Zamanın təhrifi və ya zamanın distorsiyası (ing. tachypsychia) — zamanın həqiqi ölçüsündən asılı olmayaraq, insan zamanın uzandığını və ya daraldığını hiss edə biləcəyi zaman onun qavrayışındakı dəyişikliyi ifadə edən psixoloji termin. Zaman yavaşladıqda, hərəkət edən obyektlərin bulanıqlaşması kimi optik illüziyalar yarana bilər . Zamanın təhrifi keçmişin və ya gələcəyin təhrif olunmuş qavrayışına səbəb ola bilər. Bəzən bu şüursuz şəkildə baş verir. Qavrayışdakı dəyişikliklərin səbəbi çox vaxt psixoloji travma, fiziki fəaliyyət, psixi vəziyyətə və şüura təsir edən maddələrin istifadəsidir.
Tarixi
Zamanın distorsiyasının ayrıca bir fenomen kimi müəyyənləşdirilməsi nisbətən son dövrlərdə başlamışdır. Psixoloq 1978-ci ildə yazırdı ki, stresli vəziyyətdə yaşanan vaxtın həddən artıq qiymətləndirilməsi baş verir və bunda affektiv vəziyyət həlledici rol oynayır . Bəzi psixoloqlar fərdin psixoloji vaxtı kimi kateqoriyanı müəyyən edir , zamanın qavranılmasının subyektivliyini qeyd edirlər.
Qeyri-elmi mühitdə, eyni zamanda, vaxtın fərdi olaraq qəbul edildiyi, həmçinin stresli bir vəziyyətdə bir çox insanın təhrif - uzadılmış vaxtı hiss etdiyi barədə ümumi bir fikir var. Beləliklə, pilotların və hərbi qulluqçuların fövqəladə hallarla bağlı hekayələri geniş yayılıb, bu hekayələr faktiki təsdiqini tapmır, lakin hadisənin subyektiv qavrayışından bəhs etdiyimiz üçün onları təkzib etmək çətindir. “Psixoloji zaman” («Психологическое время») kitabının müəllifləri izah edirlər ki, hadisələrin intensivliyi artdıqda zaman təbii olaraq qavrayışda uzanır.
Zaman hissi beynin fəaliyyətindən asılıdır. "Yavaş gedən vaxt"ın təsiri adrenalin ifrazı nəticəsində beyin fəaliyyətinin yüksəlməsi ilə müşayiət olunur. “Katexolaminlərin yuyulması” nəticəsində beyin fəaliyyətində kəskin azalma adətən hadisədən sonra baş verir. Onun müddətinin qavranılması son təcrübəmizlə modelləşdirilmişdir. İnsanlar adətən ilk dəfə başlarına gələn hadisənin müddətini qavrayışda uzadır . Məsələn, insanın tanındığı yol çox vaxt tanış olmayan yoldan daha qısa görünür. Və təcrübə ilə fasilədə mövcud olan gözlənilməz qəfil hadisə daha uzun görünə bilər .
İstinadlar
- Amato, Ivan. "When Bad Things Happen in Slow Motion". . 2018-06-07. 2018-06-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-09.
- APA Dictionary of Psychology. "time distortion" (ingilis). APA Dictionary of Psychology apa.org. 2017-09-07. 2021-03-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-09.
- П. Фресс, Ж. Пиаже. Психологическое время личности. М., «Прогресс», 1978
- Е. И. Головаха, А. А. Кроник. Психологическое время личности. Киев, «Наукова думка», 1984
- Rose D., Summers J. Duration illusions in a train of visual stimuli // Perception . 24(ingilis). № 10. 1995. doi:10.1068/p241177. PMID 8577576.
- Tse P. U., Intriligator J., Rivest J., Cavanagh P. Attention and the subjective expansion of time // Perception & Psychophysics . 66(ingilis). № 7. 2004. doi:10.3758/BF03196844. PMID 15751474.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zamanin tehrifi ve ya zamanin distorsiyasi ing tachypsychia zamanin heqiqi olcusunden asili olmayaraq insan zamanin uzandigini ve ya daraldigini hiss ede bileceyi zaman onun qavrayisindaki deyisikliyi ifade eden psixoloji termin Zaman yavasladiqda hereket eden obyektlerin bulaniqlasmasi kimi optik illuziyalar yarana biler Zamanin tehrifi kecmisin ve ya geleceyin tehrif olunmus qavrayisina sebeb ola biler Bezen bu suursuz sekilde bas verir Qavrayisdaki deyisikliklerin sebebi cox vaxt psixoloji travma fiziki fealiyyet psixi veziyyete ve suura tesir eden maddelerin istifadesidir Zamanin tehrifinin bedii ve ya simvolik tesviriTarixiZamanin distorsiyasinin ayrica bir fenomen kimi mueyyenlesdirilmesi nisbeten son dovrlerde baslamisdir Psixoloq 1978 ci ilde yazirdi ki stresli veziyyetde yasanan vaxtin hedden artiq qiymetlendirilmesi bas verir ve bunda affektiv veziyyet helledici rol oynayir Bezi psixoloqlar ferdin psixoloji vaxti kimi kateqoriyani mueyyen edir zamanin qavranilmasinin subyektivliyini qeyd edirler Qeyri elmi muhitde eyni zamanda vaxtin ferdi olaraq qebul edildiyi hemcinin stresli bir veziyyetde bir cox insanin tehrif uzadilmis vaxti hiss etdiyi barede umumi bir fikir var Belelikle pilotlarin ve herbi qulluqcularin fovqelade hallarla bagli hekayeleri genis yayilib bu hekayeler faktiki tesdiqini tapmir lakin hadisenin subyektiv qavrayisindan behs etdiyimiz ucun onlari tekzib etmek cetindir Psixoloji zaman Psihologicheskoe vremya kitabinin muellifleri izah edirler ki hadiselerin intensivliyi artdiqda zaman tebii olaraq qavrayisda uzanir Zaman hissi beynin fealiyyetinden asilidir Yavas geden vaxt in tesiri adrenalin ifrazi neticesinde beyin fealiyyetinin yukselmesi ile musayiet olunur Katexolaminlerin yuyulmasi neticesinde beyin fealiyyetinde keskin azalma adeten hadiseden sonra bas verir Onun muddetinin qavranilmasi son tecrubemizle modellesdirilmisdir Insanlar adeten ilk defe baslarina gelen hadisenin muddetini qavrayisda uzadir Meselen insanin tanindigi yol cox vaxt tanis olmayan yoldan daha qisa gorunur Ve tecrube ile fasilede movcud olan gozlenilmez qefil hadise daha uzun gorune biler IstinadlarAmato Ivan When Bad Things Happen in Slow Motion 2018 06 07 2018 06 07 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 09 APA Dictionary of Psychology time distortion ingilis APA Dictionary of Psychology apa org 2017 09 07 2021 03 24 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 09 P Fress Zh Piazhe Psihologicheskoe vremya lichnosti M Progress 1978 E I Golovaha A A Kronik Psihologicheskoe vremya lichnosti Kiev Naukova dumka 1984 Rose D Summers J Duration illusions in a train of visual stimuli Perception 24 ingilis 10 1995 doi 10 1068 p241177 PMID 8577576 Tse P U Intriligator J Rivest J Cavanagh P Attention and the subjective expansion of time Perception amp Psychophysics 66 ingilis 7 2004 doi 10 3758 BF03196844 PMID 15751474