Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalə . |
Zahidə xatun (?-?) — Eldənizlər sülaləsinin ikinci atabəyi Məhəmməd Cahan Pəhləvanın arvadlarından biri.
| Zahidə xatun |
|---|
Həyatı
Ondan Cəlaliyyə adlı qızı olmuşdur. Ərinin ölümündən (1186) sonra Naxçıvanda yaşamış, Eldənizlərin xəzinəsi yerləşən Əlincə qalasının sahibi olmuşdur. İlk atabəy Şəmsəddin Eldənizin dövründən atabəylərə tabe torpaqlardan gələn bütün gəlirlər bu xəzinədə saxlanılırdı. Cahan Pəhləvanın türk qızı Qətibə (Qutey bə) xatundanolan oğlu Əbu Bəkr əmisi Qı zıl Arslanı öldürülən kimi (1191) Naxçıvana gələrək, Əlincə qalasını və oradakı xəzinəni ələ keçirir.Mənbələrdəki məlumatın təhlili Zahidə xatunun bundan sonra, görünür, Cahan Pəhləvanın hələ 1175-ci ildə Ağsunqurilərdən geri aldığı Təbrizə köçdüyünü və bu şəhərin hakimi olduğunu təsdiq edir. Tarixçi əl-Hüsey nin məlumatına görə, atabəy Əbu Bəkr öldükdən (1210) sonra Naxçıvana, oradanda Culfaya, Mərəndə vəb. Azərb. şəhərlərinə hücum edən gürcülər Zahidə xatunun hakimlik etdiyi Təbrizi də mühasirəyə alırlar. Şəhər rəisləri ilə məsləhətlə şən Zahidə xatun Təbrizi qarətdən və dağıntıdan xilas etmək üçün gürcülərə o qədər mal, pul, qızıl bac verir ki, "böyükdən kiçiyə kimi bütün gürcülər dövlətlənirlər". Son atabəy Özbək dövründə Naxçıvan Zahidə xatunun qızı, Özbəyin ata bir bacısı Cəlaliyyənin mülkü olmuşdur.
Ədəbiyyat
- Bünyadov Z. M., Azərbaycan Atabəyləri dövləti [1136-1225], B., 1985;
- An – Nasavi Şixabaddin, Jizne opisanie sultana Djalal ad-Dina Mankburnı, B. 1973;
- A l – X u s e y n i S a d r a d d i n A l i, Ax bar ad-da u lat as-Sel d cu kiyə, M.,1980.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Zahide xatun Eldenizler sulalesinin ikinci atabeyi Mehemmed Cahan Pehlevanin arvadlarindan biri Zahide xatunHeyatiOndan Celaliyye adli qizi olmusdur Erinin olumunden 1186 sonra Naxcivanda yasamis Eldenizlerin xezinesi yerlesen Elince qalasinin sahibi olmusdur Ilk atabey Semseddin Eldenizin dovrunden atabeylere tabe torpaqlardan gelen butun gelirler bu xezinede saxlanilirdi Cahan Pehlevanin turk qizi Qetibe Qutey be xatundanolan oglu Ebu Bekr emisi Qi zil Arslani oldurulen kimi 1191 Naxcivana gelerek Elince qalasini ve oradaki xezineni ele kecirir Menbelerdeki melumatin tehlili Zahide xatunun bundan sonra gorunur Cahan Pehlevanin hele 1175 ci ilde Agsunqurilerden geri aldigi Tebrize kocduyunu ve bu seherin hakimi oldugunu tesdiq edir Tarixci el Husey nin melumatina gore atabey Ebu Bekr oldukden 1210 sonra Naxcivana oradanda Culfaya Merende veb Azerb seherlerine hucum eden gurculer Zahide xatunun hakimlik etdiyi Tebrizi de muhasireye alirlar Seher reisleri ile meslehetle sen Zahide xatun Tebrizi qaretden ve dagintidan xilas etmek ucun gurculere o qeder mal pul qizil bac verir ki boyukden kiciye kimi butun gurculer dovletlenirler Son atabey Ozbek dovrunde Naxcivan Zahide xatunun qizi Ozbeyin ata bir bacisi Celaliyyenin mulku olmusdur EdebiyyatBunyadov Z M Azerbaycan Atabeyleri dovleti 1136 1225 B 1985 An Nasavi Sixabaddin Jizne opisanie sultana Djalal ad Dina Mankburni B 1973 A l X u s e y n i S a d r a d d i n A l i Ax bar ad da u lat as Sel d cu kiye M 1980 Istinadlar