Bu məqaləni lazımdır. |
Vyetnam rabitəsi –
Telekommunikasiya
Vyetnam iqtisadiyyatında rabitə dinamik inkişaf edən sahədir. Beynəlxalq Elektrikrabitə İttifaqının qərarına əsasən, Vyetnam rabitə bazarında artım və telekommunikasiyanın modernləşmə tempinə görə dünyanın lider onluğuna daxildir və bu göstəricilərə görə 2002-ci ildə 2-ci yeri tutmuşdur. İlbəil ölkədə rabitə sahəsində irəliləyiş qeydə alınır.
Hələ 1986-cı ildə ölkədə aparılan islahatlar zamanı cəmi 80 min telefon xətti mövcud idi, yəni demək olar ki, min nəfərə 1 telefon düşürdu. 1994-cü ildə çətinliklər aradan qaldırıldı və nəticədə 100 nəfərə bir telefon xətti düşürdü. 2001-ci ildə bu göstərici 4,5, 2003-cü ildə isə 7,5 telefon xəttinə bərabər idi. Bununla yanaşı kənd yerlərində rabitədən geniş istifadəni nəzərə alaraq 6 min poçt şöbəsi və mədəniyyət mərkəzləri açılmışdır. Hökumət 2005-ci ilin sonuna bütün kənd yaşayış məntəqələrinin telefonlaşdırılmasını qarşısına məqsəd qoymuşdur. 2001-ci ildə "poçt xidməti və telekommunikasiyanın inkişaf strategiyası"na uyğun olaraq 2005-ci ilin sonuna Vyetnamda hər 100 nəfərə 8–10, 2010-cu ildə isə 15–18 telefon düşəcəyi nəzərdə tutulub. 2020-ci ildə isə B-İSDN, ATM, SDH və digər texnologiyalar əsasında rabitə infrastrukturunun modernləşməsi işinin başa çatdırılması planlaşdırılıb. Hazırda əyalətlərdə telefon stansiyaları rəqəmləşdirilib, radiorele kanalları və yaxud fiber-optik xətt ilə Hanoy, Dananq və Xoşiminlə rabitə həyata keçirilir.[]
Sabit rabitədə baş verən irəliləyiş digər seqmenlərdə nəzərə çarpmır. Vyetnamda bir sıra telekommunikasiya xidmət növlərinə dövlət tərəfindən nəzarət edilir. Vyetnamda formal olaraq tənzimləyici orqan Poçt Rabitəsi və Telekommunikasiya Baş İdarəsi və rabitə operatoru VNPT (Vietnam Posts and Telekommunications Corporation) 1993-cü ildən ayrılmışdır. Onların ayrılmasına baxmayaraq ölkədə təqdim edilən yerli rabitə xidməti funksiyaları dəyişilməz olaraq qalır. Hazırda VNPT ölkədə poçt və elektrik rabitə xidmətini təqdim edən nəhəng kompaniyadır. Kompaniyanın tərkibinə 8 dövlət, 8 birgə müəssisə və digər 13 tabe müəssisə daxildir. Artıq kompaniya VoİP texnologiyasından istifadə etməklə beynəlxalq telefon və şanvarı rabitə xidmətini də təqdim edir. "Alcatel" kompaniyası ilə VNPT arasında əldə olunan sazişə əsasən 2005-ci ilin ortalarından Vyetnam ərazisində 2 milyondan artıq abunəçiyə etibarlı sabit rabitə xidməti təqdim edilir. Bununla yanaşı abunəçilərə müasir genişzolaqlı xidmətlər də təqdim olunur. "Alcatel" kompaniyası 1989-cu ildən Vyetnamda rabitə infrastrukturunun inkişafına yardım göstərir. []
Ölkədə rabitə xidməti göstərən müxtəlif müəssisələr mövcuddur. Bunların içərisində "Viettel" hərbi telekommunikasiya kompaniyası da vardır. Vyetnamın Poçt və Telekommunikasiya Nazirliyindən verilən məlumata əsasən, kompaniya internet texnologiyasından istifadə etməklə rabitə xidməti tarifini endirmək niyyətindədir.
İKT
Əvvəllər informasiya kommunikasiya texnologiyaları sahəsi üzrə geriləyən Vyetnam sahənin inkişaf etdirilməsi üçün bir sıra layihələr irəli sürmüşdür. Nəticədə son zamanlar informasiya texnologiyaları bazarı 38 % artmış və iki milyard dollar təşkil etmişdir. Bununla yanaşı internet istifadəçilərin sayı artmış, avadanlıq ixracının tutumu 27% artaraq 700 milyon dollardır, proqram sənayesinin dövriyyəsi 41% artaraq 120 milyon dollar təşkil etmişdir. İnformasiya kommunikasiya texnologiyalarının bütün sahələrdə geniş tətbiq edilməsi məqsədilə proqramlar həyata keçirilir. Proqramların həyata keçirilməsində Şimali Amerika, Avropa və Asiya ölkələrindən bir sıra kompaniyalar iştirak edir. Bunların içərisində "", "Cisco", İBM, "Hewllet-Packard", "British Aerospace", "British Petroleum" və "Sony" kimi nəhənglər vardır. Ölkə rəhbərliyi informasiya kommunikasiya-texnologiyaları sahəsində mühüm rolu olan kompüter sənayesini inkişaf etdirir. Hələ 2001-ci ildə bu texnologiyaya yiyələnənlərin sayı azlıq təşkil edirdi. Bunu aradan qaldırmaq məqsədilə tədris mərkəzləri təşkil edilmişdır. Sahə üzrə bir sıra layihələr dövlətin qoyduğu investisiyalar sayəsində həyata keçirilir. Belə ki, buna misal olaraq dövlət tərəfindən 2010-cu ilədək qoyulan investisiya 4 milyard dollar təşkil edir. Bu investisiyalar informasiya texnologiyaları sektoru üçün mütəxəssis hazırlanması, internet xidmətinin inkişaf etdirilməsi, rabitə infrastrukturunun modernləşməsinə sərf olunacaq. Deməli qarşıda duran əsas məsələlərdən biri də informasiya texnologiyalarının cəmiyyətdə geniş yayılmasıdır. Burada informasiya texnologiyalarının istər korporativ səviyyədə və istərsə də ayrı-ayrı vətəndaşlar tərəfindən qəbul olması vacib şərtdir.
İnternet
İnformasiya texnologiyalarının geniş tətbiqi məqsədilə həyata keçirlən layihələrdən biri də 2005-ci ildə bütün orta məktəblərin internetlə təmin olunmasıdır. Ölkədə rabitə bazarının liberallaşması məqsədilə 2001–2005-ci illər üçün hazırlanmış yeni qaydalar "internetin inkişaf planı" və tənzimlənməsinə yönəlmişdir. Yeni qaydalarda institut, texniki peşə məktəbləri və digər təhsil ocaqları, şəhər və əyalət tibb müəssisələrinin internetlə təmin edilməsi öz əksini tapmışdır. Poçt və Telekommunikasiya Nazirliyinin məlumatına əsasən, 2005-ci ildə internet istifadəçilərinin sayının 4–5% , 2010-cu ildə isə 25–30% artması gözlənilir. Ölkədə VDC (Vietnam Datacommunications Company), FPT, "Netnam", "SPT", "Vietel" kimi korporasiyalar fəaliyyət göstərir. İnternetlə bağlı bir sıra yeni qaydalar işlənib hazırlanmışdır ki, bunların içərisində internet xuliqanlığının aradan qaldırılması xüsusi yer tutur.
Mobil
Hazırda ölkədə mobil rabitə sistemi də təkmilləşdirilmişdir. Bir zamanlar ölkədə şanvarı rabitə çox zəif inkişaf etmişdi. Bundan irəli gələrək hökumət bu rabitə növünün inkişafı yollarını axtarmaqdadır. Bununla əlaqədar Vyetnam bir sıra xarici ölkə korporasiyaları ilə iş birliyi aparır və "Motorola", "Licent Technologies" və b. kompaniyalarla saziş imzalamışdır. Şanvarı rabitə xidmətini təqdim edən "VinaPhone" və "MobiPhone" mobil şəbəkələri VNPT tərəfindən idarə edilir. Əvvəllər mobil rabitə istifadəçilərinin sayının az olmasına baxmayaraq aparılan liberallaşma nəticəsində abunəçilərin sayı artmışdır. Analitiklərin proqnozuna görə, 2008-ci ildə mobil rabitə istifadəçilərin sayı 21 milyon nəfəri təşkil edəcək.
Vyetnamın poçt rabitəsi və telekommunikasiya korporasiyası Poçt və Telekommunikasiya Nazirliyinə korporasiyanın konsorsiuma çevrilməsi ilə bağlı təkliflə müraciət etmişdir. Təqdim olunan təklifə əsasən konsorsium dövlət tərkibində olmalı və yalnız yeni maliyyə strukturu müstəqil olmalıdır. Konsorsiumun fəaliyyəti 3 istiqamətdən ibarətdir.
Mənbə
- Vyetnam rabitəsi [ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Vyetnam rabitesi TelekommunikasiyaVyetnam iqtisadiyyatinda rabite dinamik inkisaf eden sahedir Beynelxalq Elektrikrabite Ittifaqinin qerarina esasen Vyetnam rabite bazarinda artim ve telekommunikasiyanin modernlesme tempine gore dunyanin lider onluguna daxildir ve bu gostericilere gore 2002 ci ilde 2 ci yeri tutmusdur Ilbeil olkede rabite sahesinde irelileyis qeyde alinir Hele 1986 ci ilde olkede aparilan islahatlar zamani cemi 80 min telefon xetti movcud idi yeni demek olar ki min nefere 1 telefon dusurdu 1994 cu ilde cetinlikler aradan qaldirildi ve neticede 100 nefere bir telefon xetti dusurdu 2001 ci ilde bu gosterici 4 5 2003 cu ilde ise 7 5 telefon xettine beraber idi Bununla yanasi kend yerlerinde rabiteden genis istifadeni nezere alaraq 6 min poct sobesi ve medeniyyet merkezleri acilmisdir Hokumet 2005 ci ilin sonuna butun kend yasayis menteqelerinin telefonlasdirilmasini qarsisina meqsed qoymusdur 2001 ci ilde poct xidmeti ve telekommunikasiyanin inkisaf strategiyasi na uygun olaraq 2005 ci ilin sonuna Vyetnamda her 100 nefere 8 10 2010 cu ilde ise 15 18 telefon duseceyi nezerde tutulub 2020 ci ilde ise B ISDN ATM SDH ve diger texnologiyalar esasinda rabite infrastrukturunun modernlesmesi isinin basa catdirilmasi planlasdirilib Hazirda eyaletlerde telefon stansiyalari reqemlesdirilib radiorele kanallari ve yaxud fiber optik xett ile Hanoy Dananq ve Xosiminle rabite heyata kecirilir menbe gosterin Sabit rabitede bas veren irelileyis diger seqmenlerde nezere carpmir Vyetnamda bir sira telekommunikasiya xidmet novlerine dovlet terefinden nezaret edilir Vyetnamda formal olaraq tenzimleyici orqan Poct Rabitesi ve Telekommunikasiya Bas Idaresi ve rabite operatoru VNPT Vietnam Posts and Telekommunications Corporation 1993 cu ilden ayrilmisdir Onlarin ayrilmasina baxmayaraq olkede teqdim edilen yerli rabite xidmeti funksiyalari deyisilmez olaraq qalir Hazirda VNPT olkede poct ve elektrik rabite xidmetini teqdim eden neheng kompaniyadir Kompaniyanin terkibine 8 dovlet 8 birge muessise ve diger 13 tabe muessise daxildir Artiq kompaniya VoIP texnologiyasindan istifade etmekle beynelxalq telefon ve sanvari rabite xidmetini de teqdim edir Alcatel kompaniyasi ile VNPT arasinda elde olunan sazise esasen 2005 ci ilin ortalarindan Vyetnam erazisinde 2 milyondan artiq abuneciye etibarli sabit rabite xidmeti teqdim edilir Bununla yanasi abunecilere muasir geniszolaqli xidmetler de teqdim olunur Alcatel kompaniyasi 1989 cu ilden Vyetnamda rabite infrastrukturunun inkisafina yardim gosterir menbe gosterin Olkede rabite xidmeti gosteren muxtelif muessiseler movcuddur Bunlarin icerisinde Viettel herbi telekommunikasiya kompaniyasi da vardir Vyetnamin Poct ve Telekommunikasiya Nazirliyinden verilen melumata esasen kompaniya internet texnologiyasindan istifade etmekle rabite xidmeti tarifini endirmek niyyetindedir IKTEvveller informasiya kommunikasiya texnologiyalari sahesi uzre gerileyen Vyetnam sahenin inkisaf etdirilmesi ucun bir sira layiheler ireli surmusdur Neticede son zamanlar informasiya texnologiyalari bazari 38 artmis ve iki milyard dollar teskil etmisdir Bununla yanasi internet istifadecilerin sayi artmis avadanliq ixracinin tutumu 27 artaraq 700 milyon dollardir proqram senayesinin dovriyyesi 41 artaraq 120 milyon dollar teskil etmisdir Informasiya kommunikasiya texnologiyalarinin butun sahelerde genis tetbiq edilmesi meqsedile proqramlar heyata kecirilir Proqramlarin heyata kecirilmesinde Simali Amerika Avropa ve Asiya olkelerinden bir sira kompaniyalar istirak edir Bunlarin icerisinde Cisco IBM Hewllet Packard British Aerospace British Petroleum ve Sony kimi nehengler vardir Olke rehberliyi informasiya kommunikasiya texnologiyalari sahesinde muhum rolu olan komputer senayesini inkisaf etdirir Hele 2001 ci ilde bu texnologiyaya yiyelenenlerin sayi azliq teskil edirdi Bunu aradan qaldirmaq meqsedile tedris merkezleri teskil edilmisdir Sahe uzre bir sira layiheler dovletin qoydugu investisiyalar sayesinde heyata kecirilir Bele ki buna misal olaraq dovlet terefinden 2010 cu iledek qoyulan investisiya 4 milyard dollar teskil edir Bu investisiyalar informasiya texnologiyalari sektoru ucun mutexessis hazirlanmasi internet xidmetinin inkisaf etdirilmesi rabite infrastrukturunun modernlesmesine serf olunacaq Demeli qarsida duran esas meselelerden biri de informasiya texnologiyalarinin cemiyyetde genis yayilmasidir Burada informasiya texnologiyalarinin ister korporativ seviyyede ve isterse de ayri ayri vetendaslar terefinden qebul olmasi vacib sertdir InternetInformasiya texnologiyalarinin genis tetbiqi meqsedile heyata kecirlen layihelerden biri de 2005 ci ilde butun orta mekteblerin internetle temin olunmasidir Olkede rabite bazarinin liberallasmasi meqsedile 2001 2005 ci iller ucun hazirlanmis yeni qaydalar internetin inkisaf plani ve tenzimlenmesine yonelmisdir Yeni qaydalarda institut texniki pese mektebleri ve diger tehsil ocaqlari seher ve eyalet tibb muessiselerinin internetle temin edilmesi oz eksini tapmisdir Poct ve Telekommunikasiya Nazirliyinin melumatina esasen 2005 ci ilde internet istifadecilerinin sayinin 4 5 2010 cu ilde ise 25 30 artmasi gozlenilir Olkede VDC Vietnam Datacommunications Company FPT Netnam SPT Vietel kimi korporasiyalar fealiyyet gosterir Internetle bagli bir sira yeni qaydalar islenib hazirlanmisdir ki bunlarin icerisinde internet xuliqanliginin aradan qaldirilmasi xususi yer tutur MobilHazirda olkede mobil rabite sistemi de tekmillesdirilmisdir Bir zamanlar olkede sanvari rabite cox zeif inkisaf etmisdi Bundan ireli gelerek hokumet bu rabite novunun inkisafi yollarini axtarmaqdadir Bununla elaqedar Vyetnam bir sira xarici olke korporasiyalari ile is birliyi aparir ve Motorola Licent Technologies ve b kompaniyalarla sazis imzalamisdir Sanvari rabite xidmetini teqdim eden VinaPhone ve MobiPhone mobil sebekeleri VNPT terefinden idare edilir Evveller mobil rabite istifadecilerinin sayinin az olmasina baxmayaraq aparilan liberallasma neticesinde abunecilerin sayi artmisdir Analitiklerin proqnozuna gore 2008 ci ilde mobil rabite istifadecilerin sayi 21 milyon neferi teskil edecek Vyetnamin poct rabitesi ve telekommunikasiya korporasiyasi Poct ve Telekommunikasiya Nazirliyine korporasiyanin konsorsiuma cevrilmesi ile bagli teklifle muraciet etmisdir Teqdim olunan teklife esasen konsorsium dovlet terkibinde olmali ve yalniz yeni maliyye strukturu musteqil olmalidir Konsorsiumun fealiyyeti 3 istiqametden ibaretdir MenbeVyetnam rabitesi olu kecid