Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Telman İsmayıl oğlu Cəfərov (d.8 aprel 1939, Gəncə şəhəri- ö.11 oktyabr 1994, Gəncə şəhəri) — Sovet, Azərbaycan respublikası rəssamı, müəllim, şair, SSSri rəssamlar ittifaqının üzvü.
Doğum tarixi | 8 aprel 1939 |
---|---|
Doğum yeri | Kirovobad, Azərbaycan SSRİ |
Vəfat tarixi | 11 oktyabr 1994 (55 yaşında) |
Vəfat yeri | Gəncə şəhəri, Azərbaycan Respublikası |
Dəfn yeri | * Gəncə |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Vətəndaşlığı | Azərbaycan RespublikasıSSRİ |
Fəaliyyəti | rəssam, şair, incəsənət xadimi |
Təhsili | Əzim Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbi;Gəncə Dövlət Pedaqoji İnstutu |
Janrı | portret, abstrakt, peyzaj |
Həyatı
Erkən illəri
Cəfərov Telman İsmayıl oğlu 1939-cu ildə aprelin 8-də Gəncədə anadan olmuşdur. Orta təhsilini Gəncə şəhərində başa vurmuş, 1958-ci ildə Əzim Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq məktəbinə daxil olmuş və 1963-cü ildə “Rəsm və rəsmxət müəllimi” ixtisası üzrə tam kursu bitirmiş və eyni zamanda SSSri rəssamlar ittifaqına üzv olmuşdur. 1964-cü ildə H.Zərdabi adına Kirovabad (indiki Gəncə) Dövlət pedoqoji instituna daxil olmuş və 1969-cu ildə “Pedoqogika və ibtidai təhsil metodikası” ixtisası üzrə tam kursu bitirmişdir.
Əmək fəaliyyətinə orta məktəbdə rəsm müəllimi kimi başlamış, müəllim, direktor vəzifəsində işləmiş. Eyni zamanda Gəncə Dövlət Pedoqoji institunda “Təsviri incəsənət” fənnindən dərs demişdir. 1982-ci ildən ömrünün sonuna qədər Gəncə Dövlət Rəsm Qalareyasının direktoru vəzifəsində işləmişdir.
Ailəli olmuş, 2 oğlu, 1 qızı və 7 nəvəsi var.
Yaradıcılığı
Telman Cəfərovun yaradıcılıq yolu 1960–cı illərin sonu 1970–ci illərin əvvəlindən başlayır. Telman Cəfərov "aralıq" yaş qrupuna aiddir: "sərt uslubun" idealları artıq öz işini bitirmiş, gələcək "yetmişincilərin" yaradıcılıq proqramı isə hələ rüşeym halındadır.
Sənətkar 1960-ci illərin sonunda, artıq yetkin yaşında institutu bitirmişdir. Bəlkə də bu amil onun yaradıcılıq manerasının formalaşmasında öz rolunu oynamışdır. Yolayrıcında olan sənətkar özündə nə isə pozitiv və onun özünün nöqteyi – nəzərincə maraq kəsb edən istənilən bədii prinsiplərə açıq idi. Tamamilə fərdi şəkildə və heç bir qəbul edilmiş qaydalara fikir vermədən o, yalnız özünün daxili seçiminə və yaradıcılıq inersiyasına arxalanırdı. Bununda bərabər, təbii və tam rahat şəkildə keçdiyi "məktəbin" çərçivəsində qala bilirdi.
Sıx şəkildə qurulmuş kompozisiyalar, dolğun rəng formaların fəal plastik düzümü, relyefli parlaq faktura - bütün bunlar eyni dərəcədə bir çox azərbaycanlı rəssamlaq üçün seçiyyəvidir. Telman Cəfərov onlardan prinsipial olaraq bir cəhətlə, fərqlənirdi: əsərlərinin aşkar dramatik ovqatı ilə. Bu dərəcədə kəskin ifadə tərzi, obrazların çılpaq tragizmi indi də bizi təəcübləndirir. Onun karyerasına çoxları qibtə edə bilərdi. Telman Cəfərov on ildən artıq Uşaq İncəsənət məktəbinə, sonra isə ömrünün sonunadək Gəncə rəssamlıq qalereyasına rəhbərlik etmişdir. Eyni zamanda, bütün bu illər ərzində Gəncə Pedaqoji İnstitutunda dərs demişdir.
O, olduqca mehriban, istiqanlı və nikbin adam idi, hər bir kəsi özünə vurğun edə bilirdi. Onun vaxtsız ölümü əksəriyyəti yazıçı və şair olan dostlarını sarsıtdı. Doğma şəhərində Telman Cəfərov təkcə rəssam kimi tanınmırdı. Özündən əvvəlki rəssamlara həsr olunan tarixi - analitik məqalələri ilə mütəmadi çıxış edirdi. Rübai və bayatı formasında şerlər yazırdı. Bunları yerli qazetlər böyük həvəslə dərc edirdilər. Dərin savada malik bu insan Nizami və Mirzə Şəfi Vazeh poeziyasının böyük bilicisi idi. Telman Cəfərovun qrafik işlərinin böyük qismi bu dahi Azərbaycan şairlərinin yaradıcılığına həsr olunmuşdur.
Telman Cəfərov üsyankar deyildi. O, müəllimlərinə sədaqətli şagird idi. Lakin ənənəvi təsviri sənət sistemində o, maksimum ifadəliliyə can ataraq özünün rəngkarlıq əsərlərini "səsləndirə" bilirdi. Həyatda, ətrafında görmək istədiyi harmoniya və gözəllik, sevgi və mərhəmət onun sənət dünyasında yanaşı yaşayır. Qüsursuz intuisiyaya malik gözəl kolorist və estet olan sənətkar gündəlik həyatın sadə və kobud sözlərindən qaçmırdı. Onun çoxsaylı natürmortları və məhkum heyvan obrazları sanki "ağrıdan" qışqırırlar. Sağlığında Telman Cəfərovun xeyli sərgisi olmuşdur. Onun işlərinə çox adam tamaşa etmişdir. Lakin stereotipləri və şablon təfəkkürün hökm sürdüyü həmin dövrdə çətin ki kimsə onun həyat və yaradıcılığındakı dramatizmi sona qədər anaya bilərdi. Ömrünün sonunadək Gəncədə, respublikanın mədəni həyatının mərkəzindən kənarda yaşayan Telman Cəfərov heç vaxt əyalət adamı olmamışdır. Onun güclü, parlaq və faciəvi sənəti bu gün də öz keyfiyyətini itirməmişdir. Sənətkar bu gün də gündəmdədir, çünki ömrü boyu tapındığı və öz əsərlərində təsbit etdiyi dəyərlər zamanın hökmündən kənardadır. 11 Oktyabr 1994 cü ildə xəstəlik səbəbilə bu həyata gözlərini yumdu.Onun xatirəsi sevənləri tərəfindən hər zaman yaşadılacaq.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Telman Bu adin diger istifade formalari ucun bax Telman Ceferov Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Telman Ismayil oglu Ceferov d 8 aprel 1939 Gence seheri o 11 oktyabr 1994 Gence seheri Sovet Azerbaycan respublikasi ressami muellim sair SSSri ressamlar ittifaqinin uzvu Dogum tarixi 8 aprel 1939Dogum yeri Kirovobad Azerbaycan SSRIVefat tarixi 11 oktyabr 1994 55 yasinda Vefat yeri Gence seheri Azerbaycan RespublikasiDefn yeri GenceMilliyyeti azerbaycanliVetendasligi Azerbaycan RespublikasiSSRIFealiyyeti ressam sair incesenet xadimiTehsili Ezim Ezimzade adina Azerbaycan Dovlet Ressamliq Mektebi Gence Dovlet Pedaqoji InstutuJanri portret abstrakt peyzajHeyatiErken illeri Ceferov Telman Ismayil oglu 1939 cu ilde aprelin 8 de Gencede anadan olmusdur Orta tehsilini Gence seherinde basa vurmus 1958 ci ilde Ezim Ezimzade adina Azerbaycan Dovlet Ressamliq mektebine daxil olmus ve 1963 cu ilde Resm ve resmxet muellimi ixtisasi uzre tam kursu bitirmis ve eyni zamanda SSSri ressamlar ittifaqina uzv olmusdur 1964 cu ilde H Zerdabi adina Kirovabad indiki Gence Dovlet pedoqoji instituna daxil olmus ve 1969 cu ilde Pedoqogika ve ibtidai tehsil metodikasi ixtisasi uzre tam kursu bitirmisdir Emek fealiyyetine orta mektebde resm muellimi kimi baslamis muellim direktor vezifesinde islemis Eyni zamanda Gence Dovlet Pedoqoji institunda Tesviri incesenet fenninden ders demisdir 1982 ci ilden omrunun sonuna qeder Gence Dovlet Resm Qalareyasinin direktoru vezifesinde islemisdir Aileli olmus 2 oglu 1 qizi ve 7 nevesi var Yaradiciligi Telman Ceferovun yaradiciliq yolu 1960 ci illerin sonu 1970 ci illerin evvelinden baslayir Telman Ceferov araliq yas qrupuna aiddir sert uslubun ideallari artiq oz isini bitirmis gelecek yetmisincilerin yaradiciliq proqrami ise hele ruseym halindadir Senetkar 1960 ci illerin sonunda artiq yetkin yasinda institutu bitirmisdir Belke de bu amil onun yaradiciliq manerasinin formalasmasinda oz rolunu oynamisdir Yolayricinda olan senetkar ozunde ne ise pozitiv ve onun ozunun noqteyi nezerince maraq kesb eden istenilen bedii prinsiplere aciq idi Tamamile ferdi sekilde ve hec bir qebul edilmis qaydalara fikir vermeden o yalniz ozunun daxili secimine ve yaradiciliq inersiyasina arxalanirdi Bununda beraber tebii ve tam rahat sekilde kecdiyi mektebin cercivesinde qala bilirdi Six sekilde qurulmus kompozisiyalar dolgun reng formalarin feal plastik duzumu relyefli parlaq faktura butun bunlar eyni derecede bir cox azerbaycanli ressamlaq ucun seciyyevidir Telman Ceferov onlardan prinsipial olaraq bir cehetle ferqlenirdi eserlerinin askar dramatik ovqati ile Bu derecede keskin ifade terzi obrazlarin cilpaq tragizmi indi de bizi teecublendirir Onun karyerasina coxlari qibte ede bilerdi Telman Ceferov on ilden artiq Usaq Incesenet mektebine sonra ise omrunun sonunadek Gence ressamliq qalereyasina rehberlik etmisdir Eyni zamanda butun bu iller erzinde Gence Pedaqoji Institutunda ders demisdir O olduqca mehriban istiqanli ve nikbin adam idi her bir kesi ozune vurgun ede bilirdi Onun vaxtsiz olumu ekseriyyeti yazici ve sair olan dostlarini sarsitdi Dogma seherinde Telman Ceferov tekce ressam kimi taninmirdi Ozunden evvelki ressamlara hesr olunan tarixi analitik meqaleleri ile mutemadi cixis edirdi Rubai ve bayati formasinda serler yazirdi Bunlari yerli qazetler boyuk hevesle derc edirdiler Derin savada malik bu insan Nizami ve Mirze Sefi Vazeh poeziyasinin boyuk bilicisi idi Telman Ceferovun qrafik islerinin boyuk qismi bu dahi Azerbaycan sairlerinin yaradiciligina hesr olunmusdur Telman Ceferov usyankar deyildi O muellimlerine sedaqetli sagird idi Lakin enenevi tesviri senet sisteminde o maksimum ifadeliliye can ataraq ozunun rengkarliq eserlerini seslendire bilirdi Heyatda etrafinda gormek istediyi harmoniya ve gozellik sevgi ve merhemet onun senet dunyasinda yanasi yasayir Qusursuz intuisiyaya malik gozel kolorist ve estet olan senetkar gundelik heyatin sade ve kobud sozlerinden qacmirdi Onun coxsayli naturmortlari ve mehkum heyvan obrazlari sanki agridan qisqirirlar Sagliginda Telman Ceferovun xeyli sergisi olmusdur Onun islerine cox adam tamasa etmisdir Lakin stereotipleri ve sablon tefekkurun hokm surduyu hemin dovrde cetin ki kimse onun heyat ve yaradiciligindaki dramatizmi sona qeder anaya bilerdi Omrunun sonunadek Gencede respublikanin medeni heyatinin merkezinden kenarda yasayan Telman Ceferov hec vaxt eyalet adami olmamisdir Onun guclu parlaq ve facievi seneti bu gun de oz keyfiyyetini itirmemisdir Senetkar bu gun de gundemdedir cunki omru boyu tapindigi ve oz eserlerinde tesbit etdiyi deyerler zamanin hokmunden kenardadir 11 Oktyabr 1994 cu ilde xestelik sebebile bu heyata gozlerini yumdu Onun xatiresi sevenleri terefinden her zaman yasadilacaq Hemcinin bax Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin