Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zar (digər tarixi adı Şəhrizər) — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Zar kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
| Zar | |
|---|---|
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Rayon | Kəlbəcər rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 2020- ci il Noyabr ayının 25-də işğaldan azad edilmişdir.
Tarixi
Zar kəndi Qarabağ yaylasının ətəyindədir. İlk dəfə XIII əsrə aid mənbədə adı çəkilir. 1590-ci il sənədinə görə, şamr qəzasında Zar nahiyyəsi olmuşdur. XIX əsrdə Tiflis quberniyasında Zar kəndi, Qars vilayətində Zaruşad kəndi və çayı qeydə alınmişdir. Ermənistanda Zar, Cənubi Azərbaycanda isə Kəlbəzar kəndləri mövcuddur. Favst Buzandın (V əsr) əsərində və VII əsr mənbələrində Cənubi Azərbaycanda Zaravand, Zarişat (Türkiyənin indiki Zaruşt ərazisində) yaşayış məntəqəlarinin adı çəkilir. Mənbələrdə zar tayfa adı kimi qeyd olunur və onların fars vilayətinin cənubunda, Fars körfəzin sahillarindən Kirməna qədər olan ərazidə yaşadiqları göstarilir. İran mənşəli zarlar qədim dövrlərdə İranın şm.-q.-inda, habelə keçmiş Sünik ərazisində (Qarabağın müəyyən hissəsi, Qubadlı-Zəngilan zonası, Ermənistanın c.-ş. hissəsini əhatə edir) yaşamiş və sonralar müəyyən tarixi hadisələrlə əlaqədar müxtalif ərazilərə yayilmişlar. Kəlbəcər rayonunda Tərtərçayın qolu olan çay da bu kəndin adı ilə Zar adlanır.
Bu kənd tarixdə Şəhrizər kimi tanınır. 1970-1980-cı illərə kimi yaşayan çoxyaşlı sakinlər Zara Şəhrizər deyildiyini öz ata-babalarından eşitdiklərini söyləyirdilər. Zər sözü qızıl deməkdir. Şəhrizər, yəni qızılla zəngin olan şəhər deməkdir. Belə ki, Zarın ərazisində torpağın altından tez-tez tapılan qızıl dəfinələr bu sözün həqiqət olmasını təsdiq edir. Əfsuslar olsun ki, Şəhrizər sözünün Zar sözünə keçməsi tədqiq edilməmişdir.
Kəndin axırıncı dəfə məskunlaşması təxminən XV-XVI əsrlərə təsadüf edir. Cəfər Qoca adlı bir şəxs Dərələyəzdən gəlib Zarın ərazisi olan Çaxmaqda ev tikib bir müddət yaşayandan sonra həmişəlik olaraq Zara köçərək orada məskunlaşıb. Çaxmaqdakı evləri isə binə yeri kimi istifadə edib. Həmin damlar 1993-cü il işğalına kimi qalırdı. Sonra başqa yerlərdən digər şəxslər köçüb burada məskunlaşıblar.
Məşhur yerlər
Çaxmaq, Cütxaç, Təkxaç, Aşağıdüz, Xudavəng, Böyüktəpə, Cılğıyolu, Fərhad yerləri, Qanolan, Əlipəncəsi, Eminlərin bərəyəsi, Qoşakahalar, Səngər kahası, Buz kahası, Qaranlıqkaha, Mirzənin kahası, Şurtan bərəyəsi, Şurtan kahası, Sarıburun, Duzkahası, Kolluqluqaya, Dirəkqaya, Uzunbərəyə, Gödəkbərəyə, Məhərrəm oğlu Hüseyinin təpəsi, Avasın təpəsi, Bəxtiyar təpəsi, Sarı yoxuş, Şavazın xəndəyi, Ağamirzənin yal yeri, Sultanyurdu, Qafarın dərəsi, Daşlı burun, Allahyar təpəsi, Mapıölən, İldırımvuran qaya, Ələkbərin çaxmaq daşı, Çivli, Hacı Orucun çeyili, Qamışlıq, Quzey yerləri, İmoçüxuru, Sıraqaya, Qəzetin yalı, İsmayılçüxuru, Yolkeçən, Qazanuçan dağı, Bayramdaşları.
Çaxmaqdaː Çaxmaq daşları, Çaxmaq körpüsü, Uçuq, Məmişin şamı, Şalıx, Şalıxın yalı, Sıra, Novurlar, Xırmanqaya, Arxac yeri, Vəlidüşən yurd, Yal çüxuru, Darıyeri, Samanlıgəz, Cabbarqayıran yol, Şeytandaşı, Qayalıq, Dərinqobu, Gölün burnu, Süleyman bulağı, Şalıx bulağı, Şeyinoğlunun dərəsi, Məhərrəmgizlənən kaha, Məmmədin qaravuı təpəsi, Sıraqaya, Vəlidüşən, Qatarqaya, Uçuqdərəsi.
Binələr-Qışlaqlar
Çaxmaq binəsi.
İstinadlar
- Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.
- Zar (Kəlbəcər) // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN .
- Məzahir Təhməzov Kəlbəcər Ensiklopedik məlumatlar Toponimlər fotoşəkillər xəritələr.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Zar Zar diger tarixi adi Sehrizer Azerbaycan Respublikasinin Kelbecer rayonunun Zar kend inzibati erazi dairesinde kend Zar40 00 10 sm e 45 56 55 s u Olke AzerbaycanRayon Kelbecer rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 52 nef Xeriteni goster gizle Zar Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1993 ci ilde Ermenistan Respublikasi Silahli Quvveleri terefinden isgal edilib 2020 ci il Noyabr ayinin 25 de isgaldan azad edilmisdir TarixiKenddeki dagilmis evler Zar kendi Qarabag yaylasinin eteyindedir Ilk defe XIII esre aid menbede adi cekilir 1590 ci il senedine gore samr qezasinda Zar nahiyyesi olmusdur XIX esrde Tiflis quberniyasinda Zar kendi Qars vilayetinde Zarusad kendi ve cayi qeyde alinmisdir Ermenistanda Zar Cenubi Azerbaycanda ise Kelbezar kendleri movcuddur Favst Buzandin V esr eserinde ve VII esr menbelerinde Cenubi Azerbaycanda Zaravand Zarisat Turkiyenin indiki Zarust erazisinde yasayis menteqelarinin adi cekilir Menbelerde zar tayfa adi kimi qeyd olunur ve onlarin fars vilayetinin cenubunda Fars korfezin sahillarinden Kirmena qeder olan erazide yasadiqlari gostarilir Iran menseli zarlar qedim dovrlerde Iranin sm q inda habele kecmis Sunik erazisinde Qarabagin mueyyen hissesi Qubadli Zengilan zonasi Ermenistanin c s hissesini ehate edir yasamis ve sonralar mueyyen tarixi hadiselerle elaqedar muxtalif erazilere yayilmislar Kelbecer rayonunda Tertercayin qolu olan cay da bu kendin adi ile Zar adlanir Bu kend tarixde Sehrizer kimi taninir 1970 1980 ci illere kimi yasayan coxyasli sakinler Zara Sehrizer deyildiyini oz ata babalarindan esitdiklerini soyleyirdiler Zer sozu qizil demekdir Sehrizer yeni qizilla zengin olan seher demekdir Bele ki Zarin erazisinde torpagin altindan tez tez tapilan qizil defineler bu sozun heqiqet olmasini tesdiq edir Efsuslar olsun ki Sehrizer sozunun Zar sozune kecmesi tedqiq edilmemisdir Kendin axirinci defe meskunlasmasi texminen XV XVI esrlere tesaduf edir Cefer Qoca adli bir sexs Dereleyezden gelib Zarin erazisi olan Caxmaqda ev tikib bir muddet yasayandan sonra hemiselik olaraq Zara kocerek orada meskunlasib Caxmaqdaki evleri ise bine yeri kimi istifade edib Hemin damlar 1993 cu il isgalina kimi qalirdi Sonra basqa yerlerden diger sexsler kocub burada meskunlasiblar Zar kendine qalxan yolMeshur yerlerCaxmaq Cutxac Tekxac Asagiduz Xudaveng Boyuktepe Cilgiyolu Ferhad yerleri Qanolan Elipencesi Eminlerin bereyesi Qosakahalar Senger kahasi Buz kahasi Qaranliqkaha Mirzenin kahasi Surtan bereyesi Surtan kahasi Sariburun Duzkahasi Kolluqluqaya Direkqaya Uzunbereye Godekbereye Meherrem oglu Huseyinin tepesi Avasin tepesi Bextiyar tepesi Sari yoxus Savazin xendeyi Agamirzenin yal yeri Sultanyurdu Qafarin deresi Dasli burun Allahyar tepesi Mapiolen Ildirimvuran qaya Elekberin caxmaq dasi Civli Haci Orucun ceyili Qamisliq Quzey yerleri Imocuxuru Siraqaya Qezetin yali Ismayilcuxuru Yolkecen Qazanucan dagi Bayramdaslari Caxmaqdaː Caxmaq daslari Caxmaq korpusu Ucuq Memisin sami Salix Salixin yali Sira Novurlar Xirmanqaya Arxac yeri Velidusen yurd Yal cuxuru Dariyeri Samanligez Cabbarqayiran yol Seytandasi Qayaliq Derinqobu Golun burnu Suleyman bulagi Salix bulagi Seyinoglunun deresi Meherremgizlenen kaha Memmedin qaravui tepesi Siraqaya Velidusen Qatarqaya Ucuqderesi Bineler QislaqlarCaxmaq binesi IstinadlarAzerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Inzibati erazi bolgusu tesnifati PDF az stat gov az 2019 2020 04 16 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 04 16 Zar Kelbecer Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti II cild Baki Serq Qerb 2007 304 ISBN 978 9952 34 156 0 Mezahir Tehmezov Kelbecer Ensiklopedik melumatlar Toponimler fotosekiller xeriteler Vikianbarda Zar ile elaqeli mediafayllar var