Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Uşmal — Mayya sivilizasiyasının böyük şəhərlərindən biri, müasir Meksikanın yarımadasının şimal-qərbində, Merida şəhərindən 68 km cənubda yerləşir.
| Uşmal | |
|---|---|
| Óoxmáal | |
 Sehrbaz piramidası | |
 | |
| Ölkə |  Meksika |
| Yerləşir | |
| Aidiyyatı | Maya Mədəniyyəti |
| Sifarişçi | Ax Suytok Tutul Şiv |
| Tikilmə tarixi | 1007 |
| Üslubu | Mayya memarlığı |
| Sahəsi |
|
| Vəziyyəti | stabil |
| Rəsmi sayt | inah.gob.mx/zonas/110-zo… |
| Tipi | Mədəni |
| Kriteriya | i,ii,iii |
| Təyin edilib | 1996 |
| İstinad nöm. | 791 |
| Dövlət | Meksika |
| Region | Latın amerikası və Kariblər |
Meksikanın qeydiyyata alınmış abidələri | |
| İstinad nöm. | ZA175 |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Ümumi məlumatlar
Uşmal adının mənası «oş-mal» (üç dəfə) verir (bu ad yəqin ki, şəhərin üç periodunu əks etdirir). Yaxınlıqdaki seremonial kompleksi və Sayil saray kompleksi ilə birgə Uşmal 1996-cı ildə UNESCO-nunDünya Mədəniyyət Mirasları siyahısına daxil edilmişdi. Şəhərin tikililəri memarlıq məktəbinin ən yaxşı nümunələridir.
Tarix
Şəhərin əsası 10.9.0.0.0 | (2 Ahau 13 Mac) ilində — yəni 15 avqust 1007-ci ildə Ax Suytok Tutul Şiv tərəfindən qoyulmuşdu. Uşmal uzun illər Yukatanın siyasi və mədəni mərkəzi hesab edilirdi. Şəhər tolteklərlə bağlı tutul-şiv tayfaları tərəfindən işğal edilmişdi. Uşmal Yukatanda siyasi hökmranlıq uğrunda Mayapan və Çiçen-İtsa ilə mübarizə aparırdı. Bu hadisələrin dəqiq xronologiyası yoxdur, çünki bir çox mənbələrdə ziddiyatlar mövcuddur. Şəhər Mayapan ordusunun işğalından sonra, Tutul-Şiv öz paytaxtını Uşmaldan Maniyə köçürmüşdü.
Alimlərin ehtimalına görə, Uşmalda 25 000 nəfər yaşayırdı. Uşmal Puuk memarlıq məktəbinin mərkəzi olmuşdu və buna görə burada çoxlu sayda klassik üslubda binalar tikilmişdi.
Görməli yerlər
6 qrupa bölünən Uşmal xarabalıqları dəfələrlə XIX əsrdən ABŞ və Meksika arxeoloqları tərəfindən (C. Stivens, U.Holms, K.Ruppert, A.Rus, X.Akosta, S.Saens v.d.) tədqiq olunmuşdu.
Şəhərin binaları qismən bərpa ediliblər.
Ən əhəmiyyətli monumental memarlıq abidələri aşağıdakilardı:
- «Hökumət sarayı» — şəhərin ən gözəl binalardan biri; 20 min fərdi piltələrin üzərində nəfis heykəl və mozaika ilə bəzədilmişdi.
- «Sehrbazın piramidası» və ya «» — 38 metrlik piramida üzərində yerləşən məbəd. Piramida planda oval şəkildədir və müasir mayya evini xatırladır.
- «Göyərçin evi»
- «Qadın monastır» — 4 binanı özündə birləşdirən kompleks.
- «Tısbağalar evi»
Qalereya
-
![image]()
Uşmal sarayından görünüş -
![image]()
Qubernator sarayı -
![image]()
Tısbağalar evi -
![image]()
Böyük piramidanın ornamentləri
İstinadlar
- "Uşmal". 2016-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-10-08.
Xarici keçidlər
- Археологи обнаружили фасад Большой пирамиды в Ушмале, относящийся к раннему классическому периоду
- В Ушмале выявлена сложная гидросистема
- Ушмаль — город майя[ölü keçid]
![image]()
Vikianbarda Uşmal ilə əlaqəli mediafayllar var.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Usmal Mayya sivilizasiyasinin boyuk seherlerinden biri muasir Meksikanin yarimadasinin simal qerbinde Merida seherinden 68 km cenubda yerlesir UsmalooxmaalSehrbaz piramidasi20 21 34 sm e 89 46 17 q u Olke MeksikaYerlesirAidiyyati Maya MedeniyyetiSifarisci Ax Suytok Tutul SivTikilme tarixi 1007Uslubu Mayya memarligiSahesi 3 758 64 ha87 45 haVeziyyeti stabilResmi sayt inah gob mx zonas 110 zo UNESCO Umumdunya IrsiTipiMedeniKriteriyai ii iiiTeyin edilib1996Istinad nom 791DovletMeksikaRegionLatin amerikasi ve KariblerMeksikanin qeydiyyata alinmis abideleriIstinad nom ZA175Usmal Vikianbarda elaqeli mediafayllarUmumi melumatlarUsmal adinin menasi os mal uc defe verir bu ad yeqin ki seherin uc periodunu eks etdirir Yaxinliqdaki seremonial kompleksi ve Sayil saray kompleksi ile birge Usmal 1996 ci ilde UNESCO nunDunya Medeniyyet Miraslari siyahisina daxil edilmisdi Seherin tikilileri memarliq mektebinin en yaxsi numuneleridir TarixSeherin esasi 10 9 0 0 0 2 Ahau 13 Mac ilinde yeni 15 avqust 1007 ci ilde Ax Suytok Tutul Siv terefinden qoyulmusdu Usmal uzun iller Yukatanin siyasi ve medeni merkezi hesab edilirdi Seher tolteklerle bagli tutul siv tayfalari terefinden isgal edilmisdi Usmal Yukatanda siyasi hokmranliq ugrunda Mayapan ve Cicen Itsa ile mubarize aparirdi Bu hadiselerin deqiq xronologiyasi yoxdur cunki bir cox menbelerde ziddiyatlar movcuddur Seher Mayapan ordusunun isgalindan sonra Tutul Siv oz paytaxtini Usmaldan Maniye kocurmusdu Alimlerin ehtimalina gore Usmalda 25 000 nefer yasayirdi Usmal Puuk memarliq mektebinin merkezi olmusdu ve buna gore burada coxlu sayda klassik uslubda binalar tikilmisdi Gormeli yerler6 qrupa bolunen Usmal xarabaliqlari defelerle XIX esrden ABS ve Meksika arxeoloqlari terefinden C Stivens U Holms K Ruppert A Rus X Akosta S Saens v d tedqiq olunmusdu Seherin binalari qismen berpa edilibler En ehemiyyetli monumental memarliq abideleri asagidakilardi Hokumet sarayi seherin en gozel binalardan biri 20 min ferdi piltelerin uzerinde nefis heykel ve mozaika ile bezedilmisdi Sehrbazin piramidasi ve ya 38 metrlik piramida uzerinde yerlesen mebed Piramida planda oval sekildedir ve muasir mayya evini xatirladir Goyercin evi Qadin monastir 4 binani ozunde birlesdiren kompleks Tisbagalar evi QalereyaUsmal sarayindan gorunus Qubernator sarayi Tisbagalar evi Boyuk piramidanin ornamentleriIstinadlar Usmal 2016 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2014 10 08 Xarici kecidlerArheologi obnaruzhili fasad Bolshoj piramidy v Ushmale otnosyashijsya k rannemu klassicheskomu periodu V Ushmale vyyavlena slozhnaya gidrosistema Ushmal gorod majya olu kecid Vikianbarda Usmal ile elaqeli mediafayllar var