Yanus — Roma mifologiyasında zamanın, başlanğıcların və sonların, seçimlərin, açarların və qapıların tanrısıdır (yunanca : Ιανός (Ianós kimi tələffüz edilir — qapı sözündəndir). Roman iyerarxiyasında (diuum deus) ən yüksək rütbəli Tanrı hesab edilən Yanus digər Tanrılardan daha böyük imtiyaza sahibdir. İki üzlü təsvir edilir. Yanusun gənc üzü gələcəyi qoca və saqqallı üzü isə keçmişi simvolizə edir. O ilin və müharibə mövsümünün (onun məbədinin qapıları Romada sülh zamanı qapalı olurdu) açılışına rəhbərlik edən Portunus ilə birlikdə "qapılar Tanrısı"dır. Müharibə zamanı müharibənin nəticələrini əvvəlcədən təxmin etmək üçün Yanus məbədlərində ayinlər keçirilərdi. Kral Numa nın öz adını verdiyi Yanvar (januarius) ayı ona həsr edilib.
Yanus | |
---|---|
Mifologiya | Qədim Romada din, Qədim Roma mifologiyası |
Təsir sahəsi | Əkin, Darvaza, zaman, dualizm |
Cinsi | kişi[d] |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Etimologiya və epitetlər (adlar)
Yanusun etimologiyası abstrakt mənada " keçmək" anlayışına müvafiq gələn, özü də hind-avropa mənşəli *ei- (" getmək ") felindən formalaşmış *iā sözünə əsaslanır. Bu etimologiya qədim insanların ona verdiyi mənadan irəli gəlir. Janus daha çox " keçid " anlayışına uyğundur və ümumiyyətlə o ötürücü tanrı kimi dəyərləndirilir. Ona verilən hər iki ad Tanrı *Patuleius (açan) və Tanrı *Clusius (bağlayan) romalıların ona " qapı açan " və " qapı bağlayan " kimi inanmalarından irəli gəlmişdir. Pater (ata) və hətta Januspater onun daha çox istifadə edilən ləqəbi olduğu güman edilir. Bu dini ləqəb istifadə edildikdə bir çox tanrılar nəzərdə tutulmasına baxmayaraq romalıların bu adı çəkərkən məhz Janusu nəzərdə tutduqları hesab edilir. Əgər onlar bütün tanrılara birlikdə ibadət edirdilərsə, sadəcə Pater deyə müraciət edirdilər. Janus üçün bu ləqəb təkcə hörmət əlaməti hesab edilmir, həmçinin onun rolunu xüsusi qiymətləndirilirdi. O tanrıların birincisi və hətta bəzi mənbələrdə yaradıcı hesab edilirdi.
Yanvar ayının adı bu tanrının şərəfinə adlandırılmışdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Aylar necə adlanıb? Təqvimin sirrləri". 2022-03-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-28.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yanus Roma mifologiyasinda zamanin baslangiclarin ve sonlarin secimlerin acarlarin ve qapilarin tanrisidir yunanca Ianos Ianos kimi teleffuz edilir qapi sozundendir Roman iyerarxiyasinda diuum deus en yuksek rutbeli Tanri hesab edilen Yanus diger Tanrilardan daha boyuk imtiyaza sahibdir Iki uzlu tesvir edilir Yanusun genc uzu geleceyi qoca ve saqqalli uzu ise kecmisi simvolize edir O ilin ve muharibe movsumunun onun mebedinin qapilari Romada sulh zamani qapali olurdu acilisina rehberlik eden Portunus ile birlikde qapilar Tanrisi dir Muharibe zamani muharibenin neticelerini evvelceden texmin etmek ucun Yanus mebedlerinde ayinler kecirilerdi Kral Numa nin oz adini verdiyi Yanvar januarius ayi ona hesr edilib YanusMifologiya Qedim Romada din Qedim Roma mifologiyasiTesir sahesi Ekin Darvaza zaman dualizmCinsi kisi d Vikianbarda elaqeli mediafayllarEtimologiya ve epitetler adlar Yanusun etimologiyasi abstrakt menada kecmek anlayisina muvafiq gelen ozu de hind avropa menseli ei getmek felinden formalasmis ia sozune esaslanir Bu etimologiya qedim insanlarin ona verdiyi menadan ireli gelir Janus daha cox kecid anlayisina uygundur ve umumiyyetle o oturucu tanri kimi deyerlendirilir Ona verilen her iki ad Tanri Patuleius acan ve Tanri Clusius baglayan romalilarin ona qapi acan ve qapi baglayan kimi inanmalarindan ireli gelmisdir Pater ata ve hetta Januspater onun daha cox istifade edilen leqebi oldugu guman edilir Bu dini leqeb istifade edildikde bir cox tanrilar nezerde tutulmasina baxmayaraq romalilarin bu adi cekerken mehz Janusu nezerde tutduqlari hesab edilir Eger onlar butun tanrilara birlikde ibadet edirdilerse sadece Pater deye muraciet edirdiler Janus ucun bu leqeb tekce hormet elameti hesab edilmir hemcinin onun rolunu xususi qiymetlendirilirdi O tanrilarin birincisi ve hetta bezi menbelerde yaradici hesab edilirdi Yanvar ayinin adi bu tanrinin serefine adlandirilmisdir Hemcinin baxIstinadlar Aylar nece adlanib Teqvimin sirrleri 2022 03 21 tarixinde Istifade tarixi 2018 12 28