Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkiyədə korrupsiya — Türkiyənin Avropa Birliyinə üzvlüyünü təsir edən bir problemdir. 2016-cı ildə Şəffaflıq Beynəlxalq Korrupsiya Qavrayış İndeksində ölkə 176 ölkə arasında 75-ci yerdə qərarlaşdı , Türkiyə isə 2017-ci ildə 87-ci yerə qayıtdı. Türkiyə, Transparency International-ın 2018-ci il Korrupsiya Qavrama İndeksində araşdırılan 180 ölkə arasında 78-ci yeri tutdu. Bu, Tunis (73-cü yer), Bolqarıstan (77-ci yer) və Çin (87-ci yer) ilə müqayisə edilə bilər .
1998-ci ildəki Türkbank skandalı, etimadsızlığa və Baş nazir Məsut Yılmazın istefasına səbəb oldu. Yılmaz parlament tərəfindən araşdırılsa da, beş illik iddia müddəti əlavə əməliyyatların qarşısını aldı. 17 dekabr 2013-cü il tarixində üç türk nazirin oğulları və bir çox tanınmış iş adamı həbs edildi və korrupsiya ittihamı ilə günahlandırıldı
Korrupsiyaya qarşı qanunvericilik
Korrupsiyaya qarşı mübarizə qanunvericiliyinə Türkiyənin müxtəlif növ korrupsiya fəaliyyətlərinə, o cümlədən aktiv və passiv rüşvət, korrupsiya cəhdi, qəsb, xarici məmura rüşvət vermək, pul yuyulması və vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə ilə bağlı cinayət elan edən Cinayət Məcəlləsi daxildir. Buna baxmayaraq, antikorrupsiya qanunları zəif tətbiq olunur və korrupsiyaya qarşı mübarizə orqanları təsirsiz sayılır.
Mümkün iqtisadi təsirlər
Korrupsiya, Türkiyə iqtisadiyyatının işini və böyüməsini ləngidir. [Sitat lazım] Korrupsiyanı göstərən tətbiqetmələrə rüşvət, mənimsəmə, oğurluq və saxtakarlıq daxildir.
İnkişafı
Korrupsiya, Türkiyədə böyüməyə təkan verən institusional strukturları təsir edir:
Mülkiyyət hüquqları: Dövlət məmurlarına insanlardan əmlak almaq üçün rüşvət verildiyi təqdirdə, potensial investorlar özlərinə inamlarını itirdikləri üçün investisiyalar azalır. Patentlər və Müəllif hüquqları: Korrupsiya oğurluq və saxtakarlığı artırır, yenilikçi texnologiyaların axınını azaldır.
Effektiv Maliyyə Təşkilatları: Korrupsiya banklar kimi maliyyə qurumlarının fəaliyyətini azaldır. Korrupsiyaya uğramış dövlət məmurları, bank sisteminə olan inamı azaldaraq, ölkə iqtisadiyyatını öz xeyirlərinə manipulyasiya etmək üçün böyük banklarla ortaqlıq qurdular. Hər kəs üçün savadlılıq və təhsil: Korrupsiyaya uğramış dövlət məmurları qənaət etdikləri pulu istifadə edərək infrastruktur və təhsil xərclərini azaldıblar.
Sərbəst ticarət: Yerli müəssisələr tarifləri qaldırmaq üçün dövlət məmurlarına rüşvət verir, bu da idxal tələbini azaldır və yerli mallara tələbi artırır.
Rəqabətçi Bazar Sistemi: Türk qanunları ümumiyyətlə rəqabətli təklif tələb etməsinə baxmayaraq, bəzi müəssisələr hökumətdən qorunma və üstünlük vermək üçün rüşvət verməyə çalışırlar. Rəqabət qabiliyyətinin azalması inhisarları və oliqopoliyaları təşviq edərək bazarın səmərəliliyini azalda bilər.
İqtisadi inkişaf, İnsan İnkişafı İndeksində əks olunduğu kimi bir ölkənin həyat səviyyəsinin və iqtisadi sağlamlığının yaxşılaşmasıdır. Bir ölkənin iqtisadi cəhətdən inkişaf etməsi üçün infrastruktur, səhiyyə və təhsil kimi kapital mallarına investisiya qoymalıdır. Bir millətin dərhal zənginləşməsinə kömək edən istehlak mallarından fərqli olaraq, kapital məhsulları gələcək inkişafa və daha yüksək bir həyat səviyyəsinə kömək edir.
Korrupsiya iqtisadi inkişafa aşağıdakı yollarla təsir göstərir:
Kapital mallarına xərclərin azalması: Korrupsiyaya uğramış bir hökumət səhiyyə və təhsil kimi kapital mallarına daha az xərcləyir. Yaşayış səviyyəsi aşağı düşdüyünə görə bu, ölkənin əhalisini təsir edir. Türkiyədə səhiyyə xərclərinin% 79,6-sı Sosial Təhlükəsizlik Təşkilatı (Sosyal Güvenlik Kurumu) tərəfindən qarşılanır. Hakimiyyətdən sui-istifadə: Korrupsiya hökumətləri öz səlahiyyətlərini vətəndaşlarının əksəriyyətinə zərər verəcək şəkildə istifadə etməyə təşviq edir. Vəsaitlərin mənimsənilməsi: Korrupsiyaya uğramış dövlət məmurları vergitutmanı azaltmaq (və ya qarşısını almaq) üçün pullarını xaricə göndərir və pul kütləsini azaldır. Pul itirmək inflyasiyaya səbəb olan daha çox pulun çapını stimullaşdırır.
İstinadlar
- Michael, Bryan. "Anti-Corruption in the Turkey's EU Accession". Turkish Policy Quarterly. Winter 2004. SSRN 999350. (#cite_web_url)
- Alan Doug, (2010) "Asking the right questions? Addressing corruption and EU accession: The case study of Turkey", Journal of Financial Crime, Vol. 17 Iss: 1, pp.9 - 21
- Corruption Perceptions Index 2014. Full table and rankings Arxiv surəti 9 may 2020 tarixindən (Wayback Machine) saytında Arxivləşdirilib 2020-05-09 at the Wayback Machine. Transparency International. Retrieved: May 16, 2015.
- "Corruption Perceptions Index 2017: Global Scores". Transparency International. 12 October 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 August 2018.
- e.V, Transparency International. "Corruption Perceptions Index 2018". www.transparency.org. 2019-04-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-31.
- Zeynep Sarlak and Besim Bulent Bali (2007), Corruption in Turkey:“Is the donor content when the recipient is content?! Arxiv surəti 3 dekabr 2013 tarixindən (Wayback Machine) saytında Arxivləşdirilib 2013-12-03 at the Wayback Machine, University of Konstanz Discussion Paper Series 9.
- Zeynep Sarlak and Besim Bulent Bali (2008), Corruption in Turkey: Why cannot an urgent problem be a main concern? Arxiv surəti 19 mart 2013 tarixindən (Wayback Machine) saytında Arxivləşdirilib 2013-03-19 at the Wayback Machine
- "Turkey Corruption Profile". Business Anti-Corruption Profile. 15 May 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 July 2015.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Turkiyede korrupsiya Turkiyenin Avropa Birliyine uzvluyunu tesir eden bir problemdir 1 2 2016 ci ilde Seffafliq Beynelxalq Korrupsiya Qavrayis Indeksinde olke 176 olke arasinda 75 ci yerde qerarlasdi 3 Turkiye ise 2017 ci ilde 87 ci yere qayitdi 4 Turkiye Transparency International in 2018 ci il Korrupsiya Qavrama Indeksinde arasdirilan 180 olke arasinda 78 ci yeri tutdu Bu Tunis 73 cu yer Bolqaristan 77 ci yer ve Cin 87 ci yer ile muqayise edile biler 5 1998 ci ildeki Turkbank skandali etimadsizliga ve Bas nazir Mesut Yilmazin istefasina sebeb oldu Yilmaz parlament terefinden arasdirilsa da bes illik iddia muddeti elave emeliyyatlarin qarsisini aldi 6 7 17 dekabr 2013 cu il tarixinde uc turk nazirin ogullari ve bir cox taninmis is adami hebs edildi ve korrupsiya ittihami ile gunahlandirildi 8 Mundericat 1 Korrupsiyaya qarsi qanunvericilik 2 Mumkun iqtisadi tesirler 2 1 Inkisafi 3 IstinadlarKorrupsiyaya qarsi qanunvericilikredakteKorrupsiyaya qarsi mubarize qanunvericiliyine Turkiyenin muxtelif nov korrupsiya fealiyyetlerine o cumleden aktiv ve passiv rusvet korrupsiya cehdi qesb xarici memura rusvet vermek pul yuyulmasi ve vezife selahiyyetlerinden sui istifade ile bagli cinayet elan eden Cinayet Mecellesi daxildir Buna baxmayaraq antikorrupsiya qanunlari zeif tetbiq olunur ve korrupsiyaya qarsi mubarize orqanlari tesirsiz sayilir Mumkun iqtisadi tesirlerredakteKorrupsiya Turkiye iqtisadiyyatinin isini ve boyumesini lengidir Sitat lazim Korrupsiyani gosteren tetbiqetmelere rusvet menimseme ogurluq ve saxtakarliq daxildir Inkisafiredakte Korrupsiya Turkiyede boyumeye tekan veren institusional strukturlari tesir edir Mulkiyyet huquqlari Dovlet memurlarina insanlardan emlak almaq ucun rusvet verildiyi teqdirde potensial investorlar ozlerine inamlarini itirdikleri ucun investisiyalar azalir Patentler ve Muellif huquqlari Korrupsiya ogurluq ve saxtakarligi artirir yenilikci texnologiyalarin axinini azaldir Effektiv Maliyye Teskilatlari Korrupsiya banklar kimi maliyye qurumlarinin fealiyyetini azaldir Korrupsiyaya ugramis dovlet memurlari bank sistemine olan inami azaldaraq olke iqtisadiyyatini oz xeyirlerine manipulyasiya etmek ucun boyuk banklarla ortaqliq qurdular Her kes ucun savadliliq ve tehsil Korrupsiyaya ugramis dovlet memurlari qenaet etdikleri pulu istifade ederek infrastruktur ve tehsil xerclerini azaldiblar Serbest ticaret Yerli muessiseler tarifleri qaldirmaq ucun dovlet memurlarina rusvet verir bu da idxal telebini azaldir ve yerli mallara telebi artirir Reqabetci Bazar Sistemi Turk qanunlari umumiyyetle reqabetli teklif teleb etmesine baxmayaraq bezi muessiseler hokumetden qorunma ve ustunluk vermek ucun rusvet vermeye calisirlar Reqabet qabiliyyetinin azalmasi inhisarlari ve oliqopoliyalari tesviq ederek bazarin semereliliyini azalda biler Iqtisadi inkisaf Insan Inkisafi Indeksinde eks olundugu kimi bir olkenin heyat seviyyesinin ve iqtisadi saglamliginin yaxsilasmasidir Bir olkenin iqtisadi cehetden inkisaf etmesi ucun infrastruktur sehiyye ve tehsil kimi kapital mallarina investisiya qoymalidir Bir milletin derhal zenginlesmesine komek eden istehlak mallarindan ferqli olaraq kapital mehsullari gelecek inkisafa ve daha yuksek bir heyat seviyyesine komek edir Korrupsiya iqtisadi inkisafa asagidaki yollarla tesir gosterir Kapital mallarina xerclerin azalmasi Korrupsiyaya ugramis bir hokumet sehiyye ve tehsil kimi kapital mallarina daha az xercleyir Yasayis seviyyesi asagi dusduyune gore bu olkenin ehalisini tesir edir Turkiyede sehiyye xerclerinin 79 6 si Sosial Tehlukesizlik Teskilati Sosyal Guvenlik Kurumu terefinden qarsilanir Hakimiyyetden sui istifade Korrupsiya hokumetleri oz selahiyyetlerini vetendaslarinin ekseriyyetine zerer verecek sekilde istifade etmeye tesviq edir Vesaitlerin menimsenilmesi Korrupsiyaya ugramis dovlet memurlari vergitutmani azaltmaq ve ya qarsisini almaq ucun pullarini xarice gonderir ve pul kutlesini azaldir Pul itirmek inflyasiyaya sebeb olan daha cox pulun capini stimullasdirir Istinadlarredakte Michael Bryan Anti Corruption in the Turkey s EU Accession Turkish Policy Quarterly Winter 2004 SSRN 999350 cite web url Alan Doug 2010 Asking the right questions Addressing corruption and EU accession The case study of Turkey Journal of Financial Crime Vol 17 Iss 1 pp 9 21 Corruption Perceptions Index 2014 Full table and rankings Arxiv sureti 9 may 2020 tarixinden Wayback Machine saytinda Arxivlesdirilib 2020 05 09 at the Wayback Machine Transparency International Retrieved May 16 2015 Corruption Perceptions Index 2017 Global Scores Transparency International 12 October 2019 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 19 August 2018 e V Transparency International Corruption Perceptions Index 2018 www transparency org 2019 04 27 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 07 31 Zeynep Sarlak and Besim Bulent Bali 2007 Corruption in Turkey Is the donor content when the recipient is content Arxiv sureti 3 dekabr 2013 tarixinden Wayback Machine saytinda Arxivlesdirilib 2013 12 03 at the Wayback Machine University of Konstanz Discussion Paper Series 9 Zeynep Sarlak and Besim Bulent Bali 2008 Corruption in Turkey Why cannot an urgent problem be a main concern Arxiv sureti 19 mart 2013 tarixinden Wayback Machine saytinda Arxivlesdirilib 2013 03 19 at the Wayback Machine Turkey Corruption Profile Business Anti Corruption Profile 15 May 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 July 2015 Menbe https az wikipedia org w index php title Turkiyede korrupsiya amp oldid 8075381