Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şeyx Həsinə Vazid (benq. হাসিনা ওয়াজেদ, 28 sentyabr 1947[…]) – Banqladeşin Baş naziri (1996–2001, 2009-dan bəri), 2009-cu ildən "Avami Liq" partiyasının lideri
| Şeyx Həsinə | |
|---|---|
| benq. হাসিনা ওয়াজেদ | |
 | |
 | |
Vəzifədədir | |
| 6 yanvar 2009-cu ildən | |
| Sonrakı | |
| |
| 23 iyun 1996 – 15 iyul 2001 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Partiya | |
| Təhsili | Qızlar üçün "Edem" kolleci |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Atası | Mucibur Rəhman |
| Dini | İslam |
| | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İlkin tərcümeyi-hal
Fəridpur vilayətində (dəqiqliklə, 1995-ci ildə yaradılmış Tonqiparə əyaləti) anadan olub.
Müstəqil Banqladeşin ilk başçısı (1971–1975-ci illər), ölkədə "millət atası" adlanan Şeyx Mucibur Rəhmanın qızıdır. 1969-cu ildə Dəkkə şəhərində tələbə iğtişaşlarında iştirak edib. 1971-ci ildə Banqladeşin müstəqilliyi uğrunda gedən müharibə zamanı Pakistan işğalçı ordusu tərəfindən həbs edilib. 15 avqust 1975-ci ildə hərbi çevriliş zamanı Şeyx Mucibur Rəhman və onun 20-yə yaxın ailə üzvləri sui-qəsdçilər tərəfindən öldürülmüşdür; Şeyx Həsinə həmin vaxt Almaniya Federativ Respublikasında olmuş, bütün ailə üzvlərindən təkcə o və çevriliş zamanı Banqladeşdə olmayan bacısı da sağ qalmışdır. 1981-ci ildə, hələ xaricdə ikən atasının əvvəllər rəhbərlik etdiyi – "Avami Liq" partiyasının başçısı seçilmişdir. Həmin ildə Banqladeşə qayıtmışdır. Əvvəl hərbi rəhbər, sonra isə ölkənin başçısı olmuş Ərşad pejiminə və onun idarəçiliyuinə qarşı qatı müxalifətdə kütləvi etiraz aksiyasının təşkilatçısı olmuş, dəfələrlə həbs edilmişdir. 1991-ci ildə Ərşad hakimiyyətdən getdikdən və demokratik idarəetmə sisteminin bərpasından sonra, onun rəhbərlik etdiyi "Avami Liq", Halidə Ziyanın başçılıq etdiyi Bangladeş Milli Partiyasının parlament seçkilərində uduzdu. 1991-ci ildə keçirilən seçkilər 1990-cı illərdə siyasi həyatın xarakterini müəyyən etdi və sonralar, bu iki partiya arasında hakimiyyət uğrunda əsas mübarizə genişləndi.
Baş nazir (1996–2001)
1996-cı ilin martında, Şeyx Həsinə növbəti seçkiləri boykot edərək, Halidə Ziyanı keçid hökuməti formalaşdırmağa və təkrar seçkilər keçirməyə məcbur etdi və bu seçkilərdə qələbə qazandı. Banqladeşin ilk Baş naziri olaraq vəzifəsini tam 5 il müddətinə yerinə yetirmişdir. Onun hakimiyyəti dövründə Hindistan ilə münasibətlər yaxşılaşdı, Qanq sularının bölünməsinə dair saziş imzalandı. Şeyx Həsinənin hakimiyyətinin dövründə iqtisadi artım zəiflədi, bundan əlavə dəfələrlə baş verən daşqınlar ölkəyə böyük ziyan vurdu. 1999-cu ildə Banqladeş Milli Partiyası Şeyx Həsinənin istefasını nəzərdə tutan ümumi bir siyasi tətil təşəbbüsünə başladı, lakin o, qətiyyətlə vaxtından əvvəl hakimiyyətdən getməyi rədd etdi.
Müxalifətdəki fəaliyyətlər (2001–2008)
2001-ci il seçkilərinə hazırlıq gərgin bir mühitdə keçdi, terror hücumları zamanı yüzdən çox adam həlak oldu. Şeyx Həsinə seçkilərdə sarsıdıcı bir məğlubiyyətdən sonra BMP-nı saxtakarlıqda günahlandırdı, lakin buna baxmayaraq istefa verdi. 2004-cü ildə Şeyx Həsinənin Dəkkə şəhərində çıxışı zamanı ona sui-qəst edildi, nəticədə 19 nəfər həlak oldu, onun özü isə yüngül yaralarla xilas oldu. BMP terror hücumunun təşkilinə dair ittihamları qətiyyətlə rədd etdi. 2007-ci il seçkilərindən əvvəl ölkədə yaradılan fövqəladə vəziyyət şəraitində Həsinə Vazid həbs olundu, lakin 2008-ci ilin iyun ayında o, ölkəni tərk edə bildi və ABŞ-yə miqrasiya oldu.
Hakimiyyətə qayıdış
2008-ci ilin noyabr ayında Həsinə Vazid həmin ilin dekabr ayının 29-na nəzərdə tutulan yeni parlament seçkilərində partiyasına rəhbərlik etmək üçün ölkəyə qayıtdı. Nəticələrə görə, "Avami Liq" daha inandırıcı bir qalibiyyət qazandı və ölkənin hökumətini qurdu. Həsinə 6 yanvar 2009-cu ildə ölkənin baş naziri vəzifəsinə təyin olundu.
2014-cü ildə parlament seçkilərini qazanaraq, yeni 5 illik müddət üçün hakimiyyətdə qaldı.
İstinadlar
- Sheikh Hasina // FemBio database (alm.).
- Hasina Wajed // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- http://www.albd.org 2019-09-19 at the Wayback Machine/
- http://banglapedia.search.com.bd/HT/H_0081.htm
- http://www.shmpi.org/about-sheikh-hasina.html 2014-12-22 at the Wayback Machine
- http://www.shmpi.org/ 2008-06-18 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seyx Hesine Vazid benq হ স ন ওয জ দ 28 sentyabr 1947 Banqladesin Bas naziri 1996 2001 2009 dan beri 2009 cu ilden Avami Liq partiyasinin lideriSeyx Hesinebenq হ স ন ওয জ দBanqladesin Bas naziriVezifededir6 yanvar 2009 cu ildenSonrakiBanqladesin Bas naziri23 iyun 1996 15 iyul 2001EvvelkiSonrakiSexsi melumatlarDogum tarixi 28 sentyabr 1947 76 yas PartiyaTehsili Qizlar ucun Edem kolleciFealiyyeti siyasetciAtasi Mucibur RehmanDini Islam Vikianbarda elaqeli mediafayllarIlkin tercumeyi halFeridpur vilayetinde deqiqlikle 1995 ci ilde yaradilmis Tonqipare eyaleti anadan olub Musteqil Banqladesin ilk bascisi 1971 1975 ci iller olkede millet atasi adlanan Seyx Mucibur Rehmanin qizidir 1969 cu ilde Dekke seherinde telebe igtisaslarinda istirak edib 1971 ci ilde Banqladesin musteqilliyi ugrunda geden muharibe zamani Pakistan isgalci ordusu terefinden hebs edilib 15 avqust 1975 ci ilde herbi cevrilis zamani Seyx Mucibur Rehman ve onun 20 ye yaxin aile uzvleri sui qesdciler terefinden oldurulmusdur Seyx Hesine hemin vaxt Almaniya Federativ Respublikasinda olmus butun aile uzvlerinden tekce o ve cevrilis zamani Banqladesde olmayan bacisi da sag qalmisdir 1981 ci ilde hele xaricde iken atasinin evveller rehberlik etdiyi Avami Liq partiyasinin bascisi secilmisdir Hemin ilde Banqladese qayitmisdir Evvel herbi rehber sonra ise olkenin bascisi olmus Ersad pejimine ve onun idareciliyuine qarsi qati muxalifetde kutlevi etiraz aksiyasinin teskilatcisi olmus defelerle hebs edilmisdir 1991 ci ilde Ersad hakimiyyetden getdikden ve demokratik idareetme sisteminin berpasindan sonra onun rehberlik etdiyi Avami Liq Halide Ziyanin basciliq etdiyi Banglades Milli Partiyasinin parlament seckilerinde uduzdu 1991 ci ilde kecirilen seckiler 1990 ci illerde siyasi heyatin xarakterini mueyyen etdi ve sonralar bu iki partiya arasinda hakimiyyet ugrunda esas mubarize genislendi Bas nazir 1996 2001 1996 ci ilin martinda Seyx Hesine novbeti seckileri boykot ederek Halide Ziyani kecid hokumeti formalasdirmaga ve tekrar seckiler kecirmeye mecbur etdi ve bu seckilerde qelebe qazandi Banqladesin ilk Bas naziri olaraq vezifesini tam 5 il muddetine yerine yetirmisdir Onun hakimiyyeti dovrunde Hindistan ile munasibetler yaxsilasdi Qanq sularinin bolunmesine dair sazis imzalandi Seyx Hesinenin hakimiyyetinin dovrunde iqtisadi artim zeifledi bundan elave defelerle bas veren dasqinlar olkeye boyuk ziyan vurdu 1999 cu ilde Banqlades Milli Partiyasi Seyx Hesinenin istefasini nezerde tutan umumi bir siyasi tetil tesebbusune basladi lakin o qetiyyetle vaxtindan evvel hakimiyyetden getmeyi redd etdi Muxalifetdeki fealiyyetler 2001 2008 2001 ci il seckilerine hazirliq gergin bir muhitde kecdi terror hucumlari zamani yuzden cox adam helak oldu Seyx Hesine seckilerde sarsidici bir meglubiyyetden sonra BMP ni saxtakarliqda gunahlandirdi lakin buna baxmayaraq istefa verdi 2004 cu ilde Seyx Hesinenin Dekke seherinde cixisi zamani ona sui qest edildi neticede 19 nefer helak oldu onun ozu ise yungul yaralarla xilas oldu BMP terror hucumunun teskiline dair ittihamlari qetiyyetle redd etdi 2007 ci il seckilerinden evvel olkede yaradilan fovqelade veziyyet seraitinde Hesine Vazid hebs olundu lakin 2008 ci ilin iyun ayinda o olkeni terk ede bildi ve ABS ye miqrasiya oldu Hakimiyyete qayidis2008 ci ilin noyabr ayinda Hesine Vazid hemin ilin dekabr ayinin 29 na nezerde tutulan yeni parlament seckilerinde partiyasina rehberlik etmek ucun olkeye qayitdi Neticelere gore Avami Liq daha inandirici bir qalibiyyet qazandi ve olkenin hokumetini qurdu Hesine 6 yanvar 2009 cu ilde olkenin bas naziri vezifesine teyin olundu 2014 cu ilde parlament seckilerini qazanaraq yeni 5 illik muddet ucun hakimiyyetde qaldi IstinadlarSheikh Hasina FemBio database alm Hasina Wajed Brockhauz Ensiklopediyasi alm http www albd org 2019 09 19 at the Wayback Machine http banglapedia search com bd HT H 0081 htm http www shmpi org about sheikh hasina html 2014 12 22 at the Wayback Machine http www shmpi org 2008 06 18 at the Wayback Machine