Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Utyana (lit. Utena) — Litvada şəhər.
| Utena | |||
|---|---|---|---|
| Utena | |||
 | |||
 | |||
| |||
| Ölkə | |||
| Tarixi və coğrafiyası | |||
| İlk məlumat | 1261 | ||
| Sahəsi |
| ||
| Mərkəzin hündürlüyü | 113 m | ||
| Əhalisi | |||
| Əhalisi |
| ||
| Rəsmi dili | |||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||
| Poçt indeksi | LT-28001 | ||
| Digər | |||
| utena.lt | |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Tarixi
Narkunay kurqanının ətəyində I–II əsrlərə aid olan insan fəaliyyətinin izləri tapılıb. Hesab edirlər ki, şəhərin adı içindən axan Utyanele çayından götürülüb. Daha romantik versiyası isə Narkunay kurqanının yanında qala tikən Utyanis knyazı barəsindədir. Yepiskop M.Valançyusun "Antanas Tryatininkasın hekayələri"ndə də bu barədə söz açılır. Hekayəyə görə, Areqala Lyutauras knyazının oğlu kimi Utyanis Litvanın böyük knyazı titulunu almışdı. Qalanın tikintisi zamanı işçilərdən biri dağdan yıxılıb boynunu qırmışdı. Kahinin fikrincə, bu onun əlamətidir ki, gələcək qalanı dağıtmaq istəyəni də belə aqibət gözləyir. Əslində Narkunay şəhərinin adı əhl-səliblərin yürüşlərində tez-tez çəkilir.
Yazılı mənbələrdə ilk dəfə Utyananın adı 1261-ci ildə Mindauqasın qılıncdarlara yollanmış məktubunda çəkilib. Qılıncdarların hökmdarı göstərilmiş yardıma görə bəzi litva torpaqlarından keçmişdi. Utyan qalası ilə bağlı başqa bir hekayə qardaş çəkişmələrindən bəhs edir. Xronika israr edir ki, 1281-ci ildə qalada Daumantas knyazı hökmdarlıq edirdi. Onun qardaşı Narimantas qaçırdılmış arvadının qisasını almaq üçün öz ordusunun əsgərləri ilə Utyananı əhatə etmişdir. Məğlubiyyətə uğramış Daumantas Pskova qaçmağa məcbur olub.
Vaxt keçdikcə şəhər öz əhəmiyyətini itirib və bir neçə kilometr ondan aralıqda, üç çayın (Kraşuona, Veşa və Utyanele) qovuşduğu yerdə Utyana qəsəbəsi formalaşmağa başladı. Bu gün şəhər öz tarixi mərkəzindən, dərin dərələrdən çıxıb, Daunişkis və Vijuonaytis göllərini əhatə edib, Vijuona çayına və Skaystaşilis meşələrinə qədər çatıb. Utyan muxtariyyəti adları çəkilmiş gölləri 1933-cü ildə cənab Balsyaviçyusdan satın almışdı və o vaxtdan onlar şəhərin mülkiyyətində olublar.
Daunişkis gölündə hamamlar hələ 1928-ci ildə yaradılmışdılar. Bu günlərdə gölün yanında açıq estradada möhtəşəm musiqi axşamları, "Qlub ozer" adlı xalq musiqi və rəqsi beynəlxalq festivalı keçirilir. 2006-cı ildə Utyan əhatəsində ilk olan "Auşra" adlı ixtisaslaşmış dəb və gözəllik mərkəzinin qapıları açılmışdı. Ona 21 mln. lit dəyərində investisiya qoyulmuşdur, bir hissəsi Daunişkis gölün sahillərin abadlaşmasına, keçid yollarının çəkilməsinə ayrılmışdır.
Şəhərə bir neçə rayon daxildir: Aukştakalnis, Ajuoliya, Daunişkis, Qribyalyay, Yonyalişkis, Kraşuona, Sənayə rayonu, Raşe, Köhnə şəhər, Smelis, Şiline, Vituryay.
Yüzillər ərzində Utyana dəfələrlə yer üzündən silinirdi, lakin yenə də bərpa olunurdu. 1899-cu ildə çəkilmiş Şvyançenelyay-Panyavejis dar raylı dəmiryolu qəsəbəyə əhəmiyyət verdi. Amma Peterburq-Varşava şosesinin tikilməsi onun inkişafında ən mühüm rol oynadı. Bu Litvanın ilk şosesidir, onun Zarasay-Kaunas hissəsi 1930–1836-cı illərdə çəkilmişdir. O zamanda Utyanada yataqxana və tövləsi olan böyük poçt stansiyası kompleksi tikilmişdi. 1854-cü ildə bura teleqraf xətti çəkilmişdi, 1918-ci ildə isə telefon stansiyası quraşdırılmışdır. Maraqlıdır ki, nümunəvi birinci dərəcəli poçt stansiyasına rusiya çarı I Nikolay və oğlu Aleksandr da baş çəkmişdilər. Sonralar rus rəssamı İlya Repin, 1843-cü ildə isə Sankt-Peterburqa gedən məşhur fransız yazıçısı Onore de Balzak Utyana poçtunda atları dəyişmişdi. Şair yepiskop Antanas Baranauskas da orada dayanmışdı. Bu günlərdə poçtun binaları restavrasiya olunub, orada Rəssamlıq məktəbi yerləşir, zirzəmilərdə isə incəsənət qalereyası yerləşdirilib. Semafor əlifbasının 196 işarəsindən ibarət kod və kombinasiyaların yığımını gizlədən semafor da bərpa edilmişdir. Köhnə və təzə şəhər poçtlarını 6 heykəltaraşlıq əsəri birləşdirir.
Uryananı ziyarət edərkən Utyananın ən qədim binalarından birində fəaliyyət göstərən Xalçaçılıq muzeyinin ekspozisiyalarını, iki katolik kilsəni: İsanın ucalması və ilahi qüvvə, su qülləsini, Utyana daşı ilə nəlbəkini mütləq görmək lazımdır. Litvanın milli inkişafının ideoloqu, həkim, alim olan, XIX əsrin əvvəllərində Utyana ərazisinin şəhərlərini və kurqanlarını tədqiq edən Yonas Basanaviçyusun abidəsini də ziyarət etmək gərəkdir. Və bu təəccüblü deyil-Utyanada hələ çapın qadağa olunmasına qədər savadlı, ziyalı insanlar az deyildi. Utyanada hələ ilk məktəb XVIII əsrdə açılmışdı. Litvanın milli inkişafında bir sıra keşişlərin töhfəsi az deyil: Otonas Pranauskas, Adomas Vişnyauskas, Pransişkus Turauskas. 1908-ci ildə Utyanada ilk litva gecəsi təşkil olunmuşdu. Hələ birinci dünya müharibəsindən öncə Kamaşite-Nasvitene ilk kitab mağazasının təməlini qoymuşdu.
Müharibə dövründə Utyanada 500 yeni bina tikilmişdi: atıcıların incəsənət evi, ibtidai məktəb, Litva bankının filialı və s., sənaye inkişaf etməyə başladı-elektrikstansiyası, süd zavodu, V.Tamoşyunayte-Çyabilene adına toxuculuq emalatxanası, su dəyirmanı üçün turbin, kənd təsərrüfatında istifadə olunan maşınlar hazırlayan mexanika emalatxanası açıldı, hələ 1893-cü ildə açılan, 9 növdə içkilər istehsal edən R.Bremeris adına qazlı su zavodu, bir sıra köşklər, sənətkarlıq emalatxanaları genişləndi. Təəssüf ki, İkinci dünya müharibəsi inkişafı zəiflətdi. Şəhərin tikililərinin 60 faizindən çoxu dağıdılmış, bir sıra şəhər əhli həlak olmuş və ya sürgün edilmişdilər, kişilər meşələrə çəkilmiş, partizanlara qoşulmuşdular.
Sovet dövründə Utyanada ət və süd kombinatları, traktor təmir edən zavod, laboratoriya elektrik sobaları zavodu, Marite Myalnikayte adına istehsalat birliyi, alkoqolsuz içkilər kombinatı artıq fəaliyyət göstərirdilər. Sənayedə ən böyük nailiyyətlər 1967-ci ildə açılan trikotaj fabriki oldu. Bu fabrik Baltikyanı ölkələrdə o dövrün ən böyük trikotaj fabriki idi, 1989-cu ildə isə "Utyana trikotajı" 19,4 mln ədəd trikotaj məmulatı istehsal edirdi, onların 30 faizi Litvada satılır, qalanı isə Sovet ölkələrinə paylanırdı. Müəssisədə 3000 nəfər işçi çalışırdı. Müstəqillik bərpa olunandan sonra müəssisə müflis olmadı, o, bu gün də fəaliyyət göstərir və fəaliyyətini genişləndirir, proqressiv texnologiyanı tətbiq edir. 2005-ci ildə Avropa birliyi fabrikə "Avropa çiçəyi" ekonişanını verdi.
Utyana rayonunda 186 müxtəlif göllər yerləşir, onlardan biri Litvada ən dərin olan Tauraqnas gölü və ölkədə ən irilərdən biri Aysetas gölüdür. Göllərdə istirahət və baydarkalarda (qayıqlarda) səfərlər çox məşhurdu. Səyahətçilər Strazday, Şuminay, Vayşnorişyay kimi etnoqrafik kəndlərə maraq göstərirlər. Müq. Krokule bulağı, Moko daşı, Kartuvyay dağında Böyük Vitautasın heykəli, Alauşas gölün sahilində yerləşən Bikişkis sarayı səyyahlar üçün çox maraqlıdır. Bu sarayda respublika üzrə beynəlxalq rəssamlar simpoziumları təşkil olunur. 200 il bundan əvvəl tikilmiş Minçta su dəyirmanını da yaddan çıxartmaq olmaz. Suyun enerjisini nəinki taxtaların mişarlanması üçün, həm də misin döyülməsində istifadə edirdilər. İndiki zamanda dəyirmanın sahibləri dəyirmanın binasında düzəldilmiş otaqlarda səyahətçiləri gecələməyə dəvət edirlər.
Narkunay şəhərindən başqa Taurapilis və Pakalnyay şəhərləri də əfsanələrlə əhatə olunublar. Deyilənə görə çox qədim zamanlarda Regimantasın və onu kanklesdə çala-çala müşayiət edən müsiqiçinin başçılığı ilə litva əsgər dəstələri azıb bu ərazilərə gəlmişdilər. Gecə düşəndə çətin yürüşdən və uzun yoldan yorulmuş əsgərlər yatıblar. Yalnız qoca musiqiçi yatmadı. O elə gözəl çalırdı ki, sıx meşədən iki dağ keçisi gəlib onun ayaqlarında uzanıb musiqiyə qulaq asıblar. Dağ keçiləri (turlar) ona gölün o üzündə yerləşən rahat bir yer göstəriblər. Bu mağara idi. Bu yer əsgərlərin xoşlarna gəldi, onlar burada qala qurdular, öz allahları üçün də məbəd tikdilər. Yeni məskun yerini onlara turlar göstərdiyi üçün qalanın adını da turların şərəfinə qoydular (tauras). Hələ indiki zamanlarda da insanlar Taurapilis dağının sirli mağarasından danışırlar, sakit gecələrdə oradan gözəl musiqi səsləri gələndə deyirlər ki, qoca musiqiçi Regimantasın əsgərlərini şənləndirir. Pakalnyay kurqanını isə insanlar torpağı bura papaqlarda və ətəklərdə daşıya-daşıya özləri yaradıblar. Torpaq qazılan yer Vidinkstas gölünə çevrildi. Bu kurqandan durbinsiz də 8 məbədi görmək olar : Lyalyunay, Skemonyay, Alantı, Moletay, Suginçyay, Skudutişkis, Kuktişkyay, Pakalnyay.
Klovinyay nohurun yanındakı Toylar dağı çox uzaq keçmişdən deyil. 1987-ci ildə bura toplanmış ölkə və yerli xalq yaradıcılığı ustaları palıd ağacı heykəlləri vasitəsilə litva toylarının adətlərini və iştirakçıları təsvir ediblər. Nikah mərasimlərinə müxtəliflik gətirmək üçün Utyana hakimiyyəti belə bir yerin təsis edilməsi haqqında fikirləşib. Bu yaxınlarda isə Vijonayda heykəltaraş sayəsində Yazıçılar dağı yaradıldı. Bu dağ iki istedadlı yazıçının xatirəsini əbədiləşdirdi – dünyadan tez köçmüş ədəbiyyat tənqidçisi və nəsr yazan . Ağacdan düzəldilmiş mələyin qanadları incə və əbədi təbiət mənzərəsini tərənnüm edirlər.
Coğrafiyası
Utyana – Litvanın ən qədim şəhərlərindən biridir, Vilnyusdan 92 km şimalda yerləşir.
İqlimi
Utyana haqqında danışanda iki meteoroloji rekordları qeyd etməmək mümkün deyil. 1956-cı ilin fevralın 1-də Litva üzrə ən aşağı rekord hərarəti Utyanada olmuşdur: – 42,9 °C, 1986-cı ilin iyun ayında burada ən güclü külək əsirdi: 40m/san.
Əhalisi
2001-ci ilin məlumatına əsasən, Utyana əhalisinin sayı 34 minə çatmışdır.
İstinadlar
- Resident population by city / town at the beginning of the year. State Data Agency of Lithuania, 2023.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Rəsmi səhifəsi
- Utena 2007-05-27 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Utyana lit Utena Litvada seher UtenaUtenaGerb55 30 sm e 25 36 s u Olke LitvaTarixi ve cografiyasiIlk melumat 1261Sahesi 15 1 km Merkezin hundurluyu 113 mEhalisiEhalisi 25 608 nef 1 yanvar 2023 Resmi dili Litva diliReqemsal identifikatorlarPoct indeksi LT 28001Digerutena ltUtena Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiNarkunay kurqaninin eteyinde I II esrlere aid olan insan fealiyyetinin izleri tapilib Hesab edirler ki seherin adi icinden axan Utyanele cayindan goturulub Daha romantik versiyasi ise Narkunay kurqaninin yaninda qala tiken Utyanis knyazi baresindedir Yepiskop M Valancyusun Antanas Tryatininkasin hekayeleri nde de bu barede soz acilir Hekayeye gore Areqala Lyutauras knyazinin oglu kimi Utyanis Litvanin boyuk knyazi titulunu almisdi Qalanin tikintisi zamani iscilerden biri dagdan yixilib boynunu qirmisdi Kahinin fikrince bu onun elametidir ki gelecek qalani dagitmaq isteyeni de bele aqibet gozleyir Eslinde Narkunay seherinin adi ehl seliblerin yuruslerinde tez tez cekilir Yazili menbelerde ilk defe Utyananin adi 1261 ci ilde Mindauqasin qilincdarlara yollanmis mektubunda cekilib Qilincdarlarin hokmdari gosterilmis yardima gore bezi litva torpaqlarindan kecmisdi Utyan qalasi ile bagli basqa bir hekaye qardas cekismelerinden behs edir Xronika israr edir ki 1281 ci ilde qalada Daumantas knyazi hokmdarliq edirdi Onun qardasi Narimantas qacirdilmis arvadinin qisasini almaq ucun oz ordusunun esgerleri ile Utyanani ehate etmisdir Meglubiyyete ugramis Daumantas Pskova qacmaga mecbur olub Vaxt kecdikce seher oz ehemiyyetini itirib ve bir nece kilometr ondan araliqda uc cayin Krasuona Vesa ve Utyanele qovusdugu yerde Utyana qesebesi formalasmaga basladi Bu gun seher oz tarixi merkezinden derin derelerden cixib Dauniskis ve Vijuonaytis gollerini ehate edib Vijuona cayina ve Skaystasilis meselerine qeder catib Utyan muxtariyyeti adlari cekilmis golleri 1933 cu ilde cenab Balsyavicyusdan satin almisdi ve o vaxtdan onlar seherin mulkiyyetinde olublar Dauniskis golunde hamamlar hele 1928 ci ilde yaradilmisdilar Bu gunlerde golun yaninda aciq estradada mohtesem musiqi axsamlari Qlub ozer adli xalq musiqi ve reqsi beynelxalq festivali kecirilir 2006 ci ilde Utyan ehatesinde ilk olan Ausra adli ixtisaslasmis deb ve gozellik merkezinin qapilari acilmisdi Ona 21 mln lit deyerinde investisiya qoyulmusdur bir hissesi Dauniskis golun sahillerin abadlasmasina kecid yollarinin cekilmesine ayrilmisdir Sehere bir nece rayon daxildir Aukstakalnis Ajuoliya Dauniskis Qribyalyay Yonyaliskis Krasuona Senaye rayonu Rase Kohne seher Smelis Siline Vituryay Yuziller erzinde Utyana defelerle yer uzunden silinirdi lakin yene de berpa olunurdu 1899 cu ilde cekilmis Svyancenelyay Panyavejis dar rayli demiryolu qesebeye ehemiyyet verdi Amma Peterburq Varsava sosesinin tikilmesi onun inkisafinda en muhum rol oynadi Bu Litvanin ilk sosesidir onun Zarasay Kaunas hissesi 1930 1836 ci illerde cekilmisdir O zamanda Utyanada yataqxana ve tovlesi olan boyuk poct stansiyasi kompleksi tikilmisdi 1854 cu ilde bura teleqraf xetti cekilmisdi 1918 ci ilde ise telefon stansiyasi qurasdirilmisdir Maraqlidir ki numunevi birinci dereceli poct stansiyasina rusiya cari I Nikolay ve oglu Aleksandr da bas cekmisdiler Sonralar rus ressami Ilya Repin 1843 cu ilde ise Sankt Peterburqa geden meshur fransiz yazicisi Onore de Balzak Utyana poctunda atlari deyismisdi Sair yepiskop Antanas Baranauskas da orada dayanmisdi Bu gunlerde poctun binalari restavrasiya olunub orada Ressamliq mektebi yerlesir zirzemilerde ise incesenet qalereyasi yerlesdirilib Semafor elifbasinin 196 isaresinden ibaret kod ve kombinasiyalarin yigimini gizleden semafor da berpa edilmisdir Kohne ve teze seher poctlarini 6 heykeltarasliq eseri birlesdirir Uryanani ziyaret ederken Utyananin en qedim binalarindan birinde fealiyyet gosteren Xalcaciliq muzeyinin ekspozisiyalarini iki katolik kilseni Isanin ucalmasi ve ilahi quvve su qullesini Utyana dasi ile nelbekini mutleq gormek lazimdir Litvanin milli inkisafinin ideoloqu hekim alim olan XIX esrin evvellerinde Utyana erazisinin seherlerini ve kurqanlarini tedqiq eden Yonas Basanavicyusun abidesini de ziyaret etmek gerekdir Ve bu teeccublu deyil Utyanada hele capin qadaga olunmasina qeder savadli ziyali insanlar az deyildi Utyanada hele ilk mekteb XVIII esrde acilmisdi Litvanin milli inkisafinda bir sira kesislerin tohfesi az deyil Otonas Pranauskas Adomas Visnyauskas Pransiskus Turauskas 1908 ci ilde Utyanada ilk litva gecesi teskil olunmusdu Hele birinci dunya muharibesinden once Kamasite Nasvitene ilk kitab magazasinin temelini qoymusdu Muharibe dovrunde Utyanada 500 yeni bina tikilmisdi aticilarin incesenet evi ibtidai mekteb Litva bankinin filiali ve s senaye inkisaf etmeye basladi elektrikstansiyasi sud zavodu V Tamosyunayte Cyabilene adina toxuculuq emalatxanasi su deyirmani ucun turbin kend teserrufatinda istifade olunan masinlar hazirlayan mexanika emalatxanasi acildi hele 1893 cu ilde acilan 9 novde ickiler istehsal eden R Bremeris adina qazli su zavodu bir sira koskler senetkarliq emalatxanalari genislendi Teessuf ki Ikinci dunya muharibesi inkisafi zeifletdi Seherin tikililerinin 60 faizinden coxu dagidilmis bir sira seher ehli helak olmus ve ya surgun edilmisdiler kisiler meselere cekilmis partizanlara qosulmusdular Sovet dovrunde Utyanada et ve sud kombinatlari traktor temir eden zavod laboratoriya elektrik sobalari zavodu Marite Myalnikayte adina istehsalat birliyi alkoqolsuz ickiler kombinati artiq fealiyyet gosterirdiler Senayede en boyuk nailiyyetler 1967 ci ilde acilan trikotaj fabriki oldu Bu fabrik Baltikyani olkelerde o dovrun en boyuk trikotaj fabriki idi 1989 cu ilde ise Utyana trikotaji 19 4 mln eded trikotaj memulati istehsal edirdi onlarin 30 faizi Litvada satilir qalani ise Sovet olkelerine paylanirdi Muessisede 3000 nefer isci calisirdi Musteqillik berpa olunandan sonra muessise muflis olmadi o bu gun de fealiyyet gosterir ve fealiyyetini genislendirir proqressiv texnologiyani tetbiq edir 2005 ci ilde Avropa birliyi fabrike Avropa ciceyi ekonisanini verdi Utyana rayonunda 186 muxtelif goller yerlesir onlardan biri Litvada en derin olan Tauraqnas golu ve olkede en irilerden biri Aysetas goludur Gollerde istirahet ve baydarkalarda qayiqlarda seferler cox meshurdu Seyahetciler Strazday Suminay Vaysnorisyay kimi etnoqrafik kendlere maraq gosterirler Muq Krokule bulagi Moko dasi Kartuvyay daginda Boyuk Vitautasin heykeli Alausas golun sahilinde yerlesen Bikiskis sarayi seyyahlar ucun cox maraqlidir Bu sarayda respublika uzre beynelxalq ressamlar simpoziumlari teskil olunur 200 il bundan evvel tikilmis Mincta su deyirmanini da yaddan cixartmaq olmaz Suyun enerjisini neinki taxtalarin misarlanmasi ucun hem de misin doyulmesinde istifade edirdiler Indiki zamanda deyirmanin sahibleri deyirmanin binasinda duzeldilmis otaqlarda seyahetcileri gecelemeye devet edirler Narkunay seherinden basqa Taurapilis ve Pakalnyay seherleri de efsanelerle ehate olunublar Deyilene gore cox qedim zamanlarda Regimantasin ve onu kanklesde cala cala musayiet eden musiqicinin basciligi ile litva esger desteleri azib bu erazilere gelmisdiler Gece dusende cetin yurusden ve uzun yoldan yorulmus esgerler yatiblar Yalniz qoca musiqici yatmadi O ele gozel calirdi ki six meseden iki dag kecisi gelib onun ayaqlarinda uzanib musiqiye qulaq asiblar Dag kecileri turlar ona golun o uzunde yerlesen rahat bir yer gosteribler Bu magara idi Bu yer esgerlerin xoslarna geldi onlar burada qala qurdular oz allahlari ucun de mebed tikdiler Yeni meskun yerini onlara turlar gosterdiyi ucun qalanin adini da turlarin serefine qoydular tauras Hele indiki zamanlarda da insanlar Taurapilis daginin sirli magarasindan danisirlar sakit gecelerde oradan gozel musiqi sesleri gelende deyirler ki qoca musiqici Regimantasin esgerlerini senlendirir Pakalnyay kurqanini ise insanlar torpagi bura papaqlarda ve eteklerde dasiya dasiya ozleri yaradiblar Torpaq qazilan yer Vidinkstas golune cevrildi Bu kurqandan durbinsiz de 8 mebedi gormek olar Lyalyunay Skemonyay Alanti Moletay Sugincyay Skudutiskis Kuktiskyay Pakalnyay Klovinyay nohurun yanindaki Toylar dagi cox uzaq kecmisden deyil 1987 ci ilde bura toplanmis olke ve yerli xalq yaradiciligi ustalari palid agaci heykelleri vasitesile litva toylarinin adetlerini ve istirakcilari tesvir edibler Nikah merasimlerine muxteliflik getirmek ucun Utyana hakimiyyeti bele bir yerin tesis edilmesi haqqinda fikirlesib Bu yaxinlarda ise Vijonayda heykeltaras sayesinde Yazicilar dagi yaradildi Bu dag iki istedadli yazicinin xatiresini ebedilesdirdi dunyadan tez kocmus edebiyyat tenqidcisi ve nesr yazan Agacdan duzeldilmis meleyin qanadlari ince ve ebedi tebiet menzeresini terennum edirler CografiyasiUtyana Litvanin en qedim seherlerinden biridir Vilnyusdan 92 km simalda yerlesir IqlimiUtyana haqqinda danisanda iki meteoroloji rekordlari qeyd etmemek mumkun deyil 1956 ci ilin fevralin 1 de Litva uzre en asagi rekord herareti Utyanada olmusdur 42 9 C 1986 ci ilin iyun ayinda burada en guclu kulek esirdi 40m san Ehalisi2001 ci ilin melumatina esasen Utyana ehalisinin sayi 34 mine catmisdir IstinadlarResident population by city town at the beginning of the year State Data Agency of Lithuania 2023 Hemcinin baxLitva seherleriXarici kecidlerResmi sehifesi Utena 2007 05 27 at the Wayback Machine