Xordalılar lat Chordata heyvanlar aləminə aid heyvan tipi XordalılarElmi təsnifatDomen EukariotlarRanqsız AmorpheaRanqsı

Onların bədəninin əsasını bütöv və ya buğumlu bel sütunu təşkil edir. Buna və ya da deyilir.
Bu sütunun üstündə boru formalı mərkəzi sinir sistemi yerləşir.
Bel sütununun altı ilə həzm borusu uzanır. Bu borunun ön tərəfi ağızla, arxa tərəfi isə anus dəliyi ilə qurtarır. Həzm borusunun ön hissəsi udlaq adlanır. Udlağın yanlarında sıra ilə düzülmüş qəlsəmə yarıqları var. Bu səbəbdən udlaq həm qidalanmada, həm də tənəffüsdə iştirak edir.
Həzm borusunun udlaq hissəsinin altında qan-damar sisteminin mərkəzi olan ürək yerləşir, Xordalılar tipinin 43 minə yaxın növü məlumdur.

olan heyvanların ali tipidir. Xordalılar üç yarımtipə bölünür: Başıxordalılar, Tunikalılar (və ya sürfəsixordalılar) və Onurğalılar (kəlləlilər). Xordalılar üçün bütün ömür boyu və ya inkişafın müəyyən dövründə bel telinin — xordanın, onun üstündə sinir borusunun, həzm borusunun, həzm borusunun önündə (udlağın yanlarında) qəlsəmə dəliklərinin, bədənin ön hissəsində xorda və həzm borusu altında qan-damar sisteminin döyünən hissəsi — 'ürəyin' olması xarakterikdir. Xordalılar heyvanlar aləminin ən əsas tipi hesab olunur. Bu tipə 100.000-ə qədər növ daxildir. Xordalılar üçün bir sıra xüsusiyyətlər xarakterikdir. Onların bədəninin əsasını bütöv və ya buğumlu bel sütunu təşkil edir. Buna xorda deyilir. Xorda ox skelet olub, vakuollaşmış hüceyrələrdən ibarətdir. O, primitiv orqanizmlərdə bütün ömrü boyu qalır. Ali orqanizmlərdə isə o, onurğa fəqərələri ilə əvəz olunur. Xordalılar anlayışı onurğalılar və bəzi əhatə edir. Bel sütununun üzərində boru formalı mərkəzi sinir sistemi yerləşir. Bel sütununun altı ilə uzanır. Bu borunun ön tərəfi ağızla, arxa tərəfi isə ilə bitir. Həzm borusunun ön hissəsi udlaq adlanır. Udlağın yanında sıra ilə düzülmüş qəlsəmə yarıqları var. Bu səbəbdən udlaq həm qidalanmada, həm də tənəffüsdə iştirak edir. Həzm borusunun udlaq hissəsinin altında qan-damar sisteminin mərkəzi olan ürək yerləşir. Sadaladığımız özünəməxsus xüsusiyyətlərlə yanaşı, xordalılar üçün bədənin üçqatlı olması, ikitərəfli simmetriyası, xarakterikdir.

Təsnifatı

Xordalıların 3 yarımtipi məlumdur:

Yarımtiplər	Siniflər
Kəlləsizlər (Acrania və ya Cephalochordata)	Leptokardilər (Leptocardii) sinfi
Qişalılar (Tunicata)	Assidilər (Ascidiacea) sinfi
	Lavralar (Lavracea) sinfi
	Salplar (Thaliacea) sinfi
Kəlləlilər (Craniata) və ya Onurğalılar (Vertebrata)	Hiperoartiyalar (Hyperoartia) sinfi
	Miksinlər (Myxini) sinfi
	Qığırdaqlı balıqlar (Chondrichthyes) sinfi
	Şüaüzgəcli balıqlar (Actinopterygii) sinfi
	Pərüzgəcli balıqlar (Sarcopterygii) sinfi
	Suda-quruda yaşayanlar (Amphibia) sinfi
	Sürünənlər (Reptilia) sinfi
	Quşlar (Aves) sinfi
	Məməlilər (Mammalia) sinfi

İstinadlar

Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2001.
Ruggiero M. A., Gordon D. P., Orrell T. M., Bailly N., Bourgoin T., Brusca R. C., Cavalier-Smith T., Guiry M. D., Kirk P. M. A Higher Level Classification of All Living Organisms (ing.). // PLOS ONE / PLOS ONE Editors PLoS, 2015. Vol. 10, Iss. 4. P. e0119248. ISSN 1932-6203 doi:10.1371/JOURNAL.PONE.0119248 PMID:25923521
Dogel, Onurğasızlar zoologiyası, Bakı-2007

Xarici keçidlər

Xordalılar (Chordata) ^{[ölü keçid]}
Introduction to the Chordata

Həmçinin bax

[_d657a9b278600be4-1] Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2001.

[_e61dd20c44abc603-2] Ruggiero M. A., Gordon D. P., Orrell T. M., Bailly N., Bourgoin T., Brusca R. C., Cavalier-Smith T., Guiry M. D., Kirk P. M. A Higher Level Classification of All Living Organisms (ing.). // PLOS ONE / PLOS ONE Editors PLoS, 2015. Vol. 10, Iss. 4. P. e0119248. ISSN 1932-6203 doi:10.1371/JOURNAL.PONE.0119248 PMID:25923521

[3] Dogel, Onurğasızlar zoologiyası, Bakı-2007