İşgil birləşməsi – qasnaq, dişli çarx, mufta və s. hissələri ox və vallara bərkitmək üçün istifadə edilir.
Ümumi məlumat
Bu birləşmələr burucu momenti valdan çarxa və əksinə ötürə bilir. Konstryksiyasının sadəliyi tez yığılıb sökülə bilməsi, çox böyük momenti ötürə bilməsi birləşmənin əsas üstünlüyüdür. Mənfi cəhətləri isə val üzərində işgil və ya şlis yuvası açılması nəticəsində valın və çarxın topunun zəifləməsi, gərginlik konsentrasiyası mənbələrinin əmələ gəlməsi, çox böyük yüklərdə konstruksiyanın dağılmadan qorunmaması və s-dir.
İşgil birləşməsi gərginlikli və gərginliksiz olmaqla iki qrupa ayrılır. Yığma əməliyyatı nəticəsində işgildə gərginlik yaranmazsa, belə birləşməyə gərginliksiz işgil birləşməsi deyilir. Prizmatik və seqment şəkilli işgilləri bua misal göstərmək olar. Gərginlikli işgil birləşməsində yığma əməliyyatı zamanı hissələrdə başlanğıc gərginlik yaradılır. Bunlara pazvari işgil birləşməsi aiddir.
İşgillərdən təkçə burucu momenti ötürmək deyil, həm də çarxları val boyu sürüşdürmək üçün istiqamətverici kimi də istifadə olunur.
Standart işgillər orta karbonlu xüsusi çeşidli tarım dartılmış poladlardan hazırlanır. Xüsusi təyinatlı işgillər üçün legirlənmiş poladlar götürülür.
Növləri
Prizmatik işgil birləşməsi
Prizmatik işgildə burucu moment onun yan səthi ilə ötrülür. Kənar uclarının formasına görə işgillər dairəvi, müstəvi şəkilli və bir ucu dairəvi, digər ucu isə müstəvi şəkilli olur. Prizmatik işgillərin vasitəsilə hissələr val üzərində yaxşı mərkəzləşir. Prizmatik işgillərin əsas ölçüləri diametrə əsasən seçilir. İşgilin uzunluğu l<1.5d qəbul etmək məsləhətdir.
- Kənar ucları dairəvi
- Müstəvi şəkilli
- Bir ucu dairəvi digər ucu müstəvi şəkilli
Seqmentşəkilli işgil birləşməsi
Kiçik diametrli vallarda (d<44 mm) seqmentşəkilli işgillərdən istifadə olunur.
Pazvari işgil birləşməsi
Bütün pazvari işgillər 1:100 mailliyi ilə hazırlanır. Bunlar bir ucuna çəkiclə vurmaqla yuvaya oturdulur. Onda işgilin alt üzü vala, üst üzü çarxın topuna söykənir. Yığma zamanı işgilin alt və üst səthlərində başlanğıc oturtma gərginliyi yaranır.
Mənbə
Kərimov Z. H. Maşın hissələri və yükqaldırıcı-nəqledici maşınlar. Ali texniki məktəblər üçün dərslik. II nəşri – Bakı, "Maarif", 2002, 596 səh.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Isgil birlesmesi qasnaq disli carx mufta ve s hisseleri ox ve vallara berkitmek ucun istifade edilir Kenar uclari dairevi sekilli prizmatik isgil ve valUmumi melumatBu birlesmeler burucu momenti valdan carxa ve eksine oture bilir Konstryksiyasinin sadeliyi tez yigilib sokule bilmesi cox boyuk momenti oture bilmesi birlesmenin esas ustunluyudur Menfi cehetleri ise val uzerinde isgil ve ya slis yuvasi acilmasi neticesinde valin ve carxin topunun zeiflemesi gerginlik konsentrasiyasi menbelerinin emele gelmesi cox boyuk yuklerde konstruksiyanin dagilmadan qorunmamasi ve s dir Isgil birlesmesi gerginlikli ve gerginliksiz olmaqla iki qrupa ayrilir Yigma emeliyyati neticesinde isgilde gerginlik yaranmazsa bele birlesmeye gerginliksiz isgil birlesmesi deyilir Prizmatik ve seqment sekilli isgilleri bua misal gostermek olar Gerginlikli isgil birlesmesinde yigma emeliyyati zamani hisselerde baslangic gerginlik yaradilir Bunlara pazvari isgil birlesmesi aiddir Isgillerden tekce burucu momenti oturmek deyil hem de carxlari val boyu surusdurmek ucun istiqametverici kimi de istifade olunur Standart isgiller orta karbonlu xususi cesidli tarim dartilmis poladlardan hazirlanir Xususi teyinatli isgiller ucun legirlenmis poladlar goturulur NovleriPrizmatik isgil birlesmesi Prizmatik isgilde burucu moment onun yan sethi ile otrulur Kenar uclarinin formasina gore isgiller dairevi mustevi sekilli ve bir ucu dairevi diger ucu ise mustevi sekilli olur Prizmatik isgillerin vasitesile hisseler val uzerinde yaxsi merkezlesir Prizmatik isgillerin esas olculeri diametre esasen secilir Isgilin uzunlugu l lt 1 5d qebul etmek meslehetdir Kenar uclari dairevi Mustevi sekilli Bir ucu dairevi diger ucu mustevi sekilli Seqmentsekilli isgil birlesmesi Kicik diametrli vallarda d lt 44 mm seqmentsekilli isgillerden istifade olunur Pazvari isgil birlesmesi Butun pazvari isgiller 1 100 mailliyi ile hazirlanir Bunlar bir ucuna cekicle vurmaqla yuvaya oturdulur Onda isgilin alt uzu vala ust uzu carxin topuna soykenir Yigma zamani isgilin alt ve ust sethlerinde baslangic oturtma gerginliyi yaranir MenbeKerimov Z H Masin hisseleri ve yukqaldirici neqledici masinlar Ali texniki mektebler ucun derslik II nesri Baki Maarif 2002 596 seh Hemcinin baxMasin hisseleri Disli carx Slis birlesmesi