Yuxarı Kolıma ulusu (saxa Амма улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi şəhər tipli qəsəbəsidir.
Yuxarı Kolıma ulusu | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Yaradılıb | 30 aprel 1954 | ||||
Sahəsi |
| ||||
Saat qurşağı |
| ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəsmi sayt | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Rayon 30 aprel 1954-cü ildə qurulmuşdur.
Bölgənin yazılı tarixi 1647-ci ildə başlayır. 1643-cü ildə Semyon Dejnev, Dmitri Zıryan və Mixail Staduxinin birləşmiş dəstələri Alazeydən Kolımaya gəlir. 1647-ci ildə Kolımaya axan Yasaçnaya çayının sahilində ilk Yuxarı Kolıma qış daxması tikilir, sonradan kazak həbsxanası və qalası, daha sonra bir kəndə çevrilir. Dekembrist Mixail Aleksandroviç Nazimov 1826-cı ildə bura gətirilmişdir.
1868-ci ildən etibarən Verxnekolımsk kəndi yerli əhalinin xristianlaşma mərkəzinə çevrilir.
XX əsrin 30-cu illərində Zıryanka çayındakı kömür yataqlarının kommersiya işlənməsinin başlanğıcı ilə Yuxarı Kolıma bölgəsi tarixində yeni bir səhifə açılır. Zıryansk kömür hövzəsinin inkişaf tarixi 1936-cı ildə başlayır. İlk 8,5 min ton kömür Dalstroy mədənçiləri tərəfindən çıxarılır. Onun şöbəsinə Zıryansk kömür mədəni, 1932-ci ildə qurulmuş Kolıma-İndigirka gəmi şirkəti, məcburi əmək düşərgələri, kommunal kənd təsərrüfatı müəssisələri daxildir. Kömür sənayesi və gəmiçilik şirkətinin inkişafı Zıryan və Uqolnoye kəndlərin yaranmasına səbəb olur.
Coğrafiyası
Respublikanın şimal-şərqində yerləşir. Rayonun çox hissəsi Kolıma ovalığını əhatə edir. Şərqdə Yukagir yaylası, qərbdə Çerski silsiləsinin ətəkləri yerləşir. Rayonun ərazisi 67,8 min km²-dir. Muoma, Abıy, Orta Kolıma ulusları və Maqadan vilayətinin Srednekansk rayonu ilə həmsərhəddir. Bölgədəki iqlim kəskin kontinentaldır. Soyuq uzun qış və qısa, nisbətən isti yaya sahibdir. Temperaturun dalğalanması 90 dərəcədən çox, orta illik temperatur isə -11,7 dərəcə təşkil edir.
Ən böyük çayı Kolımadır. Digər çayları: Yasaçnaya, Zıryanka, Ojoqino və s.
Əhalisi
- Milli tərkib
2002-ci il siyahıyaalınmasına görə: ruslar - 2999 nəfər (53,05%), yakutlar - 1463 nəfər (25,88%), ukraynalılar - 318 nəfər (5.63%), yukagirlər - 304 nəfər (5.38%), evenlər - 269 nəfər (4.76%) və digər millətlər - 300 nəfər (5.30%).
- Urbanizasiya
Şəhər şəraitində (Zıryanka qəsəbəsi) rayon əhalisinin 67,74% -i yaşayır.
Yerli özünü idarəetmə
Yuxarı Kolıma ulusu ərazisinə 1 şəhər və 5 kənd inzibati vahidliyinə ümumilikdə 6 yaşayış məntəqəsi daxildir.
İstinadlar
- 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Rusiya Dövlət Federal Statistika Xidməti.
Mənbə
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yuxari Kolima ulusu saxa Amma uluuһa Rusiya Federasiyasi Saxa Respublikasinin erazisine daxil olan inzibati rayon Inzibati merkezi seher tipli qesebesidir Yuxari Kolima ulusuBayraq d Gerb65 44 sm e 150 54 s u Olke RusiyaTarixi ve cografiyasiYaradilib 30 aprel 1954Sahesi 67 800 km Saat qursagi Maqadan vaxti d EhalisiEhalisi 4 123 nef 1 yanvar 2018 Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiRayon 30 aprel 1954 cu ilde qurulmusdur Bolgenin yazili tarixi 1647 ci ilde baslayir 1643 cu ilde Semyon Dejnev Dmitri Ziryan ve Mixail Staduxinin birlesmis desteleri Alazeyden Kolimaya gelir 1647 ci ilde Kolimaya axan Yasacnaya cayinin sahilinde ilk Yuxari Kolima qis daxmasi tikilir sonradan kazak hebsxanasi ve qalasi daha sonra bir kende cevrilir Dekembrist Mixail Aleksandrovic Nazimov 1826 ci ilde bura getirilmisdir 1868 ci ilden etibaren Verxnekolimsk kendi yerli ehalinin xristianlasma merkezine cevrilir XX esrin 30 cu illerinde Ziryanka cayindaki komur yataqlarinin kommersiya islenmesinin baslangici ile Yuxari Kolima bolgesi tarixinde yeni bir sehife acilir Ziryansk komur hovzesinin inkisaf tarixi 1936 ci ilde baslayir Ilk 8 5 min ton komur Dalstroy medencileri terefinden cixarilir Onun sobesine Ziryansk komur medeni 1932 ci ilde qurulmus Kolima Indigirka gemi sirketi mecburi emek dusergeleri kommunal kend teserrufati muessiseleri daxildir Komur senayesi ve gemicilik sirketinin inkisafi Ziryan ve Uqolnoye kendlerin yaranmasina sebeb olur CografiyasiRespublikanin simal serqinde yerlesir Rayonun cox hissesi Kolima ovaligini ehate edir Serqde Yukagir yaylasi qerbde Cerski silsilesinin etekleri yerlesir Rayonun erazisi 67 8 min km dir Muoma Abiy Orta Kolima uluslari ve Maqadan vilayetinin Srednekansk rayonu ile hemserheddir Bolgedeki iqlim keskin kontinentaldir Soyuq uzun qis ve qisa nisbeten isti yaya sahibdir Temperaturun dalgalanmasi 90 dereceden cox orta illik temperatur ise 11 7 derece teskil edir En boyuk cayi Kolimadir Diger caylari Yasacnaya Ziryanka Ojoqino ve s EhalisiMilli terkib 2002 ci il siyahiyaalinmasina gore ruslar 2999 nefer 53 05 yakutlar 1463 nefer 25 88 ukraynalilar 318 nefer 5 63 yukagirler 304 nefer 5 38 evenler 269 nefer 4 76 ve diger milletler 300 nefer 5 30 Urbanizasiya Seher seraitinde Ziryanka qesebesi rayon ehalisinin 67 74 i yasayir Yerli ozunu idareetmeYuxari Kolima ulusu erazisine 1 seher ve 5 kend inzibati vahidliyine umumilikde 6 yasayis menteqesi daxildir Istinadlar26 Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2018 goda Rusiya Dovlet Federal Statistika Xidmeti Menbe