Bu məqalə . |
Termodinamik sistem — tarazlıq vəziyyətində konsentrasiya, temperatur, təzyiq və b. hal parametrlərinin müəyyən qiymətlərilə səciyyələnən və çoxsaylı hissəcikləri (atomlar, molekullar və b.) olan fiziki sistem (cism); termodinamikada "sistem" adı altında onu xəyalən bütün ətraf mühitdən ayıran cismlər (məsələn: süxurlar, minerallar və b.) nəzərdə tutulur. Termodinamik sistem hüdudlarından kənardakı cismlər xarici mühitə aid edilir. Sistemə öz fiziki xüsusiyyətlərini dəyişən və (yaxud) öz aralarında və ətraf cismlərlə (mühitlə) qarşılıqlı əlaqəyə girərək köhnələrin yeniləşməsi, ya da tamamilə itməsi və yeni fazaların yaranmasına səbəb olan yekcins cismlər (fazalar) aiddir. Faza məfhumunu təmin edən yekcinslilik əlaməti ona əsaslanır ki, həmin cism (faza) özünün bütün hissələrində tamamilə eyni fiziki xüsusiyyətlərə və eyni kimyəvi tərkibə malik olur. Birfazalı sistemlər homogen, iki və daha artıq fazalılar isə heterogen adlanır. Bir mineralın digərindəki möhtəvisi mineralların iki bərk fazalı heterogen, qaz və maye möhtəviləri isə üç fazanın (bərk, maye və qazın) heterogen sistemini əmələ gətirir. Müxtəlif sərbəstlik dərəcəsinə görə divariantlı, monovariantlı, nonvariantlı, polivariantlı; komponentlərin sayına görə birfazalı, ikifazalı, üçfazalı, çoxfazalı; ətraf mühitə münasibətinə görə qapalı, təcrid olunmuş, açıq; fiziki-kimyəvi amillərə görə izobar-izoentropik, izotermik-izobarik, izoxor-izotermik termodinamik sistemlərə ayrılır.
Mənbə
- Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press. 2006. 679.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Termodinamik sistem tarazliq veziyyetinde konsentrasiya temperatur tezyiq ve b hal parametrlerinin mueyyen qiymetlerile seciyyelenen ve coxsayli hissecikleri atomlar molekullar ve b olan fiziki sistem cism termodinamikada sistem adi altinda onu xeyalen butun etraf muhitden ayiran cismler meselen suxurlar minerallar ve b nezerde tutulur Termodinamik sistem hududlarindan kenardaki cismler xarici muhite aid edilir Sisteme oz fiziki xususiyyetlerini deyisen ve yaxud oz aralarinda ve etraf cismlerle muhitle qarsiliqli elaqeye girerek kohnelerin yenilesmesi ya da tamamile itmesi ve yeni fazalarin yaranmasina sebeb olan yekcins cismler fazalar aiddir Faza mefhumunu temin eden yekcinslilik elameti ona esaslanir ki hemin cism faza ozunun butun hisselerinde tamamile eyni fiziki xususiyyetlere ve eyni kimyevi terkibe malik olur Birfazali sistemler homogen iki ve daha artiq fazalilar ise heterogen adlanir Bir mineralin digerindeki mohtevisi minerallarin iki berk fazali heterogen qaz ve maye mohtevileri ise uc fazanin berk maye ve qazin heterogen sistemini emele getirir Muxtelif serbestlik derecesine gore divariantli monovariantli nonvariantli polivariantli komponentlerin sayina gore birfazali ikifazali ucfazali coxfazali etraf muhite munasibetine gore qapali tecrid olunmus aciq fiziki kimyevi amillere gore izobar izoentropik izotermik izobarik izoxor izotermik termodinamik sistemlere ayrilir MenbeGeologiya terminlerinin izahli lugeti Baki Nafta Press 2006 679