Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Talamus bəzən vizual təpəlik, (latınca “thalamus”, qədim yunanca “θάλαμος” - «kamera, otaq, bir yuvası") — insanlar da daxil olmaqla, ara beyninin talam bölgəsinin yuxarı hissəsindəki böyük bir həcmdə boz maddədir. İlk dəfə qədim yunan həkimi və anatomist Qalen tərəfindən təsvir edilmişdir. Talamus - interhemisferik düzəldən iki simmetrik yarımdan ibarət olan birləşdirilmiş quruluşdur. Talamus böyük beynin dərinliyində, xüsusən də qabığında yerləşir. Talamusun altında orta beynin quruluşları yerləşir. Talamusun hər iki yarısının medial səthi eyni anda beynin üçüncü qarınqırının yuxarı yan divarıdır. .
Talamus bir neçə mühüm fizioloji funksiyalar yerinə yetirir. O sensor və motor məlumatlarını duyğulardan (qoxu hissi məlumatından başqa) məməlilərin serebral korteksinin müvafiq sahələrinə və ya aşağı kordaların beyninin örtüyünə ötürülməsinə cavabdehdir. Talamus şüurun səviyyəsini, yuxu proseslərini və uyanıklığı tənzimləməkdə, diqqətin konsentrasiyasında mühüm rol oynayır. Talamus rüşeymin aralıq beyninin embrional inkişafının əsas törəmələrindən biridir. Bu fakt ilk dəfə 1893-cü ildə isveç anatomu, embriologiya qurucusu Vilheym Gis tərəfindən təsis edilmişdir. Əvvəllər talamus beyin strukturu sayılırdı, xordal üçün xarakterikdir. Daha əvvəl mövcudluğu yalnız onurğalılarda tanınmışdı. Alimlər düşünürdülər ki, talamus əsasən onurğasızlarda, hətta artropodlarda da yoxdur. Lakin, 2013-cü ildə, mərkəzi sinir nodunda və ya artropodların beynində talamusa homoloq xordaların beynində olan bir struktur - "yan köməkçi hissəciklər" aşkar olunub. Bu strukturlar həm embrion inkişaf proseslərində, həm də gen ifadəsinin nümunələrində, eləcə də beynin anatomik yerində oxşarlıq göstərdi.
İstinadlar
- Sherman. Thalamus :[англ.] // Scholarpedia. — 2006. — Т. 1, № 9. — С. 1583. — ISSN 1941-6016. —DOI:10.4249/scholarpedia.1583. —LCCN 2008-215102. —OCLC 4663345276.
- S. Murray Sherman, Ray W. Guillery. Exploring the Thalamus : [англ.]. — 1-е изд. — Academic Press, 2000. — 312 с. — . — LCCN 00-104281. —OCLC 494512886
- Edward G. Jones.The Thalamus : [англ.] :in 2 vol.. — редакция от 1985 года. — Нью-Йорк : Springer, 2012. — 915 с. — . —DOI:10.1007/978-1-4615-1749-8. — LCCN 85-3437. —OCLC 970814982
- Nicholas J. Strausfeld, Frank Hirth. Deep Homology of Arthropod Central Complex and Vertebrate Basal Ganglia : [англ.] // Science. — 2013. — Т. 340, № 6129 (12 April). — С. 157—161. —DOI:10.1126/science.1231828. —PMID 23580521
- Farries M. A. How ‘Basal' Are the Basal Ganglia? : [англ.] // Brain, Behavior and Evolution. — 2013. — Т. 82, № 4. — С. 211—214. — ISSN 1421-9743. —DOI:10.1159/000356101. —PMID 24335184.
Bu məqalə . |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Talamus bezen vizual tepelik latinca thalamus qedim yunanca 8alamos kamera otaq bir yuvasi insanlar da daxil olmaqla ara beyninin talam bolgesinin yuxari hissesindeki boyuk bir hecmde boz maddedir Ilk defe qedim yunan hekimi ve anatomist Qalen terefinden tesvir edilmisdir Talamus interhemisferik duzelden iki simmetrik yarimdan ibaret olan birlesdirilmis qurulusdur Talamus boyuk beynin derinliyinde xususen de qabiginda yerlesir Talamusun altinda orta beynin quruluslari yerlesir Talamusun her iki yarisinin medial sethi eyni anda beynin ucuncu qarinqirinin yuxari yan divaridir Talamus bir nece muhum fizioloji funksiyalar yerine yetirir O sensor ve motor melumatlarini duygulardan qoxu hissi melumatindan basqa memelilerin serebral korteksinin muvafiq sahelerine ve ya asagi kordalarin beyninin ortuyune oturulmesine cavabdehdir Talamus suurun seviyyesini yuxu proseslerini ve uyanikligi tenzimlemekde diqqetin konsentrasiyasinda muhum rol oynayir Talamus ruseymin araliq beyninin embrional inkisafinin esas toremelerinden biridir Bu fakt ilk defe 1893 cu ilde isvec anatomu embriologiya qurucusu Vilheym Gis terefinden tesis edilmisdir Evveller talamus beyin strukturu sayilirdi xordal ucun xarakterikdir Daha evvel movcudlugu yalniz onurgalilarda taninmisdi Alimler dusunurduler ki talamus esasen onurgasizlarda hetta artropodlarda da yoxdur Lakin 2013 cu ilde merkezi sinir nodunda ve ya artropodlarin beyninde talamusa homoloq xordalarin beyninde olan bir struktur yan komekci hissecikler askar olunub Bu strukturlar hem embrion inkisaf proseslerinde hem de gen ifadesinin numunelerinde elece de beynin anatomik yerinde oxsarliq gosterdi IstinadlarSherman Thalamus angl Scholarpedia 2006 T 1 9 S 1583 ISSN 1941 6016 DOI 10 4249 scholarpedia 1583 LCCN 2008 215102 OCLC 4663345276 S Murray Sherman Ray W Guillery Exploring the Thalamus angl 1 e izd Academic Press 2000 312 s ISBN 978 0123054609 LCCN 00 104281 OCLC 494512886 Edward G Jones The Thalamus angl in 2 vol redakciya ot 1985 goda Nyu Jork Springer 2012 915 s ISBN 978 1 4615 1749 8 DOI 10 1007 978 1 4615 1749 8 LCCN 85 3437 OCLC 970814982 Nicholas J Strausfeld Frank Hirth Deep Homology of Arthropod Central Complex and Vertebrate Basal Ganglia angl Science 2013 T 340 6129 12 April S 157 161 DOI 10 1126 science 1231828 PMID 23580521 Farries M A How Basal Are the Basal Ganglia angl Brain Behavior and Evolution 2013 T 82 4 S 211 214 ISSN 1421 9743 DOI 10 1159 000356101 PMID 24335184 Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin