Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Azərbaycan Respublikasının Baş Prokurorluğu — məhkəmə hakimiyyəti sisteminə daxil olmaqla ərazi və ixtisaslaşdırılmış prokurorluqların Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroruna tabeliyinə əsaslanan vahid mərkəzləşdirilmiş orqandır.
| Baş Prokurorluq | |
|---|---|
| |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Yaradılma tarixi | 1 oktyabr 1918 |
| Tabelik | Azərbaycan Respublikası Prezidenti |
| Baş qərargah |  Bakı |
| Rəhbərlik | |
| Baş prokuror | Kamran Əliyev |
| Birinci müavin | Elçin Məmmədov |
| Müavinlər | Elmar Camalov Heydər Məmmədov Nazim Rəcəbov Xanlar Vəliyev |
| | |
| Rəsmi saytı | genprosecutor.gov.az |
Tarix
1813-cü il Gülüstan və 1828-ci il Türkmənçay müqavilələri əsasında Azərbaycan xalqının və torpaqlarının parçalanmasının əsası qoyulmuş və Azərbaycan Rusiya tərəfindən işğal edilərək burada 1841-ci il yanvar ayının 1-dək komendant idarəçilik sistemi tətbiq olunmuşdur, bundan sonra Zaqafqaziya ümumrusiya mülki idarəetmə sisteminə keçirilməklə, məhkəmələrin nəzdində prokuror nəzarəti təsis edilmişdir. 1862-ci ildə qəbul edilən "Prokurorluq haqqında əsas müddəalar" Rusiyada prokuror nəzarətinin təyinatını, onun predmetini, prokurorların vəzifə və səlahiyyətlərini müəyyən etmişdir. Həmin dövrlərdə Azərbaycanda prokuror nəzarətini Bakı və Yelizavetpol quberniyaları dairə məhkəmələrinin prokurorları və onların müavinləri, Azərbaycan məhkəmələri üçün apelyasiya hüququna malik Tiflis məhkəmə palatasının prokuroru və onun müavinləri həyata keçirirdilər. 1868-ci ilin fevralında Azərbaycanda tərkibində müvafiq prokuror nəzarəti və istintaq hissəsi olan 13 yeni məhkəmə idarələri yaradılmışdır.
Müstəqil Azərbaycan dövlətində prokurorluq orqanlarının tarixi Azərbaycan Xalq Cumhurriyyətinin yaranması günündən sonra başlamışdır. 1918-ci ilin noyabr ayının 18-də Nazirlər Şurası tərəfindən "Azərbaycan Məhkəmə Palatası haqqında Əsasnamə" təsdiq edilmişdir. F. Xoyski, X. Xasməmmədov, A. Safikürdski, T. Makinski Azərbaycan Xalq Cumhurriyyətinin ədliyyə nazirləri, eyni zamanda baş prokurorları olmuşlar. Olduqca mürəkkəb və ağır şəraitdə fəaliyyət göstərən Azərbaycan Xalq Cumhurriyyətinin Məhkəmə palatasında, Bakı və Gəncə dairə məhkəmələrinin tərkibində olan prokurorluq orqanları öz səlahiyyətləri imkanında böyük işlər görmüşlər.
1920-ci ilin aprel ayının 28-də Xl Qızıl Ordunun köməyi ilə Azərbaycan Xalq Cumhurriyyəti süquta yetirildi və Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası elan edildi. Müstəqil Azərbaycan dövlətçiliyi süquta yetirildikdən sonra dövlət orqanları ilə yanaşı prokurorluq və istintaq orqanları da ləğv edildi. Bu Azərbaycan İnqilab Komitəsinin 12 may 1920-ci il tarixli "Xalq məhkəməsi haqqında" dekreti ilə həyata keçirildi.
Bu dövrdə bütün hakimiyyət orqanlarının fəaliyyətinə nəzarət funksiyasını həyata keçirməli olan xüsusi orqanın yaradılması ehtiyacını nəzərə alaraq Azərbaycan Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin 11 iyul 1922-ci il tarixli "Azərbaycan SSR-nin dövlət prokurorluğu haqqında" Dekreti ilə Azərbaycan SSR-də sovet prokurorluğunun əsası qoyuldu.
Bakı kommunası dövründə və ondan sonrakı dövrlərdə xalq ədliyyə komissarları Ə. Qarayev, S. Çivanov, B. Vəlibəyli, B. Talıblı, H. Hacıyev, A. Sultanova, Y. Məmmədov həm də Azərbaycan SSR-nin baş prokurorları olmuşlar. 1936-cı ilin iyul ayında Azərbaycan SSR Prokurorluğu Xalq Ədliyyə Komissarlığının tərkibindən çıxarılaraq birbaşa SSRİ Prokurorluğuna tabe edilməklə müstəqil qurum kimi fəaliyyətə başlamışdır. Kommunist partiyasının mütləq hakim olduğu sovetlər rejiminin yaşadığı 70 il ərzində prokurorluq bu rejimə və partiya liderlərinə xidmət edən bir orqana çevrilmişdir.
Sovet hakimiyyəti illərində Azərbaycan təhsil, elm, səhiyyə, mədəniyyət və iqtisadiyyat sahələrində nailiyyətlər əldə etsə də, Stalin hakimiyyəti sistemində uzun illər davam edən repressiyalara da məruz qalmışdır. O dövrün kütləvi siyasi repressiyaları prokurorluq orqanlarının kadrlarından da yan keçməmişdir. 1937–1938-ci illərdə Azərbaycanda "düşmən və cinayətkar ünsür kimi" 21 nəfər prokurorluq işçisi əsassız mühakimə edilmiş, onların arasında Respublikanın baş prokurorları B. Vəlibəyov, Ə. Talıblı, baş prokurorun müavini Ə. Babaxanov, Şamaxı rayon prokuroru Ə. Əmirov və digərləri də olmuşlar. Lakin ağır represiya illərində də Azərbaycanın prokurorluq orqanları əməkdaşlarının böyük əksəriyyəti öz vəzifə borclarını namusla yerinə yetirərək xalqa xidmət göstərmişlər.
İkinci Dünya müharibəsi illərində digər dövlət strukturları kimi, prokurorluq orqanlarının da işi hərbi vəziyyətə uyğun qurulmuşdur. Həmin dövrdə Azərbaycan Prokurorluğunun fəaliyyəti fərariliklə mübarizə, hərbi məhsulların tədarükü, cəbhəyə yardım və arxa cəbhənin möhkəmləndirilməsi haqqında qanunların icrasını təmin etməyə yönəlmişdir. O dövrlər döyüşən orduya 70 prokuror və 163 müstəntiq səfərbər olunmuşdur. Onlardan bir çoxu döyüşlərdə həlak olmuş, böyük əksəriyyəti orden və medallarla təltif edilmişlər.
1955-ci il mayın 24-də "SSRİ-də prokuror nəzarəti haqqında Əsasnamə" nin qəbulu prokurorluğun inkişafında mühüm mərhələ oldu. 30 noyabr 1979-cu il tarixli "Prokurorluq haqqında" SSRİ qanunu qəbul edilənədək prokurorluq orqanları bu əsasnaməyə uyğun fəaliyyət göstərmişlər.
1991-ci ildə Azərbaycan öz müstəqilliyini yenidən bərpa etdikdən sonra yeni dövrə qədəm qoymuşdur.
Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışından sonra prokurorluq orqanlarının da fəaliyyətində yeni bir dövr başlanmışdır. Bu dövrdə Azərbaycanda 1994-cü ilin oktyabr və 1995-ci ilin mart dövlət və hərbi çevrilişlərinə cəhdlərin qarşısı alınmışdır. Həmin hadisələrlə bağlı cinayət işlərinin istintaqının aparılmasında prokurorluğun bir qrup əməkdaşı xüsusi ilə fərqlənmişdir.
Azərbaycan müstəqilliyini bərpa etdikdən sonrakı dövr ərzində qəbul olunmuş çoxsaylı qanun və məcəllələr, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası, "Məhkəmələr və hakimlər haqqında", "Konstitusiya məhkəməsi haqqında", "Prokurorluq haqqında", "Prokurorluq orqanlarında qulluq keçmə haqqında", "Polis haqqında", "Əməliyyat-axtarış fəaliyyəti haqqında", "Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında" qanunlar, Cinayət, Cinayət-Prosessual, Cəzaların icrası, Mülki, Mülki-Prosessual, İnzibati xətalar məcəllələri və bir sıra mühüm normativ-hüquqi aktlar bütövlükdə demokratik cəmiyyətdə prokurorluğun yeri və rolunu müəyyən etmişdir.
1995-ci il Konstitusiyası prokurorluğu ərazi və ixtisaslaşdırılmış prokurorluqların Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroruna tabeliyinə əsaslanan vahid mərkəzləşdirilmiş orqan kimi tanımış, onun statusunu müəyyənləşdirmişdir. Bu statusa uyğun olaraq "Prokurorluq haqqında" 7 dekabr 1999-cu il tarixli Qanun, qanunla nəzərdə tutulmuş qaydada və hallarda qanunların icra və tətbiq olunmasına nəzarət etmək, cinayət işlərinin istintaqını aparmaq və ibtidai istintaqa prosessual rəhbərlik, təhqiqat və əməliyyat-axtarış fəaliyyətində qanunların icra və tətbiqinə nəzarət, cinayət işlərinə baxılmasında dövlət ittihamının müdafiəsi, məhkəmələr tərəfindən təyin olunmuş cəzaların məqsədinə nail olunmasında iştirak etmək məsələlərini prokurorluğun fəaliyyət istiqamətlərinə aid etmişdir. 2002-ci il sentyabrın 19-da qüvvəyə minmiş "Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında dəyişikliklər edilməsi haqqında" referendum aktına əsasən prokurorluğa həm də qanunvericilik təşəbbüsü hüququ verilmişdir.
Heydər Əliyev Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin Nazirlər Şurasının 1 oktyabr 1918-ci il tarixli qərarı ilə Bakı Dairə Məhkəməsinin tərkibində prokurorluq orqanlarının fəaliyyətə başlamasını əsas tutaraq hər il oktyabr ayının 1-ni Azərbaycan Respublikası Prokurorluğu işçilərinin peşə bayramı günü kimi qeyd edilməsi barədə 17 iyul 1998-ci il tarixli sərəncam imzalamışdır.
Fəaliyyət istiqamətləri
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası
Maddə 133.Azərbaycan Respublikasının Prokurorluğu
I. Azərbaycan Respublikasının Prokurorluğu qanunla nəzərdə tutulmuş qaydada və hallarda qanunların icra və tətbiq olunmasına nəzarət edir; qanunla nəzərdə tutulmuş hallarda cinayət işləri başlayır və istintaq aparır; məhkəmədə dövlət ittihamını mədafiə edir; məhkəmədə iddia qaldırır; məhkəmə qərarlarından protest verir.
II. Azərbaycan Respublikasının Prokurorluğu ərazi və ixtisaslaşdırılmış prokurorların Azərbaycan Respublikası Baş prokuroruna tabeliyinə əsaslanan vahid mərkəzləşdirilmiş orqandır.
III. Azərbaycan Respublikasının Baş prokurorunu Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin razılığı ilə vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edir.
IV. Azərbaycan Respublikası Baş prokurorunun müavinlərini, respublika ixtisaslaşdırılmış prokurorluqlara rəhbərlik edən prokurorları, Naxçıvan Muxtar Respublikasının prokurorunu Azərbaycan Respublikası Baş prokurorunun təqdimatı ilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edir.
V. Ərazi və ixtisaslaşdırılmış prokurorları Azərbaycan Respublikası Prezidentinin razılığı ilə Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edir
"Prokurorluq haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanunu
Maddə 4. Prokurorluğun fəaliyyət istiqamətləri
Prokurorluq qanunla nəzərdə tutulmuş hallarda və qaydada:
- cinayət işi başlayır və ibtidai istintaq aparır, habelə korrupsiya ilə bağlı cinayətlər üzrə cinayət işinin başlanmasını və ya istintaqın aparılmasını təmin etmək məqsədilə əməliyyat-axtarış fəaliyyətini həyata keçirir;
- cinayət işi üzrə ibtidai araşdırmaya prosessual rəhbərlik edir və qanunlara riayət edilməsini təmin edir;
- təhqiqat və əməliyyat-axtarış orqanlarının fəaliyyətində qanunların icra və tətbiq olunmasına nəzarət edir;
- məhkəmədə iddia qaldırır (ərizə verir), mülki və kommersiya mübahisələrinə dair işlərə baxılmasında iddiaçı kimi iştirak edir;
- məhkəmədə cinayət işlərinə baxılmasında tərəf kimi iştirak edir, dövlət ittihamını müdafiə edir;
- məhkəmə qərarlarından və səlahiyyətli orqanın (vəzifəli şəxsin) inzibati xəta haqqında iş üzrə qərarlarından və ya qərardadlarından protest verir;
- Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsinə uyğun olaraq inzibati xəta haqqında iş üzrə icraata başlama haqqında qərar qəbul edir;
- məhkəmələr tərəfindən təyin edilmiş cəzaların məqsədinə nail olunmasında iştirak edir.
- Prokurorluğun üzərinə Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında, bu Qanunda və prosessual qanunvericilikdə nəzərdə tutulmamış vəzifələrin qoyulması yolverilməzdir.
Maddə 5.Prokurorluğun fəaliyyətinin əsas prinsipləri
Prokurorluğun fəaliyyətinin əsas prinsipləri aşağıdakılardır:
- qanunçuluq;
- hər kəsin qanun qarşısında hüquq bərabərliyi;
- fiziki şəxslərin hüquq və azadlıqlarına, hüquqi şəxslərin hüquqlarına əməl və hörmət edilməsi;
- obyektivlik, qərəzsizlik və faktlara əsaslanma;
- vahidlik və mərkəzləşdirmə, ərazi və ixtisaslaşdırılmış prokurorların Azərbaycan Respublikasının baş prokuroruna tabe olması;
- siyasi bitərəflik.
Strukturu
- Azərbaycan Respublikası Baş Prokurorluğu
- Baş Prokuror yanında Korrupsiya qarşı Mübarizə Baş İdarəsi
- Azərbaycan Respublikasının Hərbi Prokurorluğu
- Naxçıvan Muxtar Respublikasının Prokurorluğu
- Naxçıvan Muxtar Respublikasının Hərbi Prokurorluğu
- Bakı şəhər prokurorluğu
- Respublika tabeliyində olan rayon (şəhər) prokurorluqları
- Ərazi hərbi prokurorluqları
- Naxçıvan Muxtar Respublikasının rayon (şəhər) prokurorluqları
- Bakı şəhərinin rayon prokurorluqları
- 15 idarə, 2 şöbə, 1 elm mərkəzi
İstinadlar
- "Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin Nazirlər Şurasının 1 oktyabr 1918-ci il tarixli qərarı ilə Bakı Dairə Məhkəməsinin tərkibində prokurorluq orqanlarının fəaliyyətə başlaması". Genprosecutor.gov.az. 2022-10-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-01.
- "Arxivlənmiş surət". 2016-05-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-06-16.
- "Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası" (PDF). President.az (ingilis). 2023-11-29 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2024-02-19.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycan Respublikasinin Bas Prokurorlugu mehkeme hakimiyyeti sistemine daxil olmaqla erazi ve ixtisaslasdirilmis prokurorluqlarin Azerbaycan Respublikasinin Bas prokuroruna tabeliyine esaslanan vahid merkezlesdirilmis orqandir Bas ProkurorluqAzerbaycan Respublikasinin Bas ProkurorluguUmumi melumatlarOlke AzerbaycanYaradilma tarixi 1 oktyabr 1918Tabelik Azerbaycan Respublikasi PrezidentiBas qerargah Baki BakiRehberlikBas prokuror Kamran EliyevBirinci muavin Elcin MemmedovMuavinler Elmar Camalov Heyder Memmedov Nazim Recebov Xanlar VeliyevResmi sayti genprosecutor gov azTarix1813 cu il Gulustan ve 1828 ci il Turkmencay muqavileleri esasinda Azerbaycan xalqinin ve torpaqlarinin parcalanmasinin esasi qoyulmus ve Azerbaycan Rusiya terefinden isgal edilerek burada 1841 ci il yanvar ayinin 1 dek komendant idarecilik sistemi tetbiq olunmusdur bundan sonra Zaqafqaziya umumrusiya mulki idareetme sistemine kecirilmekle mehkemelerin nezdinde prokuror nezareti tesis edilmisdir 1862 ci ilde qebul edilen Prokurorluq haqqinda esas muddealar Rusiyada prokuror nezaretinin teyinatini onun predmetini prokurorlarin vezife ve selahiyyetlerini mueyyen etmisdir Hemin dovrlerde Azerbaycanda prokuror nezaretini Baki ve Yelizavetpol quberniyalari daire mehkemelerinin prokurorlari ve onlarin muavinleri Azerbaycan mehkemeleri ucun apelyasiya huququna malik Tiflis mehkeme palatasinin prokuroru ve onun muavinleri heyata kecirirdiler 1868 ci ilin fevralinda Azerbaycanda terkibinde muvafiq prokuror nezareti ve istintaq hissesi olan 13 yeni mehkeme idareleri yaradilmisdir Musteqil Azerbaycan dovletinde prokurorluq orqanlarinin tarixi Azerbaycan Xalq Cumhurriyyetinin yaranmasi gununden sonra baslamisdir 1918 ci ilin noyabr ayinin 18 de Nazirler Surasi terefinden Azerbaycan Mehkeme Palatasi haqqinda Esasname tesdiq edilmisdir F Xoyski X Xasmemmedov A Safikurdski T Makinski Azerbaycan Xalq Cumhurriyyetinin edliyye nazirleri eyni zamanda bas prokurorlari olmuslar Olduqca murekkeb ve agir seraitde fealiyyet gosteren Azerbaycan Xalq Cumhurriyyetinin Mehkeme palatasinda Baki ve Gence daire mehkemelerinin terkibinde olan prokurorluq orqanlari oz selahiyyetleri imkaninda boyuk isler gormusler 1920 ci ilin aprel ayinin 28 de Xl Qizil Ordunun komeyi ile Azerbaycan Xalq Cumhurriyyeti suquta yetirildi ve Azerbaycan Sovet Sosialist Respublikasi elan edildi Musteqil Azerbaycan dovletciliyi suquta yetirildikden sonra dovlet orqanlari ile yanasi prokurorluq ve istintaq orqanlari da legv edildi Bu Azerbaycan Inqilab Komitesinin 12 may 1920 ci il tarixli Xalq mehkemesi haqqinda dekreti ile heyata kecirildi Bu dovrde butun hakimiyyet orqanlarinin fealiyyetine nezaret funksiyasini heyata kecirmeli olan xususi orqanin yaradilmasi ehtiyacini nezere alaraq Azerbaycan Merkezi Icraiyye Komitesinin 11 iyul 1922 ci il tarixli Azerbaycan SSR nin dovlet prokurorlugu haqqinda Dekreti ile Azerbaycan SSR de sovet prokurorlugunun esasi qoyuldu Baki kommunasi dovrunde ve ondan sonraki dovrlerde xalq edliyye komissarlari E Qarayev S Civanov B Velibeyli B Talibli H Haciyev A Sultanova Y Memmedov hem de Azerbaycan SSR nin bas prokurorlari olmuslar 1936 ci ilin iyul ayinda Azerbaycan SSR Prokurorlugu Xalq Edliyye Komissarliginin terkibinden cixarilaraq birbasa SSRI Prokurorluguna tabe edilmekle musteqil qurum kimi fealiyyete baslamisdir Kommunist partiyasinin mutleq hakim oldugu sovetler rejiminin yasadigi 70 il erzinde prokurorluq bu rejime ve partiya liderlerine xidmet eden bir orqana cevrilmisdir Sovet hakimiyyeti illerinde Azerbaycan tehsil elm sehiyye medeniyyet ve iqtisadiyyat sahelerinde nailiyyetler elde etse de Stalin hakimiyyeti sisteminde uzun iller davam eden repressiyalara da meruz qalmisdir O dovrun kutlevi siyasi repressiyalari prokurorluq orqanlarinin kadrlarindan da yan kecmemisdir 1937 1938 ci illerde Azerbaycanda dusmen ve cinayetkar unsur kimi 21 nefer prokurorluq iscisi esassiz muhakime edilmis onlarin arasinda Respublikanin bas prokurorlari B Velibeyov E Talibli bas prokurorun muavini E Babaxanov Samaxi rayon prokuroru E Emirov ve digerleri de olmuslar Lakin agir represiya illerinde de Azerbaycanin prokurorluq orqanlari emekdaslarinin boyuk ekseriyyeti oz vezife borclarini namusla yerine yetirerek xalqa xidmet gostermisler Ikinci Dunya muharibesi illerinde diger dovlet strukturlari kimi prokurorluq orqanlarinin da isi herbi veziyyete uygun qurulmusdur Hemin dovrde Azerbaycan Prokurorlugunun fealiyyeti ferarilikle mubarize herbi mehsullarin tedaruku cebheye yardim ve arxa cebhenin mohkemlendirilmesi haqqinda qanunlarin icrasini temin etmeye yonelmisdir O dovrler doyusen orduya 70 prokuror ve 163 mustentiq seferber olunmusdur Onlardan bir coxu doyuslerde helak olmus boyuk ekseriyyeti orden ve medallarla teltif edilmisler 1955 ci il mayin 24 de SSRI de prokuror nezareti haqqinda Esasname nin qebulu prokurorlugun inkisafinda muhum merhele oldu 30 noyabr 1979 cu il tarixli Prokurorluq haqqinda SSRI qanunu qebul edilenedek prokurorluq orqanlari bu esasnameye uygun fealiyyet gostermisler 1991 ci ilde Azerbaycan oz musteqilliyini yeniden berpa etdikden sonra yeni dovre qedem qoymusdur Heyder Eliyevin hakimiyyete qayidisindan sonra prokurorluq orqanlarinin da fealiyyetinde yeni bir dovr baslanmisdir Bu dovrde Azerbaycanda 1994 cu ilin oktyabr ve 1995 ci ilin mart dovlet ve herbi cevrilislerine cehdlerin qarsisi alinmisdir Hemin hadiselerle bagli cinayet islerinin istintaqinin aparilmasinda prokurorlugun bir qrup emekdasi xususi ile ferqlenmisdir Azerbaycan musteqilliyini berpa etdikden sonraki dovr erzinde qebul olunmus coxsayli qanun ve mecelleler o cumleden Azerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasi Mehkemeler ve hakimler haqqinda Konstitusiya mehkemesi haqqinda Prokurorluq haqqinda Prokurorluq orqanlarinda qulluq kecme haqqinda Polis haqqinda Emeliyyat axtaris fealiyyeti haqqinda Vekiller ve vekillik fealiyyeti haqqinda qanunlar Cinayet Cinayet Prosessual Cezalarin icrasi Mulki Mulki Prosessual Inzibati xetalar mecelleleri ve bir sira muhum normativ huquqi aktlar butovlukde demokratik cemiyyetde prokurorlugun yeri ve rolunu mueyyen etmisdir 1995 ci il Konstitusiyasi prokurorlugu erazi ve ixtisaslasdirilmis prokurorluqlarin Azerbaycan Respublikasinin Bas prokuroruna tabeliyine esaslanan vahid merkezlesdirilmis orqan kimi tanimis onun statusunu mueyyenlesdirmisdir Bu statusa uygun olaraq Prokurorluq haqqinda 7 dekabr 1999 cu il tarixli Qanun qanunla nezerde tutulmus qaydada ve hallarda qanunlarin icra ve tetbiq olunmasina nezaret etmek cinayet islerinin istintaqini aparmaq ve ibtidai istintaqa prosessual rehberlik tehqiqat ve emeliyyat axtaris fealiyyetinde qanunlarin icra ve tetbiqine nezaret cinayet islerine baxilmasinda dovlet ittihaminin mudafiesi mehkemeler terefinden teyin olunmus cezalarin meqsedine nail olunmasinda istirak etmek meselelerini prokurorlugun fealiyyet istiqametlerine aid etmisdir 2002 ci il sentyabrin 19 da quvveye minmis Azerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasinda deyisiklikler edilmesi haqqinda referendum aktina esasen prokurorluga hem de qanunvericilik tesebbusu huququ verilmisdir Heyder Eliyev Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Nazirler Surasinin 1 oktyabr 1918 ci il tarixli qerari ile Baki Daire Mehkemesinin terkibinde prokurorluq orqanlarinin fealiyyete baslamasini esas tutaraq her il oktyabr ayinin 1 ni Azerbaycan Respublikasi Prokurorlugu iscilerinin pese bayrami gunu kimi qeyd edilmesi barede 17 iyul 1998 ci il tarixli serencam imzalamisdir Fealiyyet istiqametleriAzerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasi Madde 133 Azerbaycan Respublikasinin Prokurorlugu I Azerbaycan Respublikasinin Prokurorlugu qanunla nezerde tutulmus qaydada ve hallarda qanunlarin icra ve tetbiq olunmasina nezaret edir qanunla nezerde tutulmus hallarda cinayet isleri baslayir ve istintaq aparir mehkemede dovlet ittihamini medafie edir mehkemede iddia qaldirir mehkeme qerarlarindan protest verir II Azerbaycan Respublikasinin Prokurorlugu erazi ve ixtisaslasdirilmis prokurorlarin Azerbaycan Respublikasi Bas prokuroruna tabeliyine esaslanan vahid merkezlesdirilmis orqandir III Azerbaycan Respublikasinin Bas prokurorunu Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin raziligi ile vezifeye teyin ve vezifeden azad edir IV Azerbaycan Respublikasi Bas prokurorunun muavinlerini respublika ixtisaslasdirilmis prokurorluqlara rehberlik eden prokurorlari Naxcivan Muxtar Respublikasinin prokurorunu Azerbaycan Respublikasi Bas prokurorunun teqdimati ile Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti vezifeye teyin ve vezifeden azad edir V Erazi ve ixtisaslasdirilmis prokurorlari Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin raziligi ile Azerbaycan Respublikasinin Bas prokuroru vezifeye teyin ve vezifeden azad edir Prokurorluq haqqinda Azerbaycan Respublikasinin Qanunu Madde 4 Prokurorlugun fealiyyet istiqametleri Prokurorluq qanunla nezerde tutulmus hallarda ve qaydada cinayet isi baslayir ve ibtidai istintaq aparir habele korrupsiya ile bagli cinayetler uzre cinayet isinin baslanmasini ve ya istintaqin aparilmasini temin etmek meqsedile emeliyyat axtaris fealiyyetini heyata kecirir cinayet isi uzre ibtidai arasdirmaya prosessual rehberlik edir ve qanunlara riayet edilmesini temin edir tehqiqat ve emeliyyat axtaris orqanlarinin fealiyyetinde qanunlarin icra ve tetbiq olunmasina nezaret edir mehkemede iddia qaldirir erize verir mulki ve kommersiya mubahiselerine dair islere baxilmasinda iddiaci kimi istirak edir mehkemede cinayet islerine baxilmasinda teref kimi istirak edir dovlet ittihamini mudafie edir mehkeme qerarlarindan ve selahiyyetli orqanin vezifeli sexsin inzibati xeta haqqinda is uzre qerarlarindan ve ya qerardadlarindan protest verir Azerbaycan Respublikasinin Inzibati Xetalar Mecellesine uygun olaraq inzibati xeta haqqinda is uzre icraata baslama haqqinda qerar qebul edir mehkemeler terefinden teyin edilmis cezalarin meqsedine nail olunmasinda istirak edir Prokurorlugun uzerine Azerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasinda bu Qanunda ve prosessual qanunvericilikde nezerde tutulmamis vezifelerin qoyulmasi yolverilmezdir Madde 5 Prokurorlugun fealiyyetinin esas prinsipleri Prokurorlugun fealiyyetinin esas prinsipleri asagidakilardir qanunculuq her kesin qanun qarsisinda huquq beraberliyi fiziki sexslerin huquq ve azadliqlarina huquqi sexslerin huquqlarina emel ve hormet edilmesi obyektivlik qerezsizlik ve faktlara esaslanma vahidlik ve merkezlesdirme erazi ve ixtisaslasdirilmis prokurorlarin Azerbaycan Respublikasinin bas prokuroruna tabe olmasi siyasi bitereflik StrukturuAzerbaycan Respublikasi Bas Prokurorlugu Bas Prokuror yaninda Korrupsiya qarsi Mubarize Bas Idaresi Azerbaycan Respublikasinin Herbi Prokurorlugu Naxcivan Muxtar Respublikasinin Prokurorlugu Naxcivan Muxtar Respublikasinin Herbi Prokurorlugu Baki seher prokurorlugu Respublika tabeliyinde olan rayon seher prokurorluqlari Erazi herbi prokurorluqlari Naxcivan Muxtar Respublikasinin rayon seher prokurorluqlari Baki seherinin rayon prokurorluqlari 15 idare 2 sobe 1 elm merkeziIstinadlar Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Nazirler Surasinin 1 oktyabr 1918 ci il tarixli qerari ile Baki Daire Mehkemesinin terkibinde prokurorluq orqanlarinin fealiyyete baslamasi Genprosecutor gov az 2022 10 01 tarixinde Istifade tarixi 2022 10 01 Arxivlenmis suret 2016 05 27 tarixinde Istifade tarixi 2011 06 16 Azerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasi PDF President az ingilis 2023 11 29 tarixinde PDF Istifade tarixi 2024 02 19