Vahid Cəlal oğlu Hacıyev —Azərbaycan bioloqu, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (1989), biologiya elmləri doktoru (1966), professor (1970).
Vahid Hacıyev | |
---|---|
Vahid Cəlal oğlu Hacıyev | |
Doğum tarixi | 14 fevral 1928 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 7 aprel 2008 (80 yaşında) |
Elm sahəsi | biologiya |
Elmi dərəcəsi | |
Təhsili | |
Mükafatları |
Həyatı
Vahid Hacıyev 14 fevral 1928-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdur. Ailəsi ilə birlikdə Tərtər rayonuna köçən Vahid Hacıyev burada 1943-cü ildə orta məktəbi bitirmişdir. O, 1943–1947-ci illərdə Gəncə şəhərində S. Ağamalı oğlu adına Azərbaycan Dövlət Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun Tarlaçılıq fakültəsində ali təhsil almışdır.
Əmək fəaliyyəti
Vahid Hacıyev əmək fəaliyyətinə 1947-ci ildə başlamışdır. O, 1947–1949-cu illərdə Azərbaycan SSR Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində geobotanik kimi fəaliyyət göstərmiş, burada geobotanikanın nəzəri və praktiki məsələləri ilə, o cümlədən Azərbaycanda otlaqların pasportlaşdırılmasının praktiki sahələri ilə məşğul olur.
Vahid Hacıyev 1952–1957-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Botanika İnstitutunda baş elmi işçi kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1957–1958-ci illərdə Botanika Bağında direktor əvəzi, 1957–1972-ci illərdə yenə həmin institutda elmi işlər üzrə direktor müavini olmuşdur. Vahid Hacıyev 1972–1973-cü illərdə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Elmi Tədqiqat Yemçilik, Çəmənçilik və Otlaqlar İnstitutunun direktoru vəzifəsini icra etmişdir. Akademik 1972-ci ildən ömrünün sonunadək Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Botanika İnstitutunda Geobotanika şöbəsinin müdiri, 1978–1988-ci illərdə isə institutun elmi işlər üzrə direktor müavini kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1988–2008-ci illərdə direktor vəzifəsini icra etmişdir.
Elmi fəaliyyəti
Vahid Hacıyev 1949–1952-ci illərdə Sankt-Peterburq şəhərindəki SSRİ Elmlər Akademiyasının V. L. Komarov adına Botanika İnstitutunun aspirantı olmuşdur. O, biologiya elmləri doktoru, florist, professor Y. Q. Bobrovun elmi rəhbərliyi altında Azərbaycanın flora və bitki örtüyünə dair eksperimental tədqiqatlar aparmış və 1952-ci ildə "Azərbaycanın quraqlığa davamlı paxlalı yem bitkiləri və onlardan qış otlaqlarında istifadə imkanları" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə edərək fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsini almışdır.
Vahid Hacıyev 1957–1958-ci illərdə Botanika İnstitutunda direktor əvəzi vəzifəsində çalışdığı dövrdə yüksək dağ çəmənlərinin flora və bitki örtüyünə daha çox diqqət yetirirdi. Azərbaycanın yüksək dağ çəmənlərinin geobotaniki tədqiqatının çox səthi və aşağı səviyyədə olduğunu dərk edərək V. C. Hacıyev Azərbaycanda geobotanika elminin məhz bu sahəsini əsaslı surətdə öyrənməyi və inkişaf etdirməyi qət edir. Gərgin elmi axtarışlar öz bəhrəsini verir. 1966-cı ildə o, dərin elmi tədqiqatları və çalışqanlığı sayəsində biologiya elmləri doktoru alimlik dərəcəsini almaq üçün "Böyük Qafqazın yüksək dağ bitkiliyi (Az. SSR daxilində), onun dinamikası və təsərrüfat əhəmiyyəti" mövzusunda müvəffəqiyyətlə dissertasiya müdafiə edir.
Elmi fəaliyyətlərinə görə Vahid Hacıyev 1970-ci ildə professor elmi adını almışdır. O, 1983-cü ildə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, 1989-cu ildə isə həqiqi üzvü (akademiki) seçilmişdir.
Vahid Hacıyevin çoxillik ardıcıl və məqsədyönlü elmi fəaliyyəti əsasən Böyük və Kiçik Qafqazın, eləcə də Azərbaycanın yüksək dağ çəmənlərinin hərtərəfli və dəqiq geobotaniki tədqiqini əhatə etməklə, Azərbaycanda bu elm sahəsinin inkişafı baxımından mühüm əhəmiyyətə malikdir. Vahid Hacıyev geobotanikanın ən müxtəlif sahələrinə, o cümlədən rayonlaşdırma, xəritələşdirmə, təsnifat, bitki ehtiyatları və onların qorunması məsələlərinə öz əsərlərində geniş yer ayırmışdır. O, botanikanın digər sahələrindən – floranın sistematikası, bitki örtüyünün, faydalı bitki ehtiyatlarının, nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki növlərinin öyrənilməsi problemləri ilə də davamlı məşğul olmuşdur.
Vahid Hacıyev 1979-cu və 1987-ci illərdə müxtəlif miqyaslarda "Azərbaycanın bitki örtüyü" xəritələrini tərtib etmiş, bununla da ilk dəfə yüksək dağ çəmənlərinin bitki örtüyü rayonlaşdırılmış və assosiasiya səviyyəsində təsnifatı verilmişdir. Akademik həmçinin "Флора Азербайджана" adlı çoxcildli fundamental əsərin V–VIII cildləri üçün 5 fəsiləyə 25 cinsə dair 85 növün yeni sistematik təhlilini vermişdir.
O, 230-dan çox elmi əsərin, o cümlədən 12 monoqrafiyanın müəllifidir. Akademikin rəhbərliyi altında 5 elmlər doktorluğu və 40-a yaxın fəlsəfə doktoru dissertasiyası müdafiə olunmuşdur. Vahid Hacıyev Azərbaycanda elmi kadr potensialının gücləndirilməsi naminə gənc mütəxəssislərin hazırlanması üçün gərgin əmək həsr etmişdir. O, Azərbaycan Botaniklər Cəmiyyətinin sədri olaraq fəaliyyət göstərmişdir.
Mükafatları
- "Fədakar əməyə görə" medalı (1970);
- "Şərəf nişanı" ordeni (1981);
- Akademik Həsən Əliyev adına Ekologiya mükafatı (1992);
- "Şöhrət" ordeni (14 fevral 2004-cü il);
- "Tərəqqi" medalı (18 oktyabr 2011-ci il);
- AMEA-nın Fəxri Fərmanı;
Vəfatı
Vahid Hacıyev 7 aprel 2008-ci ildə vəfat etmişdir.
Elmi məsləhətçisi olduğu filmlər
- "
- "
- "
İstinadlar
- "Hacıyev Vahid Cəlal oğlu" (Azərbaycan). science.gov.az. 16-9-2021 tarixində .
- "Vahid Cəlal oğlu Hacıyev" (Azərbaycan). botany.az. 25-9-2018 tarixində .
- "Vahid Cəlal oğlu Hacıyev" (Azərbaycan). azertag.az. 6-4-2021 tarixində .
- "Akademik Vahid Hacıyev Azərbaycanda geobotanika məktəbinin yaradıcısıdır" (Azərbaycan). azerbaijan-news.az. 14-2-2021 tarixində .
- Azərbaycanın elm və mədəniyyət xadimləri. Vahid Cəlal oğlu Hacıyev. Biblioqrafiq göstərici. Bakı-"Elm"-2004
- "Azərbaycan Respublikasının Dövlət Müstəqilliyinin bərpasının 20 illiyi ilə əlaqədar bir qrup şəxsin təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (Azərbaycan). anl.az. 10-11-2012 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Vahid Haciyev Vahid Celal oglu Haciyev Azerbaycan bioloqu Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu 1989 biologiya elmleri doktoru 1966 professor 1970 Vahid HaciyevVahid Celal oglu HaciyevDogum tarixi 14 fevral 1928 1928 02 14 Dogum yeri Susa Susa rayonu d Dagliq Qarabag SSRIVefat tarixi 7 aprel 2008 2008 04 07 80 yasinda Elm sahesi biologiyaElmi derecesi biologiya elmleri doktoruTehsili Azerbaycan Dovlet Aqrar UniversitetiMukafatlariHeyatiVahid Haciyev 14 fevral 1928 ci ilde Susa seherinde anadan olmusdur Ailesi ile birlikde Terter rayonuna kocen Vahid Haciyev burada 1943 cu ilde orta mektebi bitirmisdir O 1943 1947 ci illerde Gence seherinde S Agamali oglu adina Azerbaycan Dovlet Kend Teserrufati Institutunun Tarlaciliq fakultesinde ali tehsil almisdir Emek fealiyyetiVahid Haciyev emek fealiyyetine 1947 ci ilde baslamisdir O 1947 1949 cu illerde Azerbaycan SSR Kend Teserrufati Nazirliyinde geobotanik kimi fealiyyet gostermis burada geobotanikanin nezeri ve praktiki meseleleri ile o cumleden Azerbaycanda otlaqlarin pasportlasdirilmasinin praktiki saheleri ile mesgul olur Vahid Haciyev 1952 1957 ci illerde Azerbaycan Elmler Akademiyasinin Botanika Institutunda bas elmi isci kimi fealiyyet gostermisdir 1957 1958 ci illerde Botanika Baginda direktor evezi 1957 1972 ci illerde yene hemin institutda elmi isler uzre direktor muavini olmusdur Vahid Haciyev 1972 1973 cu illerde Azerbaycan Kend Teserrufati Nazirliyinin Elmi Tedqiqat Yemcilik Cemencilik ve Otlaqlar Institutunun direktoru vezifesini icra etmisdir Akademik 1972 ci ilden omrunun sonunadek Azerbaycan Elmler Akademiyasinin Botanika Institutunda Geobotanika sobesinin mudiri 1978 1988 ci illerde ise institutun elmi isler uzre direktor muavini kimi fealiyyet gostermisdir 1988 2008 ci illerde direktor vezifesini icra etmisdir Elmi fealiyyetiVahid Haciyev 1949 1952 ci illerde Sankt Peterburq seherindeki SSRI Elmler Akademiyasinin V L Komarov adina Botanika Institutunun aspiranti olmusdur O biologiya elmleri doktoru florist professor Y Q Bobrovun elmi rehberliyi altinda Azerbaycanin flora ve bitki ortuyune dair eksperimental tedqiqatlar aparmis ve 1952 ci ilde Azerbaycanin quraqliga davamli paxlali yem bitkileri ve onlardan qis otlaqlarinda istifade imkanlari movzusunda namizedlik dissertasiyasini mudafie ederek felsefe doktoru elmi derecesini almisdir Vahid Haciyev 1957 1958 ci illerde Botanika Institutunda direktor evezi vezifesinde calisdigi dovrde yuksek dag cemenlerinin flora ve bitki ortuyune daha cox diqqet yetirirdi Azerbaycanin yuksek dag cemenlerinin geobotaniki tedqiqatinin cox sethi ve asagi seviyyede oldugunu derk ederek V C Haciyev Azerbaycanda geobotanika elminin mehz bu sahesini esasli suretde oyrenmeyi ve inkisaf etdirmeyi qet edir Gergin elmi axtarislar oz behresini verir 1966 ci ilde o derin elmi tedqiqatlari ve calisqanligi sayesinde biologiya elmleri doktoru alimlik derecesini almaq ucun Boyuk Qafqazin yuksek dag bitkiliyi Az SSR daxilinde onun dinamikasi ve teserrufat ehemiyyeti movzusunda muveffeqiyyetle dissertasiya mudafie edir Elmi fealiyyetlerine gore Vahid Haciyev 1970 ci ilde professor elmi adini almisdir O 1983 cu ilde Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasinin muxbir uzvu 1989 cu ilde ise heqiqi uzvu akademiki secilmisdir Vahid Haciyevin coxillik ardicil ve meqsedyonlu elmi fealiyyeti esasen Boyuk ve Kicik Qafqazin elece de Azerbaycanin yuksek dag cemenlerinin herterefli ve deqiq geobotaniki tedqiqini ehate etmekle Azerbaycanda bu elm sahesinin inkisafi baximindan muhum ehemiyyete malikdir Vahid Haciyev geobotanikanin en muxtelif sahelerine o cumleden rayonlasdirma xeritelesdirme tesnifat bitki ehtiyatlari ve onlarin qorunmasi meselelerine oz eserlerinde genis yer ayirmisdir O botanikanin diger sahelerinden floranin sistematikasi bitki ortuyunun faydali bitki ehtiyatlarinin nadir ve nesli kesilmekde olan bitki novlerinin oyrenilmesi problemleri ile de davamli mesgul olmusdur Vahid Haciyev 1979 cu ve 1987 ci illerde muxtelif miqyaslarda Azerbaycanin bitki ortuyu xeritelerini tertib etmis bununla da ilk defe yuksek dag cemenlerinin bitki ortuyu rayonlasdirilmis ve assosiasiya seviyyesinde tesnifati verilmisdir Akademik hemcinin Flora Azerbajdzhana adli coxcildli fundamental eserin V VIII cildleri ucun 5 fesileye 25 cinse dair 85 novun yeni sistematik tehlilini vermisdir O 230 dan cox elmi eserin o cumleden 12 monoqrafiyanin muellifidir Akademikin rehberliyi altinda 5 elmler doktorlugu ve 40 a yaxin felsefe doktoru dissertasiyasi mudafie olunmusdur Vahid Haciyev Azerbaycanda elmi kadr potensialinin guclendirilmesi namine genc mutexessislerin hazirlanmasi ucun gergin emek hesr etmisdir O Azerbaycan Botanikler Cemiyyetinin sedri olaraq fealiyyet gostermisdir Mukafatlari Fedakar emeye gore medali 1970 Seref nisani ordeni 1981 Akademik Hesen Eliyev adina Ekologiya mukafati 1992 Sohret ordeni 14 fevral 2004 cu il Tereqqi medali 18 oktyabr 2011 ci il AMEA nin Fexri Fermani VefatiVahid Haciyev 7 aprel 2008 ci ilde vefat etmisdir Elmi meslehetcisi oldugu filmler Azerbaycanin ekilen otlaqlari film 1980 Zaqatala qorugu film 2001 Tebietin xilaskari film 2007 Istinadlar Haciyev Vahid Celal oglu Azerbaycan science gov az 16 9 2021 tarixinde Vahid Celal oglu Haciyev Azerbaycan botany az 25 9 2018 tarixinde Vahid Celal oglu Haciyev Azerbaycan azertag az 6 4 2021 tarixinde Akademik Vahid Haciyev Azerbaycanda geobotanika mektebinin yaradicisidir Azerbaycan azerbaijan news az 14 2 2021 tarixinde Azerbaycanin elm ve medeniyyet xadimleri Vahid Celal oglu Haciyev Biblioqrafiq gosterici Baki Elm 2004 Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Musteqilliyinin berpasinin 20 illiyi ile elaqedar bir qrup sexsin teltif edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami Azerbaycan anl az 10 11 2012 tarixinde