Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yüksək Dəqiqlikli Televiziya ing. High Definition Television(qısaca HDTV) — ənənəvi TV yayım standartlarından (PAL, SECAM, NTSC) daha yüksək dəqiqlik təmin edənyayım standartı.
Tarixçə
1983-cü ildə, ITU (International Telecommunication Union) altındakı radiokomunikasya sektoru (ITU-R) bünyəsində tək bir beynəlxalq nəşr standartı inkişaf etdirmək üzrə bir iş qrupu (IWP11 / 6) quruldu. Standart heç bir zaman sonuçlandırılamamış olmaqla birlikdə ITU-R BT.709–2 ("Rec. 709") nömrəli ITU-R tövsiyəsi 16:9 şəkil nisbəti ilə birlikdə 1080i (1,080 sətir-interlaced) və 1080p (1,080 sətir-progressive) formatlarını təyin . Ancaq standartın təyin olunması dərhal həyata keçirilməsinə gətirmədi. İlk ticarət HDTV sınaqları standart-keyfiyyətli nəşrlərin 4 qatı band-genişliyi tələb edirdi. Band-genişliyini SDTV (Standard Definition TV) 'nin 2 qatına salan səylər belə onun peyk xaricində bir mühitdə istifadə təmin edə bilmədi. Əlavə olaraq HDTV nəşrlərin çıxarılması və qeyd edilməsi də ilk zamanlar texniki baxımdan meydan oxumaydı. 2000-ci illərdə sıxışdırma alqoritmləri üçün ehtiyac duyulan prosessor güclərinin və yığma qabiliyyətlərinin artmasıyla HDTV ticari olaraq tətbiq oluna bilər və qar gətirən bir hal almışdır.
Mövcud HDTV nəşrləri DVB (Europe) və ATSC (US) standartlarını istifadə Dolby Digital (AC-3) formatında 5.1 kanal səs sistemi dəstəyini ehtiva etməkdədir.
HDTV siqnalları
Böyük ekranlı TV-lərin və yüksək keyfiyyətli proyektorlar çoxalmasıyla ənənəvi SDTV (Standard Definition TV) qeyri-kafi qalmağa başlamışdır. "HD Ready" bir televiziya SDTV kanalları daha yaxşı göstərməz. Mükəmməl görünüş əldə etmək üçün HD siqnal verən qaynaqlar lazımdır. Bu qaynaqların bir qisimi bu şəkildədir:
Havadan gələn yer siqnallar. Bunlar evlerimizdeki uyğun antenalar ilə alına bilər. Bu nəşrləri izləyə bilmək üçün TV içinə inteqrə edilmiş və ya xarici alıcılar lazımlıdır. Yeni çıxan TVlərdə DVB-T alanlar artıq standart olaraq var.
- Peyk nəşrləri Bu gün az qala analoq nəşr qalmamış vəziyyətdədir. Ancaq mövcud nəşrlər hələ SD formatındadır.
- Blu-ray oynadıcılar. HD formatındakı film, dizi, klip kimi görünüşləri oynada bilməkdədir. TV-yə HDMI və ya komponent üzərindən bağlanmaqdadır.
- Kompüterlər Yeni qrafik chip artıq ekran kartlarında HDMI çıxışını mümkün etməkdədir. Kompüterin DVI çıkşından da bir adapter köməyiylə televiziyanın HDMI girişinə əlaqə edilə bilməkdədir.
Format
HDTV nəşrləri 3 parametr ilə təyin edilir: 1. Şaquli dəqiqliyi təsvir edən sətir sayı 2. Darama sistemi: progressive — davamlı (p) və ya interlaced — daraqlı (i). Davamlı axtarışda görünüş kadrı tək səfərdə ekrana yansıtılmaktadır. Daraqlı axtarışda isə əvvəl görünüşün tək nömrəli sətirləri ekrana yansıtılmakta, arxasından cüt nömrəli sətirləri yansıtılmaktadır. Beləcə bir poza 2 turda yaradılmaqdadır. Klassik TV nəşrləri taraklıdır. 3. Saniyədəki kadr və ya alan sayı. 720p60 formatı 1280 × 720 piksel saniyədə 60 kadr (60 Hz) yazar. 1080i50 formatı 1920 × 1080 piksels (ie 2 MP) saniyədə 50 alan yazar. Bəzən axan sahələr (kadrlar) yarım-kadr olaraq adlandırılar, çünki bir çərçivənin iki sahəsi müəyyən müddətlərlə kaydırılır. Axın (alan) pulldown və bölünmüş edən xüsusi texnikalardır və bütün kadrları çatdırmağa icazə edərlər.
Məhsulun ticarət mənası hər bir axış nisbəti və ya alan nisbəti salınar. məs, Bir "1080i televiziya seti" etiketi yalnız şəkil çözünürlüğünü göstərir. Tez-tez, bu nisbət 1080p24, 1080p25, və 1080p30 və də gələcəkdə meydana çıxacaq olan 1080p50 və 1080p60 kimi 1080p sinfinə girənlərin xaricindəkiləri üçün 50 və ya 60 dır. Axın nisbəti çözünürlükten başqa anlama da gələ bilər. Məsələn; 24p, saniyədə 24 darama əməliyyatı və 50i, saniyədə 50 təyin olunmuş alan ehtiva edən yəni saniyədə 25 təyin olunmuş axış edən mənasını verər. Çox HDTV sistemlər standart çüzünürlük və axış və ya alan nisbətini desdekler. Ən məşhur olanlar belədir.
Sahələr daraqlı sistemlərdə istifadə edilməkdədir. Bir kvadrat iki sahədən meydana gəlir. Tək sətirlər bir sahəsi, cüt sətirlər bir başqa sahəsi meydana gətirər. Türkiyədə də hələ də istifadə edilən köhnə PAL sistemlərdə saniyədə 25 kadr keçər. Yəni saniyədə 50 alan daraması edilər.
-
![image]()
HDTV dəqiqlik -
![image]()
SDTV dəqiqlik
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yuksek Deqiqlikli Televiziya ing High Definition Television qisaca HDTV enenevi TV yayim standartlarindan PAL SECAM NTSC daha yuksek deqiqlik temin edenyayim standarti HD TV LoqoTarixce1983 cu ilde ITU International Telecommunication Union altindaki radiokomunikasya sektoru ITU R bunyesinde tek bir beynelxalq nesr standarti inkisaf etdirmek uzre bir is qrupu IWP11 6 quruldu Standart hec bir zaman sonuclandirilamamis olmaqla birlikde ITU R BT 709 2 Rec 709 nomreli ITU R tovsiyesi 16 9 sekil nisbeti ile birlikde 1080i 1 080 setir interlaced ve 1080p 1 080 setir progressive formatlarini teyin Ancaq standartin teyin olunmasi derhal heyata kecirilmesine getirmedi Ilk ticaret HDTV sinaqlari standart keyfiyyetli nesrlerin 4 qati band genisliyi teleb edirdi Band genisliyini SDTV Standard Definition TV nin 2 qatina salan seyler bele onun peyk xaricinde bir muhitde istifade temin ede bilmedi Elave olaraq HDTV nesrlerin cixarilmasi ve qeyd edilmesi de ilk zamanlar texniki baximdan meydan oxumaydi 2000 ci illerde sixisdirma alqoritmleri ucun ehtiyac duyulan prosessor guclerinin ve yigma qabiliyyetlerinin artmasiyla HDTV ticari olaraq tetbiq oluna biler ve qar getiren bir hal almisdir Movcud HDTV nesrleri DVB Europe ve ATSC US standartlarini istifade Dolby Digital AC 3 formatinda 5 1 kanal ses sistemi desteyini ehtiva etmekdedir HDTV siqnallariBoyuk ekranli TV lerin ve yuksek keyfiyyetli proyektorlar coxalmasiyla enenevi SDTV Standard Definition TV qeyri kafi qalmaga baslamisdir HD Ready bir televiziya SDTV kanallari daha yaxsi gostermez Mukemmel gorunus elde etmek ucun HD siqnal veren qaynaqlar lazimdir Bu qaynaqlarin bir qisimi bu sekildedir Havadan gelen yer siqnallar Bunlar evlerimizdeki uygun antenalar ile alina biler Bu nesrleri izleye bilmek ucun TV icine inteqre edilmis ve ya xarici alicilar lazimlidir Yeni cixan TVlerde DVB T alanlar artiq standart olaraq var Peyk nesrleri Bu gun az qala analoq nesr qalmamis veziyyetdedir Ancaq movcud nesrler hele SD formatindadir Blu ray oynadicilar HD formatindaki film dizi klip kimi gorunusleri oynada bilmekdedir TV ye HDMI ve ya komponent uzerinden baglanmaqdadir Komputerler Yeni qrafik chip artiq ekran kartlarinda HDMI cixisini mumkun etmekdedir Komputerin DVI ciksindan da bir adapter komeyiyle televiziyanin HDMI girisine elaqe edile bilmekdedir FormatHDTV nesrleri 3 parametr ile teyin edilir 1 Saquli deqiqliyi tesvir eden setir sayi 2 Darama sistemi progressive davamli p ve ya interlaced daraqli i Davamli axtarisda gorunus kadri tek seferde ekrana yansitilmaktadir Daraqli axtarisda ise evvel gorunusun tek nomreli setirleri ekrana yansitilmakta arxasindan cut nomreli setirleri yansitilmaktadir Belece bir poza 2 turda yaradilmaqdadir Klassik TV nesrleri taraklidir 3 Saniyedeki kadr ve ya alan sayi 720p60 formati 1280 720 piksel saniyede 60 kadr 60 Hz yazar 1080i50 formati 1920 1080 piksels ie 2 MP saniyede 50 alan yazar Bezen axan saheler kadrlar yarim kadr olaraq adlandirilar cunki bir cercivenin iki sahesi mueyyen muddetlerle kaydirilir Axin alan pulldown ve bolunmus eden xususi texnikalardir ve butun kadrlari catdirmaga icaze ederler Mehsulun ticaret menasi her bir axis nisbeti ve ya alan nisbeti salinar mes Bir 1080i televiziya seti etiketi yalniz sekil cozunurlugunu gosterir Tez tez bu nisbet 1080p24 1080p25 ve 1080p30 ve de gelecekde meydana cixacaq olan 1080p50 ve 1080p60 kimi 1080p sinfine girenlerin xaricindekileri ucun 50 ve ya 60 dir Axin nisbeti cozunurlukten basqa anlama da gele biler Meselen 24p saniyede 24 darama emeliyyati ve 50i saniyede 50 teyin olunmus alan ehtiva eden yeni saniyede 25 teyin olunmus axis eden menasini verer Cox HDTV sistemler standart cuzunurluk ve axis ve ya alan nisbetini desdekler En meshur olanlar beledir Saheler daraqli sistemlerde istifade edilmekdedir Bir kvadrat iki saheden meydana gelir Tek setirler bir sahesi cut setirler bir basqa sahesi meydana getirer Turkiyede de hele de istifade edilen kohne PAL sistemlerde saniyede 25 kadr kecer Yeni saniyede 50 alan daramasi ediler HDTV deqiqlik SDTV deqiqlikHemcinin baxHD 189733 bXarici kecidlerVikianbarda elaqeli media fayllar