Uqbə ibn Əmir əl-Cuhani (Ərəbistan yarımadası – 678, Misir, ərəb. عقبة بن عامر) — Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biridir. Dəməşq uğrunda döyüşdə iştirak etmiş, Misirin fəthi zamanı və Rodosa qarşı yürüşdə müsəlman ordusuna komandanlıq etmişdir. Əbu Həmmad və ya Əbu Əmir ləqəbləri ilə tanınmışdır.
Uqbə ibn Əmir əl-Cuhani | |
---|---|
ərəb. عقبة بن عامر الجهني | |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 678 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | hərbi lider[d], vali[d] |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bioqrafiya
Məhəmməd peyğəmbərin Məkkədən Mədinəyə hicrət etdiyi gün Uqbə ibn Əmir səhrada qoyunlarını otarırdı. Peyğəmbərin gəlişindən xəbər tutan Uqbə ibn Əmir qoyunlarını atıb dərhal onu qarşılamağa yola düşür. Məhəmmədi görən Uqbə ondan beyəini qəbul etməsini istəyir.
Uqbə bir kölgə kimi Məhəmməd peyğəmbərin ardınca geir. O, tez-tez qatırının cilovunu tutur, ya da onun yanında yeriyirdi. Çox vaxt Peyğəmbər onu arxasına oturturdu, ona görə də Uqbə hətta "arxada gedən" ləqəbini də almışdı. Bəzən Muhəmməd Uqbəyə yer etmək üçün qatırdan düşür, özü də piyada gedirdi.
Məhəmməddən bilavasitə elm alan o, mükəmməl Quran mütaliəsi, hədis ravisi və irs (miras) sahəsində alim-ilahiyyatçı olmuşdur. O, həm də məşhur yazıçı, dilçi və şair idi. Uqbə ibn Əmir (Misir) məscidində yaxın vaxtlara qədər Quranın öz əli ilə yazılmış nüxsəsi var idi. Əlyazmanın sonunda "Uqbə ibn Əmir əl-Cuhani tərəfindən yazılmışdır" sözləri qeyd olunur. Bu əlyazma Quranın məlum olan ən qədim əlyazmalarından biri idi. Lakin təəssüf ki, bu əlyazma hazırda itmiş sayılır.
Uhud və müsəlmanların müşriklərə qarşı digər döyüşlərində iştirak etmişdir. Dəməşqin fəthi zamanı göstərdiyi şücaət və xidmərlərə görə Əbu Übeydə ibn Cərrah Uqbə ibn Əmiri yeni qələbənin sevincli xəbərini çatdırmaq üçün Xəlifə Ömərin yanına göndərərək mükafatlandırır. Dəməşqdə Babtum rayonunda yaşayırdı. Misirin fəthi zamanı müsəlman ordularının sərkərdələrindən biri olmuşdur. I Müaviyə ibn Əbu Süfyan onu Misirin valisi vəzifəsinə təyin edir və üç il orada qalır. Qahirənin əl-Mukattam dağının yamacındakı sarayda məskunlaşır. Sonra Rodos adasına başladılan kampaniyanın komandiri olaraq göndərilir.
Bir müddət Bəsrədə yaşaır. O, Siffeyn döyüşündə Müaviyə tərəfində iştirak etir.
678-ci ildə Misirdə olarkən Uqbə ibn Əmir əl-Cuhani ölümcül xəstələnir. Ölümündən əvvəl övladlarına üz tutaraq nəsihət edirdi: "Ey övladlarım, yaxşı xatırlayın ki, mən sizə üç şeyi vəsiyyət edirəm: Allahın Rəsulu haqqında hədisi ancaq onun səhihliyinə əmin olduqdan sonra qəbul edin; yarıçılpaq getsəniz belə, heç vaxt borc almayın; Şeir yazmayın, çünki o, qəlbi Qurandan yayındırır". Qahirədə əl-Mukattam dağının yamacında dəfn edilir. O, miras olaraq yetmişdən çox yay qoyur ki, hər birində bir ox olan oxluq da var idi.
İstinadlar
- Ибн Хаджар аль-Аскаляни. Булуг аль-Марам / пер. Эльмира Кулиева. — С. 47.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Uqbe ibn Emir el Cuhani Erebistan yarimadasi 678 Misir ereb عقبة بن عامر Mehemmed peygemberin sehabelerinden biridir Demesq ugrunda doyusde istirak etmis Misirin fethi zamani ve Rodosa qarsi yurusde muselman ordusuna komandanliq etmisdir Ebu Hemmad ve ya Ebu Emir leqebleri ile taninmisdir Uqbe ibn Emir el Cuhaniereb عقبة بن عامر الجهني Dogum yeri Erebistan yarimadasiVefat tarixi 678Vefat yeri MisirFealiyyeti herbi lider d vali d Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyaMehemmed peygemberin Mekkeden Medineye hicret etdiyi gun Uqbe ibn Emir sehrada qoyunlarini otarirdi Peygemberin gelisinden xeber tutan Uqbe ibn Emir qoyunlarini atib derhal onu qarsilamaga yola dusur Mehemmedi goren Uqbe ondan beyeini qebul etmesini isteyir Uqbe bir kolge kimi Mehemmed peygemberin ardinca geir O tez tez qatirinin cilovunu tutur ya da onun yaninda yeriyirdi Cox vaxt Peygember onu arxasina oturturdu ona gore de Uqbe hetta arxada geden leqebini de almisdi Bezen Muhemmed Uqbeye yer etmek ucun qatirdan dusur ozu de piyada gedirdi Mehemmedden bilavasite elm alan o mukemmel Quran mutaliesi hedis ravisi ve irs miras sahesinde alim ilahiyyatci olmusdur O hem de meshur yazici dilci ve sair idi Uqbe ibn Emir Misir mescidinde yaxin vaxtlara qeder Quranin oz eli ile yazilmis nuxsesi var idi Elyazmanin sonunda Uqbe ibn Emir el Cuhani terefinden yazilmisdir sozleri qeyd olunur Bu elyazma Quranin melum olan en qedim elyazmalarindan biri idi Lakin teessuf ki bu elyazma hazirda itmis sayilir Uhud ve muselmanlarin musriklere qarsi diger doyuslerinde istirak etmisdir Demesqin fethi zamani gosterdiyi sucaet ve xidmerlere gore Ebu Ubeyde ibn Cerrah Uqbe ibn Emiri yeni qelebenin sevincli xeberini catdirmaq ucun Xelife Omerin yanina gondererek mukafatlandirir Demesqde Babtum rayonunda yasayirdi Misirin fethi zamani muselman ordularinin serkerdelerinden biri olmusdur I Muaviye ibn Ebu Sufyan onu Misirin valisi vezifesine teyin edir ve uc il orada qalir Qahirenin el Mukattam daginin yamacindaki sarayda meskunlasir Sonra Rodos adasina basladilan kampaniyanin komandiri olaraq gonderilir Bir muddet Besrede yasair O Siffeyn doyusunde Muaviye terefinde istirak etir 678 ci ilde Misirde olarken Uqbe ibn Emir el Cuhani olumcul xestelenir Olumunden evvel ovladlarina uz tutaraq nesihet edirdi Ey ovladlarim yaxsi xatirlayin ki men size uc seyi vesiyyet edirem Allahin Resulu haqqinda hedisi ancaq onun sehihliyine emin olduqdan sonra qebul edin yaricilpaq getseniz bele hec vaxt borc almayin Seir yazmayin cunki o qelbi Qurandan yayindirir Qahirede el Mukattam daginin yamacinda defn edilir O miras olaraq yetmisden cox yay qoyur ki her birinde bir ox olan oxluq da var idi IstinadlarIbn Hadzhar al Askalyani Bulug al Maram per Elmira Kulieva S 47