Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Xəlifə Altay Qakibula (25 dekabr 1917 – 15 avqust 2003, Almatı) — Qazax yazıçısı və antropoloqu, türkoloq, ilahiyyatçı, yazıçı və tərcüməçi və diaspor rəhbəri. Xəlifə Altay Altay bölgəsində anadan olsa da, milliyətcə qazax idi. Ailəsi Altay qazaxlarındandır. İnqilab zamanı Altayda qazaxların hüquqları uğrunda mübarizəyə qoşulmuşdur. Çin Xalq Respublikası qurulduqdan sonra mühacirətə getməyə məcbur olmuşdur. Xəlifə Altay uzun müddət Türkiyədə yaşayıb yaratmışdır. Burada Qazax diasporunun rəhbəri olmuşdur. 1980-ci illlərin ikinci yarısında SSRİyə Qazaxıstana köçmüşdür. 2003-cü ildə Qazaxıstanda vəfat etmişdir.
| Xəlifə Altay | |
|---|---|
| Xəlifə Altay Qakibula | |
 | |
| Doğum tarixi | 25 dekabr 1917 |
| Doğum yeri | Qazaxıstan |
| Vəfat tarixi | 15 avqust 2003(85 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | yazıçı, antropoloq, tərcüməçi |
| Əsərlərinin dili | Qazax dili |
Həyatı
Xəlifə Altay 1917-ci ildə Şərqi Türkistanın Altay bölgəsinin Çingil bölgəsində anadan olub.Qarayilər xalqının kerey soyundan gəlir.
Çində inqilab zamanı Altayda qazaxların hüquqları uğrunda mübarizəyə qoşulmuşdur. Çin Xalq Respublikası qurulduqdan sonra mühacirətə getməyə məcbur olmuşdur. 1954-cü ildən bəri Türkiyədə yaşayıb, orada qazax diasporuna rəhbərlik edib.
Altay Xəlifə Sintszyandan qaçqın düşdüyü zaman mühacirətdə qazaxların bu köçü və qazax mədəniyyəti haqqında yazıb yaradır. Bir müddət Türkiyədə yaşayır, sonra Qazaxıstana köçür. Türkiyədə olduğu müddətdə Xəlifə Altay qazax mədəniyyətinin yayılmasına çalışır. O, diaspora fəaliyyətində nəinki, Qazaxıstanda yaşayan qazaxları, Çin və Monqolustanda yaşayan həmyerlilərinin hüquqları uğrunda mübarizə aparır. Doğulandan qürbəttə yaşamasına baxmayaraq, qazax dilini unutmur və yaradıcılığını doğma dilində inkişaf etdirir.
"Alaş" mükafatı laureatı, Türkiyədən gəlmiş Xəlifə Altay Qazaxıstana gəldikdən sonra Kurultayı "Qazax xalqının tarixinə qızıl hərflərlə yazılacaq bir hadisə" olaraq qiymətləndirdi. "Harada və hansı şəraitdə olmağımızdan asılı olmayaraq, düşüncələrimizdə həmişə Vətənlə bir yerdə idik. İndi gələcək Qazaxıstan müstəqil Qazaxıstanın gücləndirilməsinin və inkişafının məsulu olacaq. Bunun üçün milli qürurun oyanması, xalqın birləşməsi lazımdır."– deyə bildirdi.
Ən böyük arzularından biri Almatıda məscid tikdirmək idi. Altay Xəlifəyə görə həqiqi müsəlman məscidi yalnız ayinlər üçün yer deyil, hər şeydən əvvəl mədəniyyət mərkəzi olmalıdır.
Xəlifə Altay 2003-cü ilin avqust ayında vəfat edib.
Əsərləri
- Xəlifə Altay, Anayurddan Anadoluya, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1981.
- Xəlifə Altay, Qazax Türklərinə aid şəcərə, İstanbul, 1997.
- 1995-ci ildə "Siyer-i Nebi" adlı kitabı çap olunur.
- " Qazax Türklərinin Şəcərəsi". 1977.
- "Xatirələrim" (Естеліктерім)
- "Ata yurddan Anadoluya"
- Quran yolu ve İmanın şərtləri
- "Altaydan Aşğan El" adlı kitabları çap olundu.
- 1991-ci ildə qazax dilinə tərcümə etdiyi Qurani-Kərimin tərcüməsi və mənası Fəhd mətbəəsində 88.000 nüsxədə çap olunub.
- "Kəlam Şərif"-i tərcümə edib, bir çox dini kitabların müəllifidir.
İstinadlar
- Портал-Credo.ru: Казахстанский Фонд Халифы Алтая отметил пятилетие работы по пропаганде миролюбивого характера ислама.
- Halife Altay // NUKAT. 2002.
- Library of Congress Authorities (ing.). Library of Congress.
- "НЕ ВЛАСТНО ВРЕМЯ ПЕРЕД НИМ - 13 Сентября 2007 - Наш Мир - Казахстанская Республиканская Газета". 2015-11-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-11-26.
- . 2016-03-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-06.
- "Қазақ шежіресі. 2 том. Орта жүз-жан арыс, Теңізбай Үсенбаев,". 2018-11-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-24.
- Qazaqstan jazuwşıları: Anıqtamalıq/Qurastıruwşı: Qamşıger Sayat, Jumaşeva Qayırniysa — Almatı: "Аñ arıs" baspası, 2009 jıl
Xarici keçidlər
- Qazaxların şeyxi Xəlifə Altay 2016-03-03 at the Wayback Machine (türk.)
- Şeyxin xatirəsinə. 2016-03-03 at the Wayback Machine (rus.)
- Qazaxıstanın Altay Xəlifə vəqfi İslamın dinc təbiətini təbliğ etmək üçün beş illik fəaliyyətini qeyd etdi (rus.)
- Алтай Халифа аударған Құран Кәрім қазақша мағынасы және түсінігі
- Қазақ Құран аудармасы
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xelife Altay Qakibula 25 dekabr 1917 15 avqust 2003 Almati Qazax yazicisi ve antropoloqu turkoloq ilahiyyatci yazici ve tercumeci ve diaspor rehberi Xelife Altay Altay bolgesinde anadan olsa da milliyetce qazax idi Ailesi Altay qazaxlarindandir Inqilab zamani Altayda qazaxlarin huquqlari ugrunda mubarizeye qosulmusdur Cin Xalq Respublikasi qurulduqdan sonra muhacirete getmeye mecbur olmusdur Xelife Altay uzun muddet Turkiyede yasayib yaratmisdir Burada Qazax diasporunun rehberi olmusdur 1980 ci illlerin ikinci yarisinda SSRIye Qazaxistana kocmusdur 2003 cu ilde Qazaxistanda vefat etmisdir Xelife AltayXelife Altay QakibulaDogum tarixi 25 dekabr 1917 1917 12 25 Dogum yeri QazaxistanVefat tarixi 15 avqust 2003 2003 08 15 85 yasinda Vefat yeri Almati QazaxistanFealiyyeti yazici antropoloq tercumeciEserlerinin dili Qazax diliHeyatiXelife Altay 1917 ci ilde Serqi Turkistanin Altay bolgesinin Cingil bolgesinde anadan olub Qarayiler xalqinin kerey soyundan gelir Cinde inqilab zamani Altayda qazaxlarin huquqlari ugrunda mubarizeye qosulmusdur Cin Xalq Respublikasi qurulduqdan sonra muhacirete getmeye mecbur olmusdur 1954 cu ilden beri Turkiyede yasayib orada qazax diasporuna rehberlik edib Altay Xelife Sintszyandan qacqin dusduyu zaman muhaciretde qazaxlarin bu kocu ve qazax medeniyyeti haqqinda yazib yaradir Bir muddet Turkiyede yasayir sonra Qazaxistana kocur Turkiyede oldugu muddetde Xelife Altay qazax medeniyyetinin yayilmasina calisir O diaspora fealiyyetinde neinki Qazaxistanda yasayan qazaxlari Cin ve Monqolustanda yasayan hemyerlilerinin huquqlari ugrunda mubarize aparir Dogulandan qurbette yasamasina baxmayaraq qazax dilini unutmur ve yaradiciligini dogma dilinde inkisaf etdirir Alas mukafati laureati Turkiyeden gelmis Xelife Altay Qazaxistana geldikden sonra Kurultayi Qazax xalqinin tarixine qizil herflerle yazilacaq bir hadise olaraq qiymetlendirdi Harada ve hansi seraitde olmagimizdan asili olmayaraq dusuncelerimizde hemise Vetenle bir yerde idik Indi gelecek Qazaxistan musteqil Qazaxistanin guclendirilmesinin ve inkisafinin mesulu olacaq Bunun ucun milli qururun oyanmasi xalqin birlesmesi lazimdir deye bildirdi En boyuk arzularindan biri Almatida mescid tikdirmek idi Altay Xelifeye gore heqiqi muselman mescidi yalniz ayinler ucun yer deyil her seyden evvel medeniyyet merkezi olmalidir Xelife Altay 2003 cu ilin avqust ayinda vefat edib EserleriXelife Altay Anayurddan Anadoluya Ankara Kultur Bakanligi Yayinlari 1981 Xelife Altay Qazax Turklerine aid secere Istanbul 1997 1995 ci ilde Siyer i Nebi adli kitabi cap olunur Qazax Turklerinin Seceresi 1977 Xatirelerim Estelikterim Ata yurddan Anadoluya Quran yolu ve Imanin sertleri Altaydan Asgan El adli kitablari cap olundu 1991 ci ilde qazax diline tercume etdiyi Qurani Kerimin tercumesi ve menasi Fehd metbeesinde 88 000 nusxede cap olunub Kelam Serif i tercume edib bir cox dini kitablarin muellifidir IstinadlarPortal Credo ru Kazahstanskij Fond Halify Altaya otmetil pyatiletie raboty po propagande mirolyubivogo haraktera islama Halife Altay NUKAT 2002 Library of Congress Authorities ing Library of Congress NE VLASTNO VREMYa PERED NIM 13 Sentyabrya 2007 Nash Mir Kazahstanskaya Respublikanskaya Gazeta 2015 11 26 tarixinde Istifade tarixi 2015 11 26 2016 03 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 07 06 Қazak shezhiresi 2 tom Orta zhүz zhan arys Tenizbaj Үsenbaev 2018 11 25 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 24 Qazaqstan jazuwsilari Aniqtamaliq Qurastiruwsi Qamsiger Sayat Jumaseva Qayirniysa Almati An aris baspasi 2009 jilXarici kecidlerQazaxlarin seyxi Xelife Altay 2016 03 03 at the Wayback Machine turk Seyxin xatiresine 2016 03 03 at the Wayback Machine rus Qazaxistanin Altay Xelife veqfi Islamin dinc tebietini teblig etmek ucun bes illik fealiyyetini qeyd etdi rus Altaj Halifa audargan Қuran Kәrim kazaksha magynasy zhәne tүsinigi Қazak Қuran audarmasy