Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Zeyvə xalçaları — Azərbaycanın Quba-Şirvan xalçaçılıq mərkəzinin Quba qrupuna daxil olan Zeyvə xalçaları qədim və zəngin tarixə malikdir.
Xalça | |
Zeyvə xalçaları | |
---|---|
Xalça haqqında məlumatlar | |
Məktəbi | Quba xalçaçılıq məktəbi |
Növü | Xovlu |
Ölkə | Azərbaycan |
Bölgə | Quba |
Kənd | Zeyvə |
İstehsalı
Şəkildə təsvir edilən xalçanın adı Qubadan 30 km cənub — şərq istiqamətində yerləşən kəndin adından götürülmüşdür. Xalçanın xalq arasında "qədim Zeyvə" adı ilə məşhur olması onun qədim dövrə aid olduğunu təsdiq edir. Bu kompozisiyalar təkcə şimal-şərqi və şimal-qərbi Azərbaycanın, xüsusi halda Gəncənin xalçaçılıq məntəqələrində deyil, Ermənistanın şimal-şərq hissəsində və Göyçə gölünün sağ sahilində olan azərbaycanlılar arasında da istehsal olunurdu.
Bədii xüsusiyyətləri
"Zeyvə" xalçasının ara sahəsinin kompozisiyası əsas etibarilə ardıcıl yerləşdirilmiş bir neçə göldən ibarətdir. "Zeyvə" xalçasının əsas elementini təşkil edən və tamamilə punktir xətlərlə yerinə yetirilən bu gölləri onların forma və mənşəyinə görə orta əsrlərə aid etmək olar. Onlar ulduza bənzər həndəsi formaya malikdirlər. Qubanın xalçaçılıq məntəqələrində istehsal olunan bu göllərin forması dəyişmir, daxili bəzəyi isə müxtəlif cür olub, bəzən simvolik məna kəsb edən xaç şəklini alır. Azərbaycan xalçaçıları toxuduqları göllü xalçaları ya "təkgöl", ya da "qoşa göl" adlandırırlar. Məsələn, əgər eni bir metr olan xalçanın ara sahəsində bir göl yerləşdirilmişdirsə, ona "təkgöl" xalça deyirlər. Əgər xalçanın sahəsi çoxdursa, ara sahədə bir sırada iki və bəzən də üç göl yerləşdirilir. Xalça toxuyanlar belə xalçanı "qoşagöl" adlandırırlar. Hal — hazırla istehsal olunan "Zeyvə" xalçalarının köbələri xarakter etibarilə "Pirəbədil" xalçalarının köbələri ilə oxşardır. Lakin "Çaxmağı" və "Zülflü aləm" xalçalarının ara haşiyəsi ilə eyni olan xalçalara da rast gəlmək olar. Onlar yaxın keçmişə qədər məhz "Zeyvə" xalçaları üçün daha xarakterik idi. Nadir hallarda "Zeyvə" xalçalarında Bakı xalçaları üçün xarakterik olan "Kaşı" köbəsinə rast gəlinir. "Zeyvə" xalçalarının ara sahəsinin fonu bir çox hallarda göy rəngdə, bəzən isə tünd qırmızı, tünd abı və ya bej rəngli olur.
Texniki xüsusiyyətləri
"Zeyvə" xalçalarının ölçüsü 100x160sm-dən 130x200sm-ə qədərdir. Bəzən uzunsov xalçalara istehsal olunur. İlmələrin sıxlığı 40x40 ilmədən 50x50 ilməyə qədərdir (bir kvadrat metrdə 160000 ilmədən 250000 ilməyə qədər, bir kvadrat metrində 350000 ilmə olan xalçalara da rast gəlmək olar). Xovun hündürlüyü 3–6mm-dir.
Xarici keçidlər
- "Zeyvə" Tarantinonun filminə necə daxil oldu? – Azərbaycan xalçaları Hollivudda
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Zeyve xalcalari Azerbaycanin Quba Sirvan xalcaciliq merkezinin Quba qrupuna daxil olan Zeyve xalcalari qedim ve zengin tarixe malikdir XalcaZeyve xalcalariXalca haqqinda melumatlarMektebi Quba xalcaciliq mektebiNovu XovluOlke AzerbaycanBolge QubaKend ZeyveIstehsaliSekilde tesvir edilen xalcanin adi Qubadan 30 km cenub serq istiqametinde yerlesen kendin adindan goturulmusdur Xalcanin xalq arasinda qedim Zeyve adi ile meshur olmasi onun qedim dovre aid oldugunu tesdiq edir Bu kompozisiyalar tekce simal serqi ve simal qerbi Azerbaycanin xususi halda Gencenin xalcaciliq menteqelerinde deyil Ermenistanin simal serq hissesinde ve Goyce golunun sag sahilinde olan azerbaycanlilar arasinda da istehsal olunurdu Bedii xususiyyetleri Zeyve xalcasinin ara sahesinin kompozisiyasi esas etibarile ardicil yerlesdirilmis bir nece golden ibaretdir Zeyve xalcasinin esas elementini teskil eden ve tamamile punktir xetlerle yerine yetirilen bu golleri onlarin forma ve menseyine gore orta esrlere aid etmek olar Onlar ulduza benzer hendesi formaya malikdirler Qubanin xalcaciliq menteqelerinde istehsal olunan bu gollerin formasi deyismir daxili bezeyi ise muxtelif cur olub bezen simvolik mena kesb eden xac seklini alir Azerbaycan xalcacilari toxuduqlari gollu xalcalari ya tekgol ya da qosa gol adlandirirlar Meselen eger eni bir metr olan xalcanin ara sahesinde bir gol yerlesdirilmisdirse ona tekgol xalca deyirler Eger xalcanin sahesi coxdursa ara sahede bir sirada iki ve bezen de uc gol yerlesdirilir Xalca toxuyanlar bele xalcani qosagol adlandirirlar Hal hazirla istehsal olunan Zeyve xalcalarinin kobeleri xarakter etibarile Pirebedil xalcalarinin kobeleri ile oxsardir Lakin Caxmagi ve Zulflu alem xalcalarinin ara hasiyesi ile eyni olan xalcalara da rast gelmek olar Onlar yaxin kecmise qeder mehz Zeyve xalcalari ucun daha xarakterik idi Nadir hallarda Zeyve xalcalarinda Baki xalcalari ucun xarakterik olan Kasi kobesine rast gelinir Zeyve xalcalarinin ara sahesinin fonu bir cox hallarda goy rengde bezen ise tund qirmizi tund abi ve ya bej rengli olur Texniki xususiyyetleri Zeyve xalcalarinin olcusu 100x160sm den 130x200sm e qederdir Bezen uzunsov xalcalara istehsal olunur Ilmelerin sixligi 40x40 ilmeden 50x50 ilmeye qederdir bir kvadrat metrde 160000 ilmeden 250000 ilmeye qeder bir kvadrat metrinde 350000 ilme olan xalcalara da rast gelmek olar Xovun hundurluyu 3 6mm dir Xarici kecidler Zeyve Tarantinonun filmine nece daxil oldu Azerbaycan xalcalari Hollivudda