Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zatheria, plasentalı (Eutheria) və kisəli (Metatheria) məməliləri, habelə onların nəsli kəsilmiş qohumlarını əhatə edən bir məməli kladıdır. Bu kladın adı qədim yunan dilində "fərqli heyvanlar" mənasını verir və ilk dəfə 1975-ci ildə Malkolm McKenna tərəfindən təklif edilmişdir.
Xüsusiyyətləri
Zatheria kladının üzvləri bir sıra ortaq xüsusiyyətlərə malikdirlər:
- Tribosfenik azı dişləri: Zatheria'nın ən vacib xüsusiyyətlərindən biri, tribosfenik azı dişlərinə sahib olmasıdır. Bu dişlər, üç əsas hissədən ibarətdir: protokon, parakon və metakon. Bu diş quruluşu, qidanı daha səmərəli şəkildə çeynəməyə və həzm etməyə imkan verir.
- Dentary-squamosal çənə oynağı: Zatheria, dentary-squamosal çənə oynağına malikdir. Bu oynaq, daha güclü bir çeynəmə qüvvəsi təmin edir.
- Üç orta qulaq sümüyü: Zatheria, üç orta qulaq sümüyünə malikdir: çəkic, zindan və üzəngi. Bu sümüklər, səs dalğalarının daha səmərəli şəkildə daxili qulağa ötürülməsini təmin edir.
Təsnifatı
Zatheria kladı, iki əsas qrupa ayrılır:
- Tribosphenida: Bu qrup, müasir məməlilərin əksəriyyətini, o cümlədən kisəlilər (Metatheria) və plasentalılar (Eutheria) daxil olmaqla, əhatə edir.
- Peramuridae: Bu qrup, erkən Təbaşir dövründə yaşamış və nəsli kəsilmiş bir məməli fəsiləsidir. Peramuridlər, tribosfenik dişlərə sahib olmaları ilə xarakterizə olunurlar, lakin müasir terianlardan daha primitiv xüsusiyyətlərə malikdirlər.
Təkamülü
Zatheria, təxminən 160 milyon il əvvəl, Yura dövründə ortaya çıxmışdır. Bu qrup, sürətlə şaxələnərək müxtəlif formalar yaratmışdır. Kretase dövrünün sonunda, dinozavrların məhvi ilə birlikdə, Zatheria məməliləri daha da müxtəlifləşmiş və Yer üzündə dominant onurğalı qrupu halına gəlmişdir.
İstinadlar
- Luo, Z.-X.; Kielan-Jaworowska, Z.; Cifelli, R.L. "In quest for a phylogeny of Mesozoic mammals". Acta Palaeontologica Polonica. 47 (1). 2001: 1–78.
- McKenna, M.C. Toward a phylogenetic classification of the Mammalia. In: Luckett, W.P. & Szalay, F.S. (eds.) Phylogeny of the primates: a multidisciplinary approach. New York: Plenum. 1975. 21–46.
- Luo, Z.-X.; Kielan-Jaworowska, Z.; Cifelli, R.L. "In quest for a phylogeny of Mesozoic mammals". Acta Palaeontologica Polonica. 52 (1). 2007: 1–78.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zatheria plasentali Eutheria ve kiseli Metatheria memelileri habele onlarin nesli kesilmis qohumlarini ehate eden bir memeli kladidir Bu kladin adi qedim yunan dilinde ferqli heyvanlar menasini verir ve ilk defe 1975 ci ilde Malkolm McKenna terefinden teklif edilmisdir XususiyyetleriZatheria kladinin uzvleri bir sira ortaq xususiyyetlere malikdirler Tribosfenik azi disleri Zatheria nin en vacib xususiyyetlerinden biri tribosfenik azi dislerine sahib olmasidir Bu disler uc esas hisseden ibaretdir protokon parakon ve metakon Bu dis qurulusu qidani daha semereli sekilde ceynemeye ve hezm etmeye imkan verir Dentary squamosal cene oynagi Zatheria dentary squamosal cene oynagina malikdir Bu oynaq daha guclu bir ceyneme quvvesi temin edir Uc orta qulaq sumuyu Zatheria uc orta qulaq sumuyune malikdir cekic zindan ve uzengi Bu sumukler ses dalgalarinin daha semereli sekilde daxili qulaga oturulmesini temin edir TesnifatiZatheria kladi iki esas qrupa ayrilir Tribosphenida Bu qrup muasir memelilerin ekseriyyetini o cumleden kiseliler Metatheria ve plasentalilar Eutheria daxil olmaqla ehate edir Peramuridae Bu qrup erken Tebasir dovrunde yasamis ve nesli kesilmis bir memeli fesilesidir Peramuridler tribosfenik dislere sahib olmalari ile xarakterize olunurlar lakin muasir terianlardan daha primitiv xususiyyetlere malikdirler TekamuluZatheria texminen 160 milyon il evvel Yura dovrunde ortaya cixmisdir Bu qrup suretle saxelenerek muxtelif formalar yaratmisdir Kretase dovrunun sonunda dinozavrlarin mehvi ile birlikde Zatheria memelileri daha da muxteliflesmis ve Yer uzunde dominant onurgali qrupu halina gelmisdir IstinadlarLuo Z X Kielan Jaworowska Z Cifelli R L In quest for a phylogeny of Mesozoic mammals Acta Palaeontologica Polonica 47 1 2001 1 78 McKenna M C Toward a phylogenetic classification of the Mammalia In Luckett W P amp Szalay F S eds Phylogeny of the primates a multidisciplinary approach New York Plenum 1975 21 46 Luo Z X Kielan Jaworowska Z Cifelli R L In quest for a phylogeny of Mesozoic mammals Acta Palaeontologica Polonica 52 1 2007 1 78