Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Valter Oyken alm. Walter Eucken (1891-1950)—Alman iqtisadçısı.
Həyatı
İqtisadi fəaliyyəti
Neoliberalist missiyanın mühüm qollarından biri olaraq Alman məktəbi fərqlənir. Alman neoliberalist məktəbinin fərqləndirici əsaslarında Keynizçdaha çox dövlət tənzimlənməsi və bazar rəqabəti mexanizminin müdafiəsi dayanır. Bu məktəbin ən görkəmli nümayəndələri sırasında isə Valter Oyken /1891-1950/ və postfaşist almaniyasının praktik memar-konstruktoru /1897-1977/ simaları durur. Alman neoliberalizminin banisi Valter Oyken özünün 1940-cı ildə nəşr etdirdiyi "Milli iqtisadi nəzəriyyənin əsasları" əsərində alman sosioloqu, tarixçi, iqtisadçı və hüquqşünası M.Veberin "ideal tiplər" metodologiyasının bazası üzərində təsərrüfatın iki: "azad bazar" və "mərkəzi idarəçilik" tiplərinin mövcudluq vəziyyətini irəli sürmüşdü. Birinci tip V.Oykenə görə azad qiymətlər mexanizmi ilə təqdim olunan bazar vasitəsi ilə idarə edilən daha mükəmməl iqtisadiyyatdır. İkinci tip isə bazar mexanizmini təcrid edən, istisnalı olaraq mütləq iqtisadi komandalı formadadır. Bununla belə heç bir təsərrüfat tipi "xalis formada" mövcud ola bilməz. Onlar yalnız real iqtisadiyyatın təyinedici keyfiyyəti prinsipində çıxış edə bilərlər. İstənilən konkret təsərrüfat əmək bölgüsü, kredit, mənfəət, faiz, əmək haqqı kimi iqtisadi elementlər yığımından ibarətdir. Bununla belə, bu elementlər hər dəfə hakim mərkəzi və qeyri-mərkəzi prinsiplər və tarixi reallıqlar əsasında yeni səpkidə uzlaşırlar. V.Oyken inhisarın cilovlanmasında baş problem olaraq dövlət tənzimlənməsinin sərt sisteminin aradan qaldırılmasını görürdü. Onun konsepsiyası azad və mütəşəkkil bazara hesablanmış yeni dünyagörüşün formalaşmasının güclü vasitəsinə çevrilmişdi. Bu konsepsiya Lüdviq Erhardın II Cahan müharibəsindən məğlub çıxmış Almaniyanı böhrandan çıxarmağın iqtisadi siyasətinin ana xəttinə çevrildi. Onun əməli fəaliyyəti və səyləri nəticəsində aparı lan effektli iqtisadi siyasət artımın yüksək templərini və sosial bazar təsərrüfatı orientasiyasına keçidi təmin etdi. L.Erhardın təmayülündə bulunduğu sosial bazar təsərrüfatının fərqləndirici cəhətləri aşağıdakılardır: I. Dövlətin sosial-iqtisadi həyatda xüsusi rolu. Təsərrüfat sisteminin əsasını azad bazar iqtisadiyyatı və rəqabətli bazar təşkil edir. Ancaq o, özbaşına təşəkkül tapmır. Onu dövlət yaradır. Dövlət davranış qaydalarını müəyyən edərək onu aktiv həyata keçirir və təsərrüfat-istehsal fəaliyyəti ilə məşğul olmur; II. Dövlətin başlıca funksiyasını spesifik sosial siyasətin seçimini və reallaşdırmasını təşkil edir. Bu siyasət iqtisadi, sosial və siyasi qaydalığın təyinatına istiqamətlənmişdir. Sosial siyasət məşğullu regional müxtəlifliyin təcridi, tam sosial təminatlılıq, fəhlələrin müəssisələrin idarə olunmasında iştirak formasının təkmilləşdirilməsi ölçüsündə bərqərar ol III. Sistem düzümünün başlıca amili kimi, rəqabətin hərtərəfli inkişafı. Bunun üçün kiçik və orta biznesə kömək məqsədi ilə inhisarçılıqla zəruri mübarizə aparılmalıdır. Hər bir insana bacarığını və bağlı imkanlarını açmağa şərait yaradılm tərəqqini, məhsuldarlıq artımını, təsərrüfat müstəqilliyini təmin edən alətə çevrilməlidir.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Биография В. Ойкена
- Библиография В. Ойкена 2006-06-16 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Valter Oyken alm Walter Eucken 1891 1950 Alman iqtisadcisi Valter OykenHeyatiIqtisadi fealiyyetiNeoliberalist missiyanin muhum qollarindan biri olaraq Alman mektebi ferqlenir Alman neoliberalist mektebinin ferqlendirici esaslarinda Keynizcdaha cox dovlet tenzimlenmesi ve bazar reqabeti mexanizminin mudafiesi dayanir Bu mektebin en gorkemli numayendeleri sirasinda ise Valter Oyken 1891 1950 ve postfasist almaniyasinin praktik memar konstruktoru 1897 1977 simalari durur Alman neoliberalizminin banisi Valter Oyken ozunun 1940 ci ilde nesr etdirdiyi Milli iqtisadi nezeriyyenin esaslari eserinde alman sosioloqu tarixci iqtisadci ve huquqsunasi M Veberin ideal tipler metodologiyasinin bazasi uzerinde teserrufatin iki azad bazar ve merkezi idarecilik tiplerinin movcudluq veziyyetini ireli surmusdu Birinci tip V Oykene gore azad qiymetler mexanizmi ile teqdim olunan bazar vasitesi ile idare edilen daha mukemmel iqtisadiyyatdir Ikinci tip ise bazar mexanizmini tecrid eden istisnali olaraq mutleq iqtisadi komandali formadadir Bununla bele hec bir teserrufat tipi xalis formada movcud ola bilmez Onlar yalniz real iqtisadiyyatin teyinedici keyfiyyeti prinsipinde cixis ede bilerler Istenilen konkret teserrufat emek bolgusu kredit menfeet faiz emek haqqi kimi iqtisadi elementler yigimindan ibaretdir Bununla bele bu elementler her defe hakim merkezi ve qeyri merkezi prinsipler ve tarixi realliqlar esasinda yeni sepkide uzlasirlar V Oyken inhisarin cilovlanmasinda bas problem olaraq dovlet tenzimlenmesinin sert sisteminin aradan qaldirilmasini gorurdu Onun konsepsiyasi azad ve mutesekkil bazara hesablanmis yeni dunyagorusun formalasmasinin guclu vasitesine cevrilmisdi Bu konsepsiya Ludviq Erhardin II Cahan muharibesinden meglub cixmis Almaniyani bohrandan cixarmagin iqtisadi siyasetinin ana xettine cevrildi Onun emeli fealiyyeti ve seyleri neticesinde apari lan effektli iqtisadi siyaset artimin yuksek templerini ve sosial bazar teserrufati orientasiyasina kecidi temin etdi L Erhardin temayulunde bulundugu sosial bazar teserrufatinin ferqlendirici cehetleri asagidakilardir I Dovletin sosial iqtisadi heyatda xususi rolu Teserrufat sisteminin esasini azad bazar iqtisadiyyati ve reqabetli bazar teskil edir Ancaq o ozbasina tesekkul tapmir Onu dovlet yaradir Dovlet davranis qaydalarini mueyyen ederek onu aktiv heyata kecirir ve teserrufat istehsal fealiyyeti ile mesgul olmur II Dovletin baslica funksiyasini spesifik sosial siyasetin secimini ve reallasdirmasini teskil edir Bu siyaset iqtisadi sosial ve siyasi qaydaligin teyinatina istiqametlenmisdir Sosial siyaset mesgullu regional muxtelifliyin tecridi tam sosial teminatliliq fehlelerin muessiselerin idare olunmasinda istirak formasinin tekmillesdirilmesi olcusunde berqerar ol III Sistem duzumunun baslica amili kimi reqabetin herterefli inkisafi Bunun ucun kicik ve orta biznese komek meqsedi ile inhisarciliqla zeruri mubarize aparilmalidir Her bir insana bacarigini ve bagli imkanlarini acmaga serait yaradilm tereqqini mehsuldarliq artimini teserrufat musteqilliyini temin eden alete cevrilmelidir IstinadlarHemcinin baxXarici kecidlerBiografiya V Ojkena Bibliografiya V Ojkena 2006 06 16 at the Wayback Machine