Xeyrəddin Sayəddin oğlu Qoca — Azərbaycan yazıçısı, nasir, dramaturq, tənqidçi, dövlət və siyasi xadim. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin I çağırış deputatı, Türkiyə Cümhuriyyətinin İstanbul şəhərində Azərbaycan Respublikasının sabiq baş konsulu, Yeni Azərbaycan Partiyasının yaradıcılarından biri və "91-lər"in üzvü, 3-cü dərəcəli "Vətənə xidmətə görə" ordeni və "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilmişdir. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü.
Xeyrəddin Qoca | |
---|---|
Xeyrəddin Sayəddin oğlu Qoca | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Qulbəndə, Ağdaş rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Təhsili | N.Tusi adına Pedaqoji Universitet; Jurnalist Sənətkarlığı İnstitutu |
Fəaliyyəti | yazıçı |
Əsərlərinin dili | azərbaycanca |
Mükafatları |
Həyatı
Xeyrəddin Qoca 29 yanvar 1950-ci ildə Ağdaş rayonunun Qulbəndə kəndində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. 1967-ci ildə rayonun Qəsil kənd orta məktəbini bitirdikdən sonra N. Tusi adına Pedaqoji Universitetə qəbul olunmuş, 1971-ci ildə ali məktəbi bitirmişdir. 1975–1977-ci illərdə Jurnalist Sənətkarlığı İnstitutunda təhsil almışdır.
1971-ci ildə ordu sıralarında xidmət etdikdən sonra uzun müddət qəzet-jurnal redaksiyalarında, Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Şirkətində müxtəlif vəzifələrdə işləmişdir. "Politexnik" qəzetində müxbir (2.03.1974–03.1977), Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində ştatdankənar müxbir (30.03.1977–08.1978, 26.07.1982–2.10.1985), Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin "Sosialist qanunçuluğu" jurnalında böyük redaktor (9.08.1978–6.07.1982), "Dan ulduzu" qəzetində baş redaktor (25.03.1987–29.03.1991), "Mədəniyyət" qəzetində baş müxbir (29.03.1991–08.1991), "Şeytan" jurnalında müxbir (1.08.1991–04.1992, 1.02.1993–04.1993), "Açıq söz" qəzetində redaktor müavini (10.04.1992–1.11.1992), "Mozalan" qəzetində redaktor müavini (1.11.1992–02.1993), "Yeni Azərbaycan" qəzetində baş redaktor (1.04.1993–12.1997) vəzifələrində çalışmışdır.
Jurnalistikanın müxtəlif janrlarında minlərlə yazısı Azərbaycanda və xaricdə çıxan 100-dən çox müxtəlif adda qəzet və jurnalda dərc edilmişdir. Xaricdə və Azərbaycanda televiziya və radio efirində yüzlərlə verilişi, sujeti və çıxışları səslənmişdir. Onun səs yazılarının bir qismi, videolentlərə yazılmış tamaşaları Azərbaycan Respublikası Dövlət Səs Yazıları Arxivində, qəzet və jurnallarda dərc olunan yazıları və kitabları S. Mumtaz adına Azərbaycan Respublikası Dövlət Ədəbiyyat və İncəsənət Arxivində, son yaradıcılıq məhsulları isə şəxsi arxivində qorunub saxlanılır.
Azərbaycan Jurnalistlər İttifaqı (1979) və Yazıçılar (1996) Birliyinin üzvüdür. Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Ədəbiyyat Fondunun İdarə Heyətinin üzvüdür (2008).
Ailəlidir, üç övladı var.
Siyasi fəaliyyəti
1992-ci ildə Yeni Azərbaycan Partiyasının yaradılmasına təşəbbüs göstərmiş, "91-lər"- dən biri olmuşdur. Yeni Azərbaycan Partiyasının Naxçıvanda keçirlən təsis konfransında iştirak etmiş, Siyasi Şuranın üzvü seçilmişdir.
1995-ci ildə 1-ci çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı seçilmişdir.
1997-ci ilin dekabrından 2003-cü ilin mart ayına qədər Türkiyə Cümhuriyyətinin İstanbul şəhərində Azərbaycan Respublikasının baş konsulu vəzifəsində işləmişdir. Ona 1-ci dərəcəli Fövqəladə və Səlahiyyətli Səfir rütbəsi verilmişdir.
Yaradıcılığı
Yazıçı-satirik "Filankəslər" (1995), "Hərə öz payını götürsün" (1998), "Marallar" (2000), Türkiyədə nəşr olunmuş "Bu dünyadan məktublar" (2002), "Gərək yazam…" (2003), "Hərənin öz payı" (iki hissəli satirik komediya) (2003), "Pyeslər" (2004), "Bu da belə həyatdır…" (2008), "Biz bizə bənzərik…" (2010) və "Yazdıqlarım… Yazılanlar…" (2018) adlı kitabların müəllifidir.
O, böyük türk satiriki Əziz Nesinin bir sıra əsərlərini dilimizə çevirmişdir.
Dramaturqun Akademik Milli Dram Teatrında "Hərənin öz payı…" adlı iki hissəli satirik komediyası tamaşaya qoyulmuşdur (2002). Onun "Qonşulaşma, qohumlaşma, kirvələşmə" adlı komediyası Azərbaycan Dövlət Televiziyasında ekran həyatı tapmışdır (2004). "Düzü-düz, əyrini-əyri" (2006), "Bu bizim zamanədir" (2007), "Toy olacaq…" (2008) adlı pyesləri Azərbaycan radiosunun tamaşaları kimi efirdə səslənilmişdir.
Ədibin həyat və yaradıcılığına həsr olunmuş "Xeyrəddin Qoca" (foto-kitab) (2000), "Ömür belə keçir…" (2004) və " Həyati proseslərin axarında" adlı kitablar nəşr olunmuşdur. "Çinar-çap" nəşriyyatı "Xeyrəddin Qocanın gülüşü" adlı miniatür kitab buraxmışdır (2007). İctimai Televiziya yazıçı haqqında "Ömür belə keçir…" adlı film çəkmişdir. (2009). Heydər Əliyev Sarayında Azərbaycanda ilk dəfə "Bilirəm, səsim xoşunuza gəlməyəcək…" adlı satira gecəsi keçirmişdir (avqust 2003).
Cəlil Məmmədquluzadənin həyatından və "Molla Nəsrəddin" jurnalının yaradılmasından bəhs edən "Zamanın ruzigarı" adlı pyes yazmışdır.
O, uzun müddət Moskvada çıxan "Trud" qəzetinin ictimai müxbiri olmuş, qəzetin işində fəal iştirakına görə Fəxri Fərmanla təltif olunmuş (1986), Azərbaycan Kütləvi İnformasiya Vasitələri Həmkarlar İttifaqı Rəyasət Heyətinin qərarı ilə Azərbaycan demokratik mətbuatının təşəkkülündə görkəmli xidmətlərinə görə "Qızıl qələm" (1994) mükafatına layiq görülmüşdür. Azərbaycan Mətbuat Fondunun "Dan ulduzu" (1995) mükafatını almışdır. Mətbuatda uzun müddətli səmərəli fəaliyyətinə, ədəbi-bədii, publisistik yazılarında vətəndaşlıq mövqeyinə, satira və yumor janrındakı kitablarına görə "Araz" Ali Ədəbi Mükafatı (2001) ilə təltif olunmuşdur. "Pyeslər" kitabında, "Hərənin öz payı…", "Qonşulaşma, qohumlaşma, kirvələşmə", "Bu bizim zəmanədir…" kimi dram əsərlərində ictimai problemləri işıqlandırdığına, güclü satirik-yumoristik təhkiyəsinə, özünəməxsus üslubuna, estetik-sənət axtarışlarına görə Bakı Kitab Bayramında Milli Kulturoloji mükafat-Diplom almışdır (2005).
3-cü dərıcəli "Vətənə xidmətə görə" ordeni (2017) və "Şöhrət" ordeni (2020) ilə təltif edilmişdir.
Kitabları
- Filankəslər (1995)
- Hərə öz payını götürsün (1998)
- Marallar (2000)
- Bu dünyadan məktublar (2002) (Türkiyədə nəşr olunub)
- Gərək yazam… (2003)
- Hərənin öz payı (iki hissəli satirik komediya) (2003)
- Pyeslər (2004)
- Bu da belə həyatdır… (2008)
- Biz bizə bənzərik… (2010)
- Yazdıqlarım… Yazılanlar… (2018)
Təltif və mükafatları
- Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü (2007)
- 3-cü dərəcəli (2012)
- (2020)
İstinadlar
- "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdlərinin verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2021-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-02.
- "Azərbaycan Respublikasının ictimai-siyasi həyatında fəal iştirak edən bir qrup şəxsin təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2021-11-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-02.
- "X.S.Qocayevin (Xeyrəddin Qocanın) "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2021-04-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-02.
Ədəbiyyat
- Həyati proseslərin axtarışında (toplu). 2013. (Tərtibçi: )
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xeyreddin Sayeddin oglu Qoca Azerbaycan yazicisi nasir dramaturq tenqidci dovlet ve siyasi xadim Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin I cagiris deputati Turkiye Cumhuriyyetinin Istanbul seherinde Azerbaycan Respublikasinin sabiq bas konsulu Yeni Azerbaycan Partiyasinin yaradicilarindan biri ve 91 ler in uzvu 3 cu dereceli Vetene xidmete gore ordeni ve Sohret ordeni ile teltif edilmisdir Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin ferdi teqaudcusu Xeyreddin QocaXeyreddin Sayeddin oglu QocaDogum tarixi 29 yanvar 1950 74 yas Dogum yeri Qulbende Agdas rayonu Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliTehsili N Tusi adina Pedaqoji Universitet Jurnalist Senetkarligi InstitutuFealiyyeti yaziciEserlerinin dili azerbaycancaMukafatlari 2012 2020HeyatiXeyreddin Qoca 29 yanvar 1950 ci ilde Agdas rayonunun Qulbende kendinde muellim ailesinde anadan olmusdur 1967 ci ilde rayonun Qesil kend orta mektebini bitirdikden sonra N Tusi adina Pedaqoji Universitete qebul olunmus 1971 ci ilde ali mektebi bitirmisdir 1975 1977 ci illerde Jurnalist Senetkarligi Institutunda tehsil almisdir 1971 ci ilde ordu siralarinda xidmet etdikden sonra uzun muddet qezet jurnal redaksiyalarinda Dovlet Televiziya ve Radio Verilisleri Sirketinde muxtelif vezifelerde islemisdir Politexnik qezetinde muxbir 2 03 1974 03 1977 Dovlet Televiziya ve Radio Verilisleri Komitesinde statdankenar muxbir 30 03 1977 08 1978 26 07 1982 2 10 1985 Azerbaycan Respublikasi Edliyye Nazirliyinin Sosialist qanunculugu jurnalinda boyuk redaktor 9 08 1978 6 07 1982 Dan ulduzu qezetinde bas redaktor 25 03 1987 29 03 1991 Medeniyyet qezetinde bas muxbir 29 03 1991 08 1991 Seytan jurnalinda muxbir 1 08 1991 04 1992 1 02 1993 04 1993 Aciq soz qezetinde redaktor muavini 10 04 1992 1 11 1992 Mozalan qezetinde redaktor muavini 1 11 1992 02 1993 Yeni Azerbaycan qezetinde bas redaktor 1 04 1993 12 1997 vezifelerinde calismisdir Jurnalistikanin muxtelif janrlarinda minlerle yazisi Azerbaycanda ve xaricde cixan 100 den cox muxtelif adda qezet ve jurnalda derc edilmisdir Xaricde ve Azerbaycanda televiziya ve radio efirinde yuzlerle verilisi sujeti ve cixislari seslenmisdir Onun ses yazilarinin bir qismi videolentlere yazilmis tamasalari Azerbaycan Respublikasi Dovlet Ses Yazilari Arxivinde qezet ve jurnallarda derc olunan yazilari ve kitablari S Mumtaz adina Azerbaycan Respublikasi Dovlet Edebiyyat ve Incesenet Arxivinde son yaradiciliq mehsullari ise sexsi arxivinde qorunub saxlanilir Azerbaycan Jurnalistler Ittifaqi 1979 ve Yazicilar 1996 Birliyinin uzvudur Azerbaycan Yazicilar Birliyi Edebiyyat Fondunun Idare Heyetinin uzvudur 2008 Ailelidir uc ovladi var Siyasi fealiyyeti1992 ci ilde Yeni Azerbaycan Partiyasinin yaradilmasina tesebbus gostermis 91 ler den biri olmusdur Yeni Azerbaycan Partiyasinin Naxcivanda kecirlen tesis konfransinda istirak etmis Siyasi Suranin uzvu secilmisdir 1995 ci ilde 1 ci cagiris Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin deputati secilmisdir 1997 ci ilin dekabrindan 2003 cu ilin mart ayina qeder Turkiye Cumhuriyyetinin Istanbul seherinde Azerbaycan Respublikasinin bas konsulu vezifesinde islemisdir Ona 1 ci dereceli Fovqelade ve Selahiyyetli Sefir rutbesi verilmisdir YaradiciligiYazici satirik Filankesler 1995 Here oz payini gotursun 1998 Marallar 2000 Turkiyede nesr olunmus Bu dunyadan mektublar 2002 Gerek yazam 2003 Herenin oz payi iki hisseli satirik komediya 2003 Pyesler 2004 Bu da bele heyatdir 2008 Biz bize benzerik 2010 ve Yazdiqlarim Yazilanlar 2018 adli kitablarin muellifidir O boyuk turk satiriki Eziz Nesinin bir sira eserlerini dilimize cevirmisdir Dramaturqun Akademik Milli Dram Teatrinda Herenin oz payi adli iki hisseli satirik komediyasi tamasaya qoyulmusdur 2002 Onun Qonsulasma qohumlasma kirvelesme adli komediyasi Azerbaycan Dovlet Televiziyasinda ekran heyati tapmisdir 2004 Duzu duz eyrini eyri 2006 Bu bizim zamanedir 2007 Toy olacaq 2008 adli pyesleri Azerbaycan radiosunun tamasalari kimi efirde seslenilmisdir Edibin heyat ve yaradiciligina hesr olunmus Xeyreddin Qoca foto kitab 2000 Omur bele kecir 2004 ve Heyati proseslerin axarinda adli kitablar nesr olunmusdur Cinar cap nesriyyati Xeyreddin Qocanin gulusu adli miniatur kitab buraxmisdir 2007 Ictimai Televiziya yazici haqqinda Omur bele kecir adli film cekmisdir 2009 Heyder Eliyev Sarayinda Azerbaycanda ilk defe Bilirem sesim xosunuza gelmeyecek adli satira gecesi kecirmisdir avqust 2003 Celil Memmedquluzadenin heyatindan ve Molla Nesreddin jurnalinin yaradilmasindan behs eden Zamanin ruzigari adli pyes yazmisdir O uzun muddet Moskvada cixan Trud qezetinin ictimai muxbiri olmus qezetin isinde feal istirakina gore Fexri Fermanla teltif olunmus 1986 Azerbaycan Kutlevi Informasiya Vasiteleri Hemkarlar Ittifaqi Reyaset Heyetinin qerari ile Azerbaycan demokratik metbuatinin tesekkulunde gorkemli xidmetlerine gore Qizil qelem 1994 mukafatina layiq gorulmusdur Azerbaycan Metbuat Fondunun Dan ulduzu 1995 mukafatini almisdir Metbuatda uzun muddetli semereli fealiyyetine edebi bedii publisistik yazilarinda vetendasliq movqeyine satira ve yumor janrindaki kitablarina gore Araz Ali Edebi Mukafati 2001 ile teltif olunmusdur Pyesler kitabinda Herenin oz payi Qonsulasma qohumlasma kirvelesme Bu bizim zemanedir kimi dram eserlerinde ictimai problemleri isiqlandirdigina guclu satirik yumoristik tehkiyesine ozunemexsus uslubuna estetik senet axtarislarina gore Baki Kitab Bayraminda Milli Kulturoloji mukafat Diplom almisdir 2005 3 cu dericeli Vetene xidmete gore ordeni 2017 ve Sohret ordeni 2020 ile teltif edilmisdir Kitablari Filankesler 1995 Here oz payini gotursun 1998 Marallar 2000 Bu dunyadan mektublar 2002 Turkiyede nesr olunub Gerek yazam 2003 Herenin oz payi iki hisseli satirik komediya 2003 Pyesler 2004 Bu da bele heyatdir 2008 Biz bize benzerik 2010 Yazdiqlarim Yazilanlar 2018 Teltif ve mukafatlariAzerbaycan Respublikasi Prezidentinin ferdi teqaudu 2007 3 cu dereceli Vetene xidmete gore ordeni 2012 Sohret ordeni 2020 Istinadlar Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin ferdi teqaudlerinin verilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami 2021 04 15 tarixinde Istifade tarixi 2021 03 02 Azerbaycan Respublikasinin ictimai siyasi heyatinda feal istirak eden bir qrup sexsin teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami 2021 11 29 tarixinde Istifade tarixi 2021 03 02 X S Qocayevin Xeyreddin Qocanin Sohret ordeni ile teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami 2021 04 16 tarixinde Istifade tarixi 2021 03 02 EdebiyyatHeyati proseslerin axtarisinda toplu 2013 Tertibci