Adnan Cahid Ötükən (1 yanvar 1911, Bitola – 2 mart 1972 və ya 1972, İstanbul) — türk maarifçi, yazıçı, türk kitabxanaçılıq işinin öndə gedən simalarından və Türk Milli Kitabxanasının qurucularındandır.
Adnan Cahid Ötükən | |
---|---|
Adnan Cahit Ötüken | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Monastr, Osmanlı İmperiyası |
Vəfat tarixi | 2 mart, 1972 |
Vəfat yeri | İstanbul, Türkiyə Cümhuriyyəti |
Vəfat səbəbi | ürək tutması |
Dəfn yeri | |
Milliyyəti | Türk |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | yazıçı, maarifçi |
Həyatı
Ailəsi
Atası həkim, mayor Əli Naşit bəy, anası Manastrlı vəkil Yusif Əfəndinin qızı Lütfiyyə xanımdır. Adnan Ötükən yeddi yaşında olanda atası Qafqaz Cəbhəsində şəhid olmuşdur.
Təhsili
Əvvəlcə "Kadıköy Osmanqazı Nümunə Məktəbi"ndə, daha sonra 1928-ci ildə "Kadıköy Orta Məktəbi"ndə, 1931-ci ildə "İstanbul Liseyi"ndə təhsil almışdır. Daha sonra isə İstanbul Universiteti, Ədəbiyyat fakültəsi, Türkologiya və Fransız dili ixtisasları üzrə təhsil almışdır və 1935-ci ildə buranı bitirmişdir. Məzun olarkən dissertasiya mövzusu "Türk atalar sözü" olmuşdur.
Fəaliyyəti
Gənc yaşlarında Ədəbiyyat Fakültəsi Tələbə Birliyinin sədri vəzifəsində çalışmış, eləcə də Milli Türk Tələbə Birliyində İdarə Heyətinin üzvü olmuşdur. Həmin illərdə İstanbulda bəzi özəl liseylərdə ədəbiyyat müəllimi kimi də fəaliyyət göstərmişdir.
Professor Helmut Ritterin rəhbərliyi altında qurulan "Kitabxanaların Təsnif Komissiyası"ndakı 9 aylıq fəaliyyəti və dissertasiyasının hazırlanması dövründə kitabxanaları və problemlərini yaxından görmək və ətraflı öyrənmək şansı olmuşdur. 1936-ci ildə Yozğad Liseyinə ədəbiyyat müəllimi kimi təyin edilmişdir. Bu dövrdə Sabiha Aybar xanım ilə ailə həyatı qurmuşdur. 1940-cı ildə ilk qızı Dəniz, 1945-ci ildə isə ikinci qızı Ulduz dünyaya gəlir.
Adnan Ötükən Türkiyə Cümhuriyyətinin ilk illərində Qərb ölkələrinin kitabxanaçılıq təcrübələrindən yararlanmaq və kitabxanaçılıq təhsili almaq üçün Avropaya göndərilən 3 nəfərdən biri idi və bunun üçün Almaniyaya göndərilmişdi. O, Almaniyada Berlin Dövlət Kitabxanasında kitabxanaçılıq təhsili aldı. Berlin Universiteti Kitabxanasında, Leipzigdə və digər alman kitabxanalarında təcrübə topladı. 1939-cu ilin iyun ayında Almaniyadan qayıdandan sonra qısa müddət İstanbul Universiteti Ədəbiyyat Fakültəsi, Türkologiya kafedrasında fəaliyyət göstərdi. 3 ay sonra isə əsgər getdi və ehtiyatda olan hərbçi kimi faliyyət göstərdiyi bu müddət ərzində ilk əsərini, "Kitabxana fəaliyyəti və biblioqrafiya" kitabını yazdı. 1 oktyabr, 1941-ci ildə Təhsil Nazirliyinə nəşrlər müdürü kimi təyin edildi. Təxminən 6 il çalışdığı bu vəzifədə olanda İnönü Ensiklopediyasını (bugünkü Türk Ensiklopediyası) nəşr etdirmişdi. Bu əsərində kitabxanaçılıqla bağlı bəzi məqamları özü yazmış, bəzilərini isə alman dilindən tərcümə etmişdir. Bununla yanaşı, Adnan Ötükən eləcə də İslam Ensiklopediyası və Dünya ədəbiyyatından tərcümələr seriyasını da nəşr etdirmişdi.
Kitabları
- Kitabxana fəaliyyəti və biblioqrafiya
- Kitabxanaçılığımız üçün
- Türk dilinin başına gələnlər
- TRT üçün türkcə dərsləri
- Dünya ədəbiyyatından tərcümələr,klassiklər biblioqrafiyası
- İstanbul Universiteti Yayınları biblioqrafiyası
- Seçmə əsərlər biblioqrafiyası
- Universitet Yayınları biblioqrafiyası
İstinadlar
- (türk dili). 2020-02-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Adnan Cahid Otuken 1 yanvar 1911 Bitola 2 mart 1972 ve ya 1972 Istanbul turk maarifci yazici turk kitabxanaciliq isinin onde geden simalarindan ve Turk Milli Kitabxanasinin qurucularindandir Adnan Cahid OtukenAdnan Cahit OtukenDogum tarixi 1911Dogum yeri Monastr Osmanli ImperiyasiVefat tarixi 2 mart 1972Vefat yeri Istanbul Turkiye CumhuriyyetiVefat sebebi urek tutmasiDefn yeri Qaracaehmed qebiristanligiMilliyyeti TurkTehsili Istanbul liseyi d Fealiyyeti yazici maarifciHeyatiAilesi Atasi hekim mayor Eli Nasit bey anasi Manastrli vekil Yusif Efendinin qizi Lutfiyye xanimdir Adnan Otuken yeddi yasinda olanda atasi Qafqaz Cebhesinde sehid olmusdur TehsiliEvvelce Kadikoy Osmanqazi Numune Mektebi nde daha sonra 1928 ci ilde Kadikoy Orta Mektebi nde 1931 ci ilde Istanbul Liseyi nde tehsil almisdir Daha sonra ise Istanbul Universiteti Edebiyyat fakultesi Turkologiya ve Fransiz dili ixtisaslari uzre tehsil almisdir ve 1935 ci ilde burani bitirmisdir Mezun olarken dissertasiya movzusu Turk atalar sozu olmusdur FealiyyetiGenc yaslarinda Edebiyyat Fakultesi Telebe Birliyinin sedri vezifesinde calismis elece de Milli Turk Telebe Birliyinde Idare Heyetinin uzvu olmusdur Hemin illerde Istanbulda bezi ozel liseylerde edebiyyat muellimi kimi de fealiyyet gostermisdir Professor Helmut Ritterin rehberliyi altinda qurulan Kitabxanalarin Tesnif Komissiyasi ndaki 9 ayliq fealiyyeti ve dissertasiyasinin hazirlanmasi dovrunde kitabxanalari ve problemlerini yaxindan gormek ve etrafli oyrenmek sansi olmusdur 1936 ci ilde Yozgad Liseyine edebiyyat muellimi kimi teyin edilmisdir Bu dovrde Sabiha Aybar xanim ile aile heyati qurmusdur 1940 ci ilde ilk qizi Deniz 1945 ci ilde ise ikinci qizi Ulduz dunyaya gelir Adnan Otuken Turkiye Cumhuriyyetinin ilk illerinde Qerb olkelerinin kitabxanaciliq tecrubelerinden yararlanmaq ve kitabxanaciliq tehsili almaq ucun Avropaya gonderilen 3 neferden biri idi ve bunun ucun Almaniyaya gonderilmisdi O Almaniyada Berlin Dovlet Kitabxanasinda kitabxanaciliq tehsili aldi Berlin Universiteti Kitabxanasinda Leipzigde ve diger alman kitabxanalarinda tecrube topladi 1939 cu ilin iyun ayinda Almaniyadan qayidandan sonra qisa muddet Istanbul Universiteti Edebiyyat Fakultesi Turkologiya kafedrasinda fealiyyet gosterdi 3 ay sonra ise esger getdi ve ehtiyatda olan herbci kimi faliyyet gosterdiyi bu muddet erzinde ilk eserini Kitabxana fealiyyeti ve biblioqrafiya kitabini yazdi 1 oktyabr 1941 ci ilde Tehsil Nazirliyine nesrler muduru kimi teyin edildi Texminen 6 il calisdigi bu vezifede olanda Inonu Ensiklopediyasini bugunku Turk Ensiklopediyasi nesr etdirmisdi Bu eserinde kitabxanaciliqla bagli bezi meqamlari ozu yazmis bezilerini ise alman dilinden tercume etmisdir Bununla yanasi Adnan Otuken elece de Islam Ensiklopediyasi ve Dunya edebiyyatindan tercumeler seriyasini da nesr etdirmisdi KitablariKitabxana fealiyyeti ve biblioqrafiya Kitabxanaciligimiz ucun Turk dilinin basina gelenler TRT ucun turkce dersleri Dunya edebiyyatindan tercumeler klassikler biblioqrafiyasi Istanbul Universiteti Yayinlari biblioqrafiyasi Secme eserler biblioqrafiyasi Universitet Yayinlari biblioqrafiyasiIstinadlar turk dili 2020 02 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib