Yer ətrafı peykəbənzər asteroidlər — Yer ətrafında bir neçə möcüzəvi obyekt var ki, onları bəzi ədəbiyyatda “ İkinci ay” və ya “Yerin ikinci peyki” adlandırırlar. Bunlar Yer orbiti ilə orbitləri 1:1 rezonansında olan asteroidlərdir. Bu obyektlərin müşahidəsi olduqca möcüzəvi trayektorialar göstərir. Bu onunla əlaqədardır ki, bir tərəfdən onların orbitlərinin ekssentresiteti Yerin ekssentresiteti ilə müqaisədə xeyli böyükdür. Diqar tərəfdən orbitlər ekliptikaya müəyyən meylə malikdilər.
Bu obyektləri Yerin peykəbənzər obyekti adlandırırlar.
(3753) Kruitni
![image](https://www.wikimedia.az-az.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraW1lZGlhLmF6LWF6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k4eUx6SXpMMDl5WW1sMGMxOXZabDlEY25WcGRHaHVaVjloYm1SZlJXRnlkR2d1WjJsbS5naWY=.gif)
Ən məşhur peykəbənzər asteroid (3753) Kruitnidir (lat Cruithne) 1986 ildə Duncan Waldron tərəfindən kəşf olunmuşdur. Onun orbiti üç planetin orbiti ilə kəsişir: Yer, Mars və Venera. Amma Yer orbiti ilə rezonansda olduğa görə o, Yerin peykəbənzər obyekti kimi təsniflənir.
Kruitninin orbiti sinxron olduğuna baxmayaraq yer orbiti ilə tam kəsişmir. Onun meyli ekliptikaya nəzərən 19,8 °. Onun Yerlə maksimal yaxınlaşması 1994 –cü ildən 2015-ci ilin noyabr ayına mövcud idi. Onun ekssentriteti 0,51491 . böyük yarımoxu 149,257 million km və ya 0,99772 а.v. diametri 5 km,kütləsi 1,3·1014 kq bərabərdir.
Mütəxəsislərin rəyinə görə Kruitni 7899 ildən sonra Veneranın yanından elə yaxın məsafədən keçəcək ki, sarsıtma nəticəsində biz bu “ ayı” itirəcəyik.
2016 HO3
Daha bir maraqlı obyekt 2016 HO 3 adı ilə qeydə alınmışdır Pan-STARRS teleskopu ilə Havay adalarında 2016 ilin aprelində kəşf olunmuşdur. Onun diametri təxmini 30 metrdən-100-ə qədərdir.
Onun orbitinin meyli o qədərdir ki, o,gah ekliptikadan yuxarıda altı ay ərzində, gah altı ay ekliptikadan aşaöıda hərəkəti edir. Bu asteroid Yerin qravitasiyasınnan elə bir tələyə düşüb ki, heç cür uzaqlaşa bilmir. Yerin cazibə qüvvəsi həmçinin bu asteroidə Yerə 38 Yer-Ay istiqamətindən yaxın məsafəsindən yaxına qoymur.
2003 YN107
2003 YN107 obyekti olaraq klastifikasiya olunan mikro asteroiddir. O Yerin ətrafında Yerlə 1:1 hərəkət rezonansı ilə dolanır. Ona görə də o Yerlə ortaq orbital konfiqurasiyadadır.
Asteroid Lincoln Near Earth Asteroid Research(LINEAR) tərəfindən 2003-cü ilin dekabrın 20-də kəşv olunmuşdur. Asteroidin diametri təxminən10-30 metr ətrafındadır. Orbiti dairəvi və Yer orbitinə yaxındır.
(164207) 2004 GU9
Bu asteroid Lincoln Near Earth Asteroid Research(LINEAR) tərəfindən 2004-cü ildə kəşf olunmuşdur. Asteroidin diametri 200-300 metr ətrafındadır, afelidə 1.1376258581 a.v. bərabərdir (170.18640603 Gm ) . Perihelidə isə 0,86490477 a.v. –dir.
![image](https://www.wikimedia.az-az.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraW1lZGlhLmF6LWF6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlqTDJNeUx6SXdNVEJUVHpFMkxXOXlZbWwwTG5CdVp5OHlOakZ3ZUMweU1ERXdVMDh4TmkxdmNtSnBkQzV3Ym1jPS5wbmc=.png)
2010 SO16
Asteroid (419624) 2010 SO16 6 iyun 2010 ildə NASA-nın WISE yerətrafı orbitə çıxarılmış infraqırmızı teleskop vasitəsi ilə kəşf olunmuşdur. Alınmış məlumatı Arma (Armagh Observatory) rəsədxanasında təhlil edilmişdir. Asteroidin ölçüləri 200-400 metr aralığında qiymətləndirilir.
Bu asteroid Yerlə 1: 1 rezonansında olaraq çox orijinal bir obitlə hərəkət edir.
2010 SO16 hərəkətini Günəş-Yer sistemində baxacaq. O, Yerə nisbətən daxili orbitlə Yer kürəsindən daha böyük bucaq sürəti ilə hərəkət edir. A nöqtəsinə çatdıqça Yerin cazibə sahəsinin təsiri nəticəsində B nöqtəsinə keçir. B nöqtəsi isə. Yer və L5 Laqranj nöqtələri arasında yerləşir. Oradan isə O, xarici orbitə C nöqtəsinə köçür. Bu orbitdə isə onun bucaq sürəti Yerin sürətindən aşaqı olacaq. O hərəkətdə yubanaraq, axırda D nöqtəsinə çatır. Burada Yenə Yerin qravitasiya sahəsi asteroidi Yerlə L4 Laqranj nöqtələri arasından E nöqtəsinə köçürür. Bu tsikl təxminən 350 il çəkir.
(54509) YORP (2000 PH5)
(54509) YORP (2000 PH5) öz oxu ətrafında tez fırlanan Apollon dəstəsinə daxil olan asteroiddir. O, Yer kürəsinə tez-tez yaxınlaşan obyektlərdəndir. Asteroid LİNEAR Socorro laboratoriya əməkdaşları tərəfindən 3 avqust 2000-ci ildə kəşf olunmuşdur.
(54509) YORP (2000 PH5) asteroidin orbitinin periodu Yerin Günəş ətrafında fırlanmasına yaxındır. Öz hərəkətində asteroid 100 ildə bir dəfə (tsikldə 8 kərə təkrarlanan) Yerə yaxınlaşır.
Bu dəstəyə daxil olan daha iki asteroid var: 2001 GO2, 2002 AA29 . Bu cür orbitlərin sabitliyi uzun çəkmir. Bu dəstədən ancaq 2010 SO16 orbitin stabilliyi 120min ildən də artıq ola bilər
2010 TK7
2010 TK7 — Apollon dəstəsinə daxil olan bu günə yeganə məlum olan Yerin troyan asteroididir. O, 300 metrə ölçüsündə olan qaya parçasıdır, planetimizdən 60° irəlidə L4 Laqranj nöqtəsində hərəkət edir.
Asteroid Günəş ətrafında Yer orbitinə bənzər periodu 365,389 gün olan orbitdə hərəkət edir. Ekssentriseti 0,191 , Ekliptikaya meyli 21°. Asteroid Laqranj nöqtəsi ətrafında rəqs edir. Orbitin perihelisi 121,098 mln km və ya 0,80949 a.v., afeli isə 178,22 mln km və ya 1,19133 a.v.
İstinadlar
- Arif Qənbərov “Yerin peykəbənzər asteroidləri” seminar materialı
- "JPL Close-Approach Data: 3753 Cruithne (1986 TO)" 2015-09-07 at the Wayback Machine(2008-10-25 last obs). Retrieved 2009-06-28.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-08-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-12.
- Connors, M.; Veillet, C.; Brasser, R.; Wiegert, P.; Chodas, P.; Mikkola, S.; Innanen, K. (August 2004). "Discovery of Earth's quasi-satellite". Meteoritics & Planetary Science. 39 (8): 1251–1255. Bibcode:2004M&PS...39.1251C. doi:10.1111/j.1945-5100.2004.tb00944.x.
- Brasser, R.; Innanen, K. A.; Connors, M.; Veillet, C.; Wiegert, P.; Mikkola, S.; Chodas, P. W. (September 2004). "Transient co-orbital asteroids". Icarus. 171 (1): 102–109. Bibcode:2004Icar..171..102B. doi:10.1016/j.icarus.2004.04.019.
- de la Fuente Marcos, C.; de la Fuente Marcos, R. (July 2013). "A resonant family of dynamically cold small bodies in the near-Earth asteroid belt". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters. 434 (1): L1–L5. arXiv:1305.2825 . Bibcode:2013MNRAS.434L...1D. doi:10.1093/mnrasl/slt062.
- First Asteroid Companion of Earth Discovered at Last. space.com/ (27 июля 2011). Проверено 27 июля 2011. Архивировано 15 августа 2012 года.
- (27 июля 2011) «Earth’s Trojan asteroid». Nature475 (7357): 481–483. DOI:10.1038/nature10233. Проверено 2011-07-27.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yer etrafi peykebenzer asteroidler Yer etrafinda bir nece mocuzevi obyekt var ki onlari bezi edebiyyatda Ikinci ay ve ya Yerin ikinci peyki adlandirirlar Bunlar Yer orbiti ile orbitleri 1 1 rezonansinda olan asteroidlerdir Bu obyektlerin musahidesi olduqca mocuzevi trayektorialar gosterir Bu onunla elaqedardir ki bir terefden onlarin orbitlerinin ekssentresiteti Yerin ekssentresiteti ile muqaisede xeyli boyukdur Diqar terefden orbitler ekliptikaya mueyyen meyle malikdiler Bu obyektleri Yerin peykebenzer obyekti adlandirirlar 3753 KruitniYer ve Kruitni orbitlerin muqaisevi dinamikasi En meshur peykebenzer asteroid 3753 Kruitnidir lat Cruithne 1986 ilde Duncan Waldron terefinden kesf olunmusdur Onun orbiti uc planetin orbiti ile kesisir Yer Mars ve Venera Amma Yer orbiti ile rezonansda olduga gore o Yerin peykebenzer obyekti kimi tesniflenir Kruitninin orbiti sinxron olduguna baxmayaraq yer orbiti ile tam kesismir Onun meyli ekliptikaya nezeren 19 8 Onun Yerle maksimal yaxinlasmasi 1994 cu ilden 2015 ci ilin noyabr ayina movcud idi Onun ekssentriteti 0 51491 boyuk yarimoxu 149 257 million km ve ya 0 99772 a v diametri 5 km kutlesi 1 3 1014 kq beraberdir Mutexesislerin reyine gore Kruitni 7899 ilden sonra Veneranin yanindan ele yaxin mesafeden kececek ki sarsitma neticesinde biz bu ayi itireceyik 2016 HO3Daha bir maraqli obyekt 2016 HO 3 adi ile qeyde alinmisdir Pan STARRS teleskopu ile Havay adalarinda 2016 ilin aprelinde kesf olunmusdur Onun diametri texmini 30 metrden 100 e qederdir Onun orbitinin meyli o qederdir ki o gah ekliptikadan yuxarida alti ay erzinde gah alti ay ekliptikadan asaoida hereketi edir Bu asteroid Yerin qravitasiyasinnan ele bir teleye dusub ki hec cur uzaqlasa bilmir Yerin cazibe quvvesi hemcinin bu asteroide Yere 38 Yer Ay istiqametinden yaxin mesafesinden yaxina qoymur 2003 YN1072003 YN107 obyekti olaraq klastifikasiya olunan mikro asteroiddir O Yerin etrafinda Yerle 1 1 hereket rezonansi ile dolanir Ona gore de o Yerle ortaq orbital konfiqurasiyadadir Asteroid Lincoln Near Earth Asteroid Research LINEAR terefinden 2003 cu ilin dekabrin 20 de kesv olunmusdur Asteroidin diametri texminen10 30 metr etrafindadir Orbiti dairevi ve Yer orbitine yaxindir 164207 2004 GU9Bu asteroid Lincoln Near Earth Asteroid Research LINEAR terefinden 2004 cu ilde kesf olunmusdur Asteroidin diametri 200 300 metr etrafindadir afelide 1 1376258581 a v beraberdir 170 18640603 Gm Perihelide ise 0 86490477 a v dir 2010 SO16Asteroid 419624 2010 SO16 6 iyun 2010 ilde NASA nin WISE yeretrafi orbite cixarilmis infraqirmizi teleskop vasitesi ile kesf olunmusdur Alinmis melumati Arma Armagh Observatory resedxanasinda tehlil edilmisdir Asteroidin olculeri 200 400 metr araliginda qiymetlendirilir Bu asteroid Yerle 1 1 rezonansinda olaraq cox orijinal bir obitle hereket edir 2010 SO16 hereketini Gunes Yer sisteminde baxacaq O Yere nisbeten daxili orbitle Yer kuresinden daha boyuk bucaq sureti ile hereket edir A noqtesine catdiqca Yerin cazibe sahesinin tesiri neticesinde B noqtesine kecir B noqtesi ise Yer ve L5 Laqranj noqteleri arasinda yerlesir Oradan ise O xarici orbite C noqtesine kocur Bu orbitde ise onun bucaq sureti Yerin suretinden asaqi olacaq O hereketde yubanaraq axirda D noqtesine catir Burada Yene Yerin qravitasiya sahesi asteroidi Yerle L4 Laqranj noqteleri arasindan E noqtesine kocurur Bu tsikl texminen 350 il cekir 54509 YORP 2000 PH5 54509 YORP 2000 PH5 oz oxu etrafinda tez firlanan Apollon destesine daxil olan asteroiddir O Yer kuresine tez tez yaxinlasan obyektlerdendir Asteroid LINEAR Socorro laboratoriya emekdaslari terefinden 3 avqust 2000 ci ilde kesf olunmusdur 54509 YORP 2000 PH5 asteroidin orbitinin periodu Yerin Gunes etrafinda firlanmasina yaxindir Oz hereketinde asteroid 100 ilde bir defe tsiklde 8 kere tekrarlanan Yere yaxinlasir Bu desteye daxil olan daha iki asteroid var 2001 GO2 2002 AA29 Bu cur orbitlerin sabitliyi uzun cekmir Bu desteden ancaq 2010 SO16 orbitin stabilliyi 120min ilden de artiq ola biler2010 TK72010 TK7 Apollon destesine daxil olan bu gune yegane melum olan Yerin troyan asteroididir O 300 metre olcusunde olan qaya parcasidir planetimizden 60 irelide L4 Laqranj noqtesinde hereket edir Asteroid Gunes etrafinda Yer orbitine benzer periodu 365 389 gun olan orbitde hereket edir Ekssentriseti 0 191 Ekliptikaya meyli 21 Asteroid Laqranj noqtesi etrafinda reqs edir Orbitin perihelisi 121 098 mln km ve ya 0 80949 a v afeli ise 178 22 mln km ve ya 1 19133 a v IstinadlarArif Qenberov Yerin peykebenzer asteroidleri seminar materiali JPL Close Approach Data 3753 Cruithne 1986 TO 2015 09 07 at the Wayback Machine 2008 10 25 last obs Retrieved 2009 06 28 Arxivlenmis suret 2020 08 09 tarixinde Istifade tarixi 2018 04 12 Connors M Veillet C Brasser R Wiegert P Chodas P Mikkola S Innanen K August 2004 Discovery of Earth s quasi satellite Meteoritics amp Planetary Science 39 8 1251 1255 Bibcode 2004M amp PS 39 1251C doi 10 1111 j 1945 5100 2004 tb00944 x Brasser R Innanen K A Connors M Veillet C Wiegert P Mikkola S Chodas P W September 2004 Transient co orbital asteroids Icarus 171 1 102 109 Bibcode 2004Icar 171 102B doi 10 1016 j icarus 2004 04 019 de la Fuente Marcos C de la Fuente Marcos R July 2013 A resonant family of dynamically cold small bodies in the near Earth asteroid belt Monthly Notices of the Royal Astronomical Society Letters 434 1 L1 L5 arXiv 1305 2825 Bibcode 2013MNRAS 434L 1D doi 10 1093 mnrasl slt062 First Asteroid Companion of Earth Discovered at Last space com 27 iyulya 2011 Provereno 27 iyulya 2011 Arhivirovano 15 avgusta 2012 goda 27 iyulya 2011 Earth s Trojan asteroid Nature475 7357 481 483 DOI 10 1038 nature10233 Provereno 2011 07 27