Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ultrabənövşəyi (UF) (elektron) spektroskopiya — (UF-spektroskopiya, ing. near-infrared spectroscopy, NIR) optik spektroskopiyanın bölməsidir, tədqiqatının ən yayılmış biridir. Ultrabənövşəyi spektroskopiya ultrabənövşəyi sahədə udulma, əks etmə spektrlərinin alınmasını, tədqiqatını və istifadə olunmasını özündə əks etdirir. Üzvi molekulların elektronlarını əsas vəziyyətdən həyəcanlandırılmış vəziyyətə keçirmək üçündür(bağlayıcı orbitaldan yumşaldıcı orbitala). Spektrin ultrabənövşəyi və görünən diapazonunun fotonlarının enerjisi kifayət qədər yüksəkdir (1,7–100 eV və ya təxminən 100-dən 730 nm-a qədər).
İş prinsipi
Bütün ultrabənövşəyi sahədə udulur. Bir qayda olaraq, "işçi" sahə intervalı 190–730 nm təşkil edir, əsasən 200-dən 380 nm-a qədər. Prizma və küvetin istehsalı üçün bu sahələrdə optik materiallar şəffafdır. 190 nm-dən (ultrabənövşəyi vakuum) az olan dalğa uzunluğu iş üçün əlverişsizdir, çünki bu sahədə havanın komponentləri olan oksigen və azotu udur. Bu səbəbdən iş üçün xüsusi vakuum kameraları istifadə olunur, bu isə laboratoriya təcrübəsini çətinləşdirir, ancaq tez-tez elə olur ki, qadağan edilmiş zonanın böyük ölçülü dielektriklərinin tədqiqatı əvəzolunmaz olur. Tədqiqatı aparmaq üçün bu aparata lazım olan maddənin miqdarı kiçikdir — təxminən 0,1 mq.
Karbohidrogenlərin ultrabənövşəyi spektroskopiyası
Ultrabənövşəyi spektroskopiya ultrabənövşəyi sahədə karbohidrogenlərin spektrlərini öyrənir. Analitik tədqiqat üçün ultrabənövşəyi şüanın diapazonu (2000–4000A) arasında olur. Karbohidrogenlərin quruluşu və tərkibinin öyrənilməsi üçün onların udulma spektrləri ultrabənövşəyi və infraqırmızı sahələrdə təyin edilir. Aromatik birləşmələrin analizləri üçün ultrabənövşəyi spektroskopiya daha vacibdir. Bu yolla, benzolu, toluolu, parafinləri, naftenləri və olefinləri müəyyən etmək olar. Ultrabənövşəyi spektroskopiyanın tətbiq edilmə sahəsi əsas aromatik karbohidrogenlərlə məhdudlaşırdı, lakin son illər ərzində yeni aromatik polimerlərin və özündə ikiqat rabitə saxlayan polimerlərin sintezinin inkişafıyla əlaqədar genişlənib. Analitik məsələlərin həlli vaxtı ultrabənövşəyi spektroskopiya metodunun əsas üstünlükləri, karbohidrogenlərin identifikasiyasında yüksək həssaslığı, dəqiqliyi və analizin sürətinin yüksəkliyi , həmçinin eksperimental metodikanın və apparaturanın sadəliyi, tədqiqat üçün tələb edilən maddənin az miqdarının kifayət olmasındadır. Bu metodun çatışmazlığı bəzi hallarda onun analitik tədqiqatlarda istifadə imkanının məhdud olmasıdır, buna bəzən spektrlərin üst-üstə düşməsini və onların kifayət qədər seçicilik qabiliyyətinin olmamasını aid etmək olar. Karbohidrogenlərin qarışıqlarının identifikasiyasının keyfiyyət və kəmiyyət analizi üçün, ultrabənövşəyi spektrlərin udulmasının tətbiq edilmə sahəsi əsas aromatik karbohidrogenlərlə məhdudlaşdırılmışdır, çünki yalnız bunlar kifayət qədər xarakterik spektrlərə malikdirlər. Ultrabənövşəyi spektroskopiyanın köməyi ilə fərdi aromatik karbohidrogenləri, naftalin karbohidrogenlərinin cəmi, ayrıca naftalin və metilnaftalin izomerləri müəyyən edilir. Bu analitik metoddan həm fenolların, həm benzində tio-fenolların (dalğa uzunluğu 290 və 265 nm sahəsində) təyini üçün istifadə edilir. Ultrabənövşəyi spektroskopiyanın köməyi ilə bir, iki və çox halqalı aromatik karbohidrogenlərə dair məlumatlar əldə etmək olar.
Mənbə
- Столяров К.П. Химческий анализ в ультрафиолетовых лучах.М-Л.1965
- ЗайдельА.Н., ОстровскаяГ.В., ОстровскийЮ.И.,Техника и практика спектроскопии. 2 изд.М.1976
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ultrabenovseyi UF elektron spektroskopiya UF spektroskopiya ing near infrared spectroscopy NIR optik spektroskopiyanin bolmesidir tedqiqatinin en yayilmis biridir Ultrabenovseyi spektroskopiya ultrabenovseyi sahede udulma eks etme spektrlerinin alinmasini tedqiqatini ve istifade olunmasini ozunde eks etdirir Uzvi molekullarin elektronlarini esas veziyyetden heyecanlandirilmis veziyyete kecirmek ucundur baglayici orbitaldan yumsaldici orbitala Spektrin ultrabenovseyi ve gorunen diapazonunun fotonlarinin enerjisi kifayet qeder yuksekdir 1 7 100 eV ve ya texminen 100 den 730 nm a qeder Is prinsipiUliyam Koblenz Butun ultrabenovseyi sahede udulur Bir qayda olaraq isci sahe intervali 190 730 nm teskil edir esasen 200 den 380 nm a qeder Prizma ve kuvetin istehsali ucun bu sahelerde optik materiallar seffafdir 190 nm den ultrabenovseyi vakuum az olan dalga uzunlugu is ucun elverissizdir cunki bu sahede havanin komponentleri olan oksigen ve azotu udur Bu sebebden is ucun xususi vakuum kameralari istifade olunur bu ise laboratoriya tecrubesini cetinlesdirir ancaq tez tez ele olur ki qadagan edilmis zonanin boyuk olculu dielektriklerinin tedqiqati evezolunmaz olur Tedqiqati aparmaq ucun bu aparata lazim olan maddenin miqdari kicikdir texminen 0 1 mq Karbohidrogenlerin ultrabenovseyi spektroskopiyasiUltrabenovseyi spektroskopiya ultrabenovseyi sahede karbohidrogenlerin spektrlerini oyrenir Analitik tedqiqat ucun ultrabenovseyi suanin diapazonu 2000 4000A arasinda olur Karbohidrogenlerin qurulusu ve terkibinin oyrenilmesi ucun onlarin udulma spektrleri ultrabenovseyi ve infraqirmizi sahelerde teyin edilir Aromatik birlesmelerin analizleri ucun ultrabenovseyi spektroskopiya daha vacibdir Bu yolla benzolu toluolu parafinleri naftenleri ve olefinleri mueyyen etmek olar Ultrabenovseyi spektroskopiyanin tetbiq edilme sahesi esas aromatik karbohidrogenlerle mehdudlasirdi lakin son iller erzinde yeni aromatik polimerlerin ve ozunde ikiqat rabite saxlayan polimerlerin sintezinin inkisafiyla elaqedar genislenib Analitik meselelerin helli vaxti ultrabenovseyi spektroskopiya metodunun esas ustunlukleri karbohidrogenlerin identifikasiyasinda yuksek hessasligi deqiqliyi ve analizin suretinin yuksekliyi hemcinin eksperimental metodikanin ve apparaturanin sadeliyi tedqiqat ucun teleb edilen maddenin az miqdarinin kifayet olmasindadir Bu metodun catismazligi bezi hallarda onun analitik tedqiqatlarda istifade imkaninin mehdud olmasidir buna bezen spektrlerin ust uste dusmesini ve onlarin kifayet qeder secicilik qabiliyyetinin olmamasini aid etmek olar Karbohidrogenlerin qarisiqlarinin identifikasiyasinin keyfiyyet ve kemiyyet analizi ucun ultrabenovseyi spektrlerin udulmasinin tetbiq edilme sahesi esas aromatik karbohidrogenlerle mehdudlasdirilmisdir cunki yalniz bunlar kifayet qeder xarakterik spektrlere malikdirler Ultrabenovseyi spektroskopiyanin komeyi ile ferdi aromatik karbohidrogenleri naftalin karbohidrogenlerinin cemi ayrica naftalin ve metilnaftalin izomerleri mueyyen edilir Bu analitik metoddan hem fenollarin hem benzinde tio fenollarin dalga uzunlugu 290 ve 265 nm sahesinde teyini ucun istifade edilir Ultrabenovseyi spektroskopiyanin komeyi ile bir iki ve cox halqali aromatik karbohidrogenlere dair melumatlar elde etmek olar MenbeStolyarov K P Himcheskij analiz v ultrafioletovyh luchah M L 1965 ZajdelA N OstrovskayaG V OstrovskijYu I Tehnika i praktika spektroskopii 2 izd M 1976