Yuxarı Əylənli — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indi Üçkilsə (Eçmiədzin) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 2 km şimal-şərqdə, Alagöz dağının cənub-qərbində yerləşir. Kəndin başqa adı Əylənli-Əbdülrəhman olmuşdur. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.
Yuxarı Əylənli | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 830 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəsmi dili | |
Toponimi
Toponim fərqləndirici əlamət bildirən yuxarı sözü ilə əylənli nəsil adı əsasında əmələ gəlmişdir. Əylənli tayfası F.Sümərin "Oğuzlar" əsərində əyələnoğlu kimi qeyd edilir. Patronim toponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. Erm. SSR AS RH-nin 4.IV.1946-cı il fərmanı ilə adı dəyişdirilib Tsaxkunk qoyulmuşdur. Mənbədə Aylanlu kimidir (yеnə orada). Kеçən əsrdə digər adı "Alyanlı Əbdürrəhman"dır ki, bu da "Abdurrahman (kəndi) yaxınlığındakı Aylanlı (kəndi)" mə’nasındadır. 1918-ci ildə kənddə Türkiyədən gəlmə еrmənilər də yеrləşmişlər. 1946-cı ildə kənd еrmənicə Tsaxkunk adlandırılmışdır. 1948-ci ildə kəndin azərbaycanlıları Azərbaycana köçürülmüşdür. Toponimin mənşəyi barədə iki fikir ola bilər:
- 1. "Kitabi=Dədə Qorqudda" "Pasini Kara Dərbənddə Avlan qalası" (III boy) ifadəsi əsasında güman еtmək olar ki, kəndin adı həmin Avlan qalasının adı ilə bağlıdır və Aylanlı adı "Avlanlı"nın fonеtik formasıdır.
- 2. Kəndin yеrli tələffüz forması Əglənlidir. 1728-ci ilə aid türkcə mənbədə də kəndin adı Əklənlu kimi göstərilmişdir. Buna əsasən güman еtmək olar ki, kəndin həqiqətən adı Əglənlidir və Əylənli fonеtik formadır. 1588-ci ilə aid bir türkcə mənbədə qışı da Gəncə sancağının Çalabеrti və Bərdə sancağının Şir nahiyəsində Əglənli adlı maldar еlin yaşaması qеyd olunur
Əhalisi
Kənddə 1828-ci ilə kimi yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. Türkmənçay müqaviləsindən sonra İran və Türkiyədən köçürülən ermənilər kənddə yerləşdirilmiş və azərbaycanlılar sıxışdırılaraq kənddən çıxarılmışdır. Burada ermənilərlə yanaşı 1831-ci ildə 50 nəfər 179 azərbaycanlı yaşamışdır. 1840-cı illərdə onlar da kənddən qovulmuşdur. İndi ermənilər yaşayır.
İstinadlar
- Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
- Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис, 1913.
- Budaqov B.Ə. Azərbaycan coğrafi tеrminlərinin bə’zi məsələlərinə dair. "Azərbaycan SSR ЕA Xəbərləri" (Yеr Еlmləri sеriyası), 1959, № 7.
- erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831–1931) 2020-09-24 at the Wayback Machine. Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931) 2016-02-29 at the Wayback Machine. Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s.80
- Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскaго края, изданiя Кавказскaго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913. s.8
- Sümər Faruq. Türk dilindən tərcümə edən: Ramiz Əsgər. Bakı: Yazıçı, 1992. . s.185
- Basbakanlik Arsivi. Qapu tahrir defterleri. № 808. 1728-ye tarihi. Revan ey-aleti Defteri.
- Армянская география VII века по Р.Х. Спб., 1877.
- Kirzioqlu F. 1593 ylde Osmanli vilaget tahrir defterlerende Gence-Karabag sancak lari; "ulus" ve "oymakleri". Sevic matbaasi. Ankara, 1979.
- Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Јухары Әјләнли // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. с. 300.
- erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831–1931) 2020-09-24 at the Wayback Machine. Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931) 2016-02-29 at the Wayback Machine. Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s.150
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yuxari Eylenli Irevan quberniyasinin Ecmiedzin qezasinda indi Uckilse Ecmiedzin rayonunda kend Rayon merkezinden 2 km simal serqde Alagoz daginin cenub qerbinde yerlesir Kendin basqa adi Eylenli Ebdulrehman olmusdur Qafqazin 5 verstlik xeritesinde qeyd edilmisdir Yuxari Eylenli40 08 09 sm e 44 14 40 s u Olke ErmenistanTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 830 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 2 507 nef 2011 Resmi dili ermeni diliXeriteni goster gizle Yuxari EylenliToponimiToponim ferqlendirici elamet bildiren yuxari sozu ile eylenli nesil adi esasinda emele gelmisdir Eylenli tayfasi F Sumerin Oguzlar eserinde eyelenoglu kimi qeyd edilir Patronim toponimdir Qurulusca murekkeb toponimdir Erm SSR AS RH nin 4 IV 1946 ci il fermani ile adi deyisdirilib Tsaxkunk qoyulmusdur Menbede Aylanlu kimidir yene orada Kecen esrde diger adi Alyanli Ebdurrehman dir ki bu da Abdurrahman kendi yaxinligindaki Aylanli kendi me nasindadir 1918 ci ilde kendde Turkiyeden gelme ermeniler de yerlesmisler 1946 ci ilde kend ermenice Tsaxkunk adlandirilmisdir 1948 ci ilde kendin azerbaycanlilari Azerbaycana kocurulmusdur Toponimin menseyi barede iki fikir ola biler 1 Kitabi Dede Qorqudda Pasini Kara Derbendde Avlan qalasi III boy ifadesi esasinda guman etmek olar ki kendin adi hemin Avlan qalasinin adi ile baglidir ve Aylanli adi Avlanli nin fonetik formasidir 2 Kendin yerli teleffuz formasi Eglenlidir 1728 ci ile aid turkce menbede de kendin adi Eklenlu kimi gosterilmisdir Buna esasen guman etmek olar ki kendin heqiqeten adi Eglenlidir ve Eylenli fonetik formadir 1588 ci ile aid bir turkce menbede qisi da Gence sancaginin Calaberti ve Berde sancaginin Sir nahiyesinde Eglenli adli maldar elin yasamasi qeyd olunurEhalisiKendde 1828 ci ile kimi yalniz azerbaycanli yasamisdir Turkmencay muqavilesinden sonra Iran ve Turkiyeden kocurulen ermeniler kendde yerlesdirilmis ve azerbaycanlilar sixisdirilaraq kendden cixarilmisdir Burada ermenilerle yanasi 1831 ci ilde 50 nefer 179 azerbaycanli yasamisdir 1840 ci illerde onlar da kendden qovulmusdur Indi ermeniler yasayir IstinadlarՀայաստանի 2011 թ մարդահամարի արդյունքները erm Pagirev D D Alfavitnyj ukazatel k pyativerstnoj karte Kavkaza Tiflis 1913 Budaqov B E Azerbaycan cografi terminlerinin be zi meselelerine dair Azerbaycan SSR EA Xeberleri Yer Elmleri seriyasi 1959 7 erm Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում 1831 1931 2020 09 24 at the Wayback Machine Հեղինակ Զավեն Կորկոտյան Յերեվան Մելքոնյան ֆոնդի հրատ 1932 rus Naselenie Sovetskoj Armenii za poslednie sto let 1831 1931 2016 02 29 at the Wayback Machine Avtor Zaven Korkotyan Erevan Izdatelstvo Melkonyan fond 1932 azerb Son yuzilde Sovet Ermenistaninin ehalisi 1831 1931 Muellif Zaven Korkotyan Irevan Melkonyan fond nesriyyati 1932 s 80 D D Pagirev Alfavitnyj ukazatel k pyativerstnoj kartѣ Kavkazskago kraya izdaniya Kavkazskago Voenno Topograficheskago Otdѣla Zapiski Kavkazskago otdѣla Imperatorskago Russkago Geograficheskago obshestva Knizhka XXX Tiflis Tipografiya K P Kozlovskago 1913 s 8 Sumer Faruq Turk dilinden tercume eden Ramiz Esger Baki Yazici 1992 ISBN 5560005118 s 185 Basbakanlik Arsivi Qapu tahrir defterleri 808 1728 ye tarihi Revan ey aleti Defteri Armyanskaya geografiya VII veka po R H Spb 1877 Kirzioqlu F 1593 ylde Osmanli vilaget tahrir defterlerende Gence Karabag sancak lari ulus ve oymakleri Sevic matbaasi Ankara 1979 Budagov B Ә Geјbullaјev G Ә Јuhary Әјlәnli Ermәnistanda Azәrbaјҹan mәnshәli toponimlәrin izaһly lүgәti Baky Oguz eli 1998 s 300 erm Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում 1831 1931 2020 09 24 at the Wayback Machine Հեղինակ Զավեն Կորկոտյան Յերեվան Մելքոնյան ֆոնդի հրատ 1932 rus Naselenie Sovetskoj Armenii za poslednie sto let 1831 1931 2016 02 29 at the Wayback Machine Avtor Zaven Korkotyan Erevan Izdatelstvo Melkonyan fond 1932 azerb Son yuzilde Sovet Ermenistaninin ehalisi 1831 1931 Muellif Zaven Korkotyan Irevan Melkonyan fond nesriyyati 1932 s 150