Zaur Məhərrəmov

Zaur Xasay oğlu Məhərrəmov (28 yanvar 1938, Bakı) — Azərbaycan kinooperatoru, rejissor və ssenari müəllifi, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1982), Azərbaycan SSR Lenin komsomolu mükafatı (1976).

Zaur Məhərrəmov
Zaur Xasay oğlu Məhərrəmov
Digər adı	Zaur Məhərrəm
Doğum tarixi	28 yanvar 1938(86 yaş)
Doğum yeri	Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Milliyyəti	azərbaycanlı
Vətəndaşlığı	SSRİ→ Azərbaycan
Fəaliyyəti	operator
Təhsili	Sergey Gerasimov adına Ümumrusiya Dövlət Kinematoqrafiya Universiteti
Mükafatları	1976
IMDb	ID1190185

Həyatı

Zaur Xasay oğlu Məhərrəmov 1938-ci il yanvarın 28-də Bakıda ziyalı ailəsində anadan olub. Fəaliyyətə 1956-cı ildən "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında assistent kimi başlayaraq, 1957-1963-cü illərdə Moskvada Ümumittifaq Dövlət Kinematoqrafiya İnstitutunda kinooperator fakültəsində təhsil alıb və institutu əla qiymətlərlə bitirərək "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında quruluşçu operator kimi fəaliyyətini davam etdirib. O, 16 bədii filmin quruluşçu operatoru olub və bu əsərlərlə Azərbaycan kinosunun operator məktəbini daha da yüksək zirvələrə qaldırıb.

1963-cü ildən "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında çalışır. Bir neçə sənədli filmin rejissorudur.

Tamaşaçıların sevə-sevə baxdıqları "Uşaqlığın son gecəsi", "Dərviş Parisi partladır", "Ad günü", "Uzun ömrün akkordları" və s. bədii filmlərin quruluşçu operatoru Zaur Məhərrəmovdur.

80-ci illərin əvvəllərindən rejissor və ssenarist kimi fəaliyyətini davam etdirərək, öz yaradıcılığını sənədli kinoya həsr edib və 1984-cü ildə "Yaddaş" studiyasını yaradaraq, həmin studiyada ölkəmizə böyük uğurlar gətirən "Bakı balkonları", "Köç", "Üzeyir Hacıbəyov", "Həbib və Gülxanım" və c. filmlərini yaradıb.

Onun müəllifi olduğu filmlər bir çox Beynəlxalq Festivallarda iştirak edərək mükafatlara layiq görülüb. Son olaraq, "Həbib və Gülxanım" filmi 9-cu Nyu-York Türk filmləri festivalına qatılıb və uğur qazanıb.

Azərbaycanın Əməkdar İncəsənət Xadimi, Dövlət Mükafatı Laureatı, professor Zaur Məhərrəmov Professional Kinorejissorlar Gildiyasının üzvü olaraq milli kinematoqrafın ictimai həyatında fəal iştirak edən, hər zaman yaradıcılıq axtarışında olan, kino sənətinin bütün incəliklərinə yiyələnmiş yüksək peşəkar, öz həmkarları və dostları arasında böyük nüfuza və hörmətə malik bir sənətçidir.

Bu gün o, Türkiyənin Anadolu Universitetinin kino və TV bölməsində dərs deyərək, öz bilik və bacarığını qardaş türk xalqının kinosunun inkişafına həsr edərək Türkiyə sinemaçıları ilə Azərbaycan kinematoqrafçıları arasında ünsiyyət yaradılmasında körpü rolunu oynayır. Onun təzə çapdan çıxmış "Kino üzərində düşüncələr" kitabı isə kinematoqrafa olan vurğunluğunun və sədaqətinin daha bir təzahürüdir.

2015-ci ildə Kinorejissorlar Gildiyasının İdarə Heyətinin qərarı ilə "Milli kinonun inkişafına verdiyi töhfələrə görə" nominasiyasında "Qızıl Pəri" mükafatına layiq görülmüşdür.

Mükafatları

• Azərbaycan SSR Lenin komsomolu mükafatı — 1976
• "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı — 1 dekabr 1982

Filmoqrafiya

1. Ad günü (film, 1977)(tammetrajlı bədii film)-quruluşçu operator
2. Almas İldırım (film, 1991)
3. Avtoqraf (film, 1986)
4. Azərbaycan, Azərbaycan (film, 1970)
5. Azərbaycan haqqında etüd (film, 1969)
6. Azərbaycanda müsəlmanların həyat tərzi haqqında (film, 1987)
7. Azərbaycana səyahət (film, 1988)
8. Baharla birgə (film, 1978)
9. Bakı eyvanları (film, 1986)
10. Bakı komissarı Məşədi Əzizbəyov (film, 1975)
11. Böyük tamaşa (film, 1974)
12. Burada başlanmışdır (film, 1974)
13. Cəfər Cabbarlı (film, 1969)
14. Daş saat (film, 1975)
15. Daş yaddaş (film, 1986)
16. Daşlar danışanda (film, 1976)
17. Dərviş Parisi partladır (film, 1976)
18. Dünya bir pəncərədir (film, 1990)
19. Əshabi-Kəhf (film, 2000)
20. General Aslanov (film, 1970)
21. Gözlə məni (film, 1980)
22. Xatirələr sahili (film, 1972)
23. Kəndlərin harayı (film, 1987)
24. Köç (film, 1983)
25. Qırmızıbayraqlı Azərbaycan (film, 1980)
26. Qızıl qaz (film, 1972)
27. Qobustan (film, 1967)
28. Qocalar, qocalar... (film, 1982)
29. Mən mahnı qoşuram (film, 1979)
30. Meydan (film, 1989)
31. Mirzə Kazım bəy (film, 1983)
32. Naxışların yaddaşı (film, 1973)
33. Neft Daşları (film, 1990)
34. Nə yaxşı ki, dünyada Səməd Vurğun var (film, 1976)
35. Nurlu qəbirlər. Qaspralı İsmayıl bəy (film, 1993)
36. Odla təmasda (film, 1972)
37. Salam, Azərbaycan! (film, 1966)
38. Sənsiz (film, 1991)
39. Soltan quşunun sorağında (film, 1988)
40. Sovet Azərbaycanı (film, 1982)
41. Söz əsrlərlə yaşayır (film, 1979)
42. Su ərizəsi (film, 1964)
43. Suriyada (film, 1970)
44. Sübh adasında qürub (film, 1987)
45. Şəki sarayı (film, 1965)
46. Şirvanşahlar sarayı (film, 1969)
47. Tənha narın nağılı (film, 1984)
48. Uşaqlığın son gecəsi (film, 1968)
49. Üzeyir Hacıbəyov (film, 1986)
50. Üzeyir ömrü (film, 1981)
51. Üzü küləyə (film, 1977)
52. Yaz harada, biz orada (film, 1984)
53. Yeniləşmiş diyar (film, 1984)

İstinadlar

1. https://filmfond.az/2023/01/27/zaur-məhərrəmov-85/.
2. https://525.az/?name=xeber&news_id=5156.
3. "Kinorejissor Zaur Məhərrəmovun 75 yaşı tamam oldu". 2020-09-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-09-25.
4. Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 13.
5. Report. ""Qızıl Pəri" mükafatları təqdim olunub" (az.). Report.az. 29 dekabr 2015. 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-12-30.
6. Respublika kino sənəti xadimlərinə Azərbaycan SSR fəxri adları verilməsi haqqında Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 1 dekabr 1982-ci il tarixli Fərmanı 2020-11-19 at the Wayback Machine — anl.az saytı

Mənbə

• Azad, Ə. "Kinostudiyada bir gün" [Reportaj] //Ədəbiyyat və incəsənət.- 1964.- 13 iyun.
• Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 246.
• Məhərrəmov, Z. "Xalqın yaddaşına qayıdış": ["Azərbaycanfilm" kinostudiyasında fəaliyyətə başlayan "Yaddaş" yaradıcılıq birliyinin bədii rəhbəri ilə müsahibə] //Azərbaycan gəncləri.- 1989.- 2 sentyabr.
• Azərbaycan Milli Ensiklopediyası: Azərbaycan. Ramiz Məmmədov. Kino. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası Elmi Mərkəzi, 2007.- səh. 814.