Taxıl böcəkləri (lat. Zabrus) — sərtqanadlılar və ya böcəklər dəstəsinin karabidlər (lat. Carabidae) fəsiləsinin əsl karabidlər yarımfəsiləsinə (lat. Carabeinae) aid cinsdir.
Taxıl böcəkləri | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Taxıl böcəkləri | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
Sadə və səmimi insanXarici quruluşu
Cinsə daxil olan növlərin bədəni əsasən enli olub oval formalıdır, az-çox uzunsovdur, yanları çox vaxt paraleldir. Növlərin əksəriyyətinin rəngi qətrana oxşar qaradır, çox vaxt metal parlaqlığı var. Bığcıqları sap şəklındədir, 11 buğumludur, üzərində qıllı məsamələr var. Bığcıqların ikinci buğumu boyca birincinin yarısı qədərdir, üçüncü buğumu isə birincidən demək olar ki, iki dəfə uzundur. Qalan buğumlar təxminən eyni uzunluqda olub, üçüncü buğumdan bir qədər qısadır, azca sıxılmışdır. Sonuncu buğum uzunsov-oval şəklindədir. Cinsə daxil olan növlərin başı yoğun və nisbətən iridir, dəyirmi formalıdır, lakin ön tərəfdən bir qədər daralmışdır. növlərin çoxunun alnında hər gözün daxili8 kənarında bir qıllı məsamə vardır, və ya məsamə yoxdur. Çənələri qüvvətli, qısa, enli və qalındır. Çənə duyğu üzvləri sap şəklindədir. Gözləri balaca və dairəvidir. Alnı qabarıq və enlidir. Belqabağı köndələn vəziyyətdədir, iri və qabarıqdır. Belqabağının naxışları, adətən, qırnöqtəlidir. Qırışıqlar qısa və zərifdi
Həyat tərzi
Bu cinsə tipik bitkiyeyən karabidlər daxildir. Belə ki, cənub karabid böcəyi (Zabrus morio Men.), Z.tenebrioides, Z.trinii Azərbaycanda dənli bitkilərin əsas ziyanvericilərindən biri olub, payızlıq taxıla mühüm ziyan vurur. Qeyd olunan növlər həm sürfə, həm də yetkin mərhələdə taxılın müxtəlif hissələrini zədələyir.
Yayılması
Yarımcinsləri
- Aulacozabrus Antoine, 1947
- Cantabrozabrus Anichtchenko & Ruiz-Tapiador, 2008
- Craspedozabrus Ganglbauer, 1931
- Epomidozabrus Freude, 1986
- Euryzabrus Ganglbauer, 1931
- Eutroctes Zimmermann, 1831
- Himalayozabrus Andujar & Serrano, 2000
- Iberozabrus Jeannel, 1942
- Italozabrus Andujar & Serrano, 2000
- Lobozabrus Ganglbauer, 1931
- Macarozabrus Freude, 1986
- Pelor Bonelli, 1810
- Platyzabrus Jeanne, 1970
- Polysitus Zimmermann, 1831
- Zabrus Clairville, 1806
Ədəbiyyat
- Azərbaycanın heyvanlar aləmi. II cild. Buğumayaqlılar / M.Ə.Musayevin redaktəsi ilə. Bakı: Elm, 2004, 388 s.
- Səmədov N.H. Taxıl böcəkləri və onlarla mübarizə tədbirləri. Bakı: 1954, 134 s.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Taxil bocekleri lat Zabrus sertqanadlilar ve ya bocekler destesinin karabidler lat Carabidae fesilesinin esl karabidler yarimfesilesine lat Carabeinae aid cinsdir Taxil bocekleriElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir Taxil bocekleriBeynelxalq elmi adiZabrus Clairv 1806Sekil axtarisiNCBI 247452EOL 2868530Sade ve semimi insanXarici qurulusuCinse daxil olan novlerin bedeni esasen enli olub oval formalidir az cox uzunsovdur yanlari cox vaxt paraleldir Novlerin ekseriyyetinin rengi qetrana oxsar qaradir cox vaxt metal parlaqligi var Bigciqlari sap seklindedir 11 bugumludur uzerinde qilli mesameler var Bigciqlarin ikinci bugumu boyca birincinin yarisi qederdir ucuncu bugumu ise birinciden demek olar ki iki defe uzundur Qalan bugumlar texminen eyni uzunluqda olub ucuncu bugumdan bir qeder qisadir azca sixilmisdir Sonuncu bugum uzunsov oval seklindedir Cinse daxil olan novlerin basi yogun ve nisbeten iridir deyirmi formalidir lakin on terefden bir qeder daralmisdir novlerin coxunun alninda her gozun daxili8 kenarinda bir qilli mesame vardir ve ya mesame yoxdur Ceneleri quvvetli qisa enli ve qalindir Cene duygu uzvleri sap seklindedir Gozleri balaca ve dairevidir Alni qabariq ve enlidir Belqabagi kondelen veziyyetdedir iri ve qabariqdir Belqabaginin naxislari adeten qirnoqtelidir Qirisiqlar qisa ve zerifdiHeyat terziBu cinse tipik bitkiyeyen karabidler daxildir Bele ki cenub karabid boceyi Zabrus morio Men Z tenebrioides Z trinii Azerbaycanda denli bitkilerin esas ziyanvericilerinden biri olub payizliq taxila muhum ziyan vurur Qeyd olunan novler hem surfe hem de yetkin merhelede taxilin muxtelif hisselerini zedeleyir YayilmasiYarimcinsleriAulacozabrus Antoine 1947 Cantabrozabrus Anichtchenko amp Ruiz Tapiador 2008 Craspedozabrus Ganglbauer 1931 Epomidozabrus Freude 1986 Euryzabrus Ganglbauer 1931 Eutroctes Zimmermann 1831 Himalayozabrus Andujar amp Serrano 2000 Iberozabrus Jeannel 1942 Italozabrus Andujar amp Serrano 2000 Lobozabrus Ganglbauer 1931 Macarozabrus Freude 1986 Pelor Bonelli 1810 Platyzabrus Jeanne 1970 Polysitus Zimmermann 1831 Zabrus Clairville 1806EdebiyyatAzerbaycanin heyvanlar alemi II cild Bugumayaqlilar M E Musayevin redaktesi ile Baki Elm 2004 388 s Semedov N H Taxil bocekleri ve onlarla mubarize tedbirleri Baki 1954 134 s