Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yelkən — külək gücündən yararlanaraq geniş sahə oluşduracaq şəkildə yan yana dikilən və qayığın dirəyinə uyğun şəkildə taxılaraq onu hərəkət etdirən parça və ya şəritlərin hamısıdır.
Külək prinsipi
Bernoullinin prinsipinə görə külək istiqamətinin yelkənin üzərindəki yükünə bağlı olaraq, yelkənin bir tərəfində digərindən daha çox hava təzyiqi oluşur. Bu təzyiq fərqi qaldırma gücü yaradaraq yelkəni düşük təzyiqin olduğu tərəfə itələyir. Onurğa (vəya borda mərkəzi) yelkən üzərindəki bu yanal gücü yana yataraq irəli doğru hərəkətinə dönüşdürür.
dənkləmi işlədilərək tapılan təzyiq fərqi, qayığa sərf olunan itkinin bir hissəsini oluşdurur. Əsil itki, momentumun qorunumu sayəsində əmələ gəlir. Külək hərəkət halındakı hava molekullarından əmələ gəlir. Bu molekullar sahib olduqları sürət və kütlə sayəsində müəyyən bir momentum ilə yelkənə çırparlar. Yelkənin qabağından girən külək, arxa tərəfindən çıxarkən momentumunun bir hissəsini qayığa yelkən vasitəsi ilə çatdırır və sürəti yavaşladır. Qayıq özü ağırlığı səviyyəsində qazandığı bu momentumu hərəkətə çevirir. Bu hərəkətin kənar biləşənləri salma ilə tarazlanır, irəli yönlü biləşəni isə qayığın sürət qazanması ilə tarazlanır.
mkülək·Vkülək_girən=mqayıq·Vqayıq+mkülək·Vkülək_çıxan
-
![image]()
Yelkənli gəmi -
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
Yelkənli qayıq tarixi
telkənli qayıq e.ə. 2401-cü illərdə Misirlilər tərəfindən icad edilmişdir. İlk yelkənin ləvazimatı papirusdur. arxasından, Polineziyalılar kanoelərində külək texnologiyasını işlətmişdirlər. Yelkənli qayıqlar daha sonra romalılar, yunanlar, çinlilər, ispanlar, portuqallar, [fransızlar və ingilislər tərəfindən mənimsənmişdir. İlk yaxt yarışları 1660 ilində İngiltərə'də təşkil edilmiş, yarış o zaman York Dükü və 2. Charlesin sahib olduqları yelkənli qayıqlar arasında keçmişdir. 1749-cu ildə Uels şahzadəsi tərəfindən ilk yelkən trofisi təşkil edilmişdir. İlk dəfə 1851-ci ildə olan Hundred Guineas Kuboku yarışlarını ABŞ komandası birinciliklə başa çatdırmışdır. Bu kubokun adı daha sonra America's Cup (Amerika Kuboku) olaraq dəyişdirilmişdir. XM əsrdə məşhur araşdırmaçılar (məsələn , , və ) yelkən idmanının populyarlığını artırdılar. Bugün yelkən həm hobbi həm də idman olaraq çox insan tərəfindən mənimsənməktədir. Yelkən idmanı 1896-cı ildə Olimpiadadakı yerini almışdır. Yelkən yarışları və beynəlxalq müsabiqələr tərəfindən təşkil edilməktədir???
Yelkən Yarışları
- Yelkən yarışları üç ayrı kateqoriyada keçirilir.
- 1 – Regatta olimpik yarışları
- 2 – Okean yarışları
- 3 – Qarşılıqlı yarış
Yarışma qaydaları bütün yelkənli qayıq kateqoriyalarında eyni şəkildə icra olunur. Yarışmalarda kişilər və qadınlar iştirak edə bilərlər.
Yarışmaların olimpik seyri üçbucaq şəklindədir və seyr dənizə atılan ilə tədqiq olunur. Yarışmanın istiqaməti küləyin əsdiyi istiqamətə görə tədqiq olunur. Yarışma məsafəsi yarışılan yelkənli qayıq kateqoriyasına görə dəyişir.
Olimpik Yelkən Yarışları
Yelkənli qayıq siniflərindən Finn (Yelkənli), 470 (Yelkənli), 49er (Yelkənli), Laser (Yelkənli) və Laser Radial yat siniflərindən Star (qayıq) və Elliott 6m sörf siniflərindən Niel Pryde RS-X olimpiadalarda yarışları edilən siniflərdir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yelken kulek gucunden yararlanaraq genis sahe olusduracaq sekilde yan yana dikilen ve qayigin direyine uygun sekilde taxilaraq onu hereket etdiren parca ve ya seritlerin hamisidir Randa Kotra yelken qayigiKulek prinsipiBernoullinin prinsipine gore kulek istiqametinin yelkenin uzerindeki yukune bagli olaraq yelkenin bir terefinde digerinden daha cox hava tezyiqi olusur Bu tezyiq ferqi qaldirma gucu yaradaraq yelkeni dusuk tezyiqin oldugu terefe iteleyir Onurga veya borda merkezi yelken uzerindeki bu yanal gucu yana yataraq ireli dogru hereketine donusdurur denklemi isledilerek tapilan tezyiq ferqi qayiga serf olunan itkinin bir hissesini olusdurur Esil itki momentumun qorunumu sayesinde emele gelir Kulek hereket halindaki hava molekullarindan emele gelir Bu molekullar sahib olduqlari suret ve kutle sayesinde mueyyen bir momentum ile yelkene cirparlar Yelkenin qabagindan giren kulek arxa terefinden cixarken momentumunun bir hissesini qayiga yelken vasitesi ile catdirir ve sureti yavasladir Qayiq ozu agirligi seviyyesinde qazandigi bu momentumu herekete cevirir Bu hereketin kenar bilesenleri salma ile tarazlanir ireli yonlu bileseni ise qayigin suret qazanmasi ile tarazlanir mkulek Vkulek giren mqayiq Vqayiq mkulek Vkulek cixan Yelkenli gemiYelkenli qayiq tarixitelkenli qayiq e e 2401 cu illerde Misirliler terefinden icad edilmisdir Ilk yelkenin levazimati papirusdur arxasindan Polineziyalilar kanoelerinde kulek texnologiyasini isletmisdirler Yelkenli qayiqlar daha sonra romalilar yunanlar cinliler ispanlar portuqallar fransizlar ve ingilisler terefinden menimsenmisdir Ilk yaxt yarislari 1660 ilinde Ingiltere de teskil edilmis yaris o zaman York Duku ve 2 Charlesin sahib olduqlari yelkenli qayiqlar arasinda kecmisdir 1749 cu ilde Uels sahzadesi terefinden ilk yelken trofisi teskil edilmisdir Ilk defe 1851 ci ilde olan Hundred Guineas Kuboku yarislarini ABS komandasi birincilikle basa catdirmisdir Bu kubokun adi daha sonra America s Cup Amerika Kuboku olaraq deyisdirilmisdir XM esrde meshur arasdirmacilar meselen ve yelken idmaninin populyarligini artirdilar Bugun yelken hem hobbi hem de idman olaraq cox insan terefinden menimsenmektedir Yelken idmani 1896 ci ilde Olimpiadadaki yerini almisdir Yelken yarislari ve beynelxalq musabiqeler terefinden teskil edilmektedir Yelken YarislariYelken yarislari uc ayri kateqoriyada kecirilir 1 Regatta olimpik yarislari 2 Okean yarislari 3 Qarsiliqli yaris Yarisma qaydalari butun yelkenli qayiq kateqoriyalarinda eyni sekilde icra olunur Yarismalarda kisiler ve qadinlar istirak ede bilerler Yarismalarin olimpik seyri ucbucaq seklindedir ve seyr denize atilan ile tedqiq olunur Yarismanin istiqameti kuleyin esdiyi istiqamete gore tedqiq olunur Yarisma mesafesi yarisilan yelkenli qayiq kateqoriyasina gore deyisir Olimpik Yelken Yarislari Yelkenli qayiq siniflerinden Finn Yelkenli 470 Yelkenli 49er Yelkenli Laser Yelkenli ve Laser Radial yat siniflerinden Star qayiq ve Elliott 6m sorf siniflerinden Niel Pryde RS X olimpiadalarda yarislari edilen siniflerdir Vikianbarda Yelken ile elaqeli mediafayllar var