Yerdən Ay müxtəlif şəkillərdə : tam dairə, yarımdairə, oraq və s. şəkillərdə görünür. Bunlar dövrü olaraq bir-birini əvəz edir və təkrarlanır.Günəşdən Aya və Aydan Yerə olan istiqamətlər ara-sındakı bucağa faza bucağı y deyilir.I vəziyyətində Ayın Yerə tərəf çevrilmiş yarısı işıqlanmır və ona görə Yerdən Ay görünmür. Buna təzə Ay deyilir. Təzə Ay fazasında Ay Yerlə Günəş arasında olur. Bu fazada Ay birləşmə konfiqurasiyasındadır, onun fazası və faza bucağı Ф =0, y = 180o olar.
Təzə Ay fazasından 2-3 gün sonra Ay Günəş batan kimi qabarıq tərəfi Günəşə tərəf çevrilmiş nazik oraq şəklində görünür. II vəziyyətində Yerdən baxdıqda Ay yarım disk şəklində görünür. Yarımdiskin qabarıq tərəfi Günəşə doğru yönəlib. Bu fazaya I rüb deyilir. Bu zaman Ay şərq kvadraturasında olur. Ay gecənin birinci yarısı görünür. Onun fazası və faza bucağı Ф =1/2 , y =90° olar.
III vəziyyətində Ay dolu disk şəklində görünür. Günəş, Yer və Ay bir düz xətt üzərindədir. Yer Ayla Günəşin arasındadır. Bu faza dolu Ay və ya bədirlənmiş Ay adlanır. Bu zaman Ay əksdurma konfiqurasiyasında olur. Bu fazada Ay Günəş batan kimi doğur, bütün gecəni görünür, Günəş doğan kimi batır. Onun fazası və faza bucağı Ф =1 , y =0° olar.
IV vəziyyətində Ay yarım disk şəklində görünür, yarımdiskin qabarıq tərəfi Günəşdən əks tərəfə yönəlir. Bu fazaya axırıncı rüb deyilir. Bu zaman Ay qərb kvadraturasında olur. Ay gecənin ikinci yarısı görünür. Onun fazası və faza bucağı Ф =1/2 , y =90° olar.
Ayın mərhələləri Ayın Yerdən təxminən bir ay ərzində fərqli yollarıdır.
Ay Yerin ətrafında döndüyü kimi, Ayın yarısı Günəşə baxır. Yerdən görünə bilən Ayın parlaq hissəsinin müxtəlif formaları Ayın mərhələləri kimi tanınır. Hər bir addım hər 29,5 gün təkrarlanır.
Ayın eyni yarısı həmişə Yer üzünə baxır, beləliklə mərhələlər həmişə ayın səthinin eyni yarısında baş verir.
Bir mərhələ ayın yerini yerə bürüyür, hər gün fərqli görünür.
Faza.
Ayın keçdiyi 8 əsas mərhələ var.
Yeni bir ay ayın görünməmiş bir vaxtıdır, çünki ayın aydınlıq yarısına baxırıq. Ay ayı Yer və Günəş arasında birbaşa olduğu zaman yeni ay fazası meydana gəlir. Günəş tutulması yalnız yeni ayda ola bilər.
Cilalanmış ay yarısı hilal aya bənzəyir və ayın həcmi bir gündən ("şamlar") artır. Bu mərhələ adətən yalnız qərbdə görülür.
İlk dörddəbir ayın (ya da yarım ayın) yüngül çeyreğinin yarısı şam hilesi mərhələsindən sonra görünə bilər. Yeni ay bir həftə içində gəlir.
Ayın işıq hissəsinin yarısından çoxu görülə bilər və şəklində bir gündən sonrakı dövrə ("şamlar") qədər genişləndikdə, bir gips ilə ay cilalanmışdır. Fırçalı çökmə mərhələsi ilk dörddəbir və tam ay arasındakı mərhələlərdə görülür.
Tam ayda tam bir ayı görə bilərik. Ayın tam mərhələsi Ayın Yerin əks tərəfində Günəşdən müxalifət olduğu zaman meydana gəlir. Ay tutulması yalnız tam ayda baş verə bilər.
Ayın işıq hissəsinin yarısından çoxunu görsən, və ölçüsü gündən-günə birinə düşdüyündə, bu, pisləşməni göstərən aya çevrilir ("yox"). Yüngül çürük mərhələsi tam ay ilə üçüncü rüb arasında baş verir.
Son dörddəbir ay (yarım ay) ayın işıq hissəsinin yarısı yağma mərhələsindən sonra görünür.
Ay aypı aya bənzəyir və aypı ay ayı bir məbləğdən ikisinə qədər əbədi ölçülərə düşən əvəzsiz aydır.
Köhnə ay, yeni bir aya çevrilməsi üçün köşedeki kiçik bir ay olduğu bir aydır.
Yerden Ay muxtelif sekillerde tam daire yarimdaire oraq ve s sekillerde gorunur Bunlar dovru olaraq bir birini evez edir ve tekrarlanir Gunesden Aya ve Aydan Yere olan istiqametler ara sindaki bucaga faza bucagi y deyilir I veziyyetinde Ayin Yere teref cevrilmis yarisi isiqlanmir ve ona gore Yerden Ay gorunmur Buna teze Ay deyilir Teze Ay fazasinda Ay Yerle Gunes arasinda olur Bu fazada Ay birlesme konfiqurasiyasindadir onun fazasi ve faza bucagi F 0 y 180o olar Teze Ay fazasindan 2 3 gun sonra Ay Gunes batan kimi qabariq terefi Gunese teref cevrilmis nazik oraq seklinde gorunur II veziyyetinde Yerden baxdiqda Ay yarim disk seklinde gorunur Yarimdiskin qabariq terefi Gunese dogru yonelib Bu fazaya I rub deyilir Bu zaman Ay serq kvadraturasinda olur Ay gecenin birinci yarisi gorunur Onun fazasi ve faza bucagi F 1 2 y 90 olar III veziyyetinde Ay dolu disk seklinde gorunur Gunes Yer ve Ay bir duz xett uzerindedir Yer Ayla Gunesin arasindadir Bu faza dolu Ay ve ya bedirlenmis Ay adlanir Bu za man Ay eksdurma konfiqurasiyasinda olur Bu fazada Ay Gunes batan kimi dogur butun geceni gorunur Gunes dogan kimi batir Onun fazasi ve faza bucagi F 1 y 0 olar IV veziyyetinde Ay yarim disk seklinde gorunur yarimdiskin qabariq terefi Gunesden eks terefe yonelir Bu fazaya axirinci rub deyilir Bu zaman Ay qerb kvadraturasinda olur Ay gecenin ikinci yarisi gorunur Onun fazasi ve faza bucagi F 1 2 y 90 olar Ayin merheleleri Ayin Yerden texminen bir ay erzinde ferqli yollaridir Ay Yerin etrafinda donduyu kimi Ayin yarisi Gunese baxir Yerden gorune bilen Ayin parlaq hissesinin muxtelif formalari Ayin merheleleri kimi taninir Her bir addim her 29 5 gun tekrarlanir Ayin eyni yarisi hemise Yer uzune baxir belelikle merheleler hemise ayin sethinin eyni yarisinda bas verir Bir merhele ayin yerini yere buruyur her gun ferqli gorunur Faza Ayin kecdiyi 8 esas merhele var Yeni bir ay ayin gorunmemis bir vaxtidir cunki ayin aydinliq yarisina baxiriq Ay ayi Yer ve Gunes arasinda birbasa oldugu zaman yeni ay fazasi meydana gelir Gunes tutulmasi yalniz yeni ayda ola biler Cilalanmis ay yarisi hilal aya benzeyir ve ayin hecmi bir gunden samlar artir Bu merhele adeten yalniz qerbde gorulur Ilk dorddebir ayin ya da yarim ayin yungul ceyreginin yarisi sam hilesi merhelesinden sonra gorune biler Yeni ay bir hefte icinde gelir Ayin isiq hissesinin yarisindan coxu gorule biler ve seklinde bir gunden sonraki dovre samlar qeder genislendikde bir gips ile ay cilalanmisdir Fircali cokme merhelesi ilk dorddebir ve tam ay arasindaki merhelelerde gorulur Tam ayda tam bir ayi gore bilerik Ayin tam merhelesi Ayin Yerin eks terefinde Gunesden muxalifet oldugu zaman meydana gelir Ay tutulmasi yalniz tam ayda bas vere biler Ayin isiq hissesinin yarisindan coxunu gorsen ve olcusu gunden gune birine dusduyunde bu pislesmeni gosteren aya cevrilir yox Yungul curuk merhelesi tam ay ile ucuncu rub arasinda bas verir Son dorddebir ay yarim ay ayin isiq hissesinin yarisi yagma merhelesinden sonra gorunur Ay aypi aya benzeyir ve aypi ay ayi bir meblegden ikisine qeder ebedi olculere dusen evezsiz aydir Kohne ay yeni bir aya cevrilmesi ucun kosedeki kicik bir ay oldugu bir aydir
Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
