Vli boğazı (nid. Vlie, q.friz Fly) və ya Vlistorm — Niderlanda məxsus olan adasını adasından ayıran boğaz. orta əsrlər dönəmində Eyssel çayının mənsəbini təşkil edirdi. Flevo gölünü şimal dənizi ilə birləşdirirdi. Bu gündə bu yolla Harlingen limanına Vli vastəsi ilə getmək mümükündür.
Vli boğazı | |
---|---|
nid. Vlie, q.friz Flyuk | |
Ümumi məlumatlar | |
Ən böyük dərinliyi | 23 m |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Niderland |
Akvatoriyası | |
Ayırır | adasını adasından |
|
Tarixi
Erkən orta əsrlərdə dənizin bu sahəsi tamamilə fərqli idi. B.e. 800 il əvvəl Zyoyderze mövcud olmamışdan öncə Vlilandvə Tershellinqin sahəsi indikindən adha böyük idi. Vli ensiz dərin keçid olaraq Şimal dənizini Almere gölü o da, öz növbəsində Zyoyderze ilə birləşdirirdi. Bu göllər öz növbəsində eysselin hövzəsini təşkil edirdi.
Orta əsrlər dönəmində baş vermiş güçlü fırtınalar bölgənin şəkillənməsinə öz təsirini göstərmişdir. 1164-cı İldə Müqəddəs Yulian, 1219-cu ildə isə Müqəddəs Marseliya fırtınaları nəticəsində daxili Almere gölü ətraf ərazilərin su basması sayəsində Zyoydere körfəzinə çevrilməsinə səbəb olmuşdur.
1666-cı ildə ingilis admiralı Robert Holms tərəfindən, ingilislərin sahil xəttində yerləşən xain saylar arasında olan yolları tapa bilməyəcəyinə yanlış olaraq inanan və Vli boğazına sığınan 130 gəmidən ibarət olan holland tacirlərinə aid donanma yandırılmışdır. Bu hadisə tarixə “Holms Tonqalı” olaraq düşür.
Afslyoytdeyk inşa edildikdəmn sonra çayın dənizə axan köhnə yatağı bağlanılır. Afslyoytdeykin inşası Vlidə su axınıənı 19 % artırmışdır.
İstinadlar
- «Morphology and Morphodynamics of the Wadden Sea» by A. Crosato and M. J. F. Stive
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vli bogazi nid Vlie q friz Fly ve ya Vlistorm Niderlanda mexsus olan adasini adasindan ayiran bogaz orta esrler doneminde Eyssel cayinin mensebini teskil edirdi Flevo golunu simal denizi ile birlesdirirdi Bu gunde bu yolla Harlingen limanina Vli vastesi ile getmek mumukundur Vli bogazinid Vlie q friz FlyukUmumi melumatlarEn boyuk derinliyi 23 mYerlesmesi53 19 54 sm e 5 08 30 s u Olke NiderlandAkvatoriyasi Simal denizi Vadden deniziAyirir adasini adasindanVli bogaziTarixiDaili Almere golu Erken orta esrlerde denizin bu sahesi tamamile ferqli idi B e 800 il evvel Zyoyderze movcud olmamisdan once Vlilandve Tershellinqin sahesi indikinden adha boyuk idi Vli ensiz derin kecid olaraq Simal denizini Almere golu o da oz novbesinde Zyoyderze ile birlesdirirdi Bu goller oz novbesinde eysselin hovzesini teskil edirdi Orta esrler doneminde bas vermis guclu firtinalar bolgenin sekillenmesine oz tesirini gostermisdir 1164 ci Ilde Muqeddes Yulian 1219 cu ilde ise Muqeddes Marseliya firtinalari neticesinde daxili Almere golu etraf erazilerin su basmasi sayesinde Zyoydere korfezine cevrilmesine sebeb olmusdur 1666 ci ilde ingilis admirali Robert Holms terefinden ingilislerin sahil xettinde yerlesen xain saylar arasinda olan yollari tapa bilmeyeceyine yanlis olaraq inanan ve Vli bogazina siginan 130 gemiden ibaret olan holland tacirlerine aid donanma yandirilmisdir Bu hadise tarixe Holms Tonqali olaraq dusur Afslyoytdeyk insa edildikdemn sonra cayin denize axan kohne yatagi baglanilir Afslyoytdeykin insasi Vlide su axinieni 19 artirmisdir Istinadlar Morphology and Morphodynamics of the Wadden Sea by A Crosato and M J F Stive