Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
| Uzunsaplaq palıd | ||||
|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||
| XƏTA: latin parametri doldurulmayıb. | ||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
| XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT Bu parametr doldurulmayıb: latin | ||||
| ||||
Ümumi yayılması
Qafqaz (Gürcüstan) və Qərbi Avropada təbii halda yayılmışdır.
Azərbaycanda yayılması:
Samur-Dəvəçi, Kür-Araz düzənliyi, Alazan-Əyriçay dərəsi, Lənkəran və Kür düzənliklərində rast gəlinir.
Statusu:
Azərbaycanın nadir bitkisidir. LC.
Bitdiyi yer:
Dağ yamaclarında qarışıq meşələrdə çay sahillərindən kə¬narda rast gəlinir.
Təbii ehtiyatı:
Arealı genişdir, ancaq fərdərin populyasiyada yerləşməsi seyrəkdir.
Bioloji xüsusiyyətləri:
Hündürlüyü 40 m olan geniş çətirli ağacdır. Yar-paqları qalın dərivıarı, uzunsov olub, kənarları oyuqvarı qeyri-bərabər də¬rin dilimlidir. Zoğları çılpaq, bozumtul-qəhvəyi rəngdədir. Yarpaqlarının uzunluğu 5-15 sm, eni 5-9 sm, tərs yumurtavarı, uzun-sov olub, uc tərəfdən sıxılmış (daralmış), dərivarı, bərk, üst tərəfdən tünd-yaşıl, çılpaq və ya nazik sıx tüklərlə örtülmüş, oturacaqdan çox da iri olmayan qulaqcığa malik olub, ürəkvarı və ya zəif pazvarıdır. Kənarları oyuqvarı qeyri-bərabər dərin dilimlidir Üç tərəfdən enli, küt, gödək, dilimli, hər tərəfdən 3-7, enli, küt, gödək və ya uzun, forma və ölçücə bir-birinə oxşamayan dilimlərə malikdir. Oyuqların arası yarpaqların eninə görə 1/4-dən 3/4-ə qədər çatır. Yarpaqların saplağı 0,5-1,5 sm uzun-luqdadır. Meyvələr 3-8 sm uzunluqda, yoğun saplaqlar üzərindədir. Qozalar 3-4 sm uzunluqda, dar silindr formalı, çanaqcıqlardan çölə çıxandır. Çanaqcıqlar kasa formalı, yoğun və dərindir. Pulcuqlar qısa, küt, enli üçbucaqşəkilli və ya dairəvi olub, çanaqcıqların ətrafına düzülmüşdür. Çanaqcıqlar və pulcuqlar sıx qonur tüklərlə örtülmüşdür. Çiçəkləməsi yarpaqlanma ilə birgə mart-aprel ayında başlayır. Qozası oktyabr-noyabr aylarında yetişir.
Çoxalması:
Təbiətdə toxumla çoxalır.
Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri:
Başlıca olaraq insan fəaliyyətidir.
Becərilməsi:
Mədəni şəraitdə becərilir.
Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri:
Qəbul edilmiş qoruma tədbiri yoxdur.
Zəruri qoruma tədbirləri:
Azərbaycanın “Qırmızı Kitabı”na daxil edilməsi tövsiyə olunur.
Məlumat mənbələri:
- Деревья и кустарники СССР. т.2. 1951;
- Флора Азербайджана. т.3. 1952;
- Azərbaycanın ağac və kolları. II cild. 1964;
- Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996;
- Azərbaycanın “Qırmızı Kitabı”. 1989;
- Azər-baycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008;
- Naxçıvan Muxtar Respublikası florasının taksonomik spektri. 2008;
- Naxçıvan MR-nın flora müxtəlifliyi və onun nadir növlərinin qorunması. 2011.
- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. "Azərbaycanın Nadir Ağac və kol bitkiləri", Bakı: "Elm", 2014, 380 səh.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleye hansisa kateqoriya elave edilmemisdir Meqaleye kateqoriyalar elave ederek tohfe vere bilersiz Uzunsaplaq palidElmi tesnifatXETA latin parametri doldurulmayib Beynelxalq elmi adiXETA HAQQINDA MELUMAT Bu parametr doldurulmayib latinSeklin VikiAnbarda axtarisiUmumi yayilmasiQafqaz Gurcustan ve Qerbi Avropada tebii halda yayilmisdir Azerbaycanda yayilmasi Samur Deveci Kur Araz duzenliyi Alazan Eyricay deresi Lenkeran ve Kur duzenliklerinde rast gelinir Statusu Azerbaycanin nadir bitkisidir LC Bitdiyi yer Dag yamaclarinda qarisiq meselerde cay sahillerinden ke narda rast gelinir Tebii ehtiyati Areali genisdir ancaq ferderin populyasiyada yerlesmesi seyrekdir Bioloji xususiyyetleri Hundurluyu 40 m olan genis cetirli agacdir Yar paqlari qalin deriviari uzunsov olub kenarlari oyuqvari qeyri beraber de rin dilimlidir Zoglari cilpaq bozumtul qehveyi rengdedir Yarpaqlarinin uzunlugu 5 15 sm eni 5 9 sm ters yumurtavari uzun sov olub uc terefden sixilmis daralmis derivari berk ust terefden tund yasil cilpaq ve ya nazik six tuklerle ortulmus oturacaqdan cox da iri olmayan qulaqciga malik olub urekvari ve ya zeif pazvaridir Kenarlari oyuqvari qeyri beraber derin dilimlidir Uc terefden enli kut godek dilimli her terefden 3 7 enli kut godek ve ya uzun forma ve olcuce bir birine oxsamayan dilimlere malikdir Oyuqlarin arasi yarpaqlarin enine gore 1 4 den 3 4 e qeder catir Yarpaqlarin saplagi 0 5 1 5 sm uzun luqdadir Meyveler 3 8 sm uzunluqda yogun saplaqlar uzerindedir Qozalar 3 4 sm uzunluqda dar silindr formali canaqciqlardan cole cixandir Canaqciqlar kasa formali yogun ve derindir Pulcuqlar qisa kut enli ucbucaqsekilli ve ya dairevi olub canaqciqlarin etrafina duzulmusdur Canaqciqlar ve pulcuqlar six qonur tuklerle ortulmusdur Ciceklemesi yarpaqlanma ile birge mart aprel ayinda baslayir Qozasi oktyabr noyabr aylarinda yetisir Coxalmasi Tebietde toxumla coxalir Tebii ehtiyatinin deyisilmesi sebebleri Baslica olaraq insan fealiyyetidir Becerilmesi Medeni seraitde becerilir Qebul edilmis qoruma tedbirleri Qebul edilmis qoruma tedbiri yoxdur Zeruri qoruma tedbirleri Azerbaycanin Qirmizi Kitabi na daxil edilmesi tovsiye olunur Melumat menbeleri Derevya i kustarniki SSSR t 2 1951 Flora Azerbajdzhana t 3 1952 Azerbaycanin agac ve kollari II cild 1964 Azerbaycanin Qirmizi ve Yasil Kitablari na tovsiye olunan bitki ve bitki formasiyalari 1996 Azerbaycanin Qirmizi Kitabi 1989 Azer baycan florasinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Naxcivan Muxtar Respublikasi florasinin taksonomik spektri 2008 Naxcivan MR nin flora muxtelifliyi ve onun nadir novlerinin qorunmasi 2011 Tofiq Memmedov Elman Isgender Tariyel Talibov Azerbaycanin Nadir Agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 seh