musson mövsümünün dövriliyini pozdu və bu Yantszı çayının dərəsində daşqınlara səbəb oldu. Hindistanda yay mussonlarının gecikməsi daşqınlara və vəba epidemiyasına səbəb olmuşdur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Вулкан Тамбора". (#cite_web_url)
- "MOUNTAINS OF THE INDONESIAN ARCHIPELAGO". Peaklist. Peaklist.org. 2012-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-05-01.
- Facts – Year Without Summer 2020-03-08 at the Wayback Machine Extreme Earth, Discovery Channel
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tambora Indoneziyanin Sumbava adasinin simalinda olan vulkanik menseli dag stratovulkan Tambora vulkaniind TamboraUmumi melumatlarVulkan formasi StratovulkanKraterin diametri 6500 7000 mKraterin derinliyi 700 mYasi 57Mutleq hundurluyu 2850Yerlesmesi8 14 48 c e 117 57 30 s u Olke IndoneziyaAda SumbavaVOGRIPA 574GVP 264040 1625272Tambora vulkani Vikianbarda elaqeli mediafayllar1815 ci ildeki purkurmesi1815 ci ilde bas vermis puskurme tarixde melum olan en guclu puskurmedir Bu puskurme neticesinde 72 min insan helak olmusdur Yayi olmayan il adlandirilan 1816 ci ilde Simali Amerikada ve Qerbi Avropada havalarin cox soyuq kecmesinin esas sebebi bu vulkanin puskurmesi hesab olunur Bele ki 1920 ci ilde amerikali iqlim tedqiqatcisi Yayi olmayan ili izah ederek bilmisdir ki iqlimde bas veren deyisikliklerin sebebi Sumbava adli Indoneziya adasinda yerlesen Tambora vulkaninin puskurmesidir Bu puskurme tarixen musahide edilmis en guclu vulkan puskurmesi sayilir 1815 ci ilde bas vermis bu puskurme VEI skalasi uzre 7 bal gucune malik idi ve atmosfere atilmis 150 km3 kul novbeti illerde simal yarimkuresinde vulkanik qis effekti yaratmisdi Tambora vulkaninin puskurmesi neticesinde yaranmis Cinde de soyuq hava agaclari ve duyu ekinlerini mehv etmisdi Simalda hetta camislar da qirilmisdi Musson movsumunun dovriliyini pozdu ve bu Yantszi cayinin deresinde dasqinlara sebeb oldu Hindistanda yay mussonlarinin gecikmesi dasqinlara ve veba epidemiyasina sebeb olmusdur Hemcinin baxYayi olmayan ilIstinadlar Vulkan Tambora cite web url MOUNTAINS OF THE INDONESIAN ARCHIPELAGO Peaklist Peaklist org 2012 01 23 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 05 01 Facts Year Without Summer 2020 03 08 at the Wayback Machine Extreme Earth Discovery Channel