Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yastıq - ox,val tipli fırlanan, xətti hərkət edən maşın hissələrininin fəzada vəziyyətini müəyyənləşdirmək üçün tətbiq edilən texniki qurğudur. Onun vəzifəsinə həm də fırlanan hissələrdə sürtünməni azaltmaq və birləşdirici yerlərdə yüklərin qəbul edilməsi və ötürülməsi daxildir.
Yastıqların əsas növləri:
- Yırğalanma yastıqları
- Sürtünmə yastıqları
- Hidrostatik yastıqlar
- Qazlı dinamik yastıqlar
- Maqnit yastıqları
Maşınqayırmada ən geniş tətbiq olanı yırğalanma və sürtünmə yastıqlarıdır.
Yırğalanma yastıqları
Yırğalanma yastığı iki üzükdən və kürələri bir-brindən müəyyən məsafədə saxlayan və onların hərkətini istiqamətləndirən separatordan (müəyyən yastıqlar bunsuz da hazırlana bilirlər) ibarədtr. Üzüklərin kürələr hərəkət edən hissələrinə kanovlar nəzərdə tutulur. Bəzi maşın hissələrində dəqiqliyi və sərtlyi artırmaq üçün qarışıq dayaqlardan istifadə edilir. Burada kanovlar bir başa valda və ya gövdənin üzərində açılır. Yırğalanma yastıqları əsasən xrom tərkibli poladlardan (tərkinbində 1% Karbon və 1,5% Xrom) hazırlanırlar.
Separatorsuz yastıqlarda çoxlu sayda yırğalanma gövdəsi yerləşdirmək olur. Ancaq onların dövrlər sayı yüksək sürtünmə nəticəsində aşağı olur.
Yığalanma yastıqları ümumiyyətlə sürtünməni azaltmaq üçün tətbiq olunur. Qapalı yırğalanma yastıqları praktiki olaraq texniki xidmət tələb etmirlər. Açıq olanlar isə başqa hissəciklərin işçi hissəyə düşməsi nəticəsində tez sıradan çıxırlar.
Yırğalanma yastıqları yüklənmə qüvvəsinin istiqamətinə görə bölünürlər: radial, (yastığın oxuna perpendikulyar istiqamətdə), oxboyu (yastığın oxu istiqamətində).
Sürtünmə yastıqları
Sürtünmə yastıqlarının iş mexanizmi iki səthin bir-biri üzərində sürtünməsinə əsaslanır. Bu yastıqlar silindrik deşiyə malik gövdədən və oymaqdan ibarətdir. Valda oymağı oturdan zaman onların arasına sürtünmə yağları doldurulur. Bu həm də yatığın gövdəsi ilə oymaq arasındakı boşluğa doldurulur. Sürtünmə yağları yastıqda oturdulmuş valı sərbəst hərkət etdirməyə imkan verir. Val ilə yatsıq arasındakı boşluq hidrodinamiki hesablamalara əsasən tapılır. Hesabat zamanı yağ qatının qalınlığı, düşən təzyiq, temperatur və yağın israfı tapılır. Bu yastıqlarda yağlayıcı maddə yastığın işləmə qabiliyyətinə təsir edən əsas amil sayılır.Yıqğalanma yastıqlarının işçi hissələri əsasən bürünc, ağmetal, qurğuşunlu metallar, alüminium legirləri, süni materiallar və xüsusi hallarda keramikadan da hazırlanırlar.
Təsir edən qüvvənin istiqamətinə görə oxboyu və radial olaraq iki qrupa bölünürlər.
Mənbə
- Kərimov Z.H. Maşın hissələri.Bakı, "Maarif",1999. 396 Səh.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Yastiq deqiqlesdirme Yastiq ox val tipli firlanan xetti herket eden masin hisselerininin fezada veziyyetini mueyyenlesdirmek ucun tetbiq edilen texniki qurgudur Onun vezifesine hem de firlanan hisselerde surtunmeni azaltmaq ve birlesdirici yerlerde yuklerin qebul edilmesi ve oturulmesi daxildir Yirgalanma yastigi Yastiqlarin esas novleri Yirgalanma yastiqlari Surtunme yastiqlari Hidrostatik yastiqlar Qazli dinamik yastiqlar Maqnit yastiqlari Masinqayirmada en genis tetbiq olani yirgalanma ve surtunme yastiqlaridir Yirgalanma yastiqlariYirgalanma yastigi iki uzukden ve kureleri bir brinden mueyyen mesafede saxlayan ve onlarin herketini istiqametlendiren separatordan mueyyen yastiqlar bunsuz da hazirlana bilirler ibaredtr Uzuklerin kureler hereket eden hisselerine kanovlar nezerde tutulur Bezi masin hisselerinde deqiqliyi ve sertlyi artirmaq ucun qarisiq dayaqlardan istifade edilir Burada kanovlar bir basa valda ve ya govdenin uzerinde acilir Yirgalanma yastiqlari esasen xrom terkibli poladlardan terkinbinde 1 Karbon ve 1 5 Xrom hazirlanirlar Separatorsuz yastiqlarda coxlu sayda yirgalanma govdesi yerlesdirmek olur Ancaq onlarin dovrler sayi yuksek surtunme neticesinde asagi olur Yigalanma yastiqlari umumiyyetle surtunmeni azaltmaq ucun tetbiq olunur Qapali yirgalanma yastiqlari praktiki olaraq texniki xidmet teleb etmirler Aciq olanlar ise basqa hisseciklerin isci hisseye dusmesi neticesinde tez siradan cixirlar Yirgalanma yastiqlari yuklenme quvvesinin istiqametine gore bolunurler radial yastigin oxuna perpendikulyar istiqametde oxboyu yastigin oxu istiqametinde Surtunme yastiqlariSurtunme yastigi Surtunme yastiqlarinin is mexanizmi iki sethin bir biri uzerinde surtunmesine esaslanir Bu yastiqlar silindrik desiye malik govdeden ve oymaqdan ibaretdir Valda oymagi oturdan zaman onlarin arasina surtunme yaglari doldurulur Bu hem de yatigin govdesi ile oymaq arasindaki bosluga doldurulur Surtunme yaglari yastiqda oturdulmus vali serbest herket etdirmeye imkan verir Val ile yatsiq arasindaki bosluq hidrodinamiki hesablamalara esasen tapilir Hesabat zamani yag qatinin qalinligi dusen tezyiq temperatur ve yagin israfi tapilir Bu yastiqlarda yaglayici madde yastigin isleme qabiliyyetine tesir eden esas amil sayilir Yiqgalanma yastiqlarinin isci hisseleri esasen burunc agmetal qurgusunlu metallar aluminium legirleri suni materiallar ve xususi hallarda keramikadan da hazirlanirlar Tesir eden quvvenin istiqametine gore oxboyu ve radial olaraq iki qrupa bolunurler MenbeKerimov Z H Masin hisseleri Baki Maarif 1999 396 Seh