Tatarıstan Respublikasının Prezidenti (tatar. Татарстан Республикасы Президенты; rus. Президент Республики Татарстан) — Respublikanın (dövlət və Federasiya subyektinin) başçısı.
Tatarıstan Prezidenti | |
---|---|
Татарстан Республикасы Рәисе | |
| |
Vəzifədədir Rüstəm Minnexanov 25 mart 2010-cu ildən | |
Rəsmi iqamətgahı | Kazan Kremli |
Səlahiyyət müddəti | 5 il |
Vəzifənin təsis tarixi | 1991 |
Vəzifədə birinci | Mintimer Şaymiyev |
Rəsmi saytı | president.tatarstan.ru |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Vəzifənin adlandırması
2010-cu ildə Rusiya Federasiyasında Prezident adlandırılan subyektlərin başçısılarının adlarının dəyişdirməsi başlayıb. Rəsmən, bunu Çeçenistan başçısı Ramzan Kadırov başlayıb. O, Prezident adını daşımaqdan imtina edən ilk bölgə başçısı idi və başqa Prezident adı daşıyan bölgə başçılarını da eyni şey eləməyə çağırıb. O vaxt Kadırov elan edib ki, Rusiyada ancaq bir dövlət xadimin Prezident adlandırmağa haqqı var və bölgə prezidentlərinin rejəsini dayandırmaq lazım. 2010-cu ilin axırında Rusiya Prezidenti, Dmitri Medvedev Dövlət Duması və Federasiya Şurasının tərəfindən qəbul olunan, bölgə başçılarını Prezident adlandırmağa yasaq eləyən qanusunun təsdiqini imzalayıb. Eyni zamanda regionlara başçılarının adlarını 2015-ci ilin yanvarın 1-nə dək tarihi ənənələrinə uyğun olan adları ilə əvəzləməyə haqqı verilib. 2013-cü ilin axırında ancaq Tatarıstan və Başqırdıstan başçıları yeni adı qəbul etməyiblər. O vaxt, Tatarıstan Prezidenti Rüstəm Minnexanov elan edib ki, vəzifəsinin adı qanunla verilən vaxta qədər deyişdiriləcək.
2014-cü ilin axırında Tatarıstan başçı vəzifənin adlandırma məsələsini çözməyən Rusiya Federasiyasının yeganə subyekti qalıb (Başqırdıstanda 2015-ci ilin yanvarın 1-dən Prezident adını Başqırdıstan Respublikasının Başçısı adına dəyişməyə qərar qəbul olunub). 2015-ci ildə respublikaların başçılarına Prezident adını 2016-cı ilin yanvarın 1-nə dək daşımağa icazə verən qanun qəbul olunub.
2015-ci ilin sentyabrın 18-də, təkrarən seçilmiş Tatarıstan Prezidentinin, Rüstəm Minnexanovun inaqurasiyasında keçmiş Prezident, Mintimer Şaymiyev faktiki olaraq, Respublikanın başçısının mövcud olan adını saxlamağını tərəfləyib:
İnsanların, Prezident özü də, Respupblikamızın ali vəzifəli şəxsinin adı da xoşuna gəlir — Prezident! Bu ad bizi çox birləşdirir. Deyim niyə — çünki bu söz nə tatar, nə də rus dilinə tərcümə olunmur. <...> Bax bundadır güc və avtoritet!
Orijinal mətn (rus.)Людям нравится как сам президент, так и название высшего должностного лица нашей республики — президент! Это название нас сильно объединяет. Скажу почему — потому что это слово не подлежит переводу ни на татарский, ни на русский языки. <...> Вот где ещё сила и авторитет!
Ondan sonra Tatarıstan Dövlət Şurasının mədəniyyət komitəsinin sədri, Razil Vəleyev və bir sıra başqa ali rəsmilər Prezident adını saxlamağını tərəfləyib.
2015-ci ilin dekabrın 17-də Vladimir Putin mətbuat konfransında vəzifənin adlandırmadan olan aldığı sualına belə cavab verib:
Bu doğrudan da Tatarıstanın öz işidir. Məncə, bu o dərcədə hansı sa milli hissləri dəyməyəcək <...> Biz Tatarıstan halqının hər hansı seçimə hörmətlə yanaşacayıq, ona görə, siz orda özünüz qərar verin, yaxşı?
Orijinal mətn (rus.)Это действительно дело самого Татарстана. Я не думаю, что это так чувствительно, заденет какие-то национальные чувства <...> Мы с уважением отнесемся к любому выбору народа Татарстана, поэтому вы сами там решайте, ладно?
—
Rüstəm Minnexanov bunnan əlaqədər şərx verib:
Mən Tatarıstanın seçilmiş Prezidentiyəm, federal qanunverici belə bir imkanı Respublikamıza verib və bu böyük etimaddır. Bundan sonra necə olacaq? Rusiya Prezidenti deyib: «Tatarıstan necə qərar verəcək»
Orijinal mətn (rus.)Я избранный Президент Татарстана, федеральный законодатель такую возможность предоставил нашей республике, и это большое доверие. Как будет дальше? Президент России сказал: «Как решит Татарстан»
—
Rusiya Liberal Demokrat Partiyasının sədri, Vladimir Jirinovski verdiyi intervyusunda vəzifənin adı əvəzləmək üçün iki variant təklif edib: başqan və ya xan. Dövlət Dumadaki Tatarıstan nümayəndəsi, İldar Gilmutdinovun sözlrinə görə, 2015-ci ilin ərzində Respublikanın Parlamentində vəzəfənin adını dəyişdirmək məsələsi bir dəfə də qaldırılmamış.
Beləliklə, Respublika başçısının adını dəyişmədiyinə görə, 2016-cı ilin yanvarın 1-dən, onun federal qaunun ilə ziddiyyətdədir. Faktiki olaraq, Respublika müstəsna olaraq, ali vəzifəli şəxsini Prezident adlandırmağa haqqını saxlayıb, eyni zamanda isə Rusiya Federasiyasının başqa subyektlərinin belə haqqı qalmayıb.
Prezidentlərin siyahısı
№ | Şəkil | Adı (həyat illəri) | Müddət sayı | Səlahiyyətlərinin müddəti | Partiya | |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Mintimer Şaymiyev (1937 -) | 4 | 12 iyun 1991 | 25 mart 2010 | Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası, Evimiz - Rusiya, «» («Ata Yurd — Bütöv Rusiya»), Vahid Rusiya | |
2 | Rüstəm Minnexanov (1957 -) | 2 | 25 mart 2010 | hal-hazırda | Vahid Rusiya |
İstinadlar
- По смыслу ст. 5 Конституции Российской Федерации республика отождествляется с государством, при этом выражение «государство» выводится в скобках
- Статья 89 Конституции Республики Татарстан
- Медведев запретил главам субъектов называться президентами 2016-03-04 at the Wayback Machine // , 29.12.2010
- "Закон Российской Федерации № 406-ФЗ от 28.12.2010". 2017-09-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-03.
- "Минниханов не будет президентом. 18 декабря 2013". 2020-10-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-04.
- . 2017-02-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-04.
- "Закон Российской Федерации № 4-ФЗ от 04.02.2015". 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-04.
- В Татарстане хотят своего «президента» и «государственность» 2015-09-20 at the Wayback Machine //
- "Инаугурация Рустама Минниханова — «как корабль назовешь, так он и поплывет»". 2021-04-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-05.
- Путин о переименовании должностей глав республик 2017-10-20 at the Wayback Machine // РИА Новости
- "Минниханов о должности руководителя Татарстана: «Давайте не будем эту тему до молекул расщеплять»". 2017-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-07.
- "Жириновский предложил называть президента РТ ханом". 2017-03-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-09.
- Президент Татарстана Минниханов оказался в непростой ситуации из-за титула 2020-09-04 at the Wayback Machine //
- Татарстан встретит новый год с президентом. Госсовет не стал менять конституцию республики. 2018-04-25 at the Wayback Machine Газета «» № 238 от 24.12.2015
- "Президент из принципа. Татарстан вцепился зубами в название должности". 2017-08-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-16.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tataristan Respublikasinin Prezidenti tatar Tatarstan Respublikasy Prezidenty rus Prezident Respubliki Tatarstan Respublikanin dovlet ve Federasiya subyektinin bascisi Tataristan PrezidentiTatarstan Respublikasy RәiseTataristan Prezidentinin standartiVezifededir Rustem Minnexanov 25 mart 2010 cu ildenResmi iqametgahi Kazan KremliSelahiyyet muddeti 5 ilVezifenin tesis tarixi 1991Vezifede birinci Mintimer SaymiyevResmi sayti president tatarstan ru Vikianbarda elaqeli mediafayllarVezifenin adlandirmasi2010 cu ilde Rusiya Federasiyasinda Prezident adlandirilan subyektlerin bascisilarinin adlarinin deyisdirmesi baslayib Resmen bunu Cecenistan bascisi Ramzan Kadirov baslayib O Prezident adini dasimaqdan imtina eden ilk bolge bascisi idi ve basqa Prezident adi dasiyan bolge bascilarini da eyni sey elemeye cagirib O vaxt Kadirov elan edib ki Rusiyada ancaq bir dovlet xadimin Prezident adlandirmaga haqqi var ve bolge prezidentlerinin rejesini dayandirmaq lazim 2010 cu ilin axirinda Rusiya Prezidenti Dmitri Medvedev Dovlet Dumasi ve Federasiya Surasinin terefinden qebul olunan bolge bascilarini Prezident adlandirmaga yasaq eleyen qanusunun tesdiqini imzalayib Eyni zamanda regionlara bascilarinin adlarini 2015 ci ilin yanvarin 1 ne dek tarihi enenelerine uygun olan adlari ile evezlemeye haqqi verilib 2013 cu ilin axirinda ancaq Tataristan ve Basqirdistan bascilari yeni adi qebul etmeyibler O vaxt Tataristan Prezidenti Rustem Minnexanov elan edib ki vezifesinin adi qanunla verilen vaxta qeder deyisdirilecek 2014 cu ilin axirinda Tataristan basci vezifenin adlandirma meselesini cozmeyen Rusiya Federasiyasinin yegane subyekti qalib Basqirdistanda 2015 ci ilin yanvarin 1 den Prezident adini Basqirdistan Respublikasinin Bascisi adina deyismeye qerar qebul olunub 2015 ci ilde respublikalarin bascilarina Prezident adini 2016 ci ilin yanvarin 1 ne dek dasimaga icaze veren qanun qebul olunub 2015 ci ilin sentyabrin 18 de tekraren secilmis Tataristan Prezidentinin Rustem Minnexanovun inaqurasiyasinda kecmis Prezident Mintimer Saymiyev faktiki olaraq Respublikanin bascisinin movcud olan adini saxlamagini terefleyib Insanlarin Prezident ozu de Respupblikamizin ali vezifeli sexsinin adi da xosuna gelir Prezident Bu ad bizi cox birlesdirir Deyim niye cunki bu soz ne tatar ne de rus diline tercume olunmur lt gt Bax bundadir guc ve avtoritet Orijinal metn rus Lyudyam nravitsya kak sam prezident tak i nazvanie vysshego dolzhnostnogo lica nashej respubliki prezident Eto nazvanie nas silno obedinyaet Skazhu pochemu potomu chto eto slovo ne podlezhit perevodu ni na tatarskij ni na russkij yazyki lt gt Vot gde eshyo sila i avtoritet Ondan sonra Tataristan Dovlet Surasinin medeniyyet komitesinin sedri Razil Veleyev ve bir sira basqa ali resmiler Prezident adini saxlamagini terefleyib 2015 ci ilin dekabrin 17 de Vladimir Putin metbuat konfransinda vezifenin adlandirmadan olan aldigi sualina bele cavab verib Bu dogrudan da Tataristanin oz isidir Mence bu o dercede hansi sa milli hissleri deymeyecek lt gt Biz Tataristan halqinin her hansi secime hormetle yanasacayiq ona gore siz orda ozunuz qerar verin yaxsi Orijinal metn rus Eto dejstvitelno delo samogo Tatarstana Ya ne dumayu chto eto tak chuvstvitelno zadenet kakie to nacionalnye chuvstva lt gt My s uvazheniem otnesemsya k lyubomu vyboru naroda Tatarstana poetomu vy sami tam reshajte ladno Rustem Minnexanov bunnan elaqeder serx verib Men Tataristanin secilmis Prezidentiyem federal qanunverici bele bir imkani Respublikamiza verib ve bu boyuk etimaddir Bundan sonra nece olacaq Rusiya Prezidenti deyib Tataristan nece qerar verecek Orijinal metn rus Ya izbrannyj Prezident Tatarstana federalnyj zakonodatel takuyu vozmozhnost predostavil nashej respublike i eto bolshoe doverie Kak budet dalshe Prezident Rossii skazal Kak reshit Tatarstan Rusiya Liberal Demokrat Partiyasinin sedri Vladimir Jirinovski verdiyi intervyusunda vezifenin adi evezlemek ucun iki variant teklif edib basqan ve ya xan Dovlet Dumadaki Tataristan numayendesi Ildar Gilmutdinovun sozlrine gore 2015 ci ilin erzinde Respublikanin Parlamentinde vezefenin adini deyisdirmek meselesi bir defe de qaldirilmamis Belelikle Respublika bascisinin adini deyismediyine gore 2016 ci ilin yanvarin 1 den onun federal qaunun ile ziddiyyetdedir Faktiki olaraq Respublika mustesna olaraq ali vezifeli sexsini Prezident adlandirmaga haqqini saxlayib eyni zamanda ise Rusiya Federasiyasinin basqa subyektlerinin bele haqqi qalmayib Prezidentlerin siyahisi Sekil Adi heyat illeri Muddet sayi Selahiyyetlerinin muddeti Partiya1 Mintimer Saymiyev 1937 4 12 iyun 1991 25 mart 2010 Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi Evimiz Rusiya Ata Yurd Butov Rusiya Vahid Rusiya2 Rustem Minnexanov 1957 2 25 mart 2010 hal hazirda Vahid RusiyaIstinadlarPo smyslu st 5 Konstitucii Rossijskoj Federacii respublika otozhdestvlyaetsya s gosudarstvom pri etom vyrazhenie gosudarstvo vyvoditsya v skobkah Statya 89 Konstitucii Respubliki Tatarstan Medvedev zapretil glavam subektov nazyvatsya prezidentami 2016 03 04 at the Wayback Machine 29 12 2010 Zakon Rossijskoj Federacii 406 FZ ot 28 12 2010 2017 09 15 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 03 Minnihanov ne budet prezidentom 18 dekabrya 2013 2020 10 27 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 04 2017 02 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 09 04 Zakon Rossijskoj Federacii 4 FZ ot 04 02 2015 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 04 V Tatarstane hotyat svoego prezidenta i gosudarstvennost 2015 09 20 at the Wayback Machine Inauguraciya Rustama Minnihanova kak korabl nazovesh tak on i poplyvet 2021 04 12 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 05 Putin o pereimenovanii dolzhnostej glav respublik 2017 10 20 at the Wayback Machine RIA Novosti Minnihanov o dolzhnosti rukovoditelya Tatarstana Davajte ne budem etu temu do molekul rassheplyat 2017 10 20 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 07 Zhirinovskij predlozhil nazyvat prezidenta RT hanom 2017 03 12 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 09 Prezident Tatarstana Minnihanov okazalsya v neprostoj situacii iz za titula 2020 09 04 at the Wayback Machine Tatarstan vstretit novyj god s prezidentom Gossovet ne stal menyat konstituciyu respubliki 2018 04 25 at the Wayback Machine Gazeta 238 ot 24 12 2015 Prezident iz principa Tatarstan vcepilsya zubami v nazvanie dolzhnosti 2017 08 19 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 16