Vitr namazı - Vitr namazı təkidlə buyurulmuş sünnədir. Belə ki, Məhəmməd peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) bu namaza rəğbətləndirmiş və təşviq etmişdir. Əbu Hureyrə Peyğəmbərin (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) belə dediyini rəvayət edir: "Həqiqətən Allah vitrdir (təkdir) və vitri sevər".
Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) vitr namazını qılmış və sonra demişdir: "Ey Quran əhli, vitr namazını qılın. Həqiqətən Allah vitrdir (təkdir) və vitri sevir"
Vitr namazının qılınan vaxtı
Vitr namazını İşadan Sübhə qədər olan vaxtda qılmaq olar. Bu namazı gecənin son üçdəbirində qılmaq daha yaxşıdır. Aişə deyir ki, "Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) vitr namazını, gecənin ilk, orta və axır vaxtlarında qılardı. Amma həyatının sonunda vitri səhərəyaxın qılardı".
Gecənin sonunda oyanacağına əmin olmayan kimsənin, vitri gecənin ilk vaxtında qılması daha yaxşıdır. Eləcə də gecənin sonunda oyanacağına əmin olan kimsənin, vitri gecənin son vaxtında qılması daha yaxşıdır. Əbu Qatadə deyir ki, Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) Əbu Bəkrə belə dedi: "Vitri nə vaxt qılırsan?" Əbu Bəkr dedi: "Yatmadan öncə". Sonra Ömərə dedi: "Vitri nə vaxt qılırsan?" Ömər dedi: "Yatıram sonra durub qılıram". Rəvayətçi deyir ki, sonra Peyğəmbər Əbu Bəkrə dedi: "Sən işinə ehtiyatla yanaşmısan". Sonra Ömərə dedi: "Sən isə işinə əzmkarlıqla yanaşmısan". Aişə deyir ki, "Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) namaz qılanda mən də öz yatağımda onun qarşısında yatırdım. O vitri qılmaq istədikdə məni oyadar və beləliklə vitri qılardım".
Vitri qılmağın qaydası və rükətlərinin sayı
Vitr ən az bir rükət qılınır. Belə ki, İbn Ömər Peyğəmbərin (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) belə dediyini rəvayət edir: "Gecə namazı iki-iki qılınır. Əgər Sübh vaxtının başlamasından ehtiyat etsəniz onda vitri bir rükət qılın. Beləliklə qıldığınız namazları vitrlə bitirmiş olarsınız".
Vitr namazını həmçinin üç, beş, yeddi və doqquz rükət də qılmaq olar. Aişə deyir ki, "Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) nə Ramazanda, nə də başqa vaxtlarda on bir rükətdən çox qılmazdı. O dörd rükət qılardı. Bu dörd rükətin gözəlliyindən və uzunluğundan soruşmağına dəyməz. Sonra dörd rükət qılardı. Bu dörd rükətin gözəlliyindən və uzunluğundan soruşmağına dəyməz (çünki o namazları uzadar və gözəl şəkildə qılardı). Sonra üç rükət qılardı".
Aişənin digər rəvayətində deyilir ki, "Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) gecə on üç rükət namaz qılardı. Onun beş rükətini vitr qılar və heç birində oturmazdı. Yalnız axırıncı rükətdə oturardı".
Həmçinin Aişə deyir ki, "Biz Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) üçün misvak və dəstəmaz suyu hazırlayırdıq. Allah, gecə istədiyi vaxt onu oyatdırar, o da qalxıb misvaklanar və dəstəmaz alardı. Sonra doqquz rükət namaz qılardı. Rükətlərin heç birində əyləşməzdi. Yalnız səkkizinci rükətdə oturar və Allahı zikr, həmd-səna edər və Rəbbinə dua edərdi. Sonra salam vermədən ayağa qalxardı. Sonra doqquzuncu rükəti qılar və oturardı. Sonra Allahı zikr, həmd-səna edər və Rəbbinə dua edib salam verərdi. Biz də onun salamını eşidərdik. Salamdan sonra oturan halda iki rükət qılardı". (Aişə deyir:) Ey oğlum, bax bu on bir rükət edir. "Allahın Peyğəmbəri yaşlaşdıqdan sonra isə yeddi rükət vitr qılardı. Son iki rükəti də deyilən kimi qılardı". (Aişə deyir:) Ey oğlum, bu isə doqquz rükət edir.
Əgər vitr üç rükət qılınırsa aşağıdakı hədisdə deyilən surələri oxuyur: İbn Abbas deyir ki, "Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) vitr namazının rükətlərində "səbbih ismə rabbikəl alə", "qul yə əyyuhəl kəfirun" və "qul huvəllahu əhəd" surələrini oxuyardı"
Vitr namazında qunut tutmaq
Həsən ibn Əli deyir ki, Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) mənə vitrdə demək üçün sözlər öyrətmişdir: " اللَّهُمَّ اهْدِنِى فِيمَنْ هَدَيْتَ وَعَافِنِى فِيمَنْ عَافَيْتَ وَتَوَلَّنِى فِيمَنْ تَوَلَّيْتَ وَبَارِكْ لِى فِيمَا أَعْطَيْتَ وَقِنِى شَرَّ مَا قَضَيْتَ إِنَّكَ تَقْضِى وَلاَ يُقْضَى عَلَيْكَ وَإِنَّهُ لاَ يَذِلُّ مَنْ وَالَيْتَ وَلاَ يَعِزُّ مَنْ عَادَيْتَ تَبَارَكْتَ رَبَّنَا وَتَعَالَيْتَ ". "Allahumməhdini fimən hədəyt, və afini fimən afəyt, və təvalləni fimən təvalləyt, və barik li fimə atəyt, və qini şərrə mə qadəyt, innəkə təqdi vələ yuqda aleyk, və innəhu lə yəzillu mən valeyt, vələ yəizzu mən adəyt, təbarəktə rabbənə və təaləyt". "Allahım! Mənə də hidayət ver, necə ki başqalarına hidayət vermisən, bütün pisliklərdən xilas et, necə ki başqalarını xilas etmisən, mənə qayğıkeşlik et, necə ki başqalarına Qayğıkeşsən. Verdiyini mənim üçün bərəkətli et. Sənin qərarı-nın şərindən Sənə sığınıram. Şübhəsiz, yalnız Sən hökm verənsən və hökm edilməzsən. Həqiqətən Sən kimi dost etsən, o hörmətdən düşməz. Kimi düşmən etsən, o əsla bəyə-nilməz. Ey Rəbbimiz Sən Mübarək və Ucasan".
Sünnəyə görə qunut duası rükudan öncə olmalıdır. Demək Ubeyy ibn Kəəbin hədisində deyilir ki, "Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) vitr namazında qunut rükudan öncə etdi".
Adi halda fərz namazlarda qunut duası etmək olmaz. Bunu yalnız bəla üz verdikdə etmək olar. Bunun üçün hansısa fərz namazı xüsusiləşdirmək olmaz (istənilən fərz namazda qunut etmək olar). Və bu halda qunut rükudan sonra edilir. Demək Əbu Hureyrə deyir ki, "Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) kiməsə qarşı xeyirli və ya bəd dua etmək istədikdə qunutu rükudan sonra edərdi".
Daimi olaraq Sübh namazında qunut duası etmək bidətdir. Bunu Peyğəmbərin (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) səhabələri açıq-aşkar şəkildə demişlər. Əbu Malik əl-Əşcai, Səd ibn Tariq deyir ki, "mən atama dedim: Ey ata, sən Peyğəmbərin, Əbu Bəkrin, Ömərin, Osmanın və beş ildir ki, burada, Kufədə Əlinin arxasında namaz qılmısan. Məgər onlar Sübh namazında qunut duası edərdilərmi? O dedi: Ey oğlum, bu əməl dinə əlavə olunmuş bidətdir".
"Heç vaxt ola bilməz ki, Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) hər səhər rükudan qalxanda, "Allahumməhdini fimən hədəyt, və afini fimən afəyt, və təvalləni fimən təvalləyt..." - sözlərini deyib, uca səslə qunut duası etsin və səhabələri də buna "amin" deməklə səs versinlər, Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) vəfat edənə qədər bunu etsin, sonra İslam ümməti bundan bixəbər olsun. Əksinə, ümmətin çox hissəsi, əksər səhabələr - onlardan heç kəs belə etmir, bu əməlin bidət olduğunu deyirlər. Necə ki, Səəd ibn Tariq əl-Əşcai bunu demişdi".
Mənbə
- Buxari: 11/ 214/ � 6410. Müslim: 4/ 2062/ � 2677
- Hədis səhihdir. Səhih Sünən İbn Macə: � 959. İbn Macə: 1/ 370/ � 1169. Tirmizi: 1/ 282/ � 452. Nəsai: 3/ 228-229. O, bu rəvayəti iki ayrı hədisdə rəvayət etmişdir. Əbu Davud: 4/ 291/ � 1403. O rəvayətini Peyğəmbərə nisbət etmişdir.
- Müslim: 1/ 512/ � 745. Bu onun rəvayətidir. Buxari: 2/ 486/ � 996. Müxtəsər rəvayət etmişdir. Nəsai: 3/ 230. Əbu Davud: 4/ 312/ � 1422. Tirmizi: 1/ 284/ � 456. Onun və Əbu Davudun rəvayətinin sonunda əlavə vardır
- Həsənun Səhih. Səhih Sünən İbn Macə: � 988. İbn Xuzeymə: 2/ 145/ � 1084. Əbu Davud: 4/ 311/ � 1421. İbn Macə: 1/ 379/ � 1202
- Buxari: 2/ 487/ � 997. Müslim: 1/ 511/ � 744
- Buxari: 2/ 477/ � 990. Müslim: 1/ 516/ � 749. Nəsai: 3/ 227. Tirmizi: 1/ 273/ � 435. Oxşar şəkildə rəvayət etmişdir. Onun rəvayətində əlavə də mövcuddur
- Buxari: 3/ 33/ � 1147. Müslim: 1/ 509/ � 738. Əbu Davud: 4/ 218/ � 1327. Tirmizi:1/ 274/ � 437
- Hədis səhihdir. Müxtəsər Səhih Müslim: � 382. Müslim: 1/ 508/ � 737. Əbu Davud: 4/ 216/ � 1324. Tirmizi: 1/ 285/ � 457. Rəvayətinin sonunda əlavə mövcuddur
- Hədis səhihdir. Səhih Sünən Nəsai: � 1510. Müslim: 1/ 512/ � 746. Əbu Davud: 4/ 219/ � 1328. Nəsai: 3/ 199
- Hədis səhihdir. Səhih Sünən Nəsai: � 1607. Tirmizi: 1/ 288/ � 461. Nəsai: 3/ 236. Rəvayətinin əvvəlində əlavə mövcuddur
- Hədis səhihdir. Səhih Sünən Nəsai: � 1647. Əbu Davud: 4/ 300/ � 1412. Tirmizi: 1/ 289/ � 463. İbn Macə: 1/ 372/ � 1178. Nəsai: 3/ 248
- Hədis səhihdir. Səhih Sünən Əbu Davud: � 1266. Əbu Davud: 4/ 352/ � 1414
- Səhih əl-Cami əs-Səğir: � 4655. Buxari: 8/ 226/ � 4560
- Səhihdir. əl-İrva: � 435. Əhməd: 6/ 394. 3/ 472. İbn Macə: 1/ 393/ � 1241
- Zadul Məad: 1/ 271
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vitr namazi Vitr namazi tekidle buyurulmus sunnedir Bele ki Mehemmed peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun bu namaza regbetlendirmis ve tesviq etmisdir Ebu Hureyre Peygemberin Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun bele dediyini revayet edir Heqiqeten Allah vitrdir tekdir ve vitri sever Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun vitr namazini qilmis ve sonra demisdir Ey Quran ehli vitr namazini qilin Heqiqeten Allah vitrdir tekdir ve vitri sevir Vitr namazinin qilinan vaxtiVitr namazini Isadan Subhe qeder olan vaxtda qilmaq olar Bu namazi gecenin son ucdebirinde qilmaq daha yaxsidir Aise deyir ki Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun vitr namazini gecenin ilk orta ve axir vaxtlarinda qilardi Amma heyatinin sonunda vitri sehereyaxin qilardi Gecenin sonunda oyanacagina emin olmayan kimsenin vitri gecenin ilk vaxtinda qilmasi daha yaxsidir Elece de gecenin sonunda oyanacagina emin olan kimsenin vitri gecenin son vaxtinda qilmasi daha yaxsidir Ebu Qatade deyir ki Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun Ebu Bekre bele dedi Vitri ne vaxt qilirsan Ebu Bekr dedi Yatmadan once Sonra Omere dedi Vitri ne vaxt qilirsan Omer dedi Yatiram sonra durub qiliram Revayetci deyir ki sonra Peygember Ebu Bekre dedi Sen isine ehtiyatla yanasmisan Sonra Omere dedi Sen ise isine ezmkarliqla yanasmisan Aise deyir ki Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun namaz qilanda men de oz yatagimda onun qarsisinda yatirdim O vitri qilmaq istedikde meni oyadar ve belelikle vitri qilardim Vitri qilmagin qaydasi ve ruketlerinin sayiVitr en az bir ruket qilinir Bele ki Ibn Omer Peygemberin Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun bele dediyini revayet edir Gece namazi iki iki qilinir Eger Subh vaxtinin baslamasindan ehtiyat etseniz onda vitri bir ruket qilin Belelikle qildiginiz namazlari vitrle bitirmis olarsiniz Vitr namazini hemcinin uc bes yeddi ve doqquz ruket de qilmaq olar Aise deyir ki Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun ne Ramazanda ne de basqa vaxtlarda on bir ruketden cox qilmazdi O dord ruket qilardi Bu dord ruketin gozelliyinden ve uzunlugundan sorusmagina deymez Sonra dord ruket qilardi Bu dord ruketin gozelliyinden ve uzunlugundan sorusmagina deymez cunki o namazlari uzadar ve gozel sekilde qilardi Sonra uc ruket qilardi Aisenin diger revayetinde deyilir ki Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun gece on uc ruket namaz qilardi Onun bes ruketini vitr qilar ve hec birinde oturmazdi Yalniz axirinci ruketde oturardi Hemcinin Aise deyir ki Biz Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun ucun misvak ve destemaz suyu hazirlayirdiq Allah gece istediyi vaxt onu oyatdirar o da qalxib misvaklanar ve destemaz alardi Sonra doqquz ruket namaz qilardi Ruketlerin hec birinde eylesmezdi Yalniz sekkizinci ruketde oturar ve Allahi zikr hemd sena eder ve Rebbine dua ederdi Sonra salam vermeden ayaga qalxardi Sonra doqquzuncu ruketi qilar ve oturardi Sonra Allahi zikr hemd sena eder ve Rebbine dua edib salam vererdi Biz de onun salamini esiderdik Salamdan sonra oturan halda iki ruket qilardi Aise deyir Ey oglum bax bu on bir ruket edir Allahin Peygemberi yaslasdiqdan sonra ise yeddi ruket vitr qilardi Son iki ruketi de deyilen kimi qilardi Aise deyir Ey oglum bu ise doqquz ruket edir Eger vitr uc ruket qilinirsa asagidaki hedisde deyilen sureleri oxuyur Ibn Abbas deyir ki Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun vitr namazinin ruketlerinde sebbih isme rabbikel ale qul ye eyyuhel kefirun ve qul huvellahu ehed surelerini oxuyardi Vitr namazinda qunut tutmaqHesen ibn Eli deyir ki Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun mene vitrde demek ucun sozler oyretmisdir الل ه م اه د ن ى ف يم ن ه د ي ت و ع اف ن ى ف يم ن ع اف ي ت و ت و ل ن ى ف يم ن ت و ل ي ت و ب ار ك ل ى ف يم ا أ ع ط ي ت و ق ن ى ش ر م ا ق ض ي ت إ ن ك ت ق ض ى و لا ي ق ض ى ع ل ي ك و إ ن ه لا ي ذ ل م ن و ال ي ت و لا ي ع ز م ن ع اد ي ت ت ب ار ك ت ر ب ن ا و ت ع ال ي ت Allahummehdini fimen hedeyt ve afini fimen afeyt ve tevalleni fimen tevalleyt ve barik li fime ateyt ve qini serre me qadeyt inneke teqdi vele yuqda aleyk ve innehu le yezillu men valeyt vele yeizzu men adeyt tebarekte rabbene ve tealeyt Allahim Mene de hidayet ver nece ki basqalarina hidayet vermisen butun pisliklerden xilas et nece ki basqalarini xilas etmisen mene qaygikeslik et nece ki basqalarina Qaygikessen Verdiyini menim ucun bereketli et Senin qerari nin serinden Sene siginiram Subhesiz yalniz Sen hokm verensen ve hokm edilmezsen Heqiqeten Sen kimi dost etsen o hormetden dusmez Kimi dusmen etsen o esla beye nilmez Ey Rebbimiz Sen Mubarek ve Ucasan Sunneye gore qunut duasi rukudan once olmalidir Demek Ubeyy ibn Keebin hedisinde deyilir ki Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun vitr namazinda qunut rukudan once etdi Adi halda ferz namazlarda qunut duasi etmek olmaz Bunu yalniz bela uz verdikde etmek olar Bunun ucun hansisa ferz namazi xususilesdirmek olmaz istenilen ferz namazda qunut etmek olar Ve bu halda qunut rukudan sonra edilir Demek Ebu Hureyre deyir ki Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun kimese qarsi xeyirli ve ya bed dua etmek istedikde qunutu rukudan sonra ederdi Daimi olaraq Subh namazinda qunut duasi etmek bidetdir Bunu Peygemberin Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun sehabeleri aciq askar sekilde demisler Ebu Malik el Escai Sed ibn Tariq deyir ki men atama dedim Ey ata sen Peygemberin Ebu Bekrin Omerin Osmanin ve bes ildir ki burada Kufede Elinin arxasinda namaz qilmisan Meger onlar Subh namazinda qunut duasi ederdilermi O dedi Ey oglum bu emel dine elave olunmus bidetdir Hec vaxt ola bilmez ki Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun her seher rukudan qalxanda Allahummehdini fimen hedeyt ve afini fimen afeyt ve tevalleni fimen tevalleyt sozlerini deyib uca sesle qunut duasi etsin ve sehabeleri de buna amin demekle ses versinler Peygember Ona ve ailesine Allahin salavati ve salami olsun vefat edene qeder bunu etsin sonra Islam ummeti bundan bixeber olsun Eksine ummetin cox hissesi ekser sehabeler onlardan hec kes bele etmir bu emelin bidet oldugunu deyirler Nece ki Seed ibn Tariq el Escai bunu demisdi MenbeBuxari 11 214 6410 Muslim 4 2062 2677 Hedis sehihdir Sehih Sunen Ibn Mace 959 Ibn Mace 1 370 1169 Tirmizi 1 282 452 Nesai 3 228 229 O bu revayeti iki ayri hedisde revayet etmisdir Ebu Davud 4 291 1403 O revayetini Peygembere nisbet etmisdir Muslim 1 512 745 Bu onun revayetidir Buxari 2 486 996 Muxteser revayet etmisdir Nesai 3 230 Ebu Davud 4 312 1422 Tirmizi 1 284 456 Onun ve Ebu Davudun revayetinin sonunda elave vardir Hesenun Sehih Sehih Sunen Ibn Mace 988 Ibn Xuzeyme 2 145 1084 Ebu Davud 4 311 1421 Ibn Mace 1 379 1202 Buxari 2 487 997 Muslim 1 511 744 Buxari 2 477 990 Muslim 1 516 749 Nesai 3 227 Tirmizi 1 273 435 Oxsar sekilde revayet etmisdir Onun revayetinde elave de movcuddur Buxari 3 33 1147 Muslim 1 509 738 Ebu Davud 4 218 1327 Tirmizi 1 274 437 Hedis sehihdir Muxteser Sehih Muslim 382 Muslim 1 508 737 Ebu Davud 4 216 1324 Tirmizi 1 285 457 Revayetinin sonunda elave movcuddur Hedis sehihdir Sehih Sunen Nesai 1510 Muslim 1 512 746 Ebu Davud 4 219 1328 Nesai 3 199 Hedis sehihdir Sehih Sunen Nesai 1607 Tirmizi 1 288 461 Nesai 3 236 Revayetinin evvelinde elave movcuddur Hedis sehihdir Sehih Sunen Nesai 1647 Ebu Davud 4 300 1412 Tirmizi 1 289 463 Ibn Mace 1 372 1178 Nesai 3 248 Hedis sehihdir Sehih Sunen Ebu Davud 1266 Ebu Davud 4 352 1414 Sehih el Cami es Segir 4655 Buxari 8 226 4560 Sehihdir el Irva 435 Ehmed 6 394 3 472 Ibn Mace 1 393 1241 Zadul Mead 1 271