Ukrayna — bir sıra ərazilərin tarixi adı, eləcə də müasir Ukrayna dövlətinin adı.
Toponimin mənşəyi
Ukrayna sözü Kiyev Rusunun dövründən — ən azı XII əsrdən bəri mövcuddur. İlk dəfə 1187-ci ildə Pereyaslavl knyazı ölümü ilə əlaqədar XV–XVI əsrlərin siyahılarından məlum olan İpatiev Məcəlləsinin Kiyev xronikasında xatırlandı, daha sonra eyni salnamədə Ukraynanın adı çəkildi. 1189-cu ilə qədər və Qalisiya-Volın xronikasında ("и приѣхавшю же емѹ ко Ѹкраинѣ Галичькои") 1213-cü ilə qədər ("və Berestiya, Ouqrovesk, Vereşçin və Stqolp və Komov və bütün Ukraynada"). 1268-ci ilə qədər Qalisiya-Volın xronikasında da müvafiq demonim mövcuddur ("и зане вѣсть бѧхѹть подали имъ Лѧхове Ѹкраинѧнѣ").
Əsas versiya
Alimlərin əksəriyyətinin dəstəklədiyi versiyaya görə, "Ukrayna" adı sərhədyanı ərazi ilə əlaqələndirilir. Andrey Zaliznyakın yazdığı kimi, bu, qədim rusca "ukraina" sözünə gedib çıxır — sərhəd bölgəsi, knyazlığın kənarındakı torpaq. Başlanğıcda bu sözün mənası knyazlığın bütün periferiyası ətrafında, kənarları boyunca xarici ərazini ifadə edən "kənar" sözünün mənasından bir qədər fərqli idi. "Ukrayna" sözü əvvəlcə Kiyev Rusunun müxtəlif sərhədyanı ərazilərinə və ayrı-ayrı rus knyazlıqlarına şamil edilmişdir. Bu mənada Ukrayna sözünün etimologiyasını rus, eləcə də Orest Subtelnı, Pol Maqoçi, Omelyan Pritsak, Mixail Qruşevski, İvan Oqienko, Pyotr Toloçko və s. kimi ukraynalı və qərbli alimlər hesab edirlər. Bu versiya Ukrayna Tədqiqatları Ensiklopediyası, Ukrayna Dilinin Etimoloji Lüğəti və Ukrayna Tarixi Ensiklopediyası tərəfindən dəstəklənir.
Mənanın təkamülü
Əksər tarixçilərin fikrincə, "Ukrayna" termininin ilk qeydləri Pereyaslavl (Posular müdafiə xətti), Qalisiya və Volın knyazlıqlarının sərhəd ərazilərinə aiddir. Bir çox Ukrayna xronika tədqiqatçıları da hesab edirlər ki, 1187-ci ildə ilk girişdə bu termin Pereyaslavl xalqının və ya bütün Polovtsian sərhədinin sinonimi kimi istifadə edilmişdir. Həmin dövrdən demək olar ki, 18-ci əsrə qədər yazılı mənbələrdə bu söz aydın sərhədləri olan heç bir konkret bölgəyə istinad edilmədən "sərhəd torpaqları" mənasında işlənmişdir:183, o cümlədən müasir ərazilərdən çox-çox kənarda. Ukrayna, məsələn, "Pskov Ukrayna", "Oka Ukrayna"[16]. 12-ci əsrin rus katibi "Bütlərin nağılı" əsərində bütpərəstliyin kənara çəkildiyini, insanların köhnə tanrılara dua etməyə davam etdiklərini, lakin bunu gizli şəkildə etdiklərini yazırdı: "… və indi bütün Ukraynada dua edirlər. onların lənətlənmiş tanrısı Perun, Xors və Mokoşa və çəngəllər, lakin ərimə kimi bir şey edirlər.
Brokhauz və Efronun lüğətində bildirildiyi kimi, qərbdə Podoliyadan cənubda Dnepr çayının ağzına ("Oçakovski yatağı") qədər uzanan və gələcək Yekaterinoslav vilayətinin əksər torpaqlarını əhatə edən Cənubi Rusiya ərazisinin bir hissəsi. şərqdə Polşa-Litva Birliyinə qoşulduqdan sonra qeyri-rəsmi olaraq "Ukrayna" adlandırılmağa başladı. Bu, Cənubi Rusiyanın çöllərlə sərhəddəki bu ərazilərinin Polşa-Litva Birliyi üçün sərhəd əraziləri olması ilə əlaqədar idi. Xmelnitski üsyanı tarixinin (təxminən 1660-cı il) polşalı müəllifi Samuel Qrondski yazırdı: "Polşa krajında latın marqosu (sərhəd, sərhəd), ona görə də Ukrayna, sanki, (Polşa kənarında yerləşən bir bölgədir.) səltənət". "Ukrayna" sözünün Polşa dövlətinin sərhədində, "kənarında" yerləşən marjinal torpaqlar kimi şərhini də Polşa tarixçisi Yulian Bartoşeviç Samuel Orgelbrandın "Baş Ensiklopediya"sında vermişdir.
Beləliklə, XVI–XVII əsrlərdə "Ukrayna" digər cənub Rusiyanın tarixi-etnoqrafik bölgələrinin (Volın, Podoliya, Pokuttya, Severşçina, Çervonnaya Rus) adları ilə birlikdə Polşa-Litva Birliyinin tərkibində olan xüsusi bir bölgənin qeyri-rəsmi adına çevrildi. Orta Dnepr bölgəsinə (Kiyevin cənubu və Bratslav voyevodalığının şərqi) — kazakların nəzarət etdiyi əraziyə təyin edilmişdir. Bu ərazinin sakinləri ukraynalılar, ukraynalılar adlandırılmağa başladılar. Bu anlayışın etnik deyil, coğrafi əlaqəsi ondan ibarətdir ki, Polşa mənbələrində ukraynalılar Rusiyanın bu ərazilərində xidmət edən polyak ağalarına verilən addır.
Xmelnitski üsyanı zamanı "Ukrayna" adı yazılı mənbələrdə və şifahi xalq yaradıcılığı əsərlərində istifadə olunmağa başladı; Bohdan Xmelnitski özü və onun davamçıları bundan istifadə edirdilər. Lakin o, Cənubi Rusiyanın bütün torpaqlarına yayılmadı. "Ukrayna" kazakların nəzarətində olan ərazilərlə əlaqəli idi. Bohdan Xmelnitski üçün tarixi erudisiya və onun nəzarətində olan ərazilərdən kənara çıxan ərazi-siyasi ambisiyaları baxımından ənənəvi Rus adı daha hörmətli və üstünlük təşkil edirdi.
Rusiya-Polşa Müharibəsi və xarabalıqlar (Hetmanatdakı vətəndaş müharibəsi) zamanı Rusiya dövlətinin sərhəd bölgəsinin — Ukraynanın Sloboda əhalisi artmağa başladı, burada Dneprin sağ sahilinin bir çox sakini müharibədən qaçaraq gəldi. və Polşa zülmü. Dnepr bölgəsində olduğu kimi, burada da keçmiş ümumi isim olan "Ukrayna" (Rusiya dövlətində "Oka Ukrayna", "Pskov Ukraynası", "Sibir Ukraynası" ifadələrində də istifadə olunur) müəyyən ad kimi yaradılmışdır.
XVII–XVIII əsrlərdə "Ukrayna" və "Hetmanate" adları "Zaporojiya Ordusu" və "Kiçik Rusiya" rəsmi terminlərinin danışıq sinoniminə çevrildi. Yerli əhalinin milli özünüdərkinin artması ilə "Ukrayna" anlayışının əhəmiyyəti artmış, sözün özü təkcə coğrafi termin kimi deyil, həm də qismən etnik məkanın adı kimi qəbul olunmağa başlamışdır. Bu, xüsusilə XIX əsrin sonlarına doğru nəzərə çarpırdı:186. A. P. Ponomarevin fikrincə, XIX–XX əsrlərin əvvəllərində bütün etnik ərazinin adı kimi "Ukrayna" termini tam müstəqil və özünü təmin etmək qabiliyyətinə malik oldu, o vaxtdan bəri regional səviyyədə yalnız qədim dövrlərdə istifadə edilən digər öz adlarını əvəz etdi:186.
Alternativ versiyalar
Bəzi ukraynalı tarixçilər və dilçilər "Ukrayna" adında "kənar" sözünün "sərhəd", mənasında deyil, "ölkə", (doğma tərəf) , "öz xalqının məskunlaşdığı torpaq" qeyri-prefiksi "kraina" (müasir Ukrayna — kraina, ölkə) enantiosemik mənasında aktuallaşdığı versiyaya sadiqdirlər. Eyni zamanda, bir sıra tədqiqatçıların fikrincə, XV–XVI əsrlərdə "Ukrayna" vurğu fərqində birləşən mənaca əsaslı şəkildə fərqlənən "ukrayna" və "ətraf" müxtəlif prefiks birləşmələri birlikdə mövcud idi — lakin ukrayna, rus və belarus dillərini böldükdə "ətraf", "ukraina". Bu versiyanın tərəfdarları arasında Nikolay Andrusyak, Sergey Şeluxin, Qriqori Pivtorak, Vitali Sklyarenko, Fedor Şevçenko, Natalya Yakovenko mövcuddur. Bu, xüsusən də Ukrayna tarixinə dair bəzi məktəb dərsliklərində verilmişdir.
Eyni zamanda, ukraynalı tarixçi Daniil Statsenko qeyd edir ki, qədim rus salnamələrində adi "rus torpağı" ifadəsi əvəzinə heç vaxt "Rusiya Ukraynası" ifadəsi işlənmir. Onun fikrincə, "Ukrayna" ifadəsinin "torpaq" mənasını vermədiyini göstərir.
İstinadlar
- "ЛІТОПИС РУСЬКИЙ за Іпатіївським списком. Кіевскій лЂтописный сводъ. Въ лЂто 6694 (1186) — въ лЂто 6698 (1190)". litopys.kiev.ua. 2021-02-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-16.
- "ЛІТОПИС РУСЬКИЙ за Іпатіївським списком. Галицко-Волынскій сводъ. Въ лЂто 6709 (1201) — въ лЂто 6725 (1217)". litopys.kiev.ua. 2021-10-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-16.
- "ЛІТОПИС РУСЬКИЙ за Іпатіївським списком. Галицко-Волынскій сводъ. Въ лЂто 6773 (1265) — въ лЂто 6787 (1279)". litopys.kiev.ua. 2021-01-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-16.
- Галушко К. Україна: назва крізь віки 2017-09-09 at the Wayback Machine // Народження країни. Від краю до держави. Назва, символіка, територія і кордони України. — Харків: Клуб сімейного дозвілля, 2016. — С. 10.
- Schlögel, 2018
- Андрей Зализняк. "О ложной лингвистике и квазиистории". Научно-просветительный журнал «Скепсис». 2011-12-01. 2015-04-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-04-12.
- Этимологический словарь Фасмера
- Orest Subtelny. Ukraine: A History. University of Toronto Press, 1988
- A History of Ukraine. University of Toronto Press, 1996
- From Kievan Rus' to modern Ukraine: Formation of the Ukrainian nation (with Mykhailo Hrushevski and John Stephen Reshetar). Cambridge, Mass.: Ukrainian Studies Fund, Harvard University, 1984.
- Грушевський М. Історія України-Руси. Том II. Розділ V. Стор. 4
- "Історія української літературної мови. Київ — 2001 (Перше видання Вінніпег — 1949)". 2015-09-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-08-05.
- Толочко П. П. "От Руси к Украине" ("Від Русі до України". 1997
- Ясь О. В. "Україна, назва". Енциклопедія історії України: Україна—Українці. Кн. 1 / Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. - К.: В-во «Наукова думка», 2018. 2020-07-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-01.
- "Енциклопедія українознавства. У 10-х томах. / Головний редактор Володимир Кубійович. — Париж; Нью-Йорк: Молоде життя, 1954—1989". 2021-02-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-01-09.
- Етимологічний словник української мови: У 7 т. / Редкол. О. С. Мельничук (голов. ред.) та ін. — К.: Наук. думка, 1983 — Т. 6: У — Я / Уклад.: Г. П. Півторак та ін. — 2012. — 568 с. .
- Пономарьов А. П. Етнічність та етнічна історія України: Курс лекцій. — К.: Либідь, 1996. — 272 с.: іл. І8ВМ 5-325-00615-0.
- Е. С. Острась. Звідки пішла назва Україна //Вісник Донецького університету, Сер. Б: Гуманітарні науки, Вип.1, 2008 2013-11-01 at the Wayback Machine
- Рыбаков Б. А. Трактат, написанный на корабле // История и культура античного мира. — М.: "Наука", 1977. — С. 185–188
- "Із самого початку це був військовий кордон, і зараз це значення зберігається – історик Плахонін про назву «Україна»". Radiosvoboda.org. 2017-02-09. 2022-12-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-05.
- Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //
- "Margo enim polonice kray; inde Ukrajna, quasi provincia ad fines regni posita".
- При заключении , которой было создано объединённое польско-литовское государство, эти южнорусские земли были переданы Литвой Королевству Польскому
- Encyklopedyja Powszechna. Warszawa. 1867. T.25. S. 957: "Ukraina. W starodawnym języku polskim ukraina, był to wyraz pospolity i oznaczał ziemię leżącą na kresach, na pograniczu państwa, u kraju, u brzegu".
- Русина О. В. Україна під татарами і Литвою. — Київ: Видавничий дім "Альтернативи", 1998. — С. 278.
- "О названии Украинской линии и украинских однодворцах". Информационный сайт «Украинская линия». 2020-01-21. 2023-12-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-08.
- "Григорій Півторак. Походження українців, росіян, білорусів та їхніх мов". 2020-11-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-01.
- Ср. регулярное употребление слова "украина" именно в этом значении, например, в Переcопницком Евангелии для перевода yun. χώρα, .
- Андрусяк, М. Назва "Україна": "країна" чи "окраїна". Прага, 1941; Історія козаччини, кн. 1–3. Мюнхен
- Шелухін, С. Назва України. Вена, 1921. Он же, Україна — назва нашої землі з найдавніших часів. Прага, 1936
- Скляренко В. Звідки походить назва Україна. — Україна (зб.), 1991, т.1, С.20–39
- Стаценко, Даниил. "Слово і назва Україна: від Київського літопису до Богдана Хмельницького". Історична правда. 2021-04-06. 2021-04-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-12-06.
- Ф. Шевченко: термін "Україна", "Вкраїна" має передусім значення "край", "країна", а не "окраїна": том 1, с. 189 в кн.: Історія Української РСР: У 8 т., 10 кн. — К., 1979.
- Яковенко Н. Н. Нарис історії середньовічної та ранньомодерної України. Київ: Критика. 2006. 22–23. ISBN .
- Світлична В. В. Історія України 2013-08-19 at the Wayback Machine
- Лепеха Т. В. Українознавство: Навчальний посібник. 2013-12-02 at the Wayback Machine
Ədəbiyyat
- Кравченко В. В. / Україна, Імперія, Росія (вибрані статті з модерної історії та історіографії). — К., 2011. — 544 с.
- Schlögel K. Ukraine: A Nation on the Borderland. London: Reaktion Books. Eng. Trans. by G. Jackson. 2018. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ukrayna bir sira erazilerin tarixi adi elece de muasir Ukrayna dovletinin adi Toponimin menseyiUkrayna sozu Kiyev Rusunun dovrunden en azi XII esrden beri movcuddur Ilk defe 1187 ci ilde Pereyaslavl knyazi olumu ile elaqedar XV XVI esrlerin siyahilarindan melum olan Ipatiev Mecellesinin Kiyev xronikasinda xatirlandi daha sonra eyni salnamede Ukraynanin adi cekildi 1189 cu ile qeder ve Qalisiya Volin xronikasinda i priѣhavshyu zhe emѹ ko Ѹkrainѣ Galichkoi 1213 cu ile qeder ve Berestiya Ouqrovesk Verescin ve Stqolp ve Komov ve butun Ukraynada 1268 ci ile qeder Qalisiya Volin xronikasinda da muvafiq demonim movcuddur i zane vѣst bѧhѹt podali im Lѧhove Ѹkrainѧnѣ Esas versiya XII esrde Polovtsiyalilarla doyusun yaxinliginda Pereyaslavl qalasi Polkosten qedim yasayis menteqesi Alimlerin ekseriyyetinin desteklediyi versiyaya gore Ukrayna adi serhedyani erazi ile elaqelendirilir Andrey Zaliznyakin yazdigi kimi bu qedim rusca ukraina sozune gedib cixir serhed bolgesi knyazligin kenarindaki torpaq Baslangicda bu sozun menasi knyazligin butun periferiyasi etrafinda kenarlari boyunca xarici erazini ifade eden kenar sozunun menasindan bir qeder ferqli idi Ukrayna sozu evvelce Kiyev Rusunun muxtelif serhedyani erazilerine ve ayri ayri rus knyazliqlarina samil edilmisdir Bu menada Ukrayna sozunun etimologiyasini rus elece de Orest Subtelni Pol Maqoci Omelyan Pritsak Mixail Qrusevski Ivan Oqienko Pyotr Tolocko ve s kimi ukraynali ve qerbli alimler hesab edirler Bu versiya Ukrayna Tedqiqatlari Ensiklopediyasi Ukrayna Dilinin Etimoloji Lugeti ve Ukrayna Tarixi Ensiklopediyasi terefinden desteklenir Menanin tekamulu Ekser tarixcilerin fikrince Ukrayna termininin ilk qeydleri Pereyaslavl Posular mudafie xetti Qalisiya ve Volin knyazliqlarinin serhed erazilerine aiddir Bir cox Ukrayna xronika tedqiqatcilari da hesab edirler ki 1187 ci ilde ilk girisde bu termin Pereyaslavl xalqinin ve ya butun Polovtsian serhedinin sinonimi kimi istifade edilmisdir Hemin dovrden demek olar ki 18 ci esre qeder yazili menbelerde bu soz aydin serhedleri olan hec bir konkret bolgeye istinad edilmeden serhed torpaqlari menasinda islenmisdir 183 o cumleden muasir erazilerden cox cox kenarda Ukrayna meselen Pskov Ukrayna Oka Ukrayna 16 12 ci esrin rus katibi Butlerin nagili eserinde butperestliyin kenara cekildiyini insanlarin kohne tanrilara dua etmeye davam etdiklerini lakin bunu gizli sekilde etdiklerini yazirdi ve indi butun Ukraynada dua edirler onlarin lenetlenmis tanrisi Perun Xors ve Mokosa ve cengeller lakin erime kimi bir sey edirler alt Brokhauz ve Efronun lugetinde bildirildiyi kimi qerbde Podoliyadan cenubda Dnepr cayinin agzina Ocakovski yatagi qeder uzanan ve gelecek Yekaterinoslav vilayetinin ekser torpaqlarini ehate eden Cenubi Rusiya erazisinin bir hissesi serqde Polsa Litva Birliyine qosulduqdan sonra qeyri resmi olaraq Ukrayna adlandirilmaga basladi Bu Cenubi Rusiyanin collerle serheddeki bu erazilerinin Polsa Litva Birliyi ucun serhed erazileri olmasi ile elaqedar idi Xmelnitski usyani tarixinin texminen 1660 ci il polsali muellifi Samuel Qrondski yazirdi Polsa krajinda latin marqosu serhed serhed ona gore de Ukrayna sanki Polsa kenarinda yerlesen bir bolgedir seltenet Ukrayna sozunun Polsa dovletinin serhedinde kenarinda yerlesen marjinal torpaqlar kimi serhini de Polsa tarixcisi Yulian Bartosevic Samuel Orgelbrandin Bas Ensiklopediya sinda vermisdir Cervonnaya Rus Podoliya Volin ve Ukrayna xeritesi 1687 Belelikle XVI XVII esrlerde Ukrayna diger cenub Rusiyanin tarixi etnoqrafik bolgelerinin Volin Podoliya Pokuttya Severscina Cervonnaya Rus adlari ile birlikde Polsa Litva Birliyinin terkibinde olan xususi bir bolgenin qeyri resmi adina cevrildi Orta Dnepr bolgesine Kiyevin cenubu ve Bratslav voyevodaliginin serqi kazaklarin nezaret etdiyi eraziye teyin edilmisdir Bu erazinin sakinleri ukraynalilar ukraynalilar adlandirilmaga basladilar Bu anlayisin etnik deyil cografi elaqesi ondan ibaretdir ki Polsa menbelerinde ukraynalilar Rusiyanin bu erazilerinde xidmet eden polyak agalarina verilen addir Xmelnitski usyani zamani Ukrayna adi yazili menbelerde ve sifahi xalq yaradiciligi eserlerinde istifade olunmaga basladi Bohdan Xmelnitski ozu ve onun davamcilari bundan istifade edirdiler Lakin o Cenubi Rusiyanin butun torpaqlarina yayilmadi Ukrayna kazaklarin nezaretinde olan erazilerle elaqeli idi Bohdan Xmelnitski ucun tarixi erudisiya ve onun nezaretinde olan erazilerden kenara cixan erazi siyasi ambisiyalari baximindan enenevi Rus adi daha hormetli ve ustunluk teskil edirdi Rusiya Polsa Muharibesi ve xarabaliqlar Hetmanatdaki vetendas muharibesi zamani Rusiya dovletinin serhed bolgesinin Ukraynanin Sloboda ehalisi artmaga basladi burada Dneprin sag sahilinin bir cox sakini muharibeden qacaraq geldi ve Polsa zulmu Dnepr bolgesinde oldugu kimi burada da kecmis umumi isim olan Ukrayna Rusiya dovletinde Oka Ukrayna Pskov Ukraynasi Sibir Ukraynasi ifadelerinde de istifade olunur mueyyen ad kimi yaradilmisdir XVII XVIII esrlerde Ukrayna ve Hetmanate adlari Zaporojiya Ordusu ve Kicik Rusiya resmi terminlerinin danisiq sinonimine cevrildi Yerli ehalinin milli ozunuderkinin artmasi ile Ukrayna anlayisinin ehemiyyeti artmis sozun ozu tekce cografi termin kimi deyil hem de qismen etnik mekanin adi kimi qebul olunmaga baslamisdir Bu xususile XIX esrin sonlarina dogru nezere carpirdi 186 A P Ponomarevin fikrince XIX XX esrlerin evvellerinde butun etnik erazinin adi kimi Ukrayna termini tam musteqil ve ozunu temin etmek qabiliyyetine malik oldu o vaxtdan beri regional seviyyede yalniz qedim dovrlerde istifade edilen diger oz adlarini evez etdi 186 Alternativ versiyalar Bezi ukraynali tarixciler ve dilciler Ukrayna adinda kenar sozunun serhed menasinda deyil olke dogma teref oz xalqinin meskunlasdigi torpaq qeyri prefiksi kraina muasir Ukrayna kraina olke enantiosemik menasinda aktuallasdigi versiyaya sadiqdirler Eyni zamanda bir sira tedqiqatcilarin fikrince XV XVI esrlerde Ukrayna vurgu ferqinde birlesen menaca esasli sekilde ferqlenen ukrayna ve etraf muxtelif prefiks birlesmeleri birlikde movcud idi lakin ukrayna rus ve belarus dillerini boldukde etraf ukraina Bu versiyanin terefdarlari arasinda Nikolay Andrusyak Sergey Seluxin Qriqori Pivtorak Vitali Sklyarenko Fedor Sevcenko Natalya Yakovenko movcuddur Bu xususen de Ukrayna tarixine dair bezi mekteb dersliklerinde verilmisdir Eyni zamanda ukraynali tarixci Daniil Statsenko qeyd edir ki qedim rus salnamelerinde adi rus torpagi ifadesi evezine hec vaxt Rusiya Ukraynasi ifadesi islenmir Onun fikrince Ukrayna ifadesinin torpaq menasini vermediyini gosterir Istinadlar LITOPIS RUSKIJ za Ipatiyivskim spiskom Kievskij lЂtopisnyj svod V lЂto 6694 1186 v lЂto 6698 1190 litopys kiev ua 2021 02 01 tarixinde Istifade tarixi 2021 04 16 LITOPIS RUSKIJ za Ipatiyivskim spiskom Galicko Volynskij svod V lЂto 6709 1201 v lЂto 6725 1217 litopys kiev ua 2021 10 06 tarixinde Istifade tarixi 2021 04 16 LITOPIS RUSKIJ za Ipatiyivskim spiskom Galicko Volynskij svod V lЂto 6773 1265 v lЂto 6787 1279 litopys kiev ua 2021 01 20 tarixinde Istifade tarixi 2021 04 16 Galushko K Ukrayina nazva kriz viki 2017 09 09 at the Wayback Machine Narodzhennya krayini Vid krayu do derzhavi Nazva simvolika teritoriya i kordoni Ukrayini Harkiv Klub simejnogo dozvillya 2016 S 10 Schlogel 2018 Andrej Zaliznyak O lozhnoj lingvistike i kvaziistorii Nauchno prosvetitelnyj zhurnal Skepsis 2011 12 01 2015 04 11 tarixinde Istifade tarixi 2015 04 12 Etimologicheskij slovar Fasmera Orest Subtelny Ukraine A History University of Toronto Press 1988 A History of Ukraine University of Toronto Press 1996 ISBN 0 8020 0830 5 From Kievan Rus to modern Ukraine Formation of the Ukrainian nation with Mykhailo Hrushevski and John Stephen Reshetar Cambridge Mass Ukrainian Studies Fund Harvard University 1984 Grushevskij M Istoriya Ukrayini Rusi Tom II Rozdil V Stor 4 Istoriya ukrayinskoyi literaturnoyi movi Kiyiv 2001 Pershe vidannya Vinnipeg 1949 2015 09 21 tarixinde Istifade tarixi 2013 08 05 Tolochko P P Ot Rusi k Ukraine Vid Rusi do Ukrayini 1997 Yas O V Ukrayina nazva Enciklopediya istoriyi Ukrayini Ukrayina Ukrayinci Kn 1 Redkol V A Smolij golova ta in NAN Ukrayini Institut istoriyi Ukrayini K V vo Naukova dumka 2018 2020 07 15 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 01 Enciklopediya ukrayinoznavstva U 10 h tomah Golovnij redaktor Volodimir Kubijovich Parizh Nyu Jork Molode zhittya 1954 1989 2021 02 11 tarixinde Istifade tarixi 2008 01 09 Etimologichnij slovnik ukrayinskoyi movi U 7 t Redkol O S Melnichuk golov red ta in K Nauk dumka 1983 T 6 U Ya Uklad G P Pivtorak ta in 2012 568 s ISBN 978 966 00 0197 8 Ponomarov A P Etnichnist ta etnichna istoriya Ukrayini Kurs lekcij K Libid 1996 272 s il I8VM 5 325 00615 0 E S Ostras Zvidki pishla nazva Ukrayina Visnik Doneckogo universitetu Ser B Gumanitarni nauki Vip 1 2008 2013 11 01 at the Wayback Machine Rybakov B A Traktat napisannyj na korable Istoriya i kultura antichnogo mira M Nauka 1977 S 185 188 Iz samogo pochatku ce buv vijskovij kordon i zaraz ce znachennya zberigayetsya istorik Plahonin pro nazvu Ukrayina Radiosvoboda org 2017 02 09 2022 12 05 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 05 Ukraina Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Margo enim polonice kray inde Ukrajna quasi provincia ad fines regni posita Pri zaklyuchenii kotoroj bylo sozdano obedinyonnoe polsko litovskoe gosudarstvo eti yuzhnorusskie zemli byli peredany Litvoj Korolevstvu Polskomu Encyklopedyja Powszechna Warszawa 1867 T 25 S 957 Ukraina W starodawnym jezyku polskim ukraina byl to wyraz pospolity i oznaczal ziemie lezaca na kresach na pograniczu panstwa u kraju u brzegu Rusina O V Ukrayina pid tatarami i Litvoyu Kiyiv Vidavnichij dim Alternativi 1998 S 278 O nazvanii Ukrainskoj linii i ukrainskih odnodvorcah Informacionnyj sajt Ukrainskaya liniya 2020 01 21 2023 12 08 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 08 Grigorij Pivtorak Pohodzhennya ukrayinciv rosiyan bilorusiv ta yihnih mov 2020 11 16 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 01 Sr regulyarnoe upotreblenie slova ukraina imenno v etom znachenii naprimer v Perecopnickom Evangelii dlya perevoda yun xwra Andrusyak M Nazva Ukrayina krayina chi okrayina Praga 1941 Istoriya kozachchini kn 1 3 Myunhen Sheluhin S Nazva Ukrayini Vena 1921 On zhe Ukrayina nazva nashoyi zemli z najdavnishih chasiv Praga 1936 Sklyarenko V Zvidki pohodit nazva Ukrayina Ukrayina zb 1991 t 1 S 20 39 Stacenko Daniil Slovo i nazva Ukrayina vid Kiyivskogo litopisu do Bogdana Hmelnickogo Istorichna pravda 2021 04 06 2021 04 06 tarixinde Istifade tarixi 2022 12 06 F Shevchenko termin Ukrayina Vkrayina maye peredusim znachennya kraj krayina a ne okrayina tom 1 s 189 v kn Istoriya Ukrayinskoyi RSR U 8 t 10 kn K 1979 Yakovenko N N Naris istoriyi serednovichnoyi ta rannomodernoyi Ukrayini Kiyiv Kritika 2006 22 23 ISBN 966 7679 82 9 Svitlichna V V Istoriya Ukrayini 2013 08 19 at the Wayback Machine Lepeha T V Ukrayinoznavstvo Navchalnij posibnik 2013 12 02 at the Wayback MachineEdebiyyatKravchenko V V Ukrayina Imperiya Rosiya vibrani statti z modernoyi istoriyi ta istoriografiyi K 2011 544 s Schlogel K Ukraine A Nation on the Borderland London Reaktion Books Eng Trans by G Jackson 2018 ISBN 978 1 78914 020 0