Zaman Qarayev (1931, Böyük Dəhnə, Nuxa rayonu – 27 mart 2014, Bakı) — yazıçı, publisist, tənqidçi, ədəbiyyatşünas alim. 1961-ci ildən SSRİ Yazıçılar İttifaqının üzvü, filologiya elmləri namizədi (1976).
Zaman Qarayev | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Böyük Dəhnə, Şəki rayonu |
Vəfat tarixi | (73 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı | Azərbaycan |
Təhsili | Azərbaycan Dövlət Universiteti |
Həyatı
Zaman Sadıq oğlu Qarayev 1931-ci ilin yanvar ayında Şəki rayonunun Böyük Dəhnə kəndində dünyaya gəlib. 1937–1947-ci illərdə Böyük Dəhnə kənd məktəbində orta təhsil alıb. 1947-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olmuşdur. 1952-ci ildə ali təhsilini başa vuraraq Azərbaycan dili, məntiq və psixologiya müəllimi ixtisasına yiyələnmişdir. Təyinatla Goranboy rayonuna göndərilmiş, Goranboy kəndində yaşlılar orta məktəbinə direktor və ədəbiyyat müəllimi təyin edilmişdir. 1954-cü ildə doğma Şəki rayonuna qayıdan Zaman Qarayev əvvəlcə 1 saylı Kiçik Dəhnə kənd orta məktəbində, 1955–1961-ci illərdə Böyük Dəhnə kənd orta məktəbində Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimi işləmişdir.
Ədəbi mühitə daha yaxın olmaq, geniş yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün Zaman Qarayev 1961-ci ilin yanvar ayında Bakıya köçmüş, Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində redaktor vəzifəsində işləməyə başlamışdır. 1961-ci il 4 yanvar tarixində SSRİ Yazıçılar İttifaqına üzv seçilmişdir. O, 1967-ci ildə “Gənclik” nəşriyyatında, 1971-ci ildə “Kənd həyatı” jurnalında redaktor vəzifəsində çalışmışdır. Həmin ilin sonunda yenidən Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsinə qayıdan Zaman Qarayev 1971–1980-ci illərdə Məktublar şöbəsinin müdiri, 1980–1991-ci illərdə Radionun İnformasiya Baş Redaksiyasında çalışmışdır. Daha sonra isə “Haqq söz” qəzeti redaksiyasında publisistika şöbəsinin müdiri işləmişdir.
Vəfatı
Zaman Qarayev 2004-cü il mart ayının 27-də dünyasını dəyişmişdir.
Yaradıcılığı
Bədii yaradıcılığa gənc yaşlarından başlamış, 20 yaşında “İnqilab və mədəniyyət” jurnalında “Təşəbbüs” adlı hekayəsi çap olunmuşdur. 1954-cü ildən “Nuxa fəhləsi” qəzetinin redaksiyasının nəzdində fəaliyyət göstərən “Səbuhi” ədəbi dərnəyinin üzvü olub. 1959-cu ildə "Kürən", 1961-ci ildə isə "Qonağım olun" adlı kitabları işıq üzü görüb. Bundan başqa “Xarqo”, “Əlincə qalası”, “Kürü keçdilər”, “İldırımlı diyar” kimi romanların, onlarla povestin, hekayələrin müəllifidir. Fransa Müqavimət Hərəkatının görkəmli nümayəndəsi, əfsanəvi partizan Əhmədiyyə Cəbrayılovun ömür və döyüş yoluna “Xarqo” romanını və “Mənim atam” hekayəsini yazmışdır. Daha sonra bu əsərlər ümumtəhsil məktəblərinin ədəbiyyat dərsliklərinə daxil edilib.
O, yüzdən artıq elmi, bədii, ictimai-siyasi kitabın redaktoru olmuş, radio dalğalarda səslənən bir sıra verilişlərin, o cümlədən “Nina”, “Şirinnaz”, “Boran”, “Kazaklar”, “Ölü canlar”, “Sakit Don”, “Saçlı”, Medalyon”, “Ağbulaq dağlarında”, “Polkovnik Şaber”, “Dəyirman mühasirəsi”, “Bahar suları” kimi səhnələşdirilmiş radiopyeslərin müəllifidir.
Kitabları
- Kürən (hekayələr). Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1959, 30 s.
- Qonağım olun (hekayələr). Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1961, 42 s.
- Göy çəmənlər (povest və hekayələr). Bakı: Azərnəşr, 1965, 134 s.
- Xarqo (povest). Bakı: “Gənclik” nəşriyyatı, 1967, 110 s.
- Gəlinaparan (povest və hekayələr). Bakı: “Gənclik” nəşriyyatı, 1969, 165 s.
- Ayrılıqdan sonra (povest və hekayələr). Bakı: “Yazıçı” nəşriyyatı, 1981, 145 s.
- Əlincə qalası (tarixi roman). Bakı: “Yazıçı” nəşriyyatı, 1988, 183 s.
- Amansız vəzir (povest və hekayələr). Bakı: “Gənclik” nəşriyyatı, 1998, 72 s.
- Xarqo (roman). Bakı: Şirvannəşr, 1998, 122 s.
- Dəhnə ziyalıları (oçerklər, məqalələr, hekayələr). Bakı: “Şuşa” nəşriyyatı, 2000
İstinadlar
- Teymur Əhmədov. Azərbaycan yazıçıları XX-XXI yüzillikdə. Bakı: Nurlar nəşriyyatı. 2011. səh. 1016-1017.
- Kamil Adışirinov. "Sözə ömürlük bağlılıq". 525.az. 10 iyun 2019. 19 aprel 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 19 aprel 2020.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zaman Qarayev 1931 Boyuk Dehne Nuxa rayonu 27 mart 2014 Baki yazici publisist tenqidci edebiyyatsunas alim 1961 ci ilden SSRI Yazicilar Ittifaqinin uzvu filologiya elmleri namizedi 1976 Zaman QarayevDogum tarixi yanvar 1931Dogum yeri Boyuk Dehne Seki rayonuVefat tarixi 27 mart 2004 73 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi AzerbaycanTehsili Azerbaycan Dovlet UniversitetiHeyatiZaman Sadiq oglu Qarayev 1931 ci ilin yanvar ayinda Seki rayonunun Boyuk Dehne kendinde dunyaya gelib 1937 1947 ci illerde Boyuk Dehne kend mektebinde orta tehsil alib 1947 ci ilde Azerbaycan Dovlet Universitetinin filologiya fakultesine daxil olmusdur 1952 ci ilde ali tehsilini basa vuraraq Azerbaycan dili mentiq ve psixologiya muellimi ixtisasina yiyelenmisdir Teyinatla Goranboy rayonuna gonderilmis Goranboy kendinde yaslilar orta mektebine direktor ve edebiyyat muellimi teyin edilmisdir 1954 cu ilde dogma Seki rayonuna qayidan Zaman Qarayev evvelce 1 sayli Kicik Dehne kend orta mektebinde 1955 1961 ci illerde Boyuk Dehne kend orta mektebinde Azerbaycan dili ve edebiyyati muellimi islemisdir Edebi muhite daha yaxin olmaq genis yaradiciliq fealiyyeti ile mesgul olmaq ucun Zaman Qarayev 1961 ci ilin yanvar ayinda Bakiya kocmus Azerbaycan Dovlet Televiziya ve Radio Verilisleri Komitesinde redaktor vezifesinde islemeye baslamisdir 1961 ci il 4 yanvar tarixinde SSRI Yazicilar Ittifaqina uzv secilmisdir O 1967 ci ilde Genclik nesriyyatinda 1971 ci ilde Kend heyati jurnalinda redaktor vezifesinde calismisdir Hemin ilin sonunda yeniden Azerbaycan Televiziya ve Radio Verilisleri Komitesine qayidan Zaman Qarayev 1971 1980 ci illerde Mektublar sobesinin mudiri 1980 1991 ci illerde Radionun Informasiya Bas Redaksiyasinda calismisdir Daha sonra ise Haqq soz qezeti redaksiyasinda publisistika sobesinin mudiri islemisdir Vefati Zaman Qarayev 2004 cu il mart ayinin 27 de dunyasini deyismisdir YaradiciligiBedii yaradiciliga genc yaslarindan baslamis 20 yasinda Inqilab ve medeniyyet jurnalinda Tesebbus adli hekayesi cap olunmusdur 1954 cu ilden Nuxa fehlesi qezetinin redaksiyasinin nezdinde fealiyyet gosteren Sebuhi edebi derneyinin uzvu olub 1959 cu ilde Kuren 1961 ci ilde ise Qonagim olun adli kitablari isiq uzu gorub Bundan basqa Xarqo Elince qalasi Kuru kecdiler Ildirimli diyar kimi romanlarin onlarla povestin hekayelerin muellifidir Fransa Muqavimet Herekatinin gorkemli numayendesi efsanevi partizan Ehmediyye Cebrayilovun omur ve doyus yoluna Xarqo romanini ve Menim atam hekayesini yazmisdir Daha sonra bu eserler umumtehsil mekteblerinin edebiyyat dersliklerine daxil edilib O yuzden artiq elmi bedii ictimai siyasi kitabin redaktoru olmus radio dalgalarda seslenen bir sira verilislerin o cumleden Nina Sirinnaz Boran Kazaklar Olu canlar Sakit Don Sacli Medalyon Agbulaq daglarinda Polkovnik Saber Deyirman muhasiresi Bahar sulari kimi sehnelesdirilmis radiopyeslerin muellifidir Kitablari Kuren hekayeler Baki Usaqgencnesr 1959 30 s Qonagim olun hekayeler Baki Usaqgencnesr 1961 42 s Goy cemenler povest ve hekayeler Baki Azernesr 1965 134 s Xarqo povest Baki Genclik nesriyyati 1967 110 s Gelinaparan povest ve hekayeler Baki Genclik nesriyyati 1969 165 s Ayriliqdan sonra povest ve hekayeler Baki Yazici nesriyyati 1981 145 s Elince qalasi tarixi roman Baki Yazici nesriyyati 1988 183 s Amansiz vezir povest ve hekayeler Baki Genclik nesriyyati 1998 72 s Xarqo roman Baki Sirvannesr 1998 122 s Dehne ziyalilari ocerkler meqaleler hekayeler Baki Susa nesriyyati 2000IstinadlarTeymur Ehmedov Azerbaycan yazicilari XX XXI yuzillikde Baki Nurlar nesriyyati 2011 seh 1016 1017 Kamil Adisirinov Soze omurluk bagliliq 525 az 10 iyun 2019 19 aprel 2020 tarixinde Istifade tarixi 19 aprel 2020